اعتراضات آبان، توافق با اروپا و آمریکا را یکسال عقب انداخت/ رفتار عاقلانه حکومت میتواند کشور را از بحران خارج کند
رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: اگر نگوییم شرایط اقتصادی کشور در حالت بحرانی است، دستکم میتوان گفت که بدترین شرایط سالهای اخیر را تجربه میکنیم. نارضایتیهای مدنی و اجتماعی به بالاترین حد خود رسیده و مشکلات اقتصادی و گرانی و بیکاری، به ادامه این شرایط دامن زده است. اعتراضات آبان در واکنش به افزایش قیمت بنزین در همین راستا صورت گرفت؛ اعتراضی که هزینههای سیاسی بسیار زیادی برای نظام و البته هزینه جانی برای شهروندان معترض داشت.
روحانی در چنین شرایطی باید مدت باقیمانده تا پایان دولت را سپری کند؛ شرایطی که روز به روز برای او ناگوارتر میشود و حامیانش را یکی یکی از دست میدهد. احمد شیرزاد فعال سیاسی اصلاح طلب درباره اینکه دولت چه راهکاری میتواند در پیش بگیرد تا اوضاع سیاسی و اجتماعی کمی آرامتر شود، با رویداد۲۴ گفتوگو کرده است. او معتقد است برخی نهادها برای خروج کشور از بحران میتوانند یاری کنند و دستکم برای دولت هزینهتراشی نکنند.
شیرزاد به رویداد۲۴ میگوید: بخش قابل توجهی از درآمد کشور از نفت تامین میشود و، خوشبختانه اکنون تراز تجاری صادرات و واردات ایران خوب است و مجموعا واردات ما به اندازه صادرات غیرنفتیمان است و این موضوع به آن معناست که اقتصاد در یک حالت تعادل به سر میبرد.
او ادامه میدهد: در شرایط تحریم و مشکل کشور در فروش نفت، ممکن است دچار نرخ برابری ارز در همین نرخ بالایی که قرار دارد باقی بماند. اما در واقع اگر دولت از این فرصت استفاده کند و پس از گذراندن تنشها بعد از افزایش نرخ ارز اجازه دهد ارز قیمت واقعی خود را داشته باشد و با درآمدهای نفتی سعی نکند قیمت ارز را پایین نگاه دارد، ما میتوانیم به خوبی صادرات داشته باشیم و با درآمد حاصل از آن تامین ارز داشته باشیم.
شیرزاد با بیان اینکه محدودیت در فروش نفت بیشترین تاثیر خود را روی بودجه دولت میگذارد، تصریح کرد: تا آنجایی که ما بتوانیم کشور را از قبل درآمدهای صادراتی و مالیاتی اداره کنیم و دولت نیز بتواند درآمدهای خود را کاهش دهد راه زیادی را در پیش داریم، اما در شرایط فعلی طبیعتا باید در دو جبهه تلاش کرد و به نوعی مسئله تحریمها را از بُعد سیاسی حل و فصل کرد و اگر توانایی این را داریم، بتوانیم مشتریهای جایگزین برای نفتمان پیدا کنیم. در شرایط فعلی و با توجه به تحریمها این اقدام بسیار سختی است، اما به هر حال برای حل این مسئله تا جایی که منافع ملی و پرستیژ کشور برهم نخورد، باید چارهای اندیشید.
این فعال سیاسی ادامه داد: علاوه بر ایجاد فضای گفتگو و مذاکره با آمریکا که دور از ذهن هم نیست، باید سعی کنیم با ظرفیت اقتصاد ملی برای مقابله با شرایط تحریم را بالا ببریم. به معنای دیگر ما بتوانیم به گونهای عمل کنیم که با همین امکاناتی که در اختیار داریم و بدون اتکا به درآمدهای نفتی، بتوانیم کشور را اداره کنیم.
شیرزاد با بیان اینکه در بحران فعلی که در فروش نفت داریم، کشورهای همسایه در این بحران بی تاثیر نیستند، یادآور شد: در واقع مسئله اصلی ممکن است با بهبود با کشورهای همسایه تغییر نکند، اما بدون شک بی تاثیر نیست و از برخی از تحریکات پیشگیری میکند، اما مسئله اصلی کماکان ایالات متحده آمریکا است. طبیعتا گفتگو و رسیدن به یک نتیجه با آمریکا امری شدنی است، اما مستلزم زمان است. اتفاقات و اعتراضات آبان ماه طرف مقابل را بازهم دچار خطای راهبری کرد به طوری که معتقد بودند در چنین شرایطی میتوانند فشارهای خود را بر ایران بیشتر کنند. ما در مسیر توافق و همراه کردن غربیها با خودمان بودیم، اما اعتراضات آبان ماه معادلات را برهم زد و کار ما را حداقل یک سال و نیم عقب انداخت. کاری که اکنون باید انجام دهیم این است که سیاست داخلی را به نوعی پیش ببریم که جامعه به تعادل و آرامش برسد و از پیامدهای اعتراضات آبان ماه فاصله بگیریم. به طور خلاصه یک رفتار عاقلانه از سوی حکومت میتواند کشور را از این بحران خارج کند.
این فعال سیاسی ادامه داد: عدم امکان فروش نفت تاثیر مستقیمی روی بودجه دولت دارد و دولت را با کسری زیاد مواجه میکند و باید بتواند مخارج خود را کنترل کند. زمانی که با کسری بودجه مواجه شود مجبور به استقراض از بانک مرکزی میشود که در نهایت باعث تورم شدید در جامعه میشود.
او ادامه میدهد: اینکه دولت مخارج خود را کاهش دهد کاری بسیار سخت، اما شدنی است. فروش نفت در دوران ریاست محمد خاتمی، فروش نفت به بشکهای ۷ دلار رسید، اما کشور در آن شرایط بازهم به خوبی و با یک انضباط مالی اداره شد. در شرایط بحرانی فعلی بسیاری از دستگاههای بودجه بگیر مانند آستان قدس، بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام و... باید مخارج و هزینههای خود را کاهش دهند، زیرا قدرت مالی و امکانات بسیار زیادی دارند باید بتوانند از مخارج خود کم کنند و امکانات بسیار عظیم خود را در جهت اداره کشور به کار ببرند. نمیگوییم به دولت پول بدهند، اما حداقل هزینه تراشی نکنند و به اقتصاد کشور کمک کنند.