چرخه مصرفی آب در ایران نیازمند اصلاح است/۳۰ سال آینده خاورمیانه با قحطی آب روبرو است

رویداد۲۴ زمینه‌های همکاری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و دفتر منطقه‌ای یونیسف در امور بهداشت آب و فاضلاب بررسی شد. در این جلسه در خصوص بهره‌گیری از تجارب بین‌المللی و همکاری در حوزه تامین آب بهداشتی در شرایط اضطراری در زمان وقوع سوانح  با همکاری دفتر منطقه‌ای یونیسف در امور بهداشت و فاضلاب تبادل نظر شد.
 
عمر حطاب (مشاور منطقه‌ای یونیسف در امور بهداشت آب و فاضلاب) با حضور در این جلسه با بیان اینکه دفتر یونیسف در ایران، پذیرفته است تا همکاری‌های توسعه‌ای در زمینه تامین آب بهداشتی در مواقع اضطراری با سازمان داشته باشد، اظهار کرد: توانمندی‌های ایران در زمینه‌های مختلف نسبت به ادوار گذشته بسیار توسعه یافته و در منطقه نیزکشوری قدرتمندی محسوب می‌شود.
 
 وی با اعلام اینکه کشور ایران در زمینه آب در منطقه پیشرو است، اذعان کرد: در واقع ما خواستار استفاده از تجارب موفق ایران در این زمینه هستیم.
 
حطاب با بیان اینکه نمایندگان یونیسف در سراسر دنیا موظفند تا ریسک‌های عمده‌ای که کشورهای مختلف با آن مواجه هستند را پوشش دهند، خاطرنشان کرد: ایران با مخاطرات طبیعی فراوانی روبروست از این رو قرار است با همکاری سازمان‌های بین‌المللی ریسک زلزله در قالب سنارویی در تهران مورد بررسی قرار گیرد.
 
 مشاور منطقه ای یونیسف در امور بهداشت آب و فاضلاب با بیان اینکه خوشبختانه کارگروه بهداشت آب و فاضلاب ما با کارگروه سیل و شریان‌های حیاتی ایران مشترک است، افزود: همین امر منجر به تبادل تجارب موفق در زمینه آب‌های اضطراری در شرایط بحران خواهد شد.
 
وی در این نشست با بیان اینکه ساختار مدیریت بحران تهران در منطقه قدرتمند است، خاطرنشان کرد: پیشنهاد من تعامل میان کارگروه‌ها در زمینه واکنش مناسب در زمان وقوع بحران است.
 
حطاب تاکید کرد به هر میزان که در ساختارهای مدیریت بحران و نیز بشردوستانه شامل سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها و توسعه فرآیندهای ارتباطی هزینه کنیم در راستای افزایش توانمندی ها گام مهمی برداشته ایم.
 
وی با اعلام اینکه در زمان بحران‌ها یکی از مهم‌ترین مساله تامین آب بهداشتی پس از وقوع سانحه است، خاطر نشان کرد: در این زمینه در سطح بین‌الملل پژوهش‌های مختلفی صورت گرفته و مدل های بین‌المللی مورد تایید طراحی شده که ما می‌توانیم آن را در اختیار سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران قرار دهیم.
 
مشاور منطقه ای یونیسف در امور بهداشت آب و فاضلاب گفت: تا۳۰  سال آینده خاورمیانه با قحطی آب مواجه است.
 
عمر حطاب با بیان این که ما در منطقه خاورمیانه با بحران آب مواجه هستیم، گفت: ۶ درصد جمعیت جهان در خاورمیانه متمرکز است و با وجود این حجم از جمعیت، تنها ۲ درصد از منابع آب‌های جهان در این منطقه متمرکزند.
 
مشاور منطقه‌ای یونیسف در امور بهداشت آب و فاضلاب ادامه داد: میانگین منابع آب تجدیدپذیر در این منطقه برای هر نفر در سال حدود هزار و ۲۰۰ مترمکعب است و طبق نمودارهای موجود این حدود یک ششم میانگین جهانی است که این خود بیانگر وخامت بحران آب در منطقه است.
 
وی با بیان اینکه رشد غیرمنطقی جمعیت منجر شده تا ما نتوانیم منابع آبی خود را به درستی مدیریت کنیم، اذعان داشت: مدل‌های مصرف غیراصولی و نیز روش‌های غلط مدیریت آب‌های سطحی و غیر سطحی ازجمله چالش‌هایی است که ما در منطقه با آن مواجه هستیم.
 
