اصولگرایان به دنبال «شبیه‌سازی» دولت حسن روحانی!
باز هم یک ایده روی میز انتخابات نشسته است، اینبار یحیی آل اسحاق طراح ایده شده است. خودش می‌گوید«اين ايده جديد است و حتما لازم است كه افراد صاحب نظر بنشينند و براي تقويت اين ايده جوانب را بررسي كنند.» نکته اما این است که بررسی محتوای طرحی که آل اسحاق برای انتخابات اردیبهشت ماه ارائه داده در حقیقت یک رونوشت جدید از همان طرح دولت وحدت ملی است. به یک معنا آنچه رخ داده این است که اکنون یک اصولگرای سنتی در آستانه آغاز رقابت های انتخابات ریاست جمهوری پیشنهاد یک ائتلاف میان جناحی را داده است . شاید ساده ترین تفسیر این باشد که همین حالا و در ابتدای مطلب بگوییم؛ «بخشی از اصولگرایان به دنبال شبیه سازی دولت روحانی هستند»؛ این آیا امکان پذیر است؟
داستان یک پیشنهاد
ماجرا از این قرار است که یحیی
آل اسحاق در جریان یک مصاحبه گفته است؛ «بهتر است كه مجموعه‌اي ١١ نفره
متشكل از تمامي جريان‌هاي سياسي اعم از اصلاح‌طلب و اصولگرا و معتدل كه
توانايي‌هاي حرفه‌اي كافي داشته باشند و نسبت به اصول انقلاب و اقتضائات
جمهوري اسلامي پايبند باشند، به عنوان تيم مديريتي قوه مجريه تعيين شوند و
در معرض راي مردم قرار بگيرند. نهايتا اين افراد از بين خودشان يك نفر را
به عنوان هد (head) ) و راس گروه انتخاب و با هم كار كنند. درواقع
رييس‌جمهور به اضافه معاونانش در ايام انتخابات معرفي شوند. يكي از
مهم‌ترين ويژگي‌هاي اين تيم ١١ نفره بايد توانايي آنها در جلب اعتماد مردم
باشد.» او در ادامه گفته است«هر فرد را طبق تخصصي كه در هر حوزه لازم است
بايد انتخاب كرد؛ افرادي كه معتمد مردم باشند. اين تيم حتما بايد از نظر
حرفه‌اي مسلط باشد. اين افراد بايد ظرفيت، تجربه، دانش و توان لازم را
داشته باشند. چنين افرادي بحمد‌الله در كشور زياد هستند. سپس اين تعداد از
بين خودشان يك نفر را انتخاب كنند و در انتخابات اعلام كنند كه فلان تيم
كاري با مديريت فلان فرد در معرض راي مردم قرار مي‌گيرد. حداقل سود اين روش
اين است كه مردم با چشم باز رده اول مديريتي كشور را انتخاب مي‌كنند. در
اين صورت مردم فقط به يك نفر راي نمي‌دهند. به آن فرد به اضافه ١٠ نفر از
معاونينش راي مي‌دهند. اين روش هم اعتماد مردم، هم وحدت و هم توان كاري را
بيشتر مي‌كند و ظرفيت بيشتري را براي حضور افراد توانا ايجاد مي‌كند»
مداقه و کنکاش در سخنان این چهره از طیف راست سنتی به ما می گوید این ایده، نسخه ای دیگر از طرح دولت وحدت ملی است. وقتی از سخن از همنشینی نیروهای هر دو جناح برای اداره امور کشور می شود لاجرم نمی توان برداشت دیگری از این پیشنهاد داشت. این نظر البته اولین بار نیست که در ساحت سیاست ایران مطرح می شود. گاهی برخی چهره ها آن را در قالب تشکیل جریان سوم به زبان آورده اند و گاهی برخی افراد رودربایستی را کنار گذاشته به عینه گفته اند که می توان با ائتلاف کشور را اداره کرد. اشاره به کابینه هاشمی رفسنجانی و دولت حسن روحانی برای کسانی که می خواهند ثابت کنند این ایده توان اجرایی موفقی دارد فکت خوبی است. آن ها این دولت ها را نمادی از همنشینی دو جناح برای اداره امور در سطح قدرت رسمی دانسته اند.
