ضرورت درک جایگاه نشر در رفع موانع موجود
اصولاً سطح و میزان کار‌های چاپی در یک جامعه از شاخص‌های مهم توسعه‌یافتگی و پویایی فکر و فرهنگ جامعه به‌شمار می‌رود. کارکرد‌های متنوع صنعت چاپ و ارتباط تنگاتنگ آن با فرهنگ، اهمیت آن‌را دوچندان کرده و خوشبختانه این اهمیت امروزه در سراسر کشور از سوی مسئولان درک شده است. وضعیت نشر در عصر اطلاعات به عنوان معیار و نمادی از چگونگی تفکر و جایگاه اندیشه در نزد مردمان هر کشوری محسوب می‌گردد.
پیشرفت عظیم نشر کتاب در کشور‌های پیشرفته نشان از ارتباط قوی با توسعه و رشد تکنولوژی، دانش و فرهنگ داشته است. شکوفایی اقتصاد از تبعات مهم این ارتباط محسوب می‌شود. فعالیت‌های گوناگون حوزه کتاب، تنوع مطبوعات ارتباط مستقیم با توسعه‌ی فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی هرجامعه دارد دستیابی به این نوع توسعه، در گرو روندی است که مطابق با آن باید رویکرد کتاب محوری و رشد فرآیند مطبوعاتی و هنری همواره زنده نگه داشته شود.
حوزه نشر کتاب با دشواری‌هایی مواجه است؛ گرانی کاغذ، فرسودگی دستگاه‌ها و امکانات، ضعف در حمایت‌های یارانه‌ای مناسب و حتی برخی مشکلات ممیزی و... گاهی پس از هفته‌ها انتظار و هزینه زیادی که ناشران متحمل می‌شوند، مطلع می‌گردند که نمی‌توانند کتاب را چاپ کنند. عدم رعایت مقررات حق تکثیر و ضعف در تقویت و کندی اجرای این مقررات از دیگر مشکلات ناشران است. نشر برای کاهش شکاف و افزایش ارتباطات بین انسان هاست که اگر هر انسانی قانون کپی رایت را رعایت کند می‌تواند تا اندازه‌ای به این بازار کمک کند.
پخش کتاب‌ها نیز از دیگر مسائل مطرح در این حوزه می‌باشد. در بسیاری موارد کتاب‌ها با عنوان‌های خوب، کیفیت بالا و دقت زیاد آماده می‌شوند، اما تعداد محدودی از مردم به آن‌ها دسترسی دارند و به درستی در همه شهر‌ها پخش نمی‌شوند. این مساله آسیب جدی بر پیکر نشر وارد می‌کند و حتی ممکن است در طولانی مدت علاوه بر تاثیرگذاری بر میزان مطالعه مردم، باعث حذف برخی ناشران و مشاغل وابسته آن می‌شود.
تشکیل مناطق ویژه چاپ، تقویت مقررات و چگونگی اجرای آن در این صنعت فرهنگی، مشارکت در خصوصی سازی چاپخانه‌های دولتی، لغو اخذ مجوز‌های غیرضروری دولتی برای احداث واحد‌های چاپی و همچنین کنترل مجوز‌های جدید، راهکار‌هایی جهت هموار کردن مسیر صنعت چاپ است.
حوزه نشر به عنوان یکی از مهم‌ترین حوزه‌های فرهنگی که با آگاهی و دانش جامعه ارتباط مستقیم دارد، همواره نیازمند توجه و رسیدگی مسئولان است. حضور ناشران و نویسندگان جوان در حوزه نشر، نشان از علاقه مندی جامعه ایران به این حوزه فرهنگی دارد؛ بنابراین مسسئولین می‌بایست با آگاهی و اطلاعات کافی از مشکلات و مسائل موجود در این حوزه، تدابیرو سیاست گذاری‌های صحیح خود را در خصوص گرانی کاغذ و تخصیص یارانه‌های مختلف و مناسب و آموزش و اطلاع رسانی در باب اهمیت موضوع در مدارس و دانشگاه‌ها و سطح جامعه، قوی تراجرایی نمایند؛ به طوری که رعایت عدالت در توزیع امکانات و بسترسازی مناسب برای کاهش هزینه‌ها، تعادل و هماهنگی مناسب در عرصه رقابتی نشر در سطح کشور میسر گردد. این عرصه، عرصه‌ای است که هر چه بیشتر مورد توجه مسئولان قرار گیرد به همان میزان شاهد شکوفایی و رشد فرهنگی جامعه خواهیم بود.
*نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس دهم
