دردسر جمع آوری کمک‌های مردمی برای زلزله زدگان/ تلاش برای شفاف سازی یا فشار به سلبریتی‌ها؟

رویداد۲۴ در روز‌های گذشته تعداد از چهره‌های سرشناس و سلبریتی‌های کشور به دادسرا احضار شده اند. ماجرا به جمع آوری کمک‌های مردمی از سوی این سلبریتی‌ها برای زلزله زدگان کرمانشاه باز می‌گردد. علی دایی، صادق زیباکلام و مهراب قاسم خانی از جمله این افراد بوده اند.

یکی از ورزش، دیگری از سیاست و ان یکی از سینما و تلویزیون.

 

مهراب قاسمخانی روز سه شنبه اعلام کرد که به دادسرا احضار شده است ، شب ۲۱ آبان ماه زلزله شدیدی غرب ایران، به ویژه استان کرمانشاه را لرزاند، زلزله آنقدر شدید بود که در تهران، اصفهان و حتی شیراز هم احساس شد. معلوم بود این زلزله شدید خسارات و تبعات سنگینی هم خواهد داشت.

 

این زلزله بیش از ۴۰۰ پس لرزه داشت. بیش از ۵۷۰ نفر در آن جان خود را ازدست دادند. ۱۰ هزار نفر مصدوم شدند و ۷۰ هزار نفر بی خانمان گردیدند. از همان ساعات اولیه زلزله ضرورت کمک‌های مردمی احساس شد.

 

دولت و نهاد‌های امداد رسان به تنهایی نمی‌توانستند وارد میدان شوند. به همین خاطر برخی چهره‌های سرشناس آستین بالا زدند و به عنوان سرمایه اجتماعی و به دلیل اعتماد مردم به آن‌ها کمک‌های مردمی را به صورت نقدی و غیر نقدی جمع آوری کردند.

 

شماره‌ها حساب‌های فراوانی برای جمع اوری کمک‌های نقدی در فضای مجازی منتشر شد. با این حال سه تن از چهره‌های سرشناس توانستند بیشترین کمک را جمع آوری کنند. علی دایی و صادق زیباکلام و نرگس کلباسی اشتری مقادیر زیادی کمک مردمی جمع آوری کرد. البته هنرمندان و چهر‌های شاخص دیگری هم بودند که شماره حساب دادند و کمک جمع کردند. با این حال ظاهرا علی دایی، نرگس کلباسی و صادق زیباکلام بیشترین کمک‌ها را جمع کرده بودند.

 

براساس گزارش‌ها نرگس کلباسی و علی دایی هرکدام بیش از ۱۱ میلیارد تومان و صادق زیباکلام بیش از سه میلیارد تومان جمع آوری کردند. به این ترتیب توسط این سه نفر رقمی بالغ بر ۲۵ میلیارد تومان برای کمک به زلزله زدگان جمع شد. هرکدام از آن‌ها نیز ایده خود را برای یاری رساندن به آسیب دیدگان در پیش گرفتند.

 

صادق زیباکلام بنای دهکده امید را نهاد و علی دایی و نرگس کلباسی به ساخت و ساز و اسکان در کانکس زلزله زدگان پرداختند. علی دایی و نرگس کلباسی همچنین مقادیر زیادی کمک در روز‌های اولیه به سمت کرمانشاه ارسال کردند. دایی خود عدد ۱۴۷ کامیون را مطرح کرده است. با این وجود اخیرا ماجرای اعلام شماره حساب برای دریافت کمک و امداد رسانی به مناطق زلزله زده کرمانشاه تبدیل به دردسری برای سلبریتی‌ها شده است.

 

 

 

در اولین گام این دردسر صادق زیباکلام، نرگس کلباسی و علی دایی به پلیس آگاهی و دادسرا احضار شدند. البته ظاهرا فقط این سه نفر نیستند که احضار شده اند و امروز مهراب قاسمخانی نیز از احضار خود به دادسرا خبر داد.

 

پلیس آگاهی درباره احضار‌ها توضیح داده است: لازم است بدانیم که این کمک‌ها چه میزان است و کجا اتفاق می‌افتد. افرادی که به پلیس آگاهی دعوت شدند، نه به عنوان مجرم و متهم، بلکه به عنوان مطلع دعوت و این دعوتنامه برای خیلی‌ها صادر شد و آن‌ها هم و آمدند و صحبت کردند و توضیحاتی را ارائه کردند؛ البته برخی هم نیامدند.

 

پلیس آگاهی با بیان اینکه به هیچ عنوان بحث مجرمیت و بازداشت این افراد مطرح نیست، افزود: «این افراد با حکم قضایی دعوت شدند و قاضی از ما خواسته بود از این افراد دعوت کنیم و ما هم این کار را انجام دادیم.» در کنار توضیحات پلیس اخیرا دادستان عمومی و انقلاب استان کرمانشاه نیز در این باره اظهاراتی داشته است.

