ستاد مقابله با کرونا: اواخر مرداد ۱۵میلیون دوز واکسن به ایران می‌رسد
رویداد۲۴ روز گذشته کلاب‌هاوس خبرآنلاین با حضور علیرضا رییسی معاون وزیر بهداشت و سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا درباره مسایل مربوط به کرونا مخصوصا بحث واکسیناسیون با حضور علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد مقابله با کرونا و معاون وزارت بهداشت، محمدرضا هاشمیان، فوق تخصص آی‌سی‌یو، مصطفی نوریزاده استادیار دانشکده بیوتکنولوژی دارویی در ترکیه، هادی یزدانی، پزشک، محمدرضا صالحی، مجری کارآزمایی بالینی واکسن کوویران برکت و جمعی دیگر از متخصصان و خبرنگاران برگزار شد.
در این نشست خبری در کلاب‌هاوس متخصصان و خبرنگاران سوالات خود را درباره بحث واکسیناسیون مطرح کردند و رئیسی به این سوالات پاسخ داد.
مشروح این صحبت‌ها را اینجا بخوانید:
عدم اجرای کارآزمایی بالینی واکسنهای خارجی در ایران یک سیاست بالادستی بود
علیرضا رییسی در بخش مقدمه صحبت‌های خود گفت: بحث واکسیناسیون بدون پرداخت به پاندمی کرونا قابل تبیین نیست. کمتر از دو سال از این پاندمی نگذشته و ما درباره واکسن حرف می زنیم. این خیلی معمول نیست و خیلی اتفاق استثنایی است که یک سال از یک بیماری بگذرد و واکسن آن ساخته شود.
سخنگوی ستاد ملی مقابله کرونا عنوان کرد: تمام واکسنهای روتینی که دریافت کرده‌ایم حداقل شاید ۴-۵ سال نیاز به کار دارند. در دنیا برخی واکسنها بعد از ۱۸ سال تحقیق و توسعه داشتند، اما حالا ما درباره واکسنی حرف می زنیم که کمتر از ۱ سال پس از بیماری ساخته شده است. هیچ واکسن کرونایی هنوز فاز ۴ را در دنیا نگذرانده است. برای همین همه واکسنها مجوز مصرف اضطراری دارند. حداقل ۷۵ درصد جامعه باید واکسینه شوند تا بتوانیم زنجیره ویروس را قطع کنیم. زمانی زنجیره قطع می شود که ۷۰ درصد جامعه دنیا ایمن سازی شده باشند. حتی واکسیناسیون ۹۰درصد جمعیت یک کشور برای قطع پاندمی کافی نیست.
او سپس در پاسخ به سوالی درباره عدم محقق شدن و نارضایتی‌ها درباره واکسیناسیون کرونا گفت: در حوزه اجتماعی واکسیناسیون باید بگوییم حق با مردم است. مردم می گویند بیماری آمده و دولتها به تکاپو افتاده‌اند. در خبرها می شنوند کشور ها واکسن می زنند و می‌پرسند ما چرا نمی زنیم. این که من از مشکلات بگویم خیلی برای مردم قابل قبول نیست.
رئیسی افزود: از ابتدای بحث واکسن کشورها عمدتا دو دسته بودند. کشورهایی که به سمت تولید رفتند و کشورهایی که سرمایه گذاری برای خرید واکسن کردند. قرار نیست همه واکسن بسازند. برخی ترجیح می دهند پول بدهند و واکسن بخرند و برخی کشورها هر دو کار را کردند. مثلا آمریکا علاوه بر اینکه خودش شروع به ساخت فایزر و مدرنا کرد از شرکت‌های دیگر واکسن خرید و سرمایه گذاری کرد. کانادا هم برای سه چهارم جمعیت کشورش واکسن خرید.
معاون وزارت بهداشت درباره سیاست ایران در واکسیناسیون کرونا گفت: سیاست کشور ما هم این بود تا زمانی که واکسن کاملا مورد تایید نیست یا با ما پروژه مشترک داشته باشند، کارآزمایی بالینی را در کشور انجام نمی دهیم. این سیاست در بالادست تعیین می شود. کشور ما با توجه به سابقه واکسن سازی پاستور و رازی که ۷۰ سال سابقه واکسن سازی دارند، این سیاست را گرفت.
او افزود: با توجه به پتانسیل داخلی دانشمندان ما شروع به ساخت واکسن کردند چون هم تجربه و هم توان داشتیم و هم ضرورت وجود داشت. این پیش بینی درست وجود داشت که خیلی به راحتی به ما واکسن نمی دهند. حتی کشوری مانند آمریکا تا زمانی که به اندازه قابل قبولی واکسینه نکرد به کانادا واکسن نداد علی رغم اینکه کانادا از آمریکا واکسن خریده بود.
عدم محقق شدن وعده‌های واکسن‌سازهای داخلی، چین و روسیه و کوواکس
رئیسی عنوان کرد: آبان سال گذشته اولین کاری که کردیم تهیه واکسن از کوواکس بود. برای انتقال پول هم مشکلات زیادی داشتیم. با این وجود ۱۶.۸ میلیون دوز واکسن از سبد کوواکس خریدیم. اقدام بعدی مذاکره با کشور چین و روسیه برای تهیه واکسن سینوفارم و اسپوتنیک بود که قولهای خوبی دادند.
