رویکرد روسیه در وین سازنده بوده است/ مسیر بازگشت آمریکا به برجام یک شبه نخواهد بود
رویداد۲۴ سعید خطیب‌زاده در نشست خبری صبح امروز ضمن تبریک اعیاد شعبانیه و پس از ارائه گاهشمار دستگاه دیپلماسی، در پاسخ به سوالی در خصوص جزئیات توافق ایران و آژانس و تاثیر آن بر مذاکرات وین، گفت: سفر آقای گروسی در چهارچوب توافقاتی بود که در حوزه فنی میان ایران و آژانس انجام شده بود. مقدمه این سفر توافقاتی بود که در وین میان ایران و این نهاد صورت گرفت. سوالاتی از سوی آژانس در خصوص برخی اماکن ایران مطرح شده بود، اما لازم بود در یک بستر زمانی و در چهارچوب یک توافق بدانیم این پرونده چه زمانی بسته خواهد شد و طی چندماه اطلاعاتی از سوی ایران در اختیار آژانس قرار خواهد گرفت. ارتباط معناداری میان بسته شدن این پرونده و مذاکرات وین وجود دارد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که آیا اظهارات وزیر امور خارجه روسیه به منظور گروگان گرفتن مذاکرات وین صورت گرفته است، گفت: اظهارات آقای لاوروف را در رسانه‌ها دیده‌ایم و منتظر هستیم از مجاری دیپلماتیک جزئیات را بشنویم. مسیر دیپلماتیک مذاکرات در وین در حال طی شدن است. مشخص است که فعالیت‌های صلح آمیز ایران نباید تحت تاثیر تحریم قرار بگیرد. روسیه تا امروز رویکرد سازنده‌ای داشته است. مردم ایران می‌دانند مذاکره کنندگان ایران در راستای به حداکثر رساندن منافع ایران تلاش خواهند کرد.
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که آیا ایران در جریان درخواست روسیه قرار گرفته بود، گفت: ما در میانه یک مذاکرات سخت و همه‌جانبه قرار داریم. در روز‌های مختلف برخورد‌های مختلفی از کنش‌گران مختلف دیده‌ایم و هیچ‌گاه شگفته زده نمی‌شویم. به مواضع اعلامی و اقدامات اعمالی به صورت همزمان نگاه می‌کنیم. طبیعی است که در طی چند ماه گذشته حداکثر تلاش را کرده‌ایم که این پرونده با فاصله معناداری از سایر پرونده‌ها حرکت کند. ما با کشور‌های اروپایی اختلافات جدی در سایر حوزه‌ها داریم و سعی کرده‌ایم به موضوع مذاکرات وین به عنوان موضوعی جداگانه نگاه کنیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که آیا چین نیز مانند روسیه مطالبه جدیدی روی میز قرار داده است و آیا در دستور کار قرار دارد که برای جلوگیری از فاصله گرفتن پرونده‌های دیگر با مذاکرات وین با آمریکا به طور مستقیم مذاکره کنیم، گفت: اجازه دهید آنچه که پشت در‌های بسته در حال انجام است را اینجا بیان نکنم؛ در خصوص چین باید بگویم موضع چین یکی از سازنده‌ترین مواضع و موضع حمایتی بوده است و فکر می‌کنیم در همین بستر با چین جلو خواهیم رفت. در خصوص مذاکره مستقیم، موضع ایران تداوم دار بوده و چه در زمان آقای ترامپ و چه امروز، موضع حاکمیت این است که ما براساس رفتار ایالات متحده تصمیم می‌گیریم. برجام روشن کرده اعضا چه کسانی هستند، واشنگتن از این توافق خارج شده و تصمیمی که باید بگیرد برای ما و ۱+۴ مشخص است. ما باید دلیل درخواست آمریکا برای دیدار مستقیم را بدانیم. از ابتدا تا امروز که در خدمت شما هستم هیچ تغییری در اقدامات ایالات متحده ایجاد نشده است.
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که آیا درخواست روسیه تاثیری بر سرعت مذاکرات داشته است، گفت: روسیه یکی از اطراف مذاکرات در وین است و طبیعی است که درخواست‌ها را باید در وین و در میز مذاکراتی دریافت کنیم. اجازه دهید ترجمان این درخواست را ابتدا در میز مذاکره دریافت کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که وجه تمایز این دوره مذاکرات با ۶ دور نخست چیست، گفت: آنچه امروز در وین اتفاق می‌افتد با دو مولفه تغییر و تداوم قابل بررسی است؛ در این دور ما نه تغییر کامل و نه تداوم کامل داشته‌ایم. در وین در نکاتی تداوم و در نکاتی تغییر داشتیم. آنچه امروز اتفاق می‌افتد در راستای حداکثر سازی منافع ایران و رعایت خط قرمز‌ها است.
