اعتبارات حوزه آموزش نیازمند ارتقا است

رویداد۲۴- وزیر بهداشت گفت: امروز که حدود دو سال از ابلاغ برنامه تحول سلامت می گذرد شاهد دستاوردها و برکات این برنامه تحول در دانشگاهها هستیم.

در ابتدای آغاز به کار دولت تدبیر و امید و شروع برنامه تحول سلامت، نگاه اصلی و اولویت دار در نظام سلامت، عمدتاً معطوف به حیطه درمان و سپس بهداشت بود. چرا که به نظر می رسید نتایج آن برای عموم جامعه ملموس تر بوده و مشکلات موجود در این دو حوزه نیازمند اقدام عاجل بود. اما با گذشت حدود یک سال از تحولات بهداشت و درمان و استقرار تیم جدید مدیریتی حوزه آموزش، حوزه آموزش عالی سلامت در مرکز توجه وزارت بهداشت به منظور تحول قرار گرفت. چرا که تحول دراین بخش، رکن اساسی در ارتقای پاسخگویی حوزه های بهداشت و درمان خواهد بود. 

در این راستا مأموریت مهمی بر عهده مدیران حوزه آموزش قرار گرفت که انصافاً مجموعه مدیریتی این حوزه در فاصله زمانی کوتاهی موفق به تدوین یک برنامه تحول قابل اجرا و عملیاتی در دانشگاههای علوم پزشکی شدند. از آن زمان به بعد تقریباً همه توان حوزه معاونت آموزشی و همچنین حمایتهای سایر حوزه ها، صرف این شد که این برنامه تحول به خوبی در محیط پیش برود.

‎امروز که حدود دو سال از ابلاغ این برنامه می گذرد شاهد دستاوردها و برکات این برنامه تحول در دانشگاهها هستیم که مهمترین آن، ایجاد گفتمان تحول در آموزش است. استقرار این گفتمان یکی از مهمترین این دستاوردها است که می تواند اجرای آن را در سالهای آتی نیز ضمانت کند. 

خوشبختانه تدوین این برنامه تحولی، مقارن با تصویب سند آمایش سرزمینی آموزش علوم پزشکی شد و این تقارن کمک کرد تا از ظرفیتهای بومی و منطقه ای برای پیشبرد اهداف این برنامه تحولی حداکثر استفاده بشود.

 اجرای سند آمایش سرزمینی آموزش عالی سلامت در همین زمان کوتاه اجرا تا حدی موفق بود که در گزارش اخیر به شورای عالی انقلاب فرهنگی تحسین همگان و از جمله شخص رئیس جمهمور محترم را برانگیخت و به عنوان یک مدل قابل تعمیم برای وزارت علوم نیز مورد استفاده قرار گرفت ، تا آنجا که امروز شاهدیم شاکله اصلی سند آمایش آموزش عالی کشور، برگرفته از سند آمایش وزارت بهداشت است. البته باید پذیرفت که استقرار چنین برنامه تحولی در عرصه ملی، همواره با چالشهایی همراه است. از جمله مهمترین این چالشها، چالشهای زیرساختی و اعتباری است:

‎ فاصله نسبت استاد به دانشجو در کشور ما هر چند نسبت به سند چشم انداز جلو است، اما با دانشگاههای مطرح دنیا فاصله دارد. لذا به نظر میرسد 18 هزار عضو هیأت علمی برای تحقق این برنامه های تحولی در دانشگاهها تعداد زیادی نیست بلکه باید آن را ارتقا داد.

‎ اعتبارات حوزه آموزش نیازمند ارتقا است تا تکافوی برنامه های تحولی را داشته باشد.

‎ بخش قابل توجهی از تجهیزات و فضای آموزشی در حوزه وزارت بهداشت، فرسوده است که نیازمند ارتقا می باشد. 67% تختهای بیمارستانی کشور فرسوده اند که 16 هزار تخت از این میزان، عمر بالاتر از 50 سال دارند. بخش عمده این تختهای بیمارستانی، آموزشی هستند که نیاز به نوسازی دارند.

‎ هنوز ظرفیتهای کشور برای حضور اساتید و دانشجویان بین المللی به طور کامل شکوفا نشده است که لازم است در این خصوص با سرعت بیشتری پیش برویم.  

‎خوشبختانه مجموعه وزارت بهداشت، امروز حمایت ویژه ای را از برنامه تحول در آموزش دارد که امید است با رایزنی ها و هماهنگیهای فرابخشی، بتوانیم حمایتهای بیشتری را برای ارتقای این بخش فراهم کنیم.

‎اما جنبه مهم دیگری که در سال آخر دولت باید مورد توجه قرار گیرد، مقوله ارزیابی و مستندسازی برنامه ها به منظور ماندگاری در حافظه سازمانی نظام سلامت است. ما تجربیات ارزشمندی را در حوزه های مختلف داشته ایم که چون ارزیابی دقیقی از اثربخشی آنها به عمل نیامده، قابلیت تعمیم در دوره های دیگر را نداشته اند. لذا ضروری است در این مدت باقیمانده از فرصت دولت حتماً ارزیابی دقیقی از اثربخشی برنامه ها در حوزه های مختلف داشته باشید. البته باید به این نکته توجه کافی مبذول داشت که ارزیابی برنامه ها هم وظیفه ستادی است و هم وظیفه محیطی. لذا مقتضی است دانشگاههای علوم پزشکی و کلان مناطق آمایشی در یک برنامه منسجم نسبت به ارزیابی روند اجرای برنامه تحول آموزش اقدام نمایند. هچنین مناسب است نتایج این ارزیابیها پس از تأیید از سوی حوزه معاونت آموزشی، با زبانی قابل فهم به مردم و اقشار مختلف جامعه نیز منعکس گردد تا کشور نتیجه زحمات مسