مکرون از جان برجام چه میخواهد؟
رویداد۲۴ امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه طی هفتههای اخیر و خصوصا در حوزه "دیپلماسی آشکار" و "دیپلماسی پنهان" سعی دارد پیامها و سیگنالهایی را در خصوص احیای توافق هستهای به ایران و نظام بین الملل ارسال کند. دولت فرانسه در این معادله، کماکان سعی دارد نقش یک "واسطه گر" یا " کاتالیزور" را ایفا کند. همین مسئله سبب شده است تا فرانسویها و دو کشور اروپایی دیگر، اساسا نقش خود را به عنوان "طرف متعهد" در برجام فراموش کنند!
فرانسویها متاسف هستند!. اخیرا روزنامه آمریکایی «والاستریت ژورنال» در گزارشی به نقل از دیپلماتهای ارشد گزارش داد ایران پیشنهاد اتحادیه اروپا برای گفت وگوی مستقیم با آمریکا درباره برجام را رد کرده است. این روزنامه آمریکایی اضافه کرد: «دو دیپلمات ارشد غربی گفتند که ایران فعلاً پیشنهاد برگزاری جلسه در اروپا را رد کرده و گفته که نخست خواستار ضمانتی برای رفع تحریمها از سوی آمریکا در خصوص رفع تحریمها پس از این دیدار است.»
فراتر از آن، طی روزهای اخیر فرانسویها با صدور بیانیهای مشترک با دو کشور اروپایی دیگر (آلمان و انگلیس)خواستار پایبندی کامل ایران به توافق هستهای شده اند! تروییکای اروپایی در برهه فعلی، تمایلی نسبت به بازخوانی دلایل عقب نشینی منطقی ایران از تعهدات برجامی خود را ندارند! خروج یکجانبه دولت ترامپ از توافق هستهای و بی تعهدی مطلق اتحادیه اروپا در تامین مناقع ایران در برجام، دو مولفه و فاکتوری هستند که در بیانیههای مشترک تروییکای اروپایی به آنها کمترین اشارهای نمیشود!
بیشتر بخوانید: رفتن ترامپ و آمدن بایدن نفع ایران است/ باید مسائل منطقهای را کمرنگتر کنیم تا برجام پا بگیرد
رئیس جمهور فرانسه روزهای سختی را در پاریس سپری میکند. محبوبیت مکرون در فرانسه به کمترین میزان ممکن رسیده است. در چنین شرایطی مکرون بعید نمیداند که به مانند سارکوزی و اولاند دو رئیس جمهور سابق فرانسه، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۲ شکست بخورد. از این رو رئیس جمهور فرانسه قصد دارد با تقویت نقش آفرینی خود در حوزه سیاست خارجی فرانسه، افکار عمومی کشورش را از داخل این کشور (و نا به سامانیهایی که در فرانسه وجود دارد) به آن سوی مرزها سوق دهد. مکرون تصور میکند میتواند با مانور حول محور برجام، از یک سو در پشت پرده استراتژی فشار حداکثری علیه ایران را تکمیل کرده و از سوی دیگر، خود را ناجی توافق هستهای در نظام بین الملل نشان دهد! هدایت این بازی دوگانه، قطعا از دست رئیس جمهور ناتوان و ضعیف فرانسه بر نخواهد آمد!
نباید فراموش کرد که دولت فرانسه که بحث دفرمه کردن برجام و گنجاندن تعهدات موشکی و منطقهای ایران را ذیل این توافق حتی قبل از خروج ترامپ از برجام مطرح کرد و پس از خروج دولت آمریکا از برجام نیز به "اصلیترین طرف عهد شکن" در توافق هستهای با کشورمان تبدیل شد.. زمانی که سیاست مداری مثل مکرون به اصل توافق و یک توافق حقوقی به نام برجام و متعاقباً قطعنامه ۲۲۳۱ معتقد نیست واین توافق را نه یک بار بلکه چندین بار با اظهارات خود به چالش کشیده قطعاً نمیتواند در کسوت یک میانجیگر خوب برای حفظ اصل توافق وارد عمل شود لذا مکرون مایل است تا همان بازی دوگانه (که مورد اشاره قرار گرفت) را هدایت و مدیریت کند. جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده است که فرانسه، آلمان و انگلیس نباید و نمیتوانند نقش یک میانجی را در معادلات بین المللی بر سر برجام ایفا کنند، زیرا خود آنها "طرف متعهد" در این توافق محسوب میشوند.
طرفهای متعهدی که به هیچ یک از تعهدات اقتصادی و مالی خود در قبال کشورمان عمل نکرده اند. همگان به یاد دارند که بازیگران اروپایی پس از خروج دولت ترامپ از برجام، در بیانیهای موسوم به "بروکسل"، یازده تعهد را در قبال ایران مطرح کردند که البته به هیچ یک از آنها جامه عمل نپوشاندند!
نکته دیگر، به اصرار خاص مکرون بر دخیل کردن عربستان و رژیم صهیونیستی در هرگونه توافق با ایران است! این اصرار به این دلیل است که وی کوشش میکند جای خالی ترامپ را برای بن سلمان و نتانیاهو پر کند، در حالی که چنگ زدن مکرون این موضوع معلول ضعف، ناتوانی و ناپختگی وی در عرصه بینالملل است که نتیجهای جز ایجاد گرههای کور در سیاست خارجی و منطقهای فرانسه نخواهد داشت. آری! از الان میتوان این موضوع را پیش بینی کرد که مکرون در آینده به یکی از سیاستمداران شکست خورده اروپایی یا فرانسه تبدیل خواهد شد.