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که موضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به افزایش نظامی‌گری از سوی ناتو چیست، گفت: ما با دوستانمان در روسیه تشریک مساعی می‌کنیم تا مذاکرات فوری به آتش‌بس بینجامد. نگرانی جدی از طرف روسیه نسبت به اقدامات تحریک آمیز ناتو و آمریکا وجود دارد. توافقات روسیه با ناتو نادیده گرفته شده، اما جنگ راه حل این‌ها نیست.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که چرا وزیر امور خارجه و مذاکره‌کننده ارشد ایران در خصوص اظهارات روسیه موضع نگرفته‌اند، گفت: طبیعی است که تحولات رسانه‌ای نیاز به موضع‌گیری رسمی ندارد. رسانه مسئولیت پرسش‌گری دارد و چاشنی هیجان هم به این اقدامات اضافه می‌شود. دستگاه دیپلماسی با یک بلوغ، براساس منافع ملت ایران سکوت می‌کند و موضع می‌گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص تحولات افغانستان گفت: روابط ما با مردم در افغانستان و شخصیت‌های این کشور روابط خویشاوندی است همانطور که همه ما صدای فردوسی را در گوشمان داریم همین نگاه را در روابط با برداران و خواهران در افغانستان همواره داشتیم و نسبت خویشاوندی باعث شده میزبان جمع کثیری از مردم در افغانستان باشیم و بستری را آماده کرده که گفتگو‌های جامع الاطراف افغانستانی را در ایران میزبانی کنیم. در سفر اخیر هیأت حاکمه افغانستان نیز تلاش کردیم در همین بستر به تشکیل دولت فراگیر در افغانستان کمک کنیم، ولی پیش از همه اراده مردم افغانستان و همفکری و همکاری گروه‌های افغانستانی و رفتار مسئولانه هیآت حاکمه سرپرستی افغانستان است که دولت مسئول در افغانستان با ترکیب همه قومیت‌ها داشته باشیم تا آن زمان ما به کمک خود ادامه می‌دهیم.
خطیب‌زاده همچنین در پاسخ به این سوال که نمایندگان مجلس دغدغه‌هایی را در خصوص مذاکرات وین مطرح کرده‌اند، آیا برنامه‌ای برای پاسخ دادن به این دغدغه‌ها در دستور کار قرار دارد، گفت: ما با نمایندگان در ارتباط هستیم. آقای امیرعبداللهیان صبح امروز با ۷۰ نماینده در کمیسیون تلفیق دیدار کرده است و بصورت مستمر میزبان نمایندگان مجلس در وزارت امور خارجه هستیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا مبنی بر اینکه با توجه به اینکه مذاکره کنندگان سه کشور اروپایی وین را ترک کرده اند و خبر‌ها حاکی از این است که راب مالی، نماینده وزارت امور خارجه نیز در ساعات آینده وین را ترک خواهد کرد، آیا هیات ایرانی نیز برنامه‌ای برای بازگشت به کشور دارند، گفت: مذاکرات در وین در جریان است و در هفته‌ای که گذشت در حوزه پادمانی و سایر موضوعات پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است. در این مقطع خبری ندارم که هیات‌ها و به خصوص هیات ایران بخواهند وین را ترک کنند.
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی در خصوص اظهارات، ولی عهد سعودی درباره مذاکرات با ایران و رویکرد مثبت ریاض نسبت به ایران گفت: وزیر امور خارجه موضع ایران را بیان کرده است؛ همانطور که ایشان گفتند عربستان یک کشور مهم در جهان اسلام و منطقه است و پرونده‌های اختلافی نباید باعث شود روابط حداقلی معنادار را با هم نداشته باشیم. منتفعان اصلی این روابط، مردم منطقه و دو کشور هستند. گفتگو‌ها در بغداد در فضای خوب و محترمانه در چهار دور گذشته انجام شده و نتایج ملموسی از این گفتگو‌ها تا به امروز به دست نیامده و حداقل نتایج کم و محدود بوده است. تاریخ دور پنجم هنوز قعطی نیست، ولی دو طرف به دنبال برگزاری نشست بعدی هستند و اگر نتیجه حاصل شود ایران آمادگی دارد حداکثر سرعت را به برقراری روابط ببخشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به رویکرد دوگانه غرب نسبت به تحولات یمن و اوکراین گفت: سیاست خارجی ایران و وزارت خارجه به عنوان دستگاه متولی امر دیپلماسی این بوده که صدای مظلومان عالم باشد. همواره تلاش کردیم صدای مردم مظلوم یمن و سوریه باشیم. سیاست ایران رعایت حقوق بین‌الملل طابق النعل بالنعل و در نظر گرفتن حقوق بشردوستانه و معاهدات بین‌المللی بوده است. درباره آنچه در اوکراین رخ می‌دهد صریحا موضع خود را اعلام کردیم. آنچه در اوکراین اتفاق می‌افتد رفتار توسعه‌طلبانه از سوی ناتو با محوریت آمریکا بوده است و اقدامات آمریکا در این حوزه‌ها بسیار مافیایی بوده ما از رو زاول تلاش کردیم این جنگ اتفاق نیفتد و تلاش دیپلماتیک غیرآشکاری را صورت دادیم و از ابتدای جنگ هم همه را به آرامش و گفتگو دعوت کردیم که در بستر دیپلماتیک نگرانی‌های دو طرف برطرف شود.
خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص نکات اختلافی باقیمانده در وین، گفت: نکات اختلافی باقیمانده از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر است، اگر موضوع جدیدی را کسی اضافه نکند. همه آنها هم منتظر پاسخ ایالات متحده است. اگر رویکرد منطقی داشته باشد و دغدغه ۱+۴ و ایران را در نظر بگیرد و پاسخ مناسبی از طرف واشنگتن داده شود، در کمترین زمان توافق در دسترس است. بار دیگر تأکید می کنم، ما هیچ زمانی را به عنوان ضرب الأجل نمی‌پذیریم. ملاک برای ما توافق خوب است، توافقی که منافع ملت در آن لحاظ شود. و اگر امروز انجام شود، همین امروز آمادگی داریم در وین این توافق را انجام دهیم.