از ایده تا اجرا
واژه "دولت وحدت ملی" را همه به
نام علی اکبر ناطق نوری می شناسند. او بود که سوم شهریور 87 در مصاحبه‌ای
"ابراز امیدواری کرده بود تا با تشکیل دولت وحدت ملی، کشور هدایت و فردی
مورد قبول مقام معظم رهبری و معتقد به اصول انقلاب انتخاب شود". پس از او
هاشمی رفسنجانی هم به کررات این طرح را مطرح کرد و از آرزوی خود برای تحقق
آن خبر داد. این ایده البته همیشه جنجالی بوده است. همه فکر می کردند ممکن
سطح رایزنی ها برای اجرای ایده آنچنان بالا باشد که در انتخابات سال 88
اجرایی شود. اما گویا سطح مخالفت ها برای اجرای آن از سطح رایزنی ها بالاتر
بود. جنجال های خبری که پیرامون این ایده بالا گرفت هاشمی رفسنجانی ماجرا
را اینگونه توضیح داد«این که این طرح به صورت عوامانه مطرح می‌شود، چیز
جالبی است؛ چرا که این طرح را اول آقای ناطق نوری مطرح کرد که جزو
اصلاح‌طلبان نیست، بعد هم آقای لاریجانی مطرح کردند که وی هم از
اصلاح‌طلبان نیست و سپس جامعه روحانیت مبارز با خواست عسگر اولادی، باهنر و
حبیبی به میدان آمد. رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: «فقط وقتی
آقای کرباسچی آن را قبول کرد، موج برگشت و گفتند اصلاح‌طلبان این را مطرح
کرده‌اند؛ در حالی که اصلاح‌طلبان با این طرح مخالفند؛ زیرا این طرح معنایش
این است که رییس‌جمهور اصولگرا و کابینه مشترک باشد، لذا طرح آقای ناطق
نوری را وارونه نکنید.»
اما این طرح برای آن انتخابات هرگز مجال طرح نیافت. 3 سال گذشت و جلسات مجمع تشخیص که چهره هایی از دو جناح را در خود داشت محلی برای رایزنی ها در این مورد شد. هاشمی و ناطق نوری به ایده قدمی خود بازگشتند .علی اکبر ناطق نوری نامزدی در انتخابات را نپذیرفت و هاشمی رفسنجانی هم مجال حضور در انتخابات را نیافت حالا اجرای این طرح به عهده حسن روحانی گذشته شد . او انتخابات را برد و حالا دولتی که تشکیل داده شاید نمونه ای از همان طرح دولت وحدت ملی با حضور چهره های هر دو جناح باشد. گرچه نامی از دولت وحدت ملی بر خود ننهاد اما روحانی بارها از فراجناحی بودن دولتش سخن گفت شاید همان ویژگی که از دولت وحدت ملی انتظار می رفت.
همه مخالفان یک طرح در اردوگاه راست
نکته اما این
است که هر چه اصلاح طلبان در چند سال اخیر از ایده طرح دولت وحدت ملی
استقبال کرده اند، اصولگرایان ، خصوصا طیف چپ و تندروی این جناح روی خوشی
به آن نشان نداده اند. سوال این است که آیا حالا که یک چهره دیگر از
اصولگرایان پیش قدم شده و به نوعی و به نحوی باز ایده دولت وحدت ملی را پیش
کشیده است، همجناحی های او حاضرند برای حضور در انتخابات و بالابردن شانس
پیروزی به حسن روحانی بدل زده و نمونه ای از دولت خودش را که حاصل ائتلاف
بخش هایی از نیروهای دوجناح است را به عنوان ایده دولت داری مطرح کنند؟
باید به جستار واکنش های آنها در مورد دولت ائتلافی در سال های اخیر
پرداخت.
از علیرضا زاکانی آغاز کنیم . یکی از چهره های تاثیرگذار انتخاباتی در جناح اصولگرایان . در آستانه انتخاب هیئت رئیسه مجلس، علیرضا زاکانی با بیان اینکه آرایش سیاسی رئیس مجلس و دوستانش در انتخابات هیئت رئیسه مجلس تداعی کننده طرح دولت وحدت ملی است، هدف از این اقدام را فراهم کردن زمینه حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم دانست.