 

محمد حسین صادقی گفت: مطابق ماده ۲۴ قانون مدیریت بحران همه کمک‌های مردمی باید زیر نظر هلال احمر و با نظارت هلال احمر مصرف و توزیع شود، لذا افرادی که خارج از این چارچوب اقدام کرده‌اند یک نظارت کلی بر اقداماتشان انجام می‌شود که ببینیم دارند چکار می‌کنند و محل مصرف کمک‌ها کجاست.

 

‎این مقام قضایی افزود: «طبیعتاً اگر انحرافی در این خصوص مشاهده شود و معلوم گردد کسی به نفع خودش مصرفی داشته یا خارج از آن مسیری که مردم اعتماد و کمک کرده اند هزینه‌ای مصرف شده است قطعا دستگاه قضایی وظیفه دارد از باب حفظ حقوق عمومی به موضوع ورود و به آن رسیدگی کند.

 

با وجود اینکه پلیس و دادستانی کرمانشاه احضار‌ها را در راستای توضیح و بررسی وضعیت هزینه کرد کمک‌های مردمی دانسته اند، اما این احضار سلبریتی‌ها با نارضایتی آن‌ها همراه بوده است. در این بین برخی ناظران نیز معتقدند این اقدامات موجب از بین رفتن سرمایه اجتماعی می‌شود. آن‌ها می‌گویند این گونه رفتار با چهره‌های مشهور و مورد اعتماد مردم باعث می‌شود که در حوادث دیگر که نیاز به نقش آفرینی و حضور ان‌ها وجود داشته باشد، آن‌ها دیگر از ورود به مسائل دردسرساز اینچنینی سرباز می‌زنند.

 

 

صادق زیبام کلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در واکنش به این احضار‌ها گفته است: «یکنفر که در حد ششم ابتدایی سواد داشته باشد می‌تواند همه اطلاعات اعم از میزان کمک‌هایی که به حساب بنده یا آقای دایی ریخته شده و در مقابل هزینه‌هایی هم که شده را ملاحظه کند. اما قوه قضاییه اصرار دارد با بنده یا جناب آقای دایی و ایضا سایر سلبرتی‌ها نه همچون متهمین بالقوه بلکه مجرمین بالفعل برخورد نماید. بنده یکبار در اوائل تیرماه به دادستانی احضار و بازپرسی شدم و باز مجددا پریروز ۳ساعت در آگاهی بازجویی شدم.

 

در طی این ۱۱ ماه ۱۷ بار از منطقه و چگونگی پیشرفت کار‌ها بازدید داشته ام و هر بار هم گزارش کتبی در صفحه اینستا و کانال تلگرامی‌ام منتشر کرده‌ام. آخرین بازدیدم در اول مهرماه بود که گزارش آنرا نهم مهرماه منتشر نمودم. نه عوامل محترم دادستانی ونه مسئولین محترم آگاهی حتی یک سطر از این قریب به یکصد صفحه گزارشاتم را نخوانده بودند.

 

او معتقد است که ریز تمام کمک‌های دریافتی هزینه آن‌ها موجود است و قوه قضائیه می‌تواند به راحتی آن را از بانک دریافت کند، اما نحوه برخورد قوه قضائیه با او و علی دایی به گونه‌ای است که آن‌ها مجرم هستند.

 

 

اما ماجرا به همین جا ختم نشد، در کنار احضار حساب سلبریتی‌ها هم مسدود شد. اولین بار صادق زیباکلام اعلام کرد که حسابش از سوی دادستانی مسدود شده است. پس از آن علی دایی نیز از بسته شدن حسابش توسط دادستانی مشهد و اصفهان در مقاطع مختلف خبر داد.

 

صادق زیباکلام چند روز پیش در این باره اظهار کرد: به دستور مقام قضایی امروز صبح حساب وی را که در رابطه با جمع آوری کمک به زلزله زدگان کرمانشاه بود را مسدود کرده اند. " او اضافه کرد: «شخصا از این اقدام قوه قضاییه خیلی خوشحالم و قبلا هم گفته بودم یک گوسفند نذر کرده ام که دادستان حسابم را ببندد. اما بواسطه دفاع از اهالی دهکده امید و هموطنانی که به این حساب پول ریخته اند، هم به ریاست محترم قوه قضاییه اعتراض خواهم‌نمود و هم به کمسیون اصل ۹۰مجلس علیه قوه قضاییه شکایت خواهم نمود.

 

البته صادق زیباکلام نامه‌ای هم به آیت‌الله آملی لاریجانی نوشته و در آن نسبت به مسدود شدن حسابش انتقاد کرده است.

 

او در این نامه با تشریح روند اقدامات صورت گرفته توسط کمک‌های مردمی که کسب کرده ماجرا احضار خود را شرح داده است. زیباکلام نوشته است: «نخستین پرسشم آن است که شما کدام اطلاعات را خواستید و به شما داده نشد؟ کدام سؤال را قوه قضاییه یا آگاهی از بنده پرسیدند و پاسخ قانع‌کننده‌ای دریافت نکردید؟ کدام اسناد و مدارک را خواستید ببینید و اطاعت نشد؟ کدام دفعه شما بنده را احضار فرمودید و بنده لدی‌الاطلاع امتثال امر نکردم؟ کدام پاسخ من به پرسش‌های شما سربالا، دوپهلو یا مبهم بود؟» او در ادامه از رییس قوه قضائیه پرسیده است: «آیا بنده شاکی خصوصی یا عمومی داشتم؟ آیا هیچ ارگان یا نهاد دولتی از بنده شکایت کرده بود؟ گیریم که از بنده شکایت شده بوده مبنی بر حیف‌ومیل پول‌های جمع‌آوری‌شده، در کدام دادگاه این شکایت رسیدگی شده و حکم بر محکومیت بنده و مسدود شدن حسابم صادر می‌شود؟»، اما علی دایی هم از مسدود شدن حسابش خبر داده است.