او درباره برنامه بعدی ایران در تهیه واکسن داخلی گفت: واکسن سازهای اصلی ما رازی و پاستور هم بیکار ننشستند. پاستور با کوبا رایزنی کرد، چراکه تجربه خوبی با این کشور داریم و قرار شد تکنولوژی واکسن نوواکس را با شرط انتقال فناوری به داخل ایران و مذاکره بیاوریم. واکسن سازهای بعدی هم در فاز ۲ هستند.
معاون وزارت بهداشت درباره عدم محقق شدن وعده‌ها گفت: اولین محموله قرار بود ۲ میلیون دوز در اسفندماه به دست ما برسد که از دو کشور قرار بود بیاید. کوواکس گفت ۲.۴ میلیون دوز اسفندماه تحویل میدهد، بعد گفتند ۱.۲ میلیون دوز می دهیم. بعد شد ۴۰۰ هزار تا و بعد ۲۰۰ هزار تا شد که آن را هم ندادند. کوواکس به ما واکسن نداد. به دیگران هم نداد. چراکه کشورهای سازنده قول داده بودند ۲۰ درصد تولیدشان را به کوواکس بدهند که هیچ یک تعهدات خود را انجام ندادند.
رئیسی گفت: واکسن سازی های داخلی گفتند اردیبهشت تولید می کنیم که نکردند. چین و روسیه قرار بود فروردین بدهند که باز هم ندادند. باز گفتند اردیبهشت می دهیم باز هم نشد و مقدار اندکی فرستادند. به همین دلیل شخصا تا زمانی که واکسن در یخچالم قرار نگرفته باور نمی کنم وعده ها محقق شود.
او درباره چرایی دریافت واکسن توسط کشورهای دیگر گفت: کشورهای دیگر در کارآزمایی بالینی شرکت کردند و برای همین واکسن گرفتند.خیلی از کشورها مانند امارات و قطر جمعیت زیادی ندارند. در کارآزمایی هم شرکت کردند و واکسن گرفتند. ترکیه در کارآزمایی بالینی سینووک شرکت کرد و حالا ما حاضر نیستیم این واکسن را وارد کنیم. این خلف وعده ها باعث شد مسولان هم بر اساس قول‌ها این حرفها را بزنند. شما در خانه هستید، برق قطع می شود بچه ها می پرسند کی برق می آید؟ زنگ می زنید اداره برق که برق کی می آید؟ اداره می گوید نیم ساعت دیگر و بعد از نیم ساعت بچه ها طلبکار شما می شوند که چرا دروغ گفتی. ما در این وسط گناهی نداشتیم. هر راهی که می شد را رفتیم. سفرای ما خیلی تلاش کردند ولی موفق نبودند.
بیشتر بخوانید: واکسیناسیون غیرقانونی مسئولان و خبرنگاران در فارس/ وزارت بهداشت پیگیری کند
بزرگان گفتند حاضر نیستیم موش آزمایشگاهی کشورهای دیگر شویم
سپس عطا کالیراد زیست شناس تکاملی این سوال را مطرح کرد: تصمیم عدم شرکت در فاز بالینی واکسنها بر چه اساسی بود که در اوایل این مساله مطرح شد که در پروژه ها شرکت کنیم؟ این تصمیم منجر شد که با شرکت واکسنهای در حال آزمایش وارد مذاکره نشوند. علت اصلی چه بوده است؟
رییسی در پاسخ گفت: این سوال کلیدی است و جواب آن هم نظر من نیست. با توجه به ناشناخته بودن واکسنها و شتابزدگی در تولید واکسن و فرمی که باید کشوری امضا کند همه عقب کشیدند. در آن ذکر شده بود هرگونه عوارض و مرگ و میر برعهده کشور مشارکت کننده در آزمایش است.
او افزود:دربحث مشارکت مقداری هم باید پول می دادید و اگر پروژه شکست می خورد هزینه برنمی گشت.مهمترین مسایل عدم اطمینان از واکسن ها بود و بزرگان گفتند حاضرنیستیم موش آزمایشگاهی کشورهای دیگر باشیم و در صورتی می پذیریم که فناوری تولید به داخل منتقل شود و بتوانیم خودمان منتقل کنیم.
هاشمیان: مدارکی مبنی بر امکان واردات واکسن وجود دارد
در ادامه محمدرضا هاشمیان فوق تخصص آی‌سی‌یو گفت: کلمه موش آزمایشگاهی ابتدا از سوی یکی از اعضای کمیته کرونا درآمد. بعد این کلمه را آقای وزیر گفتند و هنوز از سیاستمداران کشور این را نشنیده‌ام. این کلمات پس از مطالعه who در ایران گفته شد. این مطالعه در دست کسی بود که نه علم و نه تجربه ای در آن داشت. این مطالعه هنوز هم دارای اعتراضات زیادی است. آن مطالعات را می شود سوال کرد. از آن بدتر هم در ایران داشتیم.
او افزود: بنده وارد مسایل تخصصی نمی شوم چون متخصصان باید نظر بدهند. کسانی که باید درباره واکسن حرف بزنند را دور نگه می داریم. مانند این است که شما از مهندس سدسازی بخواهید ساختمان بسازد. این اتفاق در وزارت بهداشت افتاده است. وزیر بهداشت نه پزشک است و نه می تواند در این بحث‌ها باشد. معاونانشان جراح هستند و ارتباطی به کرونا ندارند.
