واکنش رسانه‌های خارجی به «موضع قطعی» رهبر در ارتباط با برجام

رویداد۲۴ موضع‌گیری اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با جمعی از فرماندهان، خلبانان و اعضای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در رابطه با «موضع قطعی» کشورمان در مورد توافق برجام، این معادله(معادله برجام و روابط ایران و غرب) را وارد مرحله ای تازه کرده است. مواضع ایشان مخصوصاً پس از جوسازی های گسترده جریان‌های سیاسی و رسانه ای غربی در رابطه با مکانیسم بازگشت دولت «بایدن» به برجام و همچنین موضع گیری های تهاجمی کشورهای تروئیکای اروپایی علیه کشورمان و متهم کردن ایران به نقض توافق برجام، عملا معادله برجام را وارد شرایط جدیدی کرده و پیام های مشخصی را نیز به طرف های غربی ارسال کرده است.

تیتر رویترز: ایران موضع قطعی خود را در مورد توافق هسته‌ای اعلام کرد:آمریکا باید تحریم ها را علیه تهران قبل از بازگشت ایران به برجام لغو کند

در این میان، رسانه‌های مختلف جهان نظیر رویترز، فرانسه 24، بلومبرگ، العربیه، دویچه ووله، ان بی سی نیوز، تایمز‌آو‌اسرائیل، بی بی سی، الجزیره، فاکس نیوز، سی بی اس نیوز، نیویورک تایمز و بسیاری دیگر، ضمن اینکه سخنان رهبری معظم انقلاب اسلامی را به طور کامل پوشش دادند، به طور خاص بر تاکید ایشان به عدم صلاحیت کشورهای اروپایی و آمریکا در تعیین پیش شرط برای ایران، ضرورت لغو کلیه تحریم ها علیه ایران، و همچنین تاکید بر بازگشت اولیه آمریکا به توافق برجام و انجام راستی‌آزمایی از سوی کشورمان جهت حصول اطمینان خاطر در مورد اجرای صحیح تعهدات آمریکا در قالب برجام، اشاره کردند.

این جریان های رسانه ای به نوعی سعی کردند این موضع گیری ایشان را نمودی از به اصطلاح آنچه کج روی جمهوری‌اسلامی ایران در عرصه روابط بین الملل می خوانند معرفی کنند و بار دیگر با تاکتیک های رایج در چهارچوب جنگ روانی، ایران را از جایگاه طلبکار در معادله برجام خارج کرده و آن را به مثابه متهم، به افکار عمومی جهان معرفی کنند. امری که البته با توجه به گفتمانِ غالب این از رسانه ها در برخوردهایشان با ایران، چندان هم عجیب نبوده و نیست.

تیتر تایمز اسرائیل: رهبری ایران اعلام کرد: آمریکا باید قبل از بازگشت ایران به برجام، کلیه تحریم ها را لغو کند

با این همه، موضع گیری اخیر رهبر انقلاب در رابطه با توافق برجام، حال پیام هایی روشن برای طرف های غربی است که از جمله آن ها می توان به مواردی که در ادامه می آید اشاره کرد:

*تاکید جمهوری اسلامی ایران بر استیفای حقوق مشروع خود

یکی از مهمترین جلوه‌های سخنان اخیر مقام معظم رهبری در رابطه با توافق برجام، تاکید بر احقاق حقوق مشروع ایران بود. ایشان با تاکید بر اینکه آمریکا و کشورهای اروپایی در جایگاه تعیین شرط و شروط برای ایران نیستند، عملا بر جوسازی‌های اخیر جریان های سیاسی و رسانه ای غربی در رابطه با مکانیسم بازگشت آمریکا به برجام و پیچیدگی پیشبرد این مساله از سوی آن ها، خط بطلان کشیدند و با تاکید بر این مسئله که آمریکایی ها به عنوان ناقض اصلی برجام و کشوری که به صورت یکجانبه از این توافق خارج شده، بایستی ابتدا تعهدات خود را از سرگیرند و پس از انجام راستی آزمایی از طرف ایران، این کشور(ایران) نیز به تعهدات برجامی خود بازخواهد گشت، به طور ویژه به این نکته اشاره کردند که اساسا جمهوری اسلامی ایران بر کلیت معادله برجام مسلط است و قرار نیست در پازلی بازی کند که طرف های غربی و مخصوصا اعضای تیم امنیت ملی و سیاست خارجی دولت جدید آمریکا، آن را چیده‌اند.

ایشان به درستی بر بازگشت اولیه آمریکا به توافق برجام تاکید کردند زیرا اساسا این طرف آمریکایی بوده که بدون هرگونه دلیلی و صرفا بر اساس قلدوری های "دونالد ترامپ"، از برجام خارج شده است. از این رو، طرح این نکته از سوی مقام‌های غربی مبنی بر اینکه ایران بایستی ابتدا به توافق برجام بازگردد، عملا دو هدف را دنبال می کند: اولا این موضع گیری، ایران را به مثابه ناقض برجام نشان خواهد داد و ثانیا، به طور غیرمستقیم ایران و نه آمریکا را به خروج از برجام متهم می‌سازد. باید توجه داشت که ایران هیچگاه از توافق برجام خارج نشده و حتی پیشروی های هسته ای اخیر کشورمان نیز در قالب توافق برجام و بر اساس این استدلال انجام شده اند که ایران می تواند در صورت عدم تعهد طرف های غربی به تعهداتشان در قالب برجام، تعهدات خود را متوقف کند.