زاکانی در یادداشتی که هفته‌نامه "پنجره" آن را منتشر کرد با بیان اینکه قائلین به طرح دولت وحدت ملی می‌دانند طرح اینگونه ایده پردازی‌ها آسیب جدی به صحنه سیاسی کشور زده و خواهد زد، آورده است: این طرح اولا راهی را برای بازگشت اصلاح طلبان به قدرت باز خواهد کرد، ثانیا ضمن غبارآلود کردن فضای جامعه و عدم شفافیت در مواضع خواص سهم‌دهی‌های غلط برای رضایت شریکان را فراهم می‌کند و نهایتا به خاطر اختلافات زیربنایی و تفاوت در جهت گیر‌ی‌ها، ناکارآمدی را برای کشور به دنبال خواهد داشت.
چند روز قبل از آن صادق محصولی در مصاحبه ای در خصوص دولت وحدت ملی گفته بود«کسانی که بحث اجماع یا وحدت ملی را مطرح می‌کنند یک پیش‌فرضی دارند که توجه به آن مهم است. آن پیش فرض این است که در کشور بحران است و برای رفع آن باید دولت وحدت ملی یا آشتی ملی ایجاد کنیم. در حالی که ما الان نه تنها در بحران نیستیم بلکه در بهترین شرایط کشور بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از هر جهت اعم از امنیت داخلی، ثبات سیاسی، رفاه عمومی و پیشرفت علمی و نفوذ معنوی در کشورهای منطقه و جهان هستیم. بنابراین اینها سعی دارند با طرح «وحدت ملی» القای بحران کنند.»
احمد سالک، عضو جامعه روحانیت مبارز نیز در مصاحبه با باشگاه خبرنگاران با اشاره به طرح وحدت ملی عنوان کرده بود «تفکر تشکیل حزب وحدت ملی مربوط به کشورهایی می‌شود که با بحران مواجه هستند، درحالی‌که جمهوری‌اسلامی با درایت مقام معظم رهبری در حال حاضر هیچ‌گونه بحرانی ندارد. تضاد میان اصلاح‌طلبان و تلاش آنها برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، علت طرح مباحثی از قبیل تشکیل حزب وحدت ملی است، اما مردم با‌بصیرت ایران با درنظرداشتن عملکرد خواص در انتخابات ۸۸، زیر بار بازگشت خیانت‌کاران به عرصه قدرت نمی‌روند.»
حتی در یک اظهار نظر،، محمد رضا باهنر هم گفته بود: «انتخابات باید طرف و اطراف داشته باشد، معنا ندارد که هم فعالان سیاسی با هم متحد شوند این به معنای بی رنگ کردن انتخابات است، انتخابات یعنی رقابت و جلب توجه افکار عمومی.»
لطف‌الله فروزنده قائم‌مقام جمعیت ایثارگران نیز، ایده وحدت ملی را برنامه جریان دوم خرداد برای بازگشت به قدرت دانسته بود.حسین شریعتمداری هم در سرمقاله روزنامه کیهان نوشته بود: «بی‌تردید می‌توان گفت طرح تشکیل دولت وحدت ملی و خواهر دو قلوی آن یعنی «ائتلاف برای نجات کشور»! به‌منظور مقابله با اصولگرایی و دولت اصولگرای نهم تدارک دیده شده است، چرا که اولین گام آن نفی دولت اصولگرای برخاسته از رأی مردم است.»
همه این نشانه ها به ما می گوید یک جریان قوی در جناح اصولگرایان مخالف چنین ایده ای از همان ابتدای طرح تا کنون بوده است . انتخابات پیش رو رقابت میان اصولگرایان و دولت ائتلافی حسن روحانی خواهد بود و اصولگرایان به عنوان رقیب حسن روحانی هرگز به دنبال ائتلاف با نیروهای جناح رقیب نخواهند رفت. صریح ترش این است :« یحیی آل اسحاق در طرحی که برای انتخابات مطرح کرده حتما تنها خواهد ماند. »
