ظهور پوپولیسم در لیبرال دموکراسی آمریکا؛
هیاهوی ترامپ و شکاف طبقاتی در آمریکا
شب گذشته برابر با 10 اکتبر 2016 در ساعت 4:30 بهوقت تهران، دانشگاه «واشنگتن» در «سنت لوئیس» میزبان یکی از جنجالیترین مناظرههای تاریخ سیاسی آمریکا بود. دو رقیب سرسخت اما بدنام به نام «هیلاری کلینتون» از حزب دموکرات و «دونالد ترامپ» از حزب جمهوریخواه برای دومین بار در قالب یک مناظره نفسگیر باهم روبرو شدند.
رویداد۲۴- شب گذشته برابر با 10 اکتبر 2016 در ساعت 4:30 بهوقت تهران، دانشگاه «واشنگتن» در «سنت لوئیس» میزبان یکی از جنجالیترین مناظرههای تاریخ سیاسی آمریکا بود. دو رقیب سرسخت اما بدنام به نام «هیلاری کلینتون» از حزب دموکرات و «دونالد ترامپ» از حزب جمهوریخواه برای دومین بار در قالب یک مناظره نفسگیر باهم روبرو شدند.
این مناظره در مقایسه با مناظره قبلی چالشیتر برگزار شد. همانطور که پیشبینی میشد، دو مسئله اظهارات ترامپ درباره زنان در یک ویدیو مربوط به سال ۲۰۰۵ و ماجرای ایمیلهای کلینتون این مناظره را تحتالشعاع قرار داد. کارزار انتخاباتی در آمریکا ظرف روزهای اخیر بسیار پرجنجال بوده و درز صحبتهای رکیکی از دونالد ترامپ مربوط به ۱۱ سال پیش، او را تحتفشار گذاشت و او در مقابل سعی کرد با اشاره به روابط جنسی بیل کلینتون، همسر هیلاری کلینتون، به رقیب دموکراتش حمله کند. ترامپ ساعاتی قبل از آغاز مناظره در نشست مطبوعاتی با چهار زنی حاضر شد که بیل کلینتون را به رابطه و آزار جنسی متهم میکنند.
بااینوجود و گذشته از اینکه چه کسی برنده این مناظره جنجالی بود که برخی کلینتون را برنده این مناظره میدادند باید مهمترین چالش پیش روی ریاست جمهوری آینده آمریکا را افزایش شکاف طبقاتی در این کشور دانست. ایالاتمتحده آمریکا از پانزده سال پیش تاکنون با مشکلات اقتصادی مهمی روبرو بوده است. اغلب این مشکلات اقتصادی نیز به دلیل جنگ در عراق و افغانستان بود که دولت آمریکا را متحمل صرف هزینههای هنگفتی کرد.
از سوی دیگر جامعه آمریکا با افزایش شکاف طبقاتی مواجه شده و این مسئله مناسبات اجتماعی این کشور را تحت تأثیر قرار داده است. شکاف طبقاتی کنونی آمریکا در تاریخ این کشور بیسابقه بوده و روز به روز نیز در حال افزایش است. در شرایط کنونی دونالد ترامپ بهخوبی متوجه مطالبات جامعه آمریکا شده و به همین دلیل شعارهای خود را در این راستا قرار داده است. مردم آمریکا نیز به دلیل مشکلاتی که دارند از شعارهای ترامپ استقبال کرده و احساس میکنند ترامپ میتواند فردایی بهتر برای ایالاتمتحده آمریکا رقم بزند.
نکته دیگر اینکه ترامپ شعارهای خود را از بین شکایتهای عامه مردم آمریکا نسبت به دولت انتخاب کرده و به زبان عامیانه این شعارها را مطرح میکند. درنتیجه وی موفق شده یک رابطه دوطرفه با مردم آمریکا برقرار کند که تاکنون یکی از مهمترین عوامل پیشرفت وی در انتخابات ریاست جمهوری به شمار میرود. اغلب مردم ایالتهای مختلف آمریکا بهجز شهرهای بزرگی مانند واشنگتن و سانفرانسیسکو بیشتر به مسائل اقتصادی، رفاهی، ورزشی و تفریحی خود اهمیت میدهند و مسائل سیاسی و سیاست خارجی برای آنها در اولویت بعدی قرار دارد. به همین دلیل ترامپ «رگ خواب» مردم آمریکا را پیداکرده و موفق شده دغدغههای پنهانی مردم را بهصورت آشکار مطرح کند. درنتیجه حرکتی شبه پوپولیستی در جامعه آمریکا به رهبری ترامپ شکل گرفته که روزبهروز شکل قویتری به خود میگیرد و هواداران بیشتری پیدا میکند.
بهصورت طبیعی حرکات پوپولیستی و یا شبه پوپولیستی خیلی زود فراگیر میشود و به یک جریان تأثیرگذار سیاسی تبدیل میشود. در ماههای گذشته یکی از حربههای تبلیغاتی دونالد ترامپ هجمه و انتقاد به سیاست باراک اوباما در هشت سال گذشته بوده است. این در حالی است که اوباما میراث دار دولت جرج بوش (پسر) است که با نابسامانیهای زیادی در زمینه اقتصادی و سیاست خارجی روبرو بود. در سایه سیاستهای خصمانه جرج بوش بسیاری از اتفاقات ناگوار در منطقه خاورمیانه و مناطق مختلف جهان به وقوع پیوست. ظهور گروههای تروریستی مانند داعش، بوکوحرام و القاعده بیشتر به خاطر سیاستهای جرج بوش بود که سبب کشته شدن بسیاری از مردم بیگناه جهان شد.
نکته دیگر اینکه سرنوشت انتخابات آمریکا همواره تحت تأثیر اتفاقاتی بوده که در یک ماه باقیمانده تا برگزاری انتخابات رخ میدهد. این اتفاقات که در برخی مواقع بسیار مهم و تأثیرگذار است سرنوشت بسیاری از انتخابات آمریکا را تغیر داده است. درنتیجه اتفاقات هفتههای آینده در سرنوشت انتخابات آمریکا تأثیرگذار خواهد بود.
انتخابات در آمریکا همواره تحت تأثیر شعارهای کاندیدهای ریاست جمهوری بوده به شکلی که80 درصد برنامههای انتخاباتی کاندیدها بهصورت شعار بوده و به سختی امکان تحقق پیدا میکند. فضای انتخاباتی ایالاتمتحده بهگونهای است که مردم آن، در لحظه تصمیم میگیرند و مانند ساکنان اروپا گرایش ایدئولوژیک ندارند؛ بنابراین تابع رویدادها و وقایع روز و بهخصوص روزهای نزدیک به انتخابات هستند و دقیقاً به همین دلیل باید تأکید کرد در لحظات واپسین امکان دارد رأیی که قرار بود به نام جمهوریخواهان نوشته شود، به نفع دموکراتها به صندوق انداخته شود و برعکس. پیشبینی قاطع انتخابات برگزار شده در ایالاتمتحده آمریکا منطبق بر جغرافیای سیاسی این کشور نیست و مردم خود را پایبند گروهها نمیبینند. برای مثال در انتخابات ریاست جمهوری و فرمانداریها که بهطور همزمان برگزار میشد، در برخی از مقاطع شهری به رییس جمهوری دموکرات رأی داده اما فرمانداری جمهوریخواه را روی کار گذاشته است.