حطاب با اشاره به اینکه تا ۳۰ سال دیگر یعنی سال ۲۰۵۰ حدود دو سوم منطقه به وضعیت بحرانی در زمینه آب خواهد رسید، اذعان کرد: پس از بررسی نمودارهای موجود، این نتیجه حاصل شده است. آستانه سرانه سالیانه آب ۵۰۰ متر مکعب است و اگر این شرایط و روند ۳۰ سال آینده ادامه پیدا کند سهم سرانه آب تجدیدپذیر به به ۲۰۰ متر مکعب خواهد رسید و این فاجعه خواهد بود چراکه آب‌های منطقه به کمتر از نصف سرانه خود خواهند رسید از این رو سهم آب آشامیدنی به نصف کاهش خواهد یافت.
 
وی با بیان اینکه در صورتی که بحران آب را جدی نگیریم تا سی سال آینده سهم دریافتی ما از آب بسیار بسیار کمتر از آبی است که در حال حاضر در اختیار پناهندگان در کمپ‌های کشورهای منطقه قرار می‌گیرد، ادامه داد: به طور مثال در حال حاضر در کشوری مانند اردن سهم آب روزانه هر پناهنده، ۵۰ لیتر است، با این مثال می‌توان سختی ۳۰ سال آینده را قدری درک کرد.
 
مشاور منطقه‌ای یونیسف در امور بهداشت آب و فاضلاب با بیان اینکه با ارتقا و نیز بروز رسانی و بهبود متدهای مدیریتی می‌توانیم شرایط را کنترل کنیم، ادامه داد: در منطقه خاورمیانه حدود ۸۵ درصد منابع آبی در بخش کشاورزی مصرف می‌شود  و این درحالیست که در صورت ارتقای صنعت کشاورزی می‌توانیم منابع آبی را در مسیری صحیح و بهینه مصرف کنیم.
 
حطاب با اعلام اینکه ایران کشوری نیست که با کمبود منابع آبی روبرو باشد، ادامه داد: از نظر استقلال منابع آبی ایران قدرتمند‌ترین کشور منطقه است. چراکه در خاورمیانه و شمال آفریقا بیش از ۶۰ درصد منابع آبی خارج از منطقه تامین می‌شوند اما در ایران این گونه نیست و این بیانگر این است که  ایران وابستگی به  سایر کشورها در این زمینه ندارد و آب در کنترلشان است.
 
وی با بیان اینکه طبق آماری که مشاهده کرده در ایران ۹۰ درصد منابع آب صرف کشاورزی و تنها ۶ درصد آن مربوط به آشامیدنی است، اذعان کرد: این در حالی است که ۳ تا ۵ درصد منابع آبی در جهان مصرف آشامیدنی دارد و باقیمانده صرف مصارف اقتصادی می‌شود و اگر نکته مذکور در ایران درست باشد بیانگر اشکال در سیستم مدیریت آب است.
 
این مسئول با اعلام اینکه امنیت غذا مهم است اما امنیت آب از آن مهم‌تر، ادامه داد:  ۹۰ درصد استفاده از منابع آبی در بخش کشاورزی و تامین غذا در ایران صرف می‌شود، آیا این درست است که امنیت آب این گونه به خطر بیندازیم در حالی که یک انسان گرسنگی را می‌تواند ۲ تا سه هفته تحمل کند اما بی‌آبی را تنها دو یا سه روز. اینجاست که مدیران و دستگاه‌های مربوطه باید در زمینه مصرف منابع آبی تغییراتی را ایجاد کنند تا چند سال آینده با شرایط اضطراری بحران شدید آب مواجه نشوند.
 
حطاب با بیان سوالی مبنی بر اینکه آب در تولید ناخالص ملی چه تاثیری دارد، ادامه داد: جایگاه آب در صنعت، گردشگری، اکوسیستم و نیز محیط زیست باید مورد توجه قرار گیرد در واقع توجه به نقش آب جهت اهداف توسعه‌ای کشورها در زمینه‌های مختلف حائز اهمیت است و پیشنهاد من این است که باید چرخه مصرفی آب در ایران اصلاح شود.
 
در ادامه نشست سرپرست معاونت آمادگی، عملیات و پدافند غیرعامل سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران ضمن معرفی سازمان و کارگروه‌های موجود، گفت: از سال ۲۰۰۸ کارگروه‌های شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران تغییرات مفیدی داشته و کارگروه سیل و شریان‌های حیاتی تاکنون بسیار موفق عمل کرده است از این رو آمادگی همکاری مشترک در زمینه‌های مربوطه را در سطح بین‌المللی داریم.
 
صمیم مرادی روزبهانی با اعلام اینکه برنامه‌ریزی‌های اصولی قبل از بحران‌ها می تواند آمادگی ما را در برابر حوادث افزایش دهد، ادامه داد: این برنامه‌ریزی‌ها می‌تواند از طریق برگزاری همایش‌های مشترک بین‌المللی و دوره‌های آموزشی تخصصی صورت گیرد.