این فوق تخصص آی‌سی‌یو عنوان کرد: گفتند ما نمی توانیم واکسن بخریم اما افراد زیادی هستند که توان واردات داشتند ولی حقایقی وجود دارد که به خاطر گفتن برخی از آنها ما را به حراست وزارت بهداشت بردند. مدارک موجود است که امکان واردات بوده است و روزهای آینده ما این مدارک را می بینیم
هاشمیان گفت: از ابتدا راهبرد اشتباهی درباره قرنطینه و داروها داشتیم. دیروز رییس جمهور منتخب اعتراض درباره واکسن کردند که این اعتراض را ما یکسال پیش داشتیم. اگر ما می نشستیم و بحث می کردیم به نتیجه می رسیدیم.
او افوزد: امروز ۳۰۴ هزار نفر واکسینه شدند که این خیلی خوب است. آمار ما با کشورهای دیگر درباره مرگ و میر جور نیست ولی افزایش سرعت واکسیناسیون می‌تواند ما را به سمت خوبی ببرد.
اواخر مرداد ۱۵میلیون دوز واکسن به ایران می‌رسد
رییسی در ادامه توضیح داد: ما مانند سرباز خط مقدم بودیم که فشنگ نداشتیم. در حوزه تامین مانند همه جای دنیا، ما با یک کالای راهبردی و سیاسی روبرو بودیم.
او عنوان کرد: الان حدود ۱۳ میلیون دوز واکسن دریافت کردیم که توزیع شده است. امروز هم یک میلیون دوز دیگر به دست ما رسید و تا آخر این هفته یعنی تا ۲ مرداد ۳ میلیون آسترازنکا و ۱.۵ میلیون دوز سینوفارم دستمان می‌رسد که سرجمع ۱۷ میلیون دوز می‌شود. به محض دریافت واکسنها، روند واکسیناسیون سرعت خوبی گرفت.
معاون وزیر بهداشت توضیح داد: امروز از مرز ۳۵۰ هزار واکسن عبور کردیم. تا یک ساعت پیش ۳۶۰ هزار واکسن تزریق کردیم که فکر می‌کنم باز هم اضافه شود. واکسن داخلی هم هفته اول مرداد ۱.۲ میلیون دوز برکت به دستمان می رسد و هر هفته حدود ۱ تا ۱.۲ میلیون دوز واکسن داخلی دریافت می کنیم. اقدام خوبی انجام می شود که بیش از ۱۵ میلیون دوز اواخر مرداد یکباره دستمان می رسد که وضعیت را بسیار خوب می کند.
رییسی گفت: ما تا آخر هفته ۶۵ سال به بالاها را تمام می کنیم و هفته آینده با احتساب ۱۷ میلیون دوز واکسن دریافتی ۶۰ ساله های ما که حدود ۸ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر هستند واکسینه می‌شود. اگر یک میلیون کادر بهداشت و درمان را که قبلا واکسن زدند را حساب کنیم، حدود ۹ میلیون واکسینه داریم که فرصت خوبی به ما می دهد.
سخنگوی ستاد مقابله با کرونا افزود: برای ۶۰ سال به بالاها مشکلی برای تزریق نداریم و فکر می کنم تا آخر هفته آینده ۶۰ ساله ها به بالا به عدد ۷۰ درصد واکسینه می رسند.خوزستان، بوشهر، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی استان‌هایی هستند که ۵۰ سال به بالاها شروع به تزریق کرده اند.
یزدانی: ذی‌نفعان اجازه ندادند که روند عادی واکسیناسیون طی شود
در ادامه هادی یزدانی، پزشک، عنوان کرد: صحبت‌های آقای دکتر رییسی را که می شنویم دو مبحث در آن به چشم می خورد. از یک منظر عوامل بیرونی و خارج از دسترس ما و سیاستگذاران کلان است را برجسته می کنند که عهد و پیمان کشورها دیگر قابل دل بستن نبود. نکته بعدی بحث تکیه بر تولید داخل است که باید فکری می کردیم و تنها راهکار تولید بود. یک سری مباحث هم از سمت داخل و سیاستگذاران کلان کشور را مطرح می کنند، یک جا می گویند تصمیم کلان این بود که موش آزمایشگاهی نباشیم و برخی واکسنها وارد کشور نشوند. قاعدتا با این توضیحات باید خیلی تشکر کنیم وضعیت به این صورت است. باید شفاف گفت ورای شخص آقای وزیر که نقدهای جدی به منش و روش او داریم و ورای انتقادات به سخنگوی سابق وزارت بهداشت ما زحمات مجموعه بهداشت و درمان کشور را فراموش نمی کنیم.
یزدانی گفت: اگر بخشی از ماجرا را سیاستگذاران کلان کشور دارند هدایت می کنند، برخی بایدها و نبایدها را ابلاغ می کنند و بقیه باید در آن راستا پیش بروند. شما چرا مسوولیت پاسخگویی را قبول می کنید وقتی مسلوب الاختیار هستید. درست است شعار این است که باید همه با هم بر کرونا غلبه کنند ولی واقعیت عرصه سیاست این است که کشورهای دوست و همپیمان با ما همراهی نکردند و در اسپوتنیک و سینوفارم همراهی انجام نشد.
این پزشک توضیح داد: مستنداتی وجود دارد که گامالیا در برهه ای اعلام کرد بیایند در ایران فناوری بیاورند. این بحث موش آزمایشگاهی است که خیلی جدی است. ما یادگرفته ایم آزمایش بخشی از روند درمان است. اگر اینگونه است چرا واکسن مشترک بین ایران و کوبا داریم؟ اگر سیاستگذاران کلان کشور می گویندما نباید موش آزمایشگاهی باشیم یا به وعده دیگران دل ببندیم پس چرا شما پاسخگو هستید؟ پاسخگویی باید بر عهده افراد اصلی باشند.
