اهداف الکاظمی از سفر به واشنگتن چیست؟

رویداد۲۴ طبق گفته وزیر امور خارجه عراق در ۲۳ ژوئن گذشته (سوم تیر ۹۹)، انتظار می‌رود که سفر الکاظمی به واشنگتن در ماه جاری میلادی انجام شود، اما برخی کارشناسان پیش بینی کرده اند که سفر در بازه زمانی دهم جولای تا دهم اوت (۲۰ تیر تا ۲۰ مرداد ۹۹) انجام شود.

«فواد حسین» وزیر امور خارجه عراق هدف این سفر را تکمیل گفتگو‌های راهبردی بین بغداد و واشنگتن که در ۱۱ ژوئن (۲۲ خرداد ۹۹) از طریق ویدئو کنفرانس آغاز شده بود، عنوان کرده است.

برخی کارشناسان عراقی، سفر الکاظمی به واشنگتن را با هدف ترسیم رویکرد مناسبات بین آمریکا و عراق بسیار حائز اهمیت خوانده اند.

در عین حال عده‌ای نیز، این مذاکرات را یکسویه از طرف واشنگتن می‌دانند و معتقدند که دولت الکاظمی بیشتر برای کسب حمایت سیاسی آمریکا، تن به این مذاکرات داده است.

این درحالی است که گروه سومی از کارشناسان گفته اند که دولت «دونالد ترامپ» با اهداف بهره برداری‌های انتخاباتی برای انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا، خواهان این دور از رایزنی‌ها با عراق شده است.

طبق نظر این عده، در کارنامه دولت ترامپ هیچ گونه توافق دو جانبه یا چند جانبه با کشور‌های جهان وجود ندارد و برعکس همه کارنامه او سرشار از خروج آمریکا از توافقات بین المللی است و برای همین ترامپ به شدت به دستاوردی در این زمنیه برای بهره برداری در رقابت‌های انتخاباتی نیاز دارد و به همین دلیل عراق را برای انجام این مهم برگزیده است. در سایه این دیدگاه، اما در عراق بحث و جدل بر سر این سفر به شدت بالا گرفته است.

مخالفان حضور نظامی آمریکا که بیشتر از جریان‌های نزدیک به الحشد الشعبی و گروه‌های مقاومت هستند، معتقدند که سفر واشنگتن بایستی با هدف تثبیت حق عراق به اخراج نیرو‌های آمریکایی همراه باشد.

«هادی العامری» رهبر گروه «الفتح» نزدیک به الحشد الشعبی چندی قبل در اظهاراتی گفت که حمایت او از دولت الکاظمی مشروط به اخراج نیرو‌های آمریکایی از خاک عراق است.

در عین حال، اکثر رسانه‌ها و کارشناسان معتقدند که دولت الکاظمی و تمامی احزاب شیعی، سنی و کرد به علاوه «برهم صالح» رییس جمهوری و «محمد الحلبوسی» رئیس پارلمان معتقد به سازماندهی حضور نظامیان آمریکا در خاک عراق هستند.

وجود این دو جبهه متناقض، ماموریت کار را بر دولت الکاظمی دشوارتر کرده و در عین حال تردید‌های گروه‌های معارض را نسبت به سفر آتی نخست وزیر به واشنگتن افزایش داده است.

در همین راستا، جریان‌های نزدیک به الحشدالشعبی از الکاظمی خواسته اند که تعدادی از مقامات الحشد الشعبی در تیم اعزامی همراه نخست وزیر به واشنگتن باشند و الکاظمی در دیدار با ترامپ از نقش الحشد الشعبی قدردانی کند.

کمیسیون روابط خارجی پارلمان عراق که بسیاری از نمایندگان حامی مقاومت و الحشد الشعبی در آن عضویت دارند، از تیم اعزامی نخست وزیر به واشنگتن نیز خواسته که تعدادی از نمایندگان این کمیسیون در این تیم حضور داشته باشند.

تردید‌ها نسبت به سفر واشنگتن و اینکه مبادا نخست وزیر عراق خود را ملزم به تعهدی کند که امنیت و حاکمیت ملی عراق را به مخاطره بیندازد در شرایط حاضر به شدت بالا گرفته است.

---

بیشتر بخوانید: چرا نخست وزیر عراق دنبال کنترل مرز با ایران است؟

---

در همین حال، الکاظمی در اظهاراتی خود را متعهد به دفاع از منافع ملت و حراست از حاکمیت ملی عراق دانسته، بدون اینکه به طور صریح و آشکاری از مساله اخراج نظامیان آمریکا از خاک عراق سخنی به میان آورد.

