جشنواره انگور با نیم‌نگاهی به دریاچه ارومیه

 رویداد۲۴- چهارمین جشنواره انگور در ارومیه در حالی برگزار شده است که نگاه‌ها به سمت دریاچه ارومیه می‌رود تا حسرت‌هایی از روزهای پرآبی گذشته بر دل بماند.

جشنواره انگور از ۲۳ تا ۳۰ شهریور به مدت هشت روز در دهکده ساحلی «چی‌چست» ارومیه در حال برگزاری است؛ اما دهکده ساحلی که جشنواره در آن برگزار می‌شود، دیگر ساحل دریاچه نیست؛ بلکه ساحل زمین سراسر نمکزار شده و باید مسافت زیادی را برای رسیدن به آب بپیماییم.

هر چند دریاچه مدتی است جان دوباره گرفته و حیات در آن جریان پیداه کرده است اما راه درازی تا سال‌های شادابی دریاچه ارومیه در پیش داریم. ژ آنچه ربط میان انگور و دریاچه است،‌ همان چیزی که در خلال جشنواره انگور می‌توان به آن دست یافت؛ آن هم زمانی که بدانیم یکی از عوامل خشکی دریاچه، چاه‌های غیرمجاز اطراف آن است. چاه‌هایی که محمد حضرت‌پور شهردار ارومیه در نشست خبری حاشیه جشنواره انگور، تعداد آن‌ها را بیش از 40 هزار حلقه عنوان کرد.

 هر چند خشکیدن دریاچه، فقط به دلیل این چاه‌ها نبود اما نمی‌توان نقش آن‌ها را در این فاجعه ملی نادیده گرفت. چاه‌های غیرمجاز در اطراف دریاچه برای مصارف کشاورزی و باغداری به کار می‌رود چرا که بخش مهمی از مردم ارومیه از راه کشاورزی و باغداری زندگی خود را می‌گذرانند. حالا سؤال اینجاست که چگونه می‌توان از خشکیدن دریاچه جلوگیری کرد بی‌آنکه نان مردم خشک شود. پاسخ این سؤال را در خلال برگزاری جشنواره یافتیم.

۳۰ درصد مردم ارومیه به کشاورزی و باغداری مشغول هستند و علاوه بر آن،‌ بقیه مردم هم به نوعی باغ‌هایی در اطراف شهر دارند که محصولات مختلفی را در آن پرورش می‌دهند؛ ارومیه باغ‌شهری است که عطر تمام میوه‌ها را می‌توان در آن حس کرد. اما کافی است که بدانیم برخی از این محصولات، به میزان زیادی آب نیاز دارند که در این میان میوه‌های هسته‌ای بیشترین مصرف‌کننده آب به شمار می‌روند. کافی است بدانیم میوه‌ای مثل سیب در هر ماه سه تا چهار بار به آبیاری نیاز دارد، در حالی که انگور در کل سال شاید به ۴ تا ۵ بار آبیاری نیاز داشته باشد.

از این جهت جشنواره انگور اگر چه نقش مهمی در معرفی این محصول ارومیه به دیگر شهرها و کشورها دارد اما در نگاه کلان می‌تواند چشم‌اندازی برای توسعه باغداری همراه با حفاظت از دریاچه ارومیه را در آن دید. هر چند بهینه‌سازی روش‌های آبیاری و بهره‌برداری از آب نقش موثری می‌تواند در احیای دوباره دریاچه داشته باشد، اما جایگزینی انگور با دیگر میوه‌های هسته‌ای نیز می‌تواند بدون آنکه به اقتصاد مردم ضربه‌ای وارد کند، در مصرف آب هم نقش مهمی را داشته باشد.