یزدانی در پایان صحبت‌هایش گفت: همه چیز را می توان وارد کرد به شرط این که چندین پروژه داخلی تعریف نشود. ما داریم چرخ را از اول اختراع می کنیم چون بحث ذی‌نفعان وجود دارد. همه می دانستیم ۱۱۰ میلیون دوز واکسن نیاز داریم که منافع مالی بسیاری دارد. ذی نفعان اجازه ندادند روند عادی طی شود. ما مشکلات تحریم و کشورهای دیگر را می دانیم ولی این کووبرکت برای خیلیها برکت دارد.
او افزود: دوباره توضیح می دهم برای اینکه ما مشارکت کنیم شرط این بود که کار مشترک باشد و انتقال فناوری صورت گیرد. در ایران و کوبا مصداق مشارکت را در ایران دیدیم و این اتفاق افتاد و فناوری وارد شد. درباره سیاست خارجی هم خیلی بلد نیستم تا صحبت کنم.
خط تولید واکسن روسیه در ایران می‌تواند محصولات را به کشورهای دیگر ارسال کند
سپس المیرا شریفی مجری شبکه خبر سوالات خود را از علیرضا رییسی به این شکل مطرح کرد: چرا وزارت بهداشت درگیر عدد و رقم است؟ از شنبه هفته گذشته قرار بود ۴۰۰ هزار دوز واکسن تزریق شود که نشد.رسید به آخر هفته و نشد.امروز هم تا ظهر ۳۰۵ هزار واکسن تزریق شده است.بالاتر از ۳۶۰ هزار دوز امروز تزریق شد که جای خوشحالی دارد. چرا این اعداد قبل از محقق شدن اعلام و پافشاری می شود و توقع برای مردم ایجاد می شود که نوبت خود را مطالبه کنند؟
او افزود: نکته دیگر درباره قرارداد ۶۰ میلیونی با اسپوتنیک است، سرنوشت این توافق چه شد؟ ۱۲ میلیون واکسن طبق اعلام رسمی وارد شده و حدود ۸.۱ میلیون دوز تزریق شده و ۴ میلیون دوز معلوم نیست چه شده است. احیانا در تامین سرنگ مشکل نداریم؟ مبلغ یا هزینه تولید سرنگ ظاهرا هنوز پرداخت نشده و بدهی بزرگی وزارت بهداشت به دانشگاه های علوم پزشکی دارد. این بدهی چقدر است؟
رییسی در پاسخ گفت: در بحث واکسن یک سری گروه هدف است که باید بر اساس این گروه‌ها باید کارکرد، تعدادشان هم مشخص است و واکسن می زنیم. عدد فقط عدد است. اگر شما از ۳ ماه پیش روزی ۱۰۰ هزار تا واکسن می زدیدخیلی بهتر بود تا حالا روزی ۵۰۰ هزار دوز بزنید. عدد و رقمها صرفا به خاطر فشارها و تنش‌ها است. از طرفی شاید یکی از دلایلش این باشد که چرا ۱۲ میلیون دوز واکسن وارد کردیم ولی ۸ میلیون تزریق شده. آیا توان نداریم؟ اینطور نیست. واکسنها دو دوزی است. اسپوتنیک کاملا دو دوز ۱ و ۲ جدا دارد. شما نمی توانید اسپوتنیک ۲ را جای ۱ بزنید. همچنین واکسنی مانند استرازنکا دوز دومش باید باشد که به افرادی که دوزاول را گرفته اند بزنیم. هر تعداد واکسنی که بخواهیم داشته باشیم اگر اطمینان حاصل کنیم به همه می رسد باید تقسیم بر دو کنیم. ۱۷ میلیون دوز واکسن که به دست ما می رسد را تقسیم بر ۲ کنیم همان ۸.۵ میلیون افراد بالای ۶۰ سال است.
او درباره عقد قرارداد با روسیه گفت: از مدتها پیش می دانستیم روسیه ماهانه ۵ میلیون دوز تولید می کند و خط‌های مختلف را تحت لیسانس خود به کشورهای دیگر داده است. خطی هم به ما داده که الان به درد نمی خورد. این خط تولید تولیداتی از شهریورماه دارد. این خط تولید در ایران است ولی قطعا مال ایران نیست و می توانند بر اساس قراردادهایی که دارند محصولات را جای دیگر توزیع کنند. برای همین برای این خط تولید ما حساب باز نکرده ایم.
ریسی گفت: ما در کشور ۸۰۰ مرکز تجمیعی واکسیناسیون راه انداخته ایم و ۳ هزار تیم واکسیناسیون داریم. بر اساس برآورد ما پول سرنگ، سفتی باکس، نیروی انسانی، مکان و غیره هزینه دارد که به ازای هر واکسن ۱۰ هزار تومان هزینه دارد که باید تامین شود. در این رابطه فعلا مشکلی نداریم. هر چه حجم بالاتر برود پول می‌خواهد. اعتبار ما بسیار ناچیز و کم بوده و امیدواریم تامین مالی کنند و وضعیت بهتر شود. امروز ما تقریبا ۳۸۰ هزار واکسن توزیع کردیم. دو شیفته در حال حاضر واکسن توزیع می کنند. روزهای تعطیل هم توزیع وجود دارد. اصل این است که هر دانه واکسنی که داریم باید تزریق کنیم تا درصدی از احتمال بستری و مرگ را کاهش دهد.
