یوهان فلودروس دیپلمات سوئدی که در ایران زندانی است، کیست؟

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: متینا استویس گریدنف خبرنگار نیویورک‌تایمز در بروکسل گزارشی درباره یک شهروند سوئدی که برای دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا کار می‌کند منتشر کرده و گفته او بیش از ۵۰۰ روز در ایران زندانی است. لازم به ذکر است که تا پیش از این گزارش نامی از یک شهروند سوئدی دیپلمات و زندانی در ایران برده نشده بود. چندی پیش «سیداسماعیل خطیب» وزیر اطلاعات ایران در اظهارنظری گفته بود: «دستگاه اطلاعاتی ایران جاسوس‌هایی از فرانسه، سوئد، انگلیس و کشور‌های متعدد دیگر در اختیار دارد که بعضی از آن‌ها با وجود فشار‌هایی که آوردند به اعدام محکوم شدند و حکم آن‌ها اجرا شد.»

اردیبهشت‌ماه سال گذشته وزارت اطلاعات ایران با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که واحد «ضدجاسوسی» این وزارتخانه، یک شهروند سوئدی را به اتهام جاسوسی بازداشت کرده است. بر اساس این بیانیه، ماموران امنیتی جمهوری اسلامی هنگامی که این شهروند سوئدی قصد خروج از ایران را داشت، او را دستگیر کرده‌اند. به نظر می‌رسد این فرد همان «یوهان فلودروس» باشد که نیویورک تایمز از او نام برده است.

در همان تاریخ روزنامه سوئدی «آفتونبلادت» (Aftonbladet) در گزارشی نوشت فرد بازداشت شده یک مرد حدودا سی ساله است. آفتونبلادت دستگیری این فرد را به محاکمه حمید نوری از متهمان ماجرای اعدام‌های دهه شصت در ایران مرتبط دانسته بود.

نیویورک تایمز گفته بازداشت فلودروس که بیش از یک سال توسط مقامات سوئد و اتحادیه اروپا مخفی نگه داشته شده است. این رسانه مدعی شده «تهران ایرانی‌های دوتابعیتی و خارجی‌ها را بازداشت می‌کند و به دنبال معامله آن‌ها با ایرانیانی است که در اروپا یا ایالات متحده نگهداری می‌شوند یا از آن‌ها به عنوان اهرمی برای آزادسازی پول و سایر امتیازات استفاده می‌کند.»

ماه گذشته، ایالات متحده قراردادی را با ایران منعقد کرد که طی آن پنج آمریکایی را که در ایران زندانی بودند، در ازای آزادسازی ۶ میلیارد دلار از درآمد‌های نفتی ایران و همچنین آزادی زندانیان ایرانی در آمریکا، آزاد کند. با این حال، در مورد فلودروس جزئیات بازداشت قبلا گزارش نشده است.

نیویورک‌تایمز گفته دلیل عدم اطلاع‌رسانی درباره پرونده این شهروند سوئدی، شاید سابقه حرفه‌ای این زندانی به عنوان یک مقام اروپایی برجسته است. «یوهان فلودروس» ۳۳ ساله اهل سوئد چندین سمت در مؤسسات اتحادیه اروپا در حوزه برنامه‌های کارآموزی خدمات مدنی داشته است. او در یک کمپین تبلیغاتی برای جذب جوانان سوئدی به مشاغل اتحادیه اروپا حضور فعالی داشته است.

بیشتر بخوانید:

مهمترین مذاکرات تبادل زندانیان ایران با کشورهای جهان

چه کسانی شانس تبادل زندانی میان ایران و غرب را دارند؟

چه کسی نزار زاکا زندانی آمریکایی لبنانی را آزاد کرد؟

شیو ونگ؛ عکاسی مخفی از آرشیو وزارت خارجه برای تحقیق یا جاسوسی؟

یوهان فلودروس زندانی بازداشت شده سوئدی کیست؟

فلودروس در بهار گذشته در سفری که گفته می‌شود یک سفر توریستی خصوصی بوده، به همراه چند تن از دوستان سوئدی خود به ایران رفته، اما ۲۷ فروردین ۱۴۰۱ در فرودگاه در حال برگشت از ایران، بازداشت شده است.