*موضع گیری هسته ای رهبری و طرح گزاره انجام "راستی آزمایی" از سویی ایران

یکی از نکات مهم دیگری که در جریان موضع گیری اخیر رهبری در مورد نوع رویکرد ایران به توافق برجام قابل توجه است، تاکید رهبری معظم انقلاب اسلامی بر ضرورت انجام "راستی آزمایی" در مورد انجام تعهدات برجامی آمریکا است. ایشان عملا با طرح مساله راستی آزمایی از سوی ایران، بر این مساله تاکید کردند که کشورهای غربی بایستی این ایده که بخواهند از ایران درخواست های عینی و نقد داشته باشند و در جبهه مقابل، خود با سیاسی کاری و وقت تلف کردن های دیپلماتیک، از انجام تعهداتشان سرباز زنند را کنار بگذارند. امری که حاکی از عملگرایی جدی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با توافق برجام است.

مسئله‌ای که اولا بر بازگشت بی قید و شرط آمریکا به عنوان عضو متخلف به برجام و سپس ازسرگیری درست و قابل راستی آزمایی تعهداتش تاکید دارد و به درستی، بر جایگاه ایران به عنوان کشوری که از بی‌تعهدی آمریکا و انفعال اروپا آسیب دیده، تاکید می کند. در واقع، تاکید بر قید "قابلیت راستی آزمایی اقدامات آمریکا در چهارچوب انجام تعهداتش در قالب برجام"، جلوه ای از درس های تاریخی است که کشورمان در قالب تعامل با غرب در مساله هسته‌ای آن را فراگرفته و دیگر قصدی بر تکرار آن ندارد.

*موضع گیری هسته ای رهبر معظم انقلاب اسلامی و تاکید بر گفتمان قدرت و اقتدار ایران

از جمله دیگر جلوه های مهم موضع گیری رهبر معظم انقلاب اسللامی در مورد توافق برجام و اشاره به بازگشت بی قید و شرط و قابل راستی آزمایی آمریکا به این توافق، تاکید بر قدرت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران در چهارچوب معادله هسته‌ای بود. اهمیت این مساله از آن جهت است که در دوره رئیس جمهور جدید آمریکا، بسیاری از ناظران و تحلیلگران غربی بر این مساله تاکید داشته اند که "جو بایدن"، بایستی میوه کارزار فشارحداکثری دولت ترامپ علیه ایران را بچیند و با توجه به اعمال فشارهای گسترده واشنگتن علیه تهران، مسائل و نکات مطلوب خود را به تهران بقبولاند.

در این راستا، موضع گیری قاطع رهبری که سراسر حاکی از موضع فعال ایران در قابل توافق برجام بود، این فرض غربی‌ها را از اساس با چالش رو به رو کرده و این نکته را به آن ها گوشزد کرده که جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر راهبرد "مقاومت حداکثری"، قرار نیست در برابر مواضع دولت جدید آمریکا کوتاه بیاید. کما اینکه حتی اگر بر فرض محال قرار بود چنین شود، این کوتاه آمدن و عقب نشینی در برابر فشارهای همه جانبه ترامپ انجام می شد و وی در حسرت یک تماس از تهران، کاخ سفید را ترک نمی کرد.

تیترفرانس24: آیت الله خامنه ای اعلام می کند: ایران تعهدات هسته ای خود را تا قبل از لغو تحریم های آمریکا، از سرنخواهد گرفت

موضع گیری رهبری همچنین پیام روشنی را به قدرت های اروپایی فرستاد. همان کشورهایی که پس از پیروزی بایدن، از موضع منفعل خود خارج شده و مکررا ایران را متهم به نقش توافق برجام کردند. همان کشورهایی که در دوره ترامپ در نقش "پلیس خوب" بودند و اکنون با آمدنِ بایدن و در راستای گفتمانِ به ظاهر منعطف و نرم او در قبال ایران، در نقش "پلیس بد" ظاهر شده و در مدت اخیر، مکررا مواضع هسته ای کشورمان و اقدامات آن در راستای استیفای حقوق خود در برابر بدعهدی های طرف های غربی را محکوم و حتی ایران را تهدید به انجام اقدامات تنبیهی کرده اند.

از سویی، از چشم اندازی گسترده تر، مواضع قاطع رهبر معظم انقلاب اسلامی در رابطه با برجام، یک گزاره اساسی که در مدت اخیر بارها مخصوصا از سوی اعضای تیم امنیت ملی و سیاست خارجی دولت بایدن مطرح شده بود و در آن بر ضرورت انجام گسترده تر در قالب توافق برجام(در مورد توانمندی های موشکی و همچنین قدرت منطقه ای ایران) تاکید می شد را نیز خنثی کرد و به این مساله به طور ویژه تاکید می کند که اساسا ایران تشنه تعامل و مذاکره ناعادلانه با غرب نیست و قرار هم نیست که به درخواست های زیاده خواهانه طرف های غربی، گردن نهد و آن ها را بپذیرد. در واقع، سخنان ایشان را باید نوعی عقیم شدنِ ایده گسترش دامنه مذاکرات برجام، که مدت هاست جریان های سیاسی و رسانه ای غربی روی آن کار می کنند، دانست.