ماجرای نامه رییسی درباره اولویت واکسیناسیون اداره مالیات
در ادامه دکتر مصطفی نوریزاد دانشیار بیوتکنولوژی دارویی دانشگاه بولنت اجویت ترکیه گفت: همه می دانستیم ویروس دلتا از سمت جنوب در کل ایران پخش می شود. ما چه کردیم؟ هیچ کاری صورت نگرفت یا من ندیدم کاری شده باشد.
او افزود: شما الان می فرمایید کل دنیا باید ۷۰ درصد واکسن بزنند؟ چرا در چین هیچکس نمی میرد؟ ترکیه ۳۸ نفر، بریتانیا ۴۱ نفر، فرانسه ۱۶ ، ایتالیا ۱۳ نفر و آمریکا ۱۴۰ نفر دیروز فوت کردند. مقاله ای بود که ویروس‌های جدید واکسن گریز هستند یا واکسن روی آنها اثر نمی گذارد؟
در ادامه نوریزاد از رییسی پرسید: از طرف شما نامه‌ای برای اولویت کارمندان اداره مالیات دیدیم. افرادی که بیمار قلبی-دیابتی یا رانندگان اتوبوس واحد حل شد که سراغ کارمندان مالیاتی رفتیم؟ بسیاری شرکتها نامه به وزارت بهداشت دادند که واکسن وارد کنند. به آنها چرا اجازه داده نشد؟ سینوواک را سازمان بهداشت جهانی تایید کرده است. الان منتظر چه هستید؟ واکسن فایزر بایونتک در آلمان است. صاحب اصلی آن یک مسلمان است. چرا نرفتید بگیرید؟
نوریزاد گفت: ما برای واکسن کرونا موش آزمایشگاهی نمیشویم ولی برای برخی داروها ۱۱ هزار نفر موش آزمایشگاهی داریم. چرا اینطور است؟ آقای وزیر می گوید واکسن ما بهترین است. درباره عوارض واکسن ایرانی چرا صحبتی نمی شود؟ چرا درباره عوارض دیگر واکسنها صحبت نمی شود؟ چرا ناگهان می شنویم یکی واکسن زد و مرد. باید قبول کنیم کم کاری‌هایی صورت گرفته که نباید وجود داشته باشد.
رییسی در پاسخ عنوان کرد: بحث علمی خوبی مطرح شد. بحث واکسیناسیون و ایجاد بیماری دو مقوله است. یکی کاهش مرگ ومیر و دیگری کاهش انتقال و سرایت است. شما در جامعه ای که واکسینه شده قطعا میزان بستری و مرگ کاهش می یابد ولی دلیل بر قطع زنجیره انتقال ویروس نیست. اگر کل جامعه جهانی حتی یک کشور تک دوز واکسن با پایین ترین اثربخشی موجود بزنید به شدت مرگ و میر کاهش می یابد ولی انتقال صورت می گیرد. انگلیس را ببینید. دچار موج سوم شد. مرگ بالای ۲ هزار نفر در روز داشت که الان مرگ زیر ۱۰ نفر را تجربه می کند چون واکسیناسیون بود. آیا زنجیره ویروس قطع شد؟ خیر. موج سوم با ویروس دلتا بود که الان روزانه ۳۰ هزار ابتلا دارند ولی مرگ و میر به ۲-۳ نفر کاهش یافته است. این اثر واکسن است.
ویروس دلتا از سیستان‌وبلوچستان وارد نشد
او افزود: قطع زنجیره زمانی است که اکثر کشورها واکسینه شده اند. در فوتبال اخیر در انگلیس انفجار عظیمی از ابتلا داشتیم ولی مرگ و میر بسیار اندک است. آمریکا که روزانه ۴ هزار نفر فوتی داشت الان به ۱۰۰ نفر رسیده است. ما فارغ از اینکه اثربخشی واکسن چقدر است می دانیم میزان فوت را کاهش می دهد. بحث سینووک و سینوفارم مطرح شد. اینطور که سینووک باشد و بگوییم نمی خواهیم. الان هم سینوفارم هست و هم سینووک که از سینوفارم استفاده می کنیم.
او درباره نامه منتشر شده درباره اولویت واکسیناسیون گفت: نامه اصلی من به اداره مالیات نبود. این ضمیمه است. مشاغل زیادی برای ما نامه می نویسند. شما نامه نیروهای نظامی، زندان‌ها، شهرداری‌ها، راننده ها، خبرنگاران و اینها را ندیدید. ما در جواب همه گفتیم لیست آماده کنید. افراد را اولویت بندی کنید ما بعد از تزریق گروههای سنی –که نامه اصلی اینجاست- افراد هم واکسینه می شوند. فاز دو گروه سنی است. بعد از آن بیماران خاص که ۴ میلیون هستند و بعدا سراغ گروههای صنفی و شغلی می رویم. امروز درباره راننده های اتوبوس و تاکسی و معلمان جلسه داشتم. این به معنی تزریق امروز نیست. لیست‌ها را راستی آزمایی می کنیم. زمانی که می خواهیم تزریق کنیم از ظرفیت این مشاغل استفاده کنیم تا فشار کمتر به مراکز ما بیاید.