 

او در واکنش به اتفاقات رخ داده به روزنامه گل گفت: «نظر من این است که آن‌ها از اینکه مردم به امثال من اعتماد کرده‌اند ناراحت هستند و به همین خاطر این ناراحتی‌شان را با بستن حساب و احضار من بروز دادند.

 

من از این مساله به هیچ عنوان ناراحت نیستم که بخواهم جایی بروم و پاسخگو باشم. ما از اول هم پاسخگو بودیم.» او همچنین گفته است: "این‌ها اگر در مورد احضار من کار درستی کرده بودند هرگز مصاحبه نمی‌کردند که به عنوان مطلع علی دایی را خواسته‌ایم. یکی نیست به این‌ها بگوید که چرا حساب زلزله‌زدگان را می‌بندید و می‌گویید به عنوان مطلع علی دایی را خواسته‌ایم! هنوز گزارش کار نداده‌ایم، در کار ما برای کمک‌رسانی اخلال ایجاد می‌کنند. " دایی همچنین با انتشار پست‌هایی در اینستاگرام خود به این ماجرا پرداخته است. او نوشته است: «از روز اول در این صفحه، تمامی مراحل کمک رسانی را قدم به قدم نشان دادم و الان هم معلوم نیست اصلا شاکی چه کسی است.» پیشتر پلیس آگاهی اعلام کرده بود که حساب چهار سلبریتی را در این رابطه مسدود کرده است.

 

البته در آن زمان گفته شده بود که علی دایی و صادق زیباکلام در میان این چهارم نفر نیستند.

 

 

 

با این حال به نظر می‌رسد حساب نرگس کلباسی اشتری هم که ظاهرا همزمان با احضار دایی و زیباکلام احضار شده بود مسدود نشده است. او از همان روز اول زلزله خود را به کرمانشاه رساند و کمپین بزرگی برای بازسازی خانه‌ها و تهیه چادر و کانکس ایجاد کرد.

 

در شرایطی که بیشتر کمک‌ها در حوزه مواد غذایی بود او کمپین "سیمان به جای غذا" را راه انداخت تا بتواند کمک‌های مردمی را در مسیر درست قرار دهد. کلباسی هنوز هم در کرمانشاه حضور دارد و هنوز برای کمک به زلزله زدگان پول جمع کند. او اخیرا در توئیتر توضیح داده است "به من هم گیر داده اند. خوشبختانه مدارک حسابداری رو که از روز اول ثبت کرده بودیم، بردیم. تشکر هم کردند. "

 

 

اما درکنار این رخداد‌ها امروز مهراب قاسمخانی فیلمنامه نویس و طنزپرداز نیز از احضار خود به دادستانی خبر داد. قاسم‌خانی تصویر نامه نیروی انتظامی را در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده که در آن تاریخ حضور او دهم مهر اعلام شده است.

 

در توضیحات این نامه آمده است: "در اجرای دستورات بازپرس محترم شعبه ششم دادسرای ناحیه ۳۶ تهران مقرر گردیده جهت ادای پاره‌ای توضیحات پیرامون نحوه و چگونگی جمع آوری کمک‌های مردمی برای زلزله زدگان کرمانشاه در تاریخ مذکور به همراه اسناد و مدارک مربوطه به این مرکز مراجعه نمایید. " این فیلم‌نامه نویس در صفحه اینستاگرام خود نوشته است: "از اونجایی که بعضی از نمایندگان و مسئولین در مصاحبه‌های متعدد اعلام کردن که سلبریتی‌ها میلیارد‌ها تومن پول مردم رو خوردن، اگه نتیجه این تحقیقات منجر به کذب بودن ادعای این عزیزان شد، با همین جدیت برای اعاده حیثیت این چهره‌ها اقدام می‌کنید؟ "

 

در همین حال سردار حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی امروز سه‌شنبه (هفدهم مهر) در جمع خبرنگاران درباره احضار برخی سلبریتی‌ها گفت: بحث احضار در مورد بسیاری از این افراد مطرح نبوده بلکه ما از آن‌ها دعوت کردیم تا توضیحاتی را ارائه دهند.

 

او همچنین افزود: «دستگاه قضایی تعدادی از این افراد را به ما معرفی کرده و گفتند با توجه به اینکه این افراد اطلاعاتی را در اختیار دارند بیایند تا اطلاعات در این زمینه تکمیل شود.» اشتری درباره تصمیم‌های گرفته شده توسط قوه قضاییه اظهار بی‌اطلاعی کرد.

 

منبع:فرارو