مشکل در تامین مواد اولیه تولید سرم/ هشدار نسبت به آشفتگی در بازار دارویی
رویداد۲۴محمد نجفی عرب در خصوص وضعیت واردات دارو و مواد اولیه گفت: در حال حاضر یکی از مشکلات این بخش تعرفههای گمرکی است، بخشی از نیازهای دارویی با تعریف جدید وارد گروه کالایی دسته یک شدهاند، مانند مواد اولیه و داروهای ساخته شده، اما اقلامی همچون مواد بسته بندی و کمکی ساخت دارو در گروههای دو و سه قرار گرفته که این مسیر را برای تولید سخت کرده است.
رئیس هیأتمدیره سندیکاهای صنایع داروئی افزود: یک تولیدکننده برای واردات مواد اولیه که شامل گروه کالای یک میشود، باید ارز را از بانک عامل دریافت کند و ثبت سفارش را در آنجا انجام دهد، اما برای مواد بستهبندی و کمکی که در گروه دو و سه قرار دارد، باید از طریق سامانه نیما و یا توافق با صادرکننده ارز مورد نیاز را تامین کند. مشکل اینجاست که همزمان بودن این پروسه که برای تولید نهایی یک دارو از اهمیت بسزایی برخوردار است، امکانپذیر نیست و به هر حال در یک نقطه در این روند خلل به وجود خواهد آمد.
او ادامه داد: از سوی دیگر بحث بدهیهای دولت و وزارت بهداشت همچنان جزو مشکلات این صنعت است به طوری که باعث شده، امروز کارخانههای تولید دارو در بحث سرمایه در گردش و نقدینگی به مشکل بربخورند، از سوی دیگر تجهیزات و قطعات ماشین آلات و به روز بودن آنها نیز کمکم برای ما دردسر ایجاد کرده است، اما با تمام این مشکلات در حالی که تحریمهای آمریکا هنوز آغاز نشده، تحریم داخلی گریبانگیر ما شده و الان مشکلات داخلی ما بیشتر از زمانهای دیگر شده است. تغییر مداوم سیاستها به خصوص در دو ماه اخیر که ارز تکنرخی شده و بخشنامههای یکشبه باعث گیج شدن مدیران شده است و قدرت هرگونه برنامهریزی میانمدت را گرفته است.
نجفی ادامه داد: شرکتهای تولیدکننده و واردکننده همیشه بخشی از نیازهای خود را به صورت اعتباری وارد و همانطور به بازار عرضه میکردند. اکنون که سررسید آنها فرارسیده مشکل تامین ارز دارند از سوی دیگر آنها با احتساب دلار 3 هزار و 800 تومانی کالای خود را عرضه کردند، اما باید اکنون حداقل دلار 4200 تومانی به فروشنده پرداخت کند. از طرف دیگر مواد اولیه را معمولا تولید کنندگان دارو به صورت یوزانس 6 ماهه و یا اعتباری تهیه میکنند که اکنون تکلیف تامین ارز آنها حال به هر قیمتی مشخص نیست.
مشکلات قیمتگذاری در بخش دارویی
عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به مشکلات قیمتگذاری در بخش دارویی گفت: یکی از اعتراضاتی که همواره ما چه در بخش دارو و چه در بخش تجهیزات پزشکی داشتیم و بارها به مسوولان مختلف چه به صورت کتبی و چه شفاهی اعلام کردیم، دخالت وزارت بهداشت در حوزه قیمتگذاری دارو و تجهیزات پزشکی بوده است، اکنون که قیمت ارز از سه هزار و 800 تومان به 4200 تومان افزایش پیدا کرده یعنی حداقل 14 درصد قیمت دلار که هزینه مواد اولیه است، گران شده، این هزینه جدا از هزینه های افزایش حقوق کارگر، آب و برق و سایر هزینههای جاری است، اما در نهایت وزارتخانه قیمتها را 2 تا 4 درصد افزایش داده است که این باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی برای تولید کننده ها و واردکننده شده است به طوری که در صورت ادامه این روند در هر دو صنف تولید و واردات برای فعالیت در برخی از مواد و اقلام دارویی صرفه اقتصادی نخواهد داشت.
وی با انتقاد از تصمیم گیریهای دولت در چند هفته اخیر گفت: ما به عنوان اتاق بازرگانی نماینده بخش خصوصی کشور هستیم و با عنوان تاجر و تولید کننده نیز سالهاست عمر خود را صرف فعالیت در این حوزه کردهایم، اما متاسفانه دولت در تصمیم هایی که در این مدت اتخاذ کرده و بخشنامههایی که ابلاغ کرده است، هیچگونه همفکری و مشورتی با هیچ تشکل یا سمن بخش خصوصی انجام نداده به طوری که ما در شوک به سر میبریم که چگونه دولت چنین تصمیماتی را در بخش دارو اتخاذ کردهاست. یک مشورت ساده و نظرخواهی می توانست بسیاری از مشکلاتی که اکنون به وجود آمده را حل کند.