در هر صورت انگور از محصولات مهم آذربایجان غربی است و نقشی اساسی در توسعه صنایع تبدیلی بویژه تولید آب میوه و کنسانتره دارد. جشنواره انگور نیز با هدف تثبیت و تقویت جایگاه این میوه در اقتصاد، کشاورزی، گردشگری، صنعت و کارآفرینی برگزار می‌شود. معرفی روش‌های نوین کشت انگور، زمینه سازی برای سرمایه گذاران کشاورزی و توسعه طبیعت گردی از دیگر اهداف برگزاری جشنواره انگور است. اما در میان این اهداف بدون قطع احیای دریاچه ارومیه نیز نهفته است و باید به آن توجه کرد.

محمد حضرت پور شهردار ارومیه در مراسم افتتاحیه این جشنواره گفت: استان آذربایجان غربی بعنوان یکی از قطب‌های تولید انگور می‌تواند از طریق برگزاری جشنواره‌ها و استفاده از ظرفیت جذب گردشگر، بخشی از مشکلات اقتصادی خود را حل کند.

وی افزود: در حال حاضر زیرساخت‌های توسعه صادرات در استان مناسب نیست و توان صادرات محصولات کشاورزی چندان کامل نیست با این حال آذربایجان غربی توان تبدیل به قطب تولید محصولات کشاورزی را دارد.

شهردار ارومیه تصریح کرد: باید زمینه لازم برای صادرات محصولات کشاورزی با همکاری همه ارگان‌ها ایجاد شود.

حضرت پور گفت: امیدواریم در جشنواره انگور امسال شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی وهمچنین سرمایه‌گذاران خارجی باشیم و بتوانیم با استفاده از این ظرفیت اقتصاد استانمان را توسعه بخشیم.

با این حال شهردار ارومیه به مسئله دریاچه هم اشاراتی داشت و در نشست خبری حاشیه این جشنواره، خشکی در یاچه ارومیه را ناشی از بی مدیریتی برداشت غیر اصولی آب دانست و افزود: آبیاری غیر حرفه ای و وجود 40 هزار چاه غیر مجاز عامل اصلی خشکشدن دریاچه ارومیه است هر چند که نباید از ایجاد سدهای غیر کارشناسی شده در بالا دست این دریاچه غافل بود.

شهردار ارومیه گفت: در حال حاضر آب میزان آب این دریاچه از 30 میلیارد متر مکعب به 3 میلیارد مترمکعب رسیده است که این میزان کاهش عمق فاجعه زیست محیطی را بیش از بیش  نمایان می‌سازد.

حسن قشقاوی معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه هم در افتتاحیه جشنواره انگور گفت: تعامل نمایندگان ارومیه و عملکرد ارگان‌ها باعث شده، این شهر در ۶ سال اخیر تحولات بی نظیری داشته باشد.

وی افزود: برگزاری چنین جشنواره‌هایی با هدف حمایت از بخش کشاورزی و نمایش توانمندی‌ها و تولیدات استان باشد.

معاون کنسولی وزارت امور خارجه تصریح کرد: تمامی مسئولین و دست اندرکاران نظام باید تمام تلاش خودرا برای افزایش امکان صادرات محصولات کشاورزی استان به کشورهای خارجی را فراهم سازند.

وی اضافه کرد: در این راستا باید از توانمندی‌های بخش خصوصی و جذب سرمایه گذاران نیز استفاده کرد.

قشقاوی در پایان گفت: وزارت امورخارجه امکان اعطای مجوز صدور ویزا به شهرستان ارومیه برای سفر شهروندان سایر کشورها بتوانند براحتی به این شهر و استان سفر و سرمایه گذاری کنند.

چهارمین جشنواره انگور ارومیه در حالی از در دهکده ساحلی چی چست در حال برگزاری است که جشنواره‌های کوچکی همچون پرواز بادبادک‌ها، غذاهای سنتی درست شده از مشتقات انگور، جشنواره عکس‌های سلفی، جشنواره عکس هم در کنار آن برگزار می‌شود.

همچنین علاوه برخبرنگاران استانی، خبرنگارانی از رسانه‌های مختلف کشوری و خارجی هم در این جشنواره حضور دارند.