رئیسی درباره ورود ویروس هندی به ایران گفت: در ارتباط با سیستان و بلوچستان و ورود ویروس هندی باید گفت اولین ویروس از بوشهر و هرمزگان وارد شد. افرادی بودند که آنجا شناسایی و قرنطینه شدند. ملوان کشتی بودند. ۲ هفته قرنطینه بودند. بعد برگشت خوردند. سوال کلیدی این است که آیا واقعا ما می توانیم مانع ویروس تنفسی به کشور شویم؟ جواب این است: خیر. شما می توانید تاخیر ایجاد کنید ولی نمی توانید مانع شوید. الان ۶۵ کشور درگیر ویروس دلتا شده اند. شما می توانید تاخیر ایجاد کنید ولی نمی‌توانید مانع شوید. در شرق کشور مرزهای ما غیرقابل کنترل است. نیروهای مسلح، ارتش و سپاه نیروهای زیادی متمرکز کردند ولی نمی شد کنترل کنیم. الان در شرق کشور میزان مهاجرت بسیار بالا رفته. سوله هایی داریم که افراد وقتی وارد کشور می شوند در آنجا حضور می یابند و قرنطینه به آن شکل نداریم.
او افزود: چرا صحبت ویروس دلتا می کنیم؟ ممکن است در کشور خود دچار جهش ویروس شویم. یا باید از ویروس فرار کنیم که رعایت پروتکل می شود یا به آن حمله کنیم که واکسیناسیون می شود. باید این دو کار را با همدیگر انجام دهیم و فرقی نمی کند ویروس چه باشد. به جای نگرانی از ویروس دلتا باید اصولی کار را انجام دهیم یعنی رعایت پروتکل و سرعت در واکسیناسیون. درباره عوارض واکسن هم باید گفت عوارض ثبت می شود و چون عمدتا واکسن خارجی است تولیدکنندگان مرتبا گزارش از دنیا می گیرند.
۱۲ نفر از کسانی که واکسن برکت تزریق کردند به کرونا مبتلا شدند
در ادامه دمحمدرضا صالحی مجری کارآزمایی بالینی واکسن برکت گفت: ما در مرحله سوم کارآزمایی هستیم و حدود ۱۵ مرداد می توانیم نتایج آنالیز اولیه کارآزمایی بالینی مرحله سوم را تحویل دهیم. خبر خوب این است که افراد مشارکت کننده در مرحله دوم تعداد اندکی مبتلا شده اند. تعدادی که بعد از دوز دوم مبتلا شده اند ۱۲ نفر هستند.
او توضیح داد: تست خنثی سازی که تا الان برای سویه انگلیسی، آفریقایی و دلتا آزمایش شده است و نتیجه بسیار امیدبخش بود و نشان دهنده آن است که واکسن کووایران برکت درباره سویه دلتا می تواند موثر باشد.
صالحی در ادامه خطاب به سخنگوی ستاد مقبله با کرونا گفت: اگر بتوانیم سیستم مدیریت دقیقی داشته باشیم می توانیم بحث جهش‌های خودمان را مطالعه کنیم و هم رویکرد پیش دستانه برای بهبود کیفیت واکسنها و قدرت آنها داشته باشیم. واکسنها ممکن است در آینده اثربخش روی سویه های آتی نباشند. در مورد سویه دلتا و تستی که در آزمایشگاه شد، سرم داوطلبانی که واکسن داشتند با عدد قابل توجهی ویروس دلتا را از درآزمایشگاه از بین برد و ظرف سه هفته آینده مقاله هر ۳ سویه را منتشر می کنیم و پاسخگوی مردم هستیم.
این متخصص عفونی گفت: اعداد اعلام شده شامل دوازده نفر مبتلا به کووید ۱۹ از بین بیست هزار نفر دریافت کننده واکسن و واکسن نما در مرحله سوم کارآزمایی بالینی کوایران برکت است. این که بگوییم کدام مرتبط با واکسن و دیگری واکسن نماست باید در انتها مطالعه کد ها شکسته شوند تا مشخص شود.
صالحی ادامه داد: باید فضا را برای مجریان بالینی آماده کنیم که بتوانند موارد را گزارش کنند بدون نگرانی از این که رسانه چه برخوردی می کند. ۷۰۰ و خرده ای قرار بود در یک مطالعه باشند ۳۰۰ نفر که وارد شدند مجریان متوجه شدند میزان مرگ و میر در بخشی که واکسن تزریق می شود بالاتر است و اینها را گزارش کردند. باید فضا را مهیا کنیم این مسایل منتشر شود.
او در ادامه به مطالعه‌ای از مجله نیوانگلند که توسط دانشمندان برتانیایی با استفاده از منوکلونال آنتی بادی ها اشدره گفت و گفت: از حدود ۷۰۰ بیماری که قرار بود وارد مطالعه باشند ۳۰۰ نفر که وارد شدند مجریان علمی آن مطالعه متوجه شدند میزان مرگ و میر در بخشی که منوکلونال آنتی بادی گرفته اند بالاتر است و مطالعه را در اواسطش متوقف کردند و اینها را گزارش کردند. باید فضا را مهیا کنیم تا مطالب و نتایج علمی در کشور ما در مطالعات مختلف منتشر شود.
انحراف از سند واکسیناسیون یک تخلف است
رئیسی در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره انحراف از سند ملی واکسیناسیون و تزریق خارج از نوبت واکسن به برخی افراد در مناطق مختلف گفت: ای کاش اینقدر واکسن داشتیم که به همه می زدیم. قطعا زمانی که منابع کم است بر اساس اولویت باید واکسن بزنیم. هدف ما قطع زنجیره و کاهش مرگ و میر در بحث واکسیناسیون است.
