عقب‌نشینی قیمت دلار در سایه مذاکرات در وین
رویداد۲۴ روز گذشته قیمت دلار امریکا نسبت به روز دوشنبه ۵۳۰ تومان کاهش یافت و روی رقم ۲۳ هزار و ۶۵۰ تومان قرار گرفت. قیمت سکه نیز با ثبت کاهش ۲۳۰ هزار تومانی نسبت به دوشنبه روی رقم ۱۰ میلیون تومان معاملات نیمه اول روز را به پایان رساند تا فروردین ماه ۱۴۰۰ با نیم‌نگاهی به پیشرفت مذاکرات ایران و غرب بر سر احیای برجام با چشم‌انداز مثبتی پایان گیرد.
به نظر می‌رسد عوامل متعددی در ریزش قیمت‌های بازار ارز دخیل بوده‌اند که در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌کنیم: نخستین مورد، امید‌ها و انتظارات مثبت به آینده است که همچنان در بازار به عنوان یک نیروی کاهنده قیمت‌ها وجود دارد. دوم اینکه، بانک مرکزی به عنوان سیاستگذار اصلی بازار، قیمت اولیه‌ای که برای صرافی‌های حاضر در بازار متشکل ارزی تعیین می‌کند؛ پایین‌تر از روز‌های قبل است بنابراین بازار آزاد نیز از قیمت‌های نزولی پیروی می‌کند. مورد سوم به نرخ درهم امارات بازمی‌گردد که اثر بزرگی بر کشف قیمت دلار در بازار آزاد دارد.
قیمت درهم در ۳ روز گذشته کاهشی بوده و حالا روی ۶ هزار و ۵۰۰ تومان ایستاده است بنابراین، این موضوع هم به عنوان یک نیروی منفی بر قیمت دلار اثر گذاشته است. آلبرت بغوزیان، اقتصاددان درخصوص افت بهای دلار در روز‌های گذشته گفت: اخبار نشست وین تاکنون مثبت بوده و نشستی که به سمت توافق و آزاد شدن ذخایر ارزی ایران باشد و باعث تسهیل تجارت با جهان شود، می‌تواند در نرخ دلار در داخل کشور تاثیرگذار باشد.
بغوزیان ادامه داد: زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، نرخ دلار در محدوده ۳۲ هزار تومان بود و در روند صعودی پرشتابی قرار داشت که بر افزایش قیمت دیگر کالا‌ها نیز بی‌تاثیر نبود و زمینه رشد غافلگیرکننده نرخ‌ها را در بازار‌هایی مانند طلا، سکه، خودرو و مسکن فراهم کرد که البته پس از آن به محدوده ۲۴ هزار تومان رسید.
بیشتر بخوانید: قیمت ارز، دلار، یورو، طلا و سکه ۱۴۰۰/۰۲/۰۱
تعیین نرخ دلار در دست بانک مرکزی است
او تصریح کرد: شکی نیست که مسائل سیاسی در این قضیه تاثیر مستقیم دارد و حال هر چه این نشست به سمت توافق طرفین و عملیاتی شدن پیش برود این نرخ افت خواهد کرد هر چند در نهایت این نرخ در دست بانک مرکزی است یعنی با فروش ارز از سوی چند دلال و صراف نمی‌توان گفت که دلیل ریزش‌ها به این علت بوده است.
این اقتصاددان افزود: بانک مرکزی نرخ دلار را اوایل فروردین ماه حدود ۲۵ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرده بود که در بازار ۲۶ هزار تومان معامله می‌شد و در حال حاضر نیز این نرخ رو به کاهش است. بغوزیان تصریح کرد: با طولانی شدن نشست وین ممکن است امریکا نیز بر سر میز مذاکره برگردد و به افقی برسند که آنها را هم متقاعد به رفع تحریم‌ها کنند، اما اینکه این نشست‌ها تا چه زمانی ادامه پیدا می‌کند به روند مذاکرات برمی‌گردد. این اقتصاددان در مورد تاثیر دلار بر بازار‌های دیگر نیز افزود: بازار‌های دیگر نظیر خودرو، مسکن، طلا و سهام هر کدام واکنش جداگانه‌ای به نرخ دلار دارند.
