سایه اوقاف بر سر یک مصلی/ مصلای اهل سنت در ایرانشهر چرا و به دستور چه کسانی تخریب شد؟
رویداد۲۴ شادی مکی: ایرانشهر یکی از شهرستانهای واقع در جنوب استان سیستان و بلوچستان است که به لحاظ بافت مذهبی حدود ۹۵ درصد آن را اهل تسنن و ۵ درصد آن را شیعیان تشکیل میدهند. داشتن اماکن و عبادتگاههای خاص مذهبی برای سنی مذهبان این شهر مانند شیعیان و پیروان سایر مذاهب و ادیان از اهمیتی خاص برخوردار است.
اما حالا انتشار خبر تخریب فنداسیون مصلای درحال ساخت و توسعه ایرانشهر به نام مسجد جامع نور، تبدیل به محلی برای نارضایتی و گلایهمندی مردم این شهر شده است. آنچنان که مردم معترض این شهر ۳ روز پیش در اعتراض به این اقدام در مقابل مسجد نور ایرانشهر تجمع کردند. شهرداری ایرانشهر گفته است چون این مکان تاییده اداره اوقاف را نداشت آن را تخریب کرده است.
نوراحمد درخوش شهردار ایرانشهر با تایید خبر تخریب این مصلی در گفتگو با ایرنا، در واکنش به این اعتراضات درباره علت تخریب مصلی گفته بود: «با عنایت به اینکه برای ساخت مسجد در عیدگاه اهل سنت ایرانشهر متولیان مربوطه به شهرداری مراجعه کردند و شهرداری نیز به عنوان مرجع صدور پروانه کار نسبت به صدور این مجوز اقدام کرده، اما این مجموعه به علت عدم استعلام و دریافت تاییدیه از اداره حج و اوقاف دچار تخلف سهوی شدهاند به همین دلیل شهرداری نسبت به ابطال و ابلاغ پروانه کار و توقف عملیات اجرایی اقدام کرد که پس از چندین جلسه گفتمان برای تخریب قالب بندی متاسفانه موثر واقع نشد و شهرداری به عنوان متولی و مجری امر تخریب بناهای بدون مجوز (مطابق با قانون صدور پروانه) اقدام به تخریب قالب بندی کرد.»
با این حال توضیحات شهردار ایرانشهر نیز چندان اقناع کننده نبود چرا که نبود تنها یک مجوز نباید دلیلی برای توقف و از آن بدتر تخریب یک سازه باشد که برای مردم منطقه دارای اهمیت خاص است. شهرداری در نهایت میتوانست با توجه به اهمیت موضوع برای مردم این شهرستان فرصتی را برای گرفتن مجوز از اداره حج و اوقاف مشخص کند. از سوی دیگر برخی از فعالان محلی نیز مدعی شدهاند که ساخت این مصلی همه مجوزهای لازم از سوی دادستانی، شورای تامین و شهرداری داشته است.
درخواست شورای تامین و نهاد امنیتی برای تخریب مصلی
یک فعال مذهبی اهل ایرانشهر دراینباره به رویداد۲۴ میگوید: شرایط جغرافیایی ایرانشهر بهگونهای است که میتوان به آن چهارراه اقتصادی و بارانداز انواع کالاهای اقتصادی گفت. در واقع این شهرستان مهاجرپذیر بوده و اهل تسنن و شیعیان در کنار یکدیگر در این شهر زندگی میکنند.
وی با بیان اینکه حدود ۳۸۰ تا ۳۹۰ مسجد اهل تسنن در شهرستان ایرانشهر وجود دارد، درباره ساخت مصلای اهل تسنن در این شهرستان، توضیح میدهد: ما اهل تسنن مصلایی به نام عیدگاه در ایرانشهر داشتیم که در اعیاد مختلف برای برگزاری نماز در آن محل جمع میشدیم.
این فعال مذهبی ادامه میدهد: عیدگاه یک چهار دیواری بود که زمین آن در زمان حیات مولانا قمرالدین (رهبر مذهبی سابق اهل تسنن در جنوب سیستان و بلوچستان) طی صورت جلسه به تاریخ ۱۶ فروردین ۷۷ با شهردار وقت رسول گرگیج و میرشکار فرماندار وقت به مولانا قمرالدین واگذار میشود. البته ۵ هکتار از زمین عیدگاه متعلق به مولانا بوده، اما یک زمین ۳ هکتاری و یک زمین ۲ هکتاری از سوی سازمان منابع طبیعی برای ساخت عیدگاه به ایشان واگذار میشود.
وی عنوان میکند: عیدگاه مسقف نبود و با توجه به گرمای شدید هوا در منطقه ما که گاهی به ۵۸ درجه هم میرسد نیاز مبرم بود که مصلی ساخته و مسقف شود. مولانا محمد طیب ملازهی (امام جمعه مردمی ایرانشهر و فرزند مرحوم مولانا قمرالدین) به پیشنهاد مردم تصمیم گرفتند که این مصلی را بازسازی و آن را مسقف کنند و امکانات گرمایشی و سرمایشی لازم را نیز فراهم کنند.
این فرد آگاه با بیان اینکه کار ساخت مصلی از سال ۹۶ و با کمک مالی مردم آعاز شد، اضافه میکند: برای ساخت مصلی هزینهای میلیاردی انجام شد و شهردار وقت هم براساس همان صورتجلسه سال ۷۷ مجوز ساخت را صادر کردند، اما در سال ۹۷ ناگهان دستور توقف کار ساخت مصلی صادر و گفته شد که زمین مصلی امانی واگذار شده است این درحالی است که براساس مستندات موجود این زمین امانی نبوده است.
وی خاطرنشان میکند: حدود یک هفته پیش ناگهان نامهای آمد مبنی براینکه شورای تامین و یکی از نهادهای امنیتی تاکید داشته که این مصلی باید تخریب شود، زیرا ساخت آن غیرقانونی بوده است و مصلی را تخریب کردند.
بیشتر بخوانید: تخریب فنداسیون مصلای اهل سنت ایرانشهر
این فردآگاه با اشاره به اینکه شهرداری ایرانشهر اعلام کرده ساخت مسجد بدون داشتن تاییدیه اوقاف آغاز شده است، عنوان میکند: اگر چنین بود و مصلا مجوزها و تاییدیههای لازم را نداشت به چه علت شهرداری مجوز ساخت مصلی را صادر کرده است؟
وی تصریح میکند اصل ۱۳ قانون اساسی که درباره برگزاری مراسم دینی از سوی اقلیتهای مذهبی سخن میگوید، براساس این اصل اقلیتهای مذهبی در ساخت عبادتگاه و برگزاری مراسم مذهبی خود آزاد هستند. ما البته مسلمان هستیم و حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور را اهل تسنن تشکیل میدهند و اهل سنت بعد از شیعیان جمعیت بزرگی در کشور را تشکیل میدهند.
این فعال مذهبی با اشاره به تنشهای ایجاد شده در میان مردم بعد از تخریب مصلی میگوید: ما در ایران اسلامی زندگی میکنیم و در کشور اسلامی ما نباید اینگونه مشکلات به وجود بیاید. چرا که ایگونه اقدامات باعث ریختن آب در آسیاب دشمن میشود و شبکههای معاند از آن استفاده میکنند. با توجه رایزنیهایی که مولانا محمد طیب و همچنین شیخالاسلام مولاناعبدالحمید (رهبر مذهبی اهل سنت) داشتند میتوانستند مجوز ساخت این مسجد را بدهند.