مقامهای آمریکایی: بایدن احتمالا کشتار ارامنه را بهعنوان نسلکشی به رسمیت خواهد شناخت
رویداد۲۴ طبق گفته مقامات آمریکا، جو بایدن، رئیس جمهوری این کشور آماده میشود تا به طور رسمی «کشتار سازمان یافته» و تبعید صدها هزار ارمنی از سوی امپراتوری عثمانی (ترکیه امروزی) در بیش از یک قرن پیش را «نسلکشی» بنامد.
این اقدام بایدن که در دوران رقابتهای انتخاباتی وعده آن را داده بود، میتواند روابط پر تنش آمریکا با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه را بیش از پیش پیچیده کند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در عین حال به نقل از یک مقام آمریکایی که نامش را ذکر نکرده است، اعلام کرد که دولت آمریکا این موضوع را به ترکیه اطلاع نداده است و بایدن همچنان میتواند نظر خود را تغییر دهد.
قانونگذاران و کنشگران ارمنی-آمریکایی در حال رایزنی با بایدن هستند تا این خبر در روز یادبود «نسلکشی ارامنه» در تاریخ ۲۴ آوریل (۴ اردیبهشت) یا قبل از آن اعلام شود.
به نوشته آسوشیتدپرس، یک احتمال این است که بایدن «تصدیق نسلکشی» را در اعلامیه سالانه روز بزرگداشت که بهطور معمول از سوی روسای جمهوری آمریکا صادر میشود، لحاظ کند. روسای جمهوری پیشین آمریکا از اعلام «نسلکشی» در اعلامیه گرامیداشت خودداری کرده بودند.
یک گروه متشکل از ۱۰۰ عضو از دو حزب مجلس نمایندگان آمریکا، روز چهارشنبه در نامهای به بایدن از او خواستند تا نخستین رئیس جمهوری آمریکا باشد که جنایتهای مربوط به دوران جنگ جهانی اول را بهعنوان «نسلکشی» به رسمیت میشناسد. آدام شیف، نماینده دموکرات کالیفرنیا از افراد پیشگام در نگارش این نامه بوده است.
در بخشی از این نامه آمده است: «سکوت شرمآور دولت ایالات متحده در مورد واقعیت تاریخی نسلکشی ارامنه مدت زیادی است که ادامه یافته و باید پایان یابد. ما از شما میخواهیم تا تعهدات خود را دنبال و حقیقت را بیان کنید.»
وزیر خارجه ترکیه به دولت بایدن هشدار داده است که به رسمیت شناختن این موضوع، به روابط «آمریکا و ترکیه» صدمه میزند.
بایدن سال گذشته زمانی که در قامت کاندیدای ریاست جمهوری آمریکا در مراسم یادبود ارامنه حضور داشت، گفت که «نسلکشی ارامنه» در سالهای ۱۹۱۵ تا ۱۹۲۳ را به رسمیت خواهد شناخت. وی گفته بود: «سکوت، مشارکت [در نسلکشی] است.» اما او جدول زمانی برای تحقق این وعده ارائه نداده بود.
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید روز چهارشنبه گفت که رئیس جمهور در روز بزرگداشت حرفهای بیشتری برای گفتن خواهد داشت.
مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در اوایل این هفته تاکید کرد که آنکارا نگران تصمیمهایی که بایدن میگیرد نیست اما وی تصریح کرد که «چنین اقدامی با واکنش تندی روبرو خواهد شد.»
وی در گفتوگو با شبکه خبری هابرترک گفت: «اگر آمریکا میخواهد روابطمان بدتر شود به آنها بستگی دارد.»
رابطه بین بایدن و اردوغان شروع سردی داشت. بیش از سه ماه از ریاست جمهوری بایدن میگذرد اما این دو رئیس جمهور هنوز با یکدیگر گفتوگوی تلفنی نداشتهاند.
روابط بین آنکارا و واشنگتن که روزگاری یکدیگر را شرکای استراتژیک مینامیدند طی سالهای اخیر بر سر اختلاف در سوریه، همکاری ترکیه با روسیه و اخیر درباره مداخلات دریایی ترکیه در شرق مدیترانه بدتر شده است.
بیشتر بخوانید: لیست تحریمهای آمریکا که برای لغو آماده شده، در اختیار ایران قرار گرفت
بین سالهای ۱۹۱۵ تا ۱۹۲۳ حدود ۶۰۰ هزار تا یک و نیم میلیون ارمنی به دست امپراتوری عثمانی کشته شدند. ترکیه کشته شدن ارامنه در جنگ جهانی اول از سوی امپراتوری عثمانی را میپذیرد اما شمار کشته شدگان را بسیار کمتر میداند و این رویداد را نه یک نسلکشی برنامهریزی شده بلکه جزو پیامدهای طبیعی جنگ برمیشمارد.
کنگره آمریکا یعنی مجلس نمایندگان آمریکا و سنا در سال ۲۰۱۹ کشتار ارامنه به دست امپراطوری عثمانی را محکوم و آن را به عنوان «نسل کشی» به رسمیت شناخته بود.