در گروههای پزشکی کاهش مرگ و میر را دنبال می کنیم. پزشکان محترم می دانند ۷۴ درصد مرگ ومیرهای ما مربوط به افراد بالای ۶۹ سال است. اصولا مرگ و میر بالای ۶۰ ساله های ما ۸۰ درصد مرگ و میرها را شامل می شود. منطقی است شما ۶۰ سال به بالاها را بزنید تا مرگ و میر را کم کنید بعد سراغ گروههای دیگر بروید. افراد ۵۰ سال به بالا حدود ۱۵ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر هستند، ۸۶ درصد بیماریهای زمینه ای را دارند. اگر این گروه را واکسینه کنیم یعنی ۸۶ درصد بیماران زمینه ای را هم پوشش داده ایم.
فاز یک واکسیناسیون ما گروه های پزشکی بودند. فاز ۲ افراد ۶۰ سال به بالا هستند که برخی استانهای مرزی ۵۰ سال به بالا را شروع کردیم. فاز دو ۲ قسمت دارد که شامل بیماران خاص هم می شود. در فاز ۳ مشاغل پرخطر هستند. اگر ۶۰ سال به بالاها را بتوانیم تا ۱۰ روز دیگر تمام کنیم وارد گروه مشاغل می شویم. به همین دلیل مفصلا جلسه داریم و هر مدیری مسئول یک گروه شغلی شده اند.
او افزود: ما تفاوتی بین واکسن داخلی و خارجی قائل نیستیم. سبد ما سینوفارم، آسترازنکا، رازی، برکت و دیگر واکسنها را داریم که تقسیم بندی نکردیم چه واکسنی را به چه گروهی بزنیم. استراتژی مهم این است که اگر امروز یک واکسن نیاز داشته باشیم و واکسن در دسترس نباشد و خارجی باشد و بتوانیم بخریم و بزنیم، ولی در آینده واکسن ایرانی داریم، می گویم همین الان خارجی را بخریم و بزنیم. اولین واکسن بهترین واکسن است و هیچ تاخیری جایز نیست. اگر انحرافی صورت می گیرد تخلف است.
در آزمایشگاه یک چیز لوله را در می‌ریزیم بعد می‌گوییم واکسن تولید کردیم
رییسی همچنین در پاسخ به توضیحات مجری کارآزمایی بالینی واکسن برکت گفت: این نکته حائز اهمیت است. اگر می خواهیم واکسن ساز باشیم و سری در سرها داشته باشیم باید همه چیز به صورت شفاف منتشر شود. آقای دکتر صالحی قبول کنیم مقداری در بحث انتشار نتایج اقدامات ضعیف هستیم. این باید سرعت و شفاف سازی پیدا کند.
معاون وزارت بهداشت درباره برخورد اولیه با واکسن اسپوتنیک گفت: واقعیت این است که اثر این واکسن ناشناخته بود. درست است از نظر مستندات کارآزمایی بالینی می شود قضاوت کرد. واکسنی که تا حالا زده نشده، نمی تواند مورد قضاوت قرار گیرد. آن زمان درباره شفافیت کارآزمایی بالینی این اتفاق نیفتاده بود تا زمانی که نتایج منتشر شد و همه قبول کردند. الان هم از واکسن سازهای ایرانی می خواهیم نتایج را منتشر کنند. شما دارو را به فرد بیمار می دهید که عوارض دارد ولی واکسن را به فرد سالم که می دهید حق بدهید نتایج باید شفاف باشد و همه چیز مورد نقد قرار گیرد. به همین دلیل شفاف سازی ها مورد بحث بود که با انتشار نتایج این شکها برطرف شد. اگر جامعه پزشکی یک واکسن را قبول کند بسیار در بین مردم مهم است.
او ادامه داد: تعدد واکسن سازهای داخلی را توجه کنید. اولا فکر نکنید ما داریم خیلی واکسن تولید می کنیم. دنیا هم دارد پلت فورمهای مختلف تولید می کنند. ما خیلی حرف می زنیم. آنها خیلی حرف نمی زنند. ما در آزمایشگاه یک چیز را در لوله می ریزیم و بعد می گوییم واکسن تولید کردیم. ما خیلی گفتیم واکسن ساختیم. خروجی اش چیست؟ یک شرکت برکت داریم که تولید می کند ولی اینکه ما در آزمایشگاه دو محلول روی هم می ریزیم و بعد می گوییم واکسن ساز شدیم! صدها گروه در دنیا واکسن را تحقیق می کنند ولی حرف نمی زنند. وقتی رفتند به خط تولید می گویند ما واکسن تولید کردیم.
باید اعتراف کنیم، پشتوانه اجرای محدودیتها را نداریم
او افزود: از زاویه دیگر نگاه کنید. برخی می گویند ای کاش به جای این همه واکسن یک نوع واکسن تولید می کردیم. فرض کنید هیچ واکسن ساز دیگری نداشتیم، هیچ تاثیری در روند فعلی نداشت. اینها اصلا به همدیگر کار ندارند و در شرایط آزمایشگاهی هیچ کاری به بودجه دولتی ندارند. این ویروس ناشناخته است و شاید واکسنهای مختلف موثر باشند. برکت روی دلتا موثر است و باید نتایج دربیاید. واکسن سازهایی مانند فایزر هم حسن دیگری دارد که جهش ها را به سرعت می توانند پوشش دهند.