برخی مقامات عراقی و آمریکایی قبلا طرح‌هایی مبنی بر حضور مشروط نظامیان آمریکا در خاک عراق یا جایگزین کردن نیرو‌های ناتو به جای ائتلاف بین المللی مطرح کرده بودند.

در زمان حاضر بحث جدیدی به نام سازماندهی حضور نظامیان آمریکا در عراق مطرح شده که دولت الکاظمی از مدافعان آن است.

سازماندهی حضور نظامی آمریکا به این معنا که از تعداد نظامیان موجود آمریکایی در عراق کاسته و دقیقا مشخص شود که چند سرباز آمریکایی در عراق وجود دارند و به جای پایگاه‌های متعدد در چند پایگاه محدود مستقر شوند.

آمریکایی‌ها در طول ماه‌های اخیر به شدت علاقه مندی خود را به حمایت از دولت الکاظمی نشان داده و بر همین اساس، در طول ماه‌های گذشته تعدادی از پایگاه‌های نظامی را ترک کرده و حضور خود را به چند پایگاه به ویژه «عین الاسد» در غرب الانبار و «الحریر» در اربیل (شمال عراق) محدود کرده اند.

برخی مقامات بلند پایه سیاسی و نظامی آمریکا مانند امثال «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه، ژنرال «کنت فرانک مک کنزی» فرمانده مرکزی ارتش آمریکا در غرب آسیا یا «پل برمر» حاکم غیرنظامی وقت آمریکا در دوره اشغال عراق، به صراحت بر ضرورت حمایت از دولت الکاظمی سخن گفته اند.

آمریکایی‌ها به این باور رسیده اند که دولت الکاظمی می‌تواند بسیاری از انتظار‌های واشنگتن را برآورده کند که مهمترین آن‌ها از نظر آنان، مهار گروه‌های مقاومت و محدود سازی حضور ایران در عراق است.

در همین چارچوب، بازداشت تعدادی از نیرو‌های گروه مقاومت کتائب حزب الله وابسته به الحشد الشعبی به بهانه موشک پرانی در بغداد در پنجم تیرماه گذشته توسط نیرو‌های سازمان مبارزه با تروریسم و آزادی متعاقب آن‌ها در همین راستا تحلیل و تفسیر شده است.

تغییرات و جابه جایی‌های گسترده در بین فرماندهان نظامی و امنیتی و سلب پست مشاور امنیت ملی و رییس سازمان امنیت عراق از «فالح الفیاض» رییس تشکیلات الحشد الشعبی و یا مرتبط کردن بخش ارتباطات به سازمان امنیت و اطلاعات عراق بخشی از اقدامات الکاظمی برای کسب رضایت آمریکایی‌ها قبل از سفر به واشنگتن عنوان شده است.

به باور جریان‌های نزدیک به الکاظمی، اصل انجام سفر به واشنگتن با توجه به ناکامی عادل عبدالمهدی نخست وزیر قبلی نزدیک به جریان مقاومت، در تحقق آن، به خودی خود یک پیروزی برای دولت الکاظمی و جریان‌های حامی آن است.

برهمین اساس، جریان‌های حامی و نزدیک به الکاظمی به شدت در این برهه به دنبال انجام این سفر هستند در عین حال جریان رقیب، سفر واشنگتن را مشروط به دستاورد کرده که کمترین آن باید تثبیت اصل اخراج نظامی آمریکا از خاک عراق باشد.

در حالی که همه چشم انتظار این سفر و دستاورد‌های آن هستند، هنوز نه دولت عراق و نه واشنگتن، تاریخ مشخصی را برای سفر تعیین نکرده اند در حالی که ماه ژولای به نیمه هایش نزدیک می‌شود.

دور جدید گفتگو‌های راهبردی بین بغداد و واشنگتن در چارچوب توافقنامه امنیتی که در ۲۰۰۸ بین دو کشور به امضا رسید، آغاز شده است.

در حالی که آمریکا کوشید در دور اول گفتگو‌ها در پنجم تیرماه آن را به سمت محدود سازی محور مقاومت در عراق ببرد در مقابل بغداد امیدوار است که علاوه بر تبیین وضعیت حضور نظامی آمریکا در عراق، این گفتگو‌ها منجر به توسعه روابط بین دو کشور در حوزه‌های مختلف، اقتصادی، علمی و فرهنگی شود.