تهدید چین به تحریم با چاشنی پوپولیسم
رویداد۲۴ روسیه، چین، سوریه و ایران، کره شمالی، ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا کشورهایی هستند که تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارند. اکنون مقامات آمریکایی از تشدید تحریم‌های چین خبر داده‌اند. رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز یکشنبه ۴ خرداد اعلام کرد که تصویب لوایح امنیتی دولت پکن در رابطه با هنگ‌کنگ - مستعمره سابق بریتانیا که پس از بازگردانده شدن به چین در سال ۱۹۹۷ به صورت نیمه خودمختار اداره می‌شود- می‌تواند به تحریم چین و تهدید این منطقه به عنوان یک مرکز مالی بین‌المللی منجر شود.
این مقام آمریکایی اظهار داشت: به نظر می‌رسد چین با طرح این لوایح امنیتی درصدد سلطه کامل بر هنگ‌کنگ است و احتمالا مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، دیگر قادر به تایید ادامه خودمختاری این شهر از چین نباشد. در این صورت هم چین و هم هنگ‌کنگ می‌توانند هدف تحریم‌های آمریکا قرار گیرند.
دونالد ترامپ نیز در این مورد گفت که اگر چین قانون امنیت ملی را در مورد هنگ کنگ اجرا کند، واشنگتن واکنش شدیدی نسبت به این اقدام پکن نشان خواهد داد.
این سخنان بعد از آن بیان شد که یک مقام چینی اعلام کرد که کنگره ملی خلق چین قصد دارد با استفاده از اختیاراتی که در قانون اساسی آمده، یک چارچوب و سازوکار حقوقی جدیدی به منظور تضمین امنیت ملی هنگ کنگ ایجاد کند. بر اساس این قانون جدایی هنگ کنگ، مداخله خارجی، تروریسم و هر گونه فتنه‌انگیزی برای سرنگونی دولت مرکزی و هر گونه دخالت خارجی در امور هنگ کنگ ممنوع خواهد شد.
دونالد ترامپ روز سه شنبه ششم خرداد از اتخاذ تدابیر قوی ایالات متحد علیه چین به دلیل اقدامات پکن علیه هنگ کنگ تا پایان هفته جاری خبر داد. وی در کنفرانس خبری در پاسخ به این پرسش که آیا قصد دارد به دلیل اقدامات چین در هنگ کنگ، تحریم‌هایی علیه چین اعمال کند یا محدودیت‌هایی برای ویزای دانشجویان و محققان چینی اعمال خواهد کرد، گفت که ما الان در حال انجام کارهایی هستیم. فکر می کنم شما آنها را جالب خواهید دانست. در روزهای آینده درباره آنها حرف خواهم زد.
در ادامه از رئیس جمهوری آمریکا پرسیده شد که آیا تحریم هم شامل چنین اقداماتی خواهد شد. دونالد ترامپ در پاسخ گفت، نه، چیزی خواهد بود که شما درباره آن تا پایان هفته خواهید شنید، فکر می کنم خیلی قوی خواهند بود.
دونالد ترامپ توضیح بیشتری در خصوص این اقدامات بیان نکرد، اما کایلی مک انانی، سخنگوی کاخ سفید، گفته که رئیس جمهوری آمریکا از اقدام چین ناخشنود است و بسیار سخت می‌توان تصور کرد با سیطره چین بر هنگ‌کنگ این جزیره همچنان به عنوان مرکز مالی باقی بماند.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین روز دوشنبه ۵ خرداد در کنفرانس خبری در پکن با اشاره به اینکه آمریکا در تلاش است به امنیت ملی چین آسیب برساند، تاکید کرد: پکن در مورد اظهارات رابرت اوبرایان مشاور امنیت ملی کاخ سفید مبنی بر احتمال تحریم چین بر سر مساله هنگ کنگ واکنش شدیدی نشان خواهد داد.
«جائو لی جیان» ضمن مخالفت با تحریم‌های آمریکا علیه چین بر مساله سینگ یانگ گفت که این اقدامات واشنگتن بیانگر دخالت آمریکا در امور داخلی چین است و آن را نمی‌پذیریم. سخنگوی وزارت امور خارجه چین همچنین در پاسخ به گزارشی مبنی بر اینکه وزارت حمل و نقل آمریکا از شرکت‌های حمل و نقل چین خواسته است که برنامه‌های پروازی و سایر جزئیات خود را تا ۲۷ ماه می / ۷ خرداد/ ثبت کنند اعلام کرد که با همه محدودیت‌های آمریکا علیه خطوط هوایی چینی مقابله می کند. به گفته این مقام چینی محدودیت های پروازی اعمال شده توسط پکن برای همه خطوط هوایی یکسان است و به دلیل تلاش برای مهار خطرات مرتبط با کرونا است.
اگرچه پکن همواره تلاش کرده با اتخاذ رویکرد محتاطانه فرایند توسعه اقتصادی خود را بدون مزاحمت پیگیری کند با این حال به نظر می‌رسد شرایط حاکم بر مناسبات بین المللی ادامه این روند را با مشکلات جدی مواجه کرده است. در دولت سابق آمریکا هم گفته می شد آمریکا در حال نقل مکان از منطقه خاورمیانه سمت شرق آسیا برای مهار چین است.
دولت کنونی آمریکا بعد از چند سال سردرگمی در عرصه سیاست خارجی اکنون ظاهرا شرایط را برای تشدید سیاست‌های خصمانه علیه چین مساعد دیده است. اگرچه حجم مراودات تجاری چین وآمریکا رقم قابل ملاحظه ای است و همین امر در سالهای گذشته مانع از تشدید تخاصمات بین دو طرف شده است. با این حال اکنون شرایط به نحوی در حال رقم خوردن است که این امر دیگر عاملی در تداوم تعاملات بین دو کشور به شکل سابق نیست. شیوع ویروس کرونا که از منطقه ووهان چین آغاز شد، دستمایه انتقاد و اتهام زنی گسترده رسانه‌های غربی به سرکردگی آمریکا از چین شد. دونالد ترامپ هم با علم به روحیات ضد چینی در سطح افکار عمومی آمریکا فضا را برای موج سواری در این زمینه مساعد دیده و به دنبال بهره برداری از این فضا آن هم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری است که برای وی حکم مرگ و زندگی را دارد.
نکته قابل تامل اینکه قدم گذاشتن در این وادی با توجه به اندازه اقتصادشان ممکن است اقتصاد بینالملل را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین هر گونه اقدام در این زمینه بدون در نظر گرفتن تبعات آن پیامدهای جدی دارد که ممکن است از اختیار کارگزار تحریم هم خارج شود.
بیشتر بخوانید: رئیس جمهور چین: باید آماده جنگ شویم
رفتارشناسی آمریکای ترامپ نشان می‌دهد که این کشور در شرایط کنونی تحریم را مهمترین و شاید تنها ابزار برای پیشبرد مقاصد خود می‌داند این امر شاید در نگاه اول به عنوان ابزاری موثر در پیشبرد اهداف واشنگتن به شمار بیاید با این حال تداوم بدون ملاحظه این روند در نهایت این ابزار را از اختیار عامل و کارگزار خارج می‌کند.
تهدید چین به تحریم این روزها با چاشنی پوپولیسم همراه شده است. اما باید دید آیا واقعیات اقتصادی و حجم مراودات دو طرف امکان پیگیری این سیاست عامه پسند را به آمریکای ترامپ می‌دهد.