ادامه چسبندگی قیمت‌ها در بازار خودرو
او ادامه داد: زمانی که نرخ دلار افزایش پیدا کرد همه بازار‌ها عکس‌العمل نشان دادند. در بخش بازار خودرو‌های وارداتی (البته در حال حاضر وارداتش ممنوع شده است) به دلیل اینکه این خودرو‌ها نرخ مشخصی دارند و بهای آنها در نرخ دلار ضرب می‌شود، قیمت‌شان معلوم است، اما در صورتی که نرخ دلار افت کند، بهای خودرو‌های خارجی نیز کاهش پیدا می‌کند و امیدواریم که قیمت خودرو‌های داخلی نیز در بازارآزاد رو به پایین باشد.
کاهش قیمت‌ها در بازار مسکن دور از انتظار نیست
او درخصوص تاثیر نرخ دلار در بازار مسکن نیز گفت: بهای تمام شده قیمت مسکن با رشد نرخ ارز بالا رفته بود، از مصالح ساختمانی تا ماشین‌آلات، کارگر و... که البته کاهش نرخ ارز می‌تواند نویدی برای کاهش قیمت تمام شده مسکن باشد البته این بازار پس از کاهش نرخ دلار تا مدتی راکد خواهد شد تا به یک ثباتی برسد و در نهایت خریداران شروع به خرید کنند.
بغوزیان ادامه داد: قیمت‌ها در بازار طلا نیز به موازات نرخ دلار بالا و پایین می‌شوند، اما در بورس شرایط فرق دارد، زیرا در سال‌های گذشته افزایش درآمد‌های ارزی شرکت‌های صادراتی در بورس رشد خوبی داشتند و باعث تقویت سهام آنها شده بود، اما با افت بهای دلار قیمت تمام شده برخی از نهاده‌های کارخانجات نیز کاهش پیدا می‌کند و سود این شرکت‌ها افزایشی می‌شود که باعث بهتر شدن وضعیت این شرکت‌ها خواهد شد.
او افزود:، اما به دلیل اینکه بورس پس از مرداد ماه سال گذشته از سوی دولت رها شد و هیچ حمایتی از آن صورت نگرفت و عده‌ای سودجو نیز صف‌های فروش طولانی ساختند این موضوع باعث شد تا اعتماد به بورس هر روز به عنوان یک دارایی کمتر شود و اگر امروز حرفه‌ای‌ها در بازار بورس حضور نداشته باشند همین خرید و فروش را هم در این بازار نخواهیم دید. بغوزیان خاطرنشان کرد: کلیه افراد تازه‌واردی که در بورس طی ماه‌های گذشته متضرر شدند به تدریج از این بازار خارج شدند و حالا به دنبال سرمایه‌گذاری در بخشی هستند که برایشان مسجل شود که به صورت طولانی‌مدت سودده است.
او تصریح کرد: با توجه به اینکه بانک مرکزی ارز‌های دولت را پیش خرید کرده است اگر این نشست‌ها در اروپا صورت نمی‌گرفت شاهد افزایش نرخ ارز بودیم، زیرا بانک مرکزی قصدی برای کاهش نرخ ارز نداشت و از طرف دیگر مردم هم به این نرخ‌ها عادت کرده‌اند و در مجموع قیمت‌ها چسبندگی زیادی دارند هر چند دلیلی برای بالا ماندن نرخ ارز وجود ندارد.
بغوزیان با بیان اینکه بعید به نظر می‌رسد نرخ دلار به زیر ۲۰ هزار تومان افت کند، اظهار کرد: نرخ ارزی که بتواند توان خرید مردم را افزایش دهد و رشد اقتصادی ایجاد کند، اشتغال را تقویت و ثبات یا کاهش قیمت را به وجود آورد باید در محدوده ۵ یا ۶ هزار تومان باشد تا ما به رونق‌های سابق برسیم و امیدوار باشیم که درآمد‌های ما از مسکن تا خودرو و مایحتاج خود را تامین می‌کنیم، اما این موضوع خواست بانک مرکزی نیست و در بهترین شرایط در گذشته این بانک پس از انتخابات در امریکا و بر سر کار آمدن بایدن نرخ دلار را تا محدوده ۲۲ هزار تومان کاهش داد و نه بیشتر.
او ادامه داد: دولت و وضعیت ارزی بانک مرکزی ایجاب می‌کند تا نرخ ارز در این محدوده باشد تا کسری‌ها پوشانده شود و درآمد‌های ریالی بالاتر باشد.
