پایان 700 میلیارد دلاری لیگ خلیج

مشکلات داخلی عربستان، شکست خفت­بار ریاض در مدیریت بحران­های منطقه­ای به ویژه یمن، سوریه و لبنان، ناتوانی در حفظ رهبری شورای همکاری و...، واشنگتن را کاملاً نسبت به صلاحیت آل­سعود برای تامین منافع غرب به ویژه مشروعیت­بخشی به رژیم صهیونیستی و مقابله با ج.ا.ا ناامید ساخته است لذا به جای شورای همکاری کشورهای عرب خلیج (فارس) GCC(P)، طرح جدیدی با عنوان "ائتلاف راهبردی خاورمیانه" MESA را در دستور کار قرار داد تا خود مستقیماً رهبری دولت­های وابسته را در اختیار گیرد.

طرح جدید که قرار است 20و21 مهر ماه 1397 (12و13 اکتبر 2018) در واشنگتن یا کمپ دیوید، با حضور مقامات ارشد امریکا، اردن و کشورهای عضو شورای همکاری (عربستان، کویت، عمان، قطر، بحرین و امارات) کلید بخورد، بزرگترین فرصت بهره­برداری تبلیغاتی جمهوری­خواهان و ترامپ برای انتخابات کنگره خواهد بود.

طرح جدید، متضمن سه نکته کلیدی است:

1- از این پس حضور و مداخله امریکا در مسائل منطقه، مستقیم و بلاواسطه خواهد بود. هیچ کشوری از جمله عربستان، نقشی محوری در هیج ائتلافی نخواهد داشت و این پیام باید به وضوح توسط اروپا و چین، درک شود.

2- دولت­های متمول عرب خلیج فارس، باید به طور کامل هزینه­های برنامه­های ابلاغی کاخ سفید را بپذیرند و در اولین فرصت، مبالغ مندرج در فاکتورهای ارسالی از واشنگتن را بپردازند.

3- جهت­گیری ائتلاف جدید، جمهوری اسلامی ایران و هم­پیمانان منطقه­ای تهران است. دولت­های عضو ضمن تمهیداتی برای حل­و­فصل موضوع فلسطین (در چارچوب معامله قرن) و ایجاد روابط رسمی و علنی با رژیم صهیونیستی، باید ایران را آماج حملات سیاسی، اقتصادی، رسانه­ای و اطلاعاتی خود قرار دهند.

تقریباً هیچ یک از صاحب­نظران و کارشناسان غربی و عربی نسبت به نتایج این طرح حتی برای امریکا، خوشبین نیستند و معتقدند؛ همچون طرح "خاورمیانه بزرگ" جرج بوش، شکست آن، حتی در کوتاه مدت قطعی است. عناوین برخی از دلائل به شرح زیر است:

1- بی خردی سیاسی و فقدان نگاه استراتژیک تیم ترامپ

2- عدم همکاری و همراهی دولت­های منطقه­ای مانند ترکیه، پاکستان، مصر و...

3- نارضایتی و ناخشنودی عربستان به دلیل کنارگذاشته­شدن از موقعیت راهبری

4- مقاومت تامین کنندگان مالی به دلیل خستگی از پرداخت­های کلان و بی­نتیجه سال­های اخیر

5- عدم آمادگی افکارعمومی منطقه برای فراموشی جنایات اسرائیل و رویارویی با ایران

6- فقدان چشم­اندازی برای باقی­ماندن ترامپ بر سر قدرت و استمرار این سیاست در دولت­های بعد

7- نامشخص بودن نتایج عملی این راهبرد در تضعیف موقعیت منطقه­ای ایران

8- اختلافات تاریخی و ریشه­ای بین اعضای ائتلاف از جمله بین دو مثلث موجود در شورای همکاری (عربستان، امارات و بحرین در مقابل عمان، قطر و کویت)

9- نگرانی و مخالفت سایر بازیگران بین­المللی به ویژه اتحادیه اروپا (به ویژه فرانسه)، روسیه، چین و حتی انگلیس از این برنامه

10- وارداتی بودن طرح و بی­توجهی به ملاحظات بومی (ژئوکالچر، ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک) منطقه