چقدر احتمال دارد منقرض شویم؟
رویداد۲۴ اگر زمین همین‌طور گرم‌تر و گرم‌تر شود، اگر دانشمندان راه‌حلی برای مقابله با مقاومت آنتی‌بیوتیکی پیدا نکنند، اگر قدرت‌های جهانی با سلاح‌های هسته‌ای به هم یورش ببرند، عاقبت نسل بشر چه خواهد شد؟ انقراض؟ بعید نیست!
اما آیا هیچ‌وقت به احتمال انقراض بشر بر اثر بلایای طبیعی فکر کرده‌اید؟ گمان می‌کنید احتمال ساقط‌شدن بشر براثر بلایای طبیعی چقدر است؟ زیاد یا کم؟ آیا احتمال انقراض انسان براثر بلایای طبیعی بیشتر است یا عوامل انسانی مانند جنگ هسته‌ای؟
جالب است که بیش از ۹۹ درصد گونه‌هایی که روزی روی زمین زیست می‌کردند از بین رفته‌اند. نوع زندگی ما انسان‌ها در انقراض بسیاری از این گونه‌ها بی‌تأثیر نبوده است. اما در موضوع انقراض همیشه هم پای انسان در میان نیست. بلکه تغییرات تدریجی زیست‌محیطی، رقابت‌های تکاملی یا حتی بلایای طبیعی هم در تحریک این پدیده مؤثرند. برای مثال در انقراض دایناسورها که ما مؤثر نبودیم. بلکه عامل برانداز نسل این موجودات غول‌پیکر سقوط یک شهاب‌سنگ سهمگین بود. در مورد خودمان هم از احتمال انقراض براثر بلایای طبیعی نباید غافل بود. محققان دانشگاه آکسفورد معتقدند احتمال فروپاشی بشریت بر اثر صرفا بلایای طبیعی، یعنی بدون دخالت هیچ‌گونه اقدام متخاصمانه انسانی، در حد تقریبا یک در ۱۴ هزار در هر سال است.
محققان برای محاسبه این احتمال به مرور وقایعی که انسان‌ها در ۲۰۰ هزار سال گذشته پشت سر گذاشته‌اند، مانند فوران‌های آتشفشانی و زلزله و امثال اینها رجوع کردند. این بررسی نشان داد احتمال انقراض انسان‌ها بر اثر بلایای طبیعی در هر سال با تضمین کمتر از یک در ۱۴ هزار خواهد بود. اما این احتمال چقدر نگران‌کننده است؟
محققان می‌گویند احتمال یک در ۱۴ هزار یعنی در هر سال شانس انقراض نیافتن انسان 993/99 درصد است. این احتمال را حتی می‌توان با احتمال سقوط هواپیماهای مسافربری در هر روز مقایسه کرد. روزی صد‌هزار پرواز تجاری در جهان صورت می‌گیرد که تنها هفت فروندشان در هر روز ممکن است به سرنوشت سقوط دچار شوند.
البته ناگفته نماند که احتمال محاسبه شده بالا دارای اشکالاتی است. زیرا تنها روی بلایای طبیعی متمرکز شده و نقش عوامل انسانی را نادیده گرفته است. اما خود محققان در پاسخ به این ایراد گفته‌اند بررسی خطر انقراض انسان بر اثر فرضا سلاح‌های هسته‌ای به‌شکلی که پدیده‌ای مانند بلایای طبیعی طی ۲۰۰ هزار سال گذشته قابل بررسی است جای کار ندارد؛ آن هم چون سلاح‌های هسته‌ای تنها ۷۰ سال است که ایجاد شده‌اند.
اما همین اطلاع از صرفا خطر انقراض انسان بر اثر بلایای طبیعی هم بی‌فایده نیست. چون بر این اساس می‌فهمیم به نظر نمی‌رسد نسل بشر بر اثر بلایای طبیعی منقرض شود. ما از آغاز همچنان در معرض چنین بلایایی بوده‌ایم. ولی در مورد سایر خطرات وضع فرق می‌کند. خطراتی نظیر تغییرات آب و هوایی ناشی از اقدامات بشر یا برای مثال سلاح‌های هسته‌ای خطراتی‌اند که در گذشته برای اجدادمان وجود نداشتند؛ بنابراین تضمینی نیست که از خطرات این‌چنینی هم بتوانیم جان سال به‌در ببریم!
