درباره سریال ممنوعه زود قضاوت کردیم!

رویداد۲۴ اسماعیل عفیفه تهیه کننده با سابقه تلویزیونی در خصوص حواشی به وجود آمده برای سریال «ممنوعه» که در شبکه نمایش خانگی پخش می‌شود و با اعتراض‌هایی در خصوص عبور از خط قرمز‌ها رو به رو بود، گفت: سریال «ممنوعه» به مسائل روز جوانان می‌پردازد و سوژه‌ای دارد که شاید در نگاه اول به نظر برسد خط قرمز‌ها و ضوابط را پشت سر می‌گذارد؛ در صورتی که این‌طور نیست و در آن ضمن روایت یک داستان اجتماعی رویکرد اخلاقی نیز وجود دارد. متاسفانه در کشور ما نوعی کم‌طاقتی در مواجهه با سریال‌ها وجود دارد. بعضی از مخاطبان بعد از دیدن همان قسمت اول و یا دوم یک سریال طولانی شروع به ارزیابی و پیشداوری در باره محتوی و مضمون اثر میکنند در حالیکه در مورد سریال‌ها قصه، شخصیت‌پردازی و مضمون محوری اثر در یک فرایند طولانی چندین قسمتی شکل میگیرد. من در برخی کار‌هایی که برای تلویزیون نیز که ساختم با چنین مشکلی مواجه بودم.

او به رده‌بندی سنی تعیین شده برای تماشای آثار نمایش خانگی توسط وزارت ارشاد اشاره کرد و افزود: وزارت ارشاد جایی که لازم باشد برای آثار تولیدی نمایش خانگی رده بندی سنی تعیین می‌کند که در مورد سریال ممنوعه آن را مناسب برای رده سنی مثبت ۱۶ تشخیص داده که بر روی جلد هر قسمت درج شده است.

عفیفه یادآوری کرد: گفته می‌شود که مردم درجه‌بندی سنی را رعایت نمی‌کنند. نمیدانم این حرف چقدر صحیح است، اما در این صورت باید با اطلاع‌رسانی مناسب فرهنگ توجه و رعایت رده‌بندی سنی را در مخاطبان و بخصوص خانواده‌ها جا انداخت. ما به رده‌بندی سنی آثار نمایشی نه تنها در شبکه نمایش خانگی بلکه در تلویزیون نیز نیازداریم.

تهیه کننده سریال «آنام» خاطرنشان کرد: شورای پروانه نمایش شبکه نمایش خانگی معتقد است که اگر این سریال را مخاطبین بالای ۱۶ سال ببینند، نه تنها برایشان مشکل ایجاد نمی‌کند، بلکه عبرت آموز نیز هست. برخی مشکلات و معضلاتی که در سریال به آن‌ها پرداخته شده در حال حاضر گریبان‌گیر زندگی گروه‌هایی ار جوانان این کشورهست و با فرجامی که شخصیت‌های داستان سریال ممنوعه به آن دچار می‌شوند می‌توان به مخاطب جوان و خانواده‌ها هشدار داد که مراقب سبک زندگی خود باشند.

او با اشاره به دسترسی بچه‌های امروز به انواع و اقسام فیلم‌ها و برنامه‌های نمایشی از طریق ماهواره و شبکه‌های مجازیِ قابلِ دسترسی از طریق گوشی‌های تلفن همراه ادامه داد: در حال حاضر همه مردم و حتی بچه‌ها به موبایلِ دارای فیلترشکن دسترسی دارند که سریال‌های خارجی متنوع و مختلفی را دانلود کرده و تماشا می‌کنند. در چنین فضایی ما باید تلاش کنیم که مخاطب را به سمت کار‌های ساخت داخل جذب کنیم. کار‌هایی هم که چه در سیما و چه در شبکه نمایش خانگی تولید میشود بسته به متن و کارگردان و تهیه کننده ضعف و قوت دارند. ممکن است ما به عنوان مخاطب برخی از آن‌ها را بپسندیم و برخی دیگر را دوست نداشته باشیم. اما در نهایت و بخصوص در شبکه نمایش خانگی باید خانواده‌ها به رده بندی اثر توجه کنند و ان را به طور جدی رعایت کنند.

تهیه کننده سریال «پریا» در پاسخ به این پرسش که چارچوب شبکه نمایش خانگی به چه نحوی است، عنوان کرد: به طور طبیعی با توجه به محصولات ساخته شده، چارچوب شبکه نمایش خانگی با تلویزیون فرق می‌کند و کمی نزدیک به سینماست، عفیفه در رابطه با اینکه سریال‌ها تا چه اندازه می‌توانند پا را فراتر بگذارند نیز بیان کرد: فکر نمی‌کنم تا به حال و در کار‌هایی که تاکنون پخش شده ضوابط زیر پا گذاشته شده باشد. به هر حال شبکه نمایش خانگی ضوابط خاص خودش را دارد. این هم اجتناب ناپذیر است که همین ضوابط در اجرا توسط دو کارگردان ممکن است دو نتیجه متفاوت بدهد. این را هم در نظر داشته باشیم که شبکه نمایش خانگی در ابتدای فعالیت حرفه‌ای خود است. به هر حال سرمایه‌هایی جذب این حوزه شده و ما باید تلاش کنیم تا این سرمایه‌ها ضمن تولید آثار ارزشمندتر، سود اوری نیز برای سرمایه گذار داشته باشند تا بتوانیم به کمک هم به مقابله با رقیب قدرتمندتر یعنی شبکه‌های خارجی و ماهواره‌ها بپردازیم.

تهیه کننده سریال «زمانه» با اشاره به اینکه با پخش یک یا دو قسمت یک سریال نمی‌شود درباره کل محتوای آن قضاوت کرد، افزود: این جوانمردانه نیست که سریالی پس از یک یا دو قسمت مورد هجمه قرار بگیرد. من این موضوع را در تلویزیون در بسیاری از سریال‌ها هم شاهد بودم و همیشه هم بعد از پخش کار، نقد‌ها فروکش میکرد و بسیاری از منتقدین هم حرف خود را پس میگرفتند. خیلی از همان سریال‌ها هم تبدیل به آثار ماندگاری شده و بار‌ها بازپخش شده اند.

او در پاسخ به این پرسش که چه چارچوب‌هایی باید تعیین شود که شاهد این اعتراض‌ها بعد از پخش نباشیم، گفت: ضوابط تولید آثار شبکه نمایش خانگی کتباً به تهیه کننده‌ها و کارگردانان ابلاغ میشود، اما فیلمسازی یک کار مکانیکی صرف نیست که بتوان از این ضوابط و چهارچوب‌ها در همه موارد نتیجه یکسانی گرفت.

 

در نوشتن فیلمنامه و ساخت یک سریال داستانی پارامتر‌های متعددی دخیل اند که بر نتیجه کار تاثی گذار هستند. همانگونه که تاکنون دیده‌ایم با همین ضوابط موجود فیلم‌هایی در ایران ساخته شده اند که جوایز مهمترین جشنواره‌های خارجی را دریافت کرده اند. همه چیز بر میگردد به توانایی و خلاقیت تیم و گروهی که دست به تولید سریال میزنند. بهر حال ماهیت ساخت آثار نمایشی آنگونه نیست که بتوان محدودیت‌ها و خطوط قرمز را به دقت و با خط کش ترسیم نمود. باید یک نوع فضای گفتگو و تعاملِ همراه با اعتماد با تولیدکنندگان ایجاد کرد که به نظرم موثرتر و کار امدتر خواهد بود.