نیویورک تایمز با شش نفری که از این پرونده خبر داشته‌اند صحبت کرده و طبیعتا همه نزدیکان او دست داشتن فلودروس در جاسوسی را تکذیب کردند. وزارت امور خارجه سوئد هم اعلام کرده که در مورد جزئیات این پرونده اظهار نظر نخواهد کرد. بخش مطبوعاتی وزارت خارجه سوئد در ایمیلی اعلام کرد: «یک شهروند سوئدی - مردی حدودا ۳۰ ساله - در آوریل ۲۰۲۲ در ایران بازداشت شد. وزارت امور خارجه و سفارت سوئد در تهران به شدت روی این پرونده کار می‌کنند. ما درک می‌کنیم که علاقه‌ای به این موضوع وجود دارد، اما بر اساس ارزیابی ما، اگر وزارتخانه به طور علنی درباره اقدامات خود صحبت کند، رسیدگی به این پرونده پیچیده می‌شود.»

فلودروس از سال ۲۰۱۹ به عنوان دستیار «ایلوا یوهانسون» کمیسر امور داخلی و مهاجرت اتحادیه اروپا بوده است. او در سال ۲۰۲۱، به سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا، که یک بخش دیپلماتیک محسوب می‌شود، پیوست.

افراد آشنا به سوابق او گفته‌اند که او قبلاً زمانی که در بخش تجارت اتحادیه اروپا مشغول بود در ارتباط با برنامه توسعه این اتحادیه، بدون هیچ گونه اتفاق خاصی به ایران سفر کرده بود.

در بیانیه‌ای که ایران در مورد دستگیری یک تبعه سوئدی در سال ۲۰۲۲ منتشر کرده گفته شده که این فرد قبلاً به این کشور سفر کرده و این بازدید‌ها را به عنوان شواهدی دال بر فعالیت شرورانه او ذکر کرده است.

سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا گفته «از نزدیک پرونده یک تبعه سوئدی بازداشت شده در ایران را دنبال می‌کند»، اما اذعان نکرده که فرد مورد نظر برای این سرویس کار می‌کرده یا اینکه آقای فلودروس قبلاً از طرف اتحادیه اروپا به ایران سفر کرده است.

« نبیلا مسرالی» سخنگوی نهاد دیپلماتیک اتحادیه اروپا گفته «این پرونده باید با توجه به تعداد فزاینده بازداشت‌های خودسرانه شهروندان اروپایی مورد بازبینی قرار بگیرد. ما از هر فرصتی برای طرح این موضوع با مقامات ایرانی برای آزادی تمامی بازداشت‌شدگان اروپایی استفاده کرده و خواهیم کرد.»

فلودروس یکی از اعضای هیات نمایندگی افغانستان در بخش دیپلماتیک بود، اما به دلیل روی کار آمدن طالبان در اگوست ۲۰۲۱ هرگز به کابل نرفت. او ماموریت خود را از مقر اصلی در بروکسل، جایی که چندین سال در آنجا زندگی کرده بود، انجام می‌داد.

روابط ایران و سوئد

روابط ایران و سوئد در وضعیت عجیبی قرار دارد. جولای سال گذشته دادگاه سوئد، حمید نوری از شاغلان در مجموعه زندان‌های ایران را به حبس ابد محکوم کرده است. نوری در آن پرونده متهم شده بود که نقش کلیدی در اعدام زندانیان داشته است.

نیویورک تایمز مدعی شده قبل از محکومیت نوری در جولای ۲۰۲۲، ایران فشار بر سوئد را آغاز کرد و پس از آن فلودروس در آپریل ۲۰۲۲ دستگیر شد. در ماه می، ایران اعلام کرد که قصد دارد یک دانشمند ایرانی-سوئدی به نام «احمدرضا جلالی» را به اتهامات جاسوسی و کمک به اسرائیل در ترور دانشمندان هسته‌ای اعدام کند.

نیویورک تایمز البته ماجرای حبیب اسیود را هم به ماجرای «حمید نوری» گره زده و نوشته در همان ماه، ایران یک سوئدی-ایرانی دیگر به نام «حبیب اسیود» که یک دهه در سوئد زندگی می‌کرده و در سفری به ترکیه در سال ۲۰۲۰ به ایران برده شد را اعدام کرد. این بخش ادعای نیویورک تایمز کمی عجیب است، چراکه اگر حبیب اسیود کاری نکرده بود و ایران صرفا می‌خواست روی سوئد فشار بیاورد، هیچگاه او را اعدام نمی‌کرد.