رییسی در پاسخ به سوالی درباره عدم اجرای محدودیتها گفت: در بحث محدودیتها دچار مشکل جدی هستیم. باید صمیمانه از اصناف و مشاغل سپاسگذاری کنیم که هر موقع گفتند ببندید بستند. ولی واقعا خسته شدند. ما چه کمکی به آنها کردیم؟ بضاعت دولت طوری بود که نتوانست به اصناف و مشاغل کمک کنیم. فردی که مغازه اش را بسته چطور نان شبش را تامین کند؟ می گوید من می بندم ولی کرایه و نان زن و بچه ام را چه کسی می دهد؟ کسانی که حقوق ثابت می گیرند می گویند تعطیل کنید. چون به خانه می روند ولی اصناف و مشاغل بیچاره را چه کسی دادرسی می کند؟ در دنیا وقتی می گویید برو در خانه بنشین ۷۰ درآمد روزانه اش را می دهد. ما چه؟ می گوییم برو در خانه بنشین و بیرون نیا. از نظر دیدگاه بهداشت، باید گفت از خانه بیرون نیایید. یا سریع واکسینه کنید. شما باید پشتوانه اجرای محدودیت را داشته باشید. باید اعتراف کنیم ما این پشتوانه را نداریم.
او افزود: به همین دلیل به مردم فشار می آوریم. ما توان نداریم مردم را ساپورت کنیم. برای همین اکثر مغازه ها باز است. نمی توان با این وضع ویروس را کنترل کرد. من اینجا می گویم که پشتیبانی نداریم ولی در جاهای دیگر می گویم باید مغازه ها بسته شوند. از سوی دیگر همکاران من واقعا در نظام بهداشت خسته شده اند. در بیمارستان‌ها تخت ها پر می شود فشار روی کادر درمان فرسایشی شده است. باید دوباره خواهش کنیم. ما نمی توانیم به مردم کمک کنیم. ولی جریمه می کنیم. ولی آیا این انصاف است؟ فقط برای رعایت پروتکل ها جریمه کنیم؟ باید از آنها حمایت کنیم و مثلا ۱۰۰۰ دلار بدهیم و بگوییم بیرون اگر فردی آمده ۱۰ هزار دلار جریمه می شود. الان می گوییم در خانه بمان چیزی هم حمایت نمی کنیم و بعد می گوییم اگر بیرون آمدید ۲۰۰ هزار تومان جریمه می شوید. هیچ کشوری مانند ما پروتکل ننوشته است، چون مجبور بودیم.
۱۰۰ هزار نفر واکسن برکت تزریق کردند، دو نفر بستری شدند
رئیسی سپس در پاسخ به سوال دکتر نوایی لواسانی، یکی از افراد مبتلا شده به کرونا پس از تزریق واکسن برکت درباره عدم انتشار مقاله درباره این واکسن گفت: واکسیناسیون برکت تازه شروع شده است و بالغ بر ۱۰۰هزار واکسن برکت زده ایم. عوارض جانبی را ثبت می کنیم. مرگ گزارش نشده است. ولی عوارض داشتیم. ۲ مورد بستری داشتیم. بیماران کارشان به آی سی یو نکشیده است. عوارضی مانند تب، بدن درد یک گروه است و عوارض منجر به بستری گروه دوم و گروه سوم بستری در آی سی یو و مرگ را داریم که در قسمت سوم نداشتیم.
او افزود: تعداد زیادی عوارض گروه اول داریم. نیاز است در مقیاس بزرگتری توزیع برکت داشته باشیم. سینوفارم ۴-۵ میلیون دوز تزریق کردیم که عوارض بیشتری هم ثبت شده است. در عوارض برکت ما فوتی نداشتیم.
معاون وزارت بهداشت درباره علت کاهش آمار فوتی‌های کرونا درکشور گفت: ویروس دلتا افزایش قدرت انتشار دارد. درباره کشندگی ویروس خیلی مطالعه ای وجود ندارد که ثابت کند بیشتر کشنده است. از نظر ما چند عامل باعث کاهش فوتی شده است. یکی واکسیناسیون افراد بالای ۷۰ سال را داشتیم که بالای ۷۵ درصد شد. از سویی میانگین بیشترین فوتی های ما ۶۹ سال بوده است که نشان دهنده اثر واکسیناسیون است.
او افزود: تجربه همکاران ما هم بالاتر رفته و زیرساختهای ما از جمله اکسیژن هم مهم است. درمان جدیدی نیامده است ولی قدرت پزشکان در تشخیص و مدیریت بیماران زیاد شده است. ما درمان خاصی نداریم ولی تجربیات خوبی داریم. داروهایی استفاده می شود که قبلا استفاده می‌شده است. همچنان مهمترین درمان این ویروس اکسیژن است. اکسیژن سازهای بیمارستان‌ها عامل کلیدی است. زمانی که بیماران کرونایی در بیمارستان‌ها زیاد می شوند فشار اکسیژن افت می کند ولی در اقدامات اخیر که اکسیژن سازهای بیشتری را به کار گرفتیم فوتی ها کمتر شد.
او در پایان گفت: این هم که بیمار به موقع روی تخت قرار گیرد موثر است. این که هنوز در چه مرحله ای هستیم نیاز به توضیح داد. واقعیت این است که ما در بازوی پایین رونده موج چهارم بودیم که دلتا به ما خورد ولی هنوز به قله آن موج نرسیدیم. هنوز نمی دانیم قله کجاست. ما در شاخه بالا رونده هستیم. زمانی که شیب نزولی شد خیالمان راحت می شود. روند بیماری اینطور است که ۳هفته بیماران سرپایی بالا می روند بعد از ۳ هفته بستری ها و بعد از ۳ هفته بعدی فوتی ها افزایش می یابند.
