جو بایدن تحت فشار لغو تحریم‌های ایران

رویداد۲۴ جو بایدن می تواند با صدور یک فرمان اجرایی، خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین امریکا از برجام در سال 2018 را لغو و به وزارت خزانه داری و وزارت امور خارجه امریکا دستور بازنگری تحریم های اعمال شده بر ایران، و نه لغو فوری آنها، را بدهد. جو بایدن گفته اگر تهران روند غنی سازی اورانیوم خود را برگرداند، آماده است به برجام بازگردد، تا توسط آن، توانایی ایران برای ساخت جنگ افزار هسته ای را محدود کند.

ایران هم خواست خود برای این کار را نشان داده اما دولت بایدن را تحت فشار گذاشته تا با برداشتن تحریم های دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، اولین گام را بردارد. مجلس ایران، تاریخ 21 فوریه را به عنوان مهلت نهایی رفع تحریم های بانکی و صنایع نفتی تعیین کرده است. تهران عهد کرده است که اگر تا آن زمان، تحریم ها برداشته نشود، به دسترسی بازرسان هسته ای سازمان ملل پایان دهد و سطح غنی سازی اورانیوم خود را باز هم افزایش دهد.

مجید تخت روانچی، نماینده دائم ایران در مقر سازمان ملل، روز چهارشنبه در نیویورک تایمز نوشت: "اگر دولت جدید به وعده های خود عمل نکند و تحریم ها را سریعتر برندارد، امکان هر گونه تعامل در چارچوب توافق هسته ای از بین می رود."

روز جمعه، جیک سولیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا گفت: "از نگاه ما، تشدید بحران هسته ای، یک اولویت حیاتی است که باید زودتر آن را چاره کنیم، چرا که آنها به داشتن مواد هسته ای کافی برای ساخت جنگ افزار، نزدیکتر می شوند."

علی واعظ، تحلیلگر ارشد امور ایران در گروه بین المللی بحران، گفت که مواضع دولت بایدن درباره زمانبندی (بازگشت به برجام)، دوپهلوست و گزینه هایی را برای هر دو طرف باز می گذارد تا گام هایی به سوی گفت وگو بردارند. بایدن می تواند با صدور یک فرمان اجرایی، خروج ترامپ از برجام در سال 2018 را لغو کند و به وزارت خزانه داری و وزارت امور خارجه آمریکا بازنگری تحریم های اعمال شده بر ایران و نه لغو فوری آنها را دستور بدهد.

بیشتر بخوانید: سرنوشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران؛ برخلاف تصور خوش‌بین‌ها بایدن تحریم‌ها را لغو نمی‌کند

واعظ گفت: "به نظر من، چنین فرمانی از سوی بایدن، به صدور یک دستور سیاسی مشابه توسط ایران می انجامد." این کار بطور بالقوه می تواند مهلت 21 فوریه به عنوان فرصت نهایی را از میان بردارد و فرصتی برای گفت وگو به وجود آورد. من خوش بینی محتاطانه ای دارم که این مغلطه که "چه کسی اولین گام را بر دارد، مانع غیرقابل عبوری نیست، زیرا هر دو طرف از اراده سیاسی واقعی برای احیای برجام در سریعترین زمان ممکن برخوردارند."

مارک دوبوویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی، در ایمیلی به هیل گفت: "راهبرد بایدن در رابطه با ایران، گامی به پیش است اما تعهد او به بازگشت به برجام، نگرانی شدیدی را در میان متحدان آمریکا بر سر برد موشک های ایران دامن زده و افرادی در هر دو جناح سیاسی آمریکا هم بر این باورند که دولت بایدن با برداشتن قدرتمندترین تحریم ها، بزرگترین اهرم فشار خود را از دست می دهد و برجام دومی در کار نخواهد بود."

جمهوری خواهان کنگره که مخالف تلاش بایدن برای بازگشت به برجام هستند، انتقادات خود را بر  تصمیم رئیس جمهوری در انتصاب رابرت ماللی به عنوان نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، متمرکز کرده اند. سناتور تام کاتن در توییتی، مالی را به داشتن "سابقه ای طولانی در همدلی با رژیم ایران و بددلی نسبت به اسرائیل" متهم کرده است.

تمامی شواهد حاکی از آن است که رئیس جمهوری امریکا بر سر برداشتن تحریم ها و حتی فراتر از آن بر سر چگونگی تعامل با پرونده هسته ای ایران تحت فشار سنگین است. جدای از احزاب داخلی امریکا، متحدان سنتی امریکا نیز نسبت به این مساله ابراز نگرانی کرده اند و این موضوع سبب شده تا دولت تازه کار امریکا در همین ابتدای کار فشارهای سنگین را به روی خود حس کند.