وی تصریح کرد: دارو یک مقوله بسیار حساس است و منابع داخلی و خارجی آن برای مواقع اضطرار باید از سالها قبل مشخص شود با توجه به وضعیت کشور و مشکلاتی که وجود دارد ما به عنوان تولیدکننده و تشکل دارویی کشور هیچ اطلاعی از این تمهیدات نداریم و اصلا نمیدانیم که آیا همچنین برنامهریزی صورت گرفته یا خیر؟
آشفتگی در بازار دارویی
نجفی در مورد افزایش قاچاق دارویی گفت: این یک اصل اقتصادی است که وقتی بازار عرضه و تقاضا هماهنگ نباشد بازار سیاه یا همان قاچاق به وجود خواهد آمد، ما امروز ظرفیت تولید خوبی در بخش دارو داریم و همچنین شرکتهای قوی و با سابقه روشن در حوزه واردات مشغول به کار هستند، اما وقتی یک شبه تصمیم به تک نرخی کردن ارز می گیرند، آن هم بدون بررسی همه جوانب این بازی را با وجود تمام امکاناتی که داریم به هم می زنیم و همین باعث آشفتگی در بازار دارو میشود، از سوی دیگر تحریمها نیز به این آشفتگی دامن زده است و حتی برخی کشورها به پیشواز آن رفتند به طور مثال ما پلی اتیلن سرم سازی را از شرکت ال جی کره جنوبی تهیه می کنیم، اما الان این شرکت به بهانه تحریمها که از مردادماه تازه آغاز میشود از دادن جنس به ما خودداری میکند از سوی دیگر این کالا در داخل نیز تولید نمیشود و در صورت ادامه این روند ما در دو و سه ماه آینده دچار مشکل خواهیم شد.
او ادامه داد: اما با وجود تمام این مشکلات صحبت اصلی ما این است که تحریم های خارجی بخشی از مشکلات صنعت دارو است و مشکل اصلی ما خود تحریمی است که امروز اکثر صنایع کشور به آن دچار شده است. تصمیمهای غلط و بدون مشورت با بخش خصوصی، عدم شفافیت در تخصیص ارز و رانت باعث شده که تحریم های خارجی در مقابل آنها بسیار کوچک به نظر آید.
هشدار نسبت به کمفروشی و احتکار
وی در خصوص نظارت وزارت بهداشت در توزیع دارو گفت: خوشبختانه وزارت بهداشت دقیقا آمار دارد که چه دارویی وارد شده و چه دارویی خارج میشود. در واقع از زمان ثبت و سفارش تا ترخیص دارو و تجهیزات پزشکی از گمرک و انتقال آن به انبار شرکت وارد کننده وزارت بهداشت در جریان جز به جز آن است، اما ممکن است در هنگام توزیع شیطنتهایی صورت بگیرد که ما آن را کتمان نمیکنیم و احتمال دارد کمفروشی و احتکار صورت بگیرد.این یک روال طبیعی است وقتی بازار میبیند دارویی اصطلاحا پشت ندارد و معلوم نیست محموله بعدی برسد یا خیر شروع به احتکار کالا میکند که در فرصت مناسب به قیمت بالاتری عرضه کند.
او ادامه داد: بر همین اساس ما طرفدار شفافیت هستیم و به صورت کتبی نیز با آقای خسرو تاج اعلام کردیم که لیست وارد کنندگان دارو را که ارز دریافت کردند منتشر کنند.در بحران قبل عدهای سودجو به اسم تعرفه دارو کالاهای دیگر وارد کردند که پرونده واردات خودرو با ارز دارویی هنوز مطرح است.
روند فعلی موجب افزایش قاچاق خواهد شد
نجفی ضمن هشدار به اینکه ادامه روند فعلی موجب افزایش قاچاق خواهد شد، گفت: چرا تا چند ماه پیش بحث قاچاق دارو اصلا مطرح نبود و وجود خارجی نداشت، چون بازار به صورت طبیعی فعالیت خود را داشت و تولید کننده و وارد کننده در یک خط به کار خود مشغول بودند و بر همین اساس قاچاق دارو اصلا صرفا اقتصادی نداشت، اما اکنون با بخشنامه های جدید ارزی و آشفتگیهایی که در این بازار به وجود آمده، قاچاق و تقلب صرفه اقتصادی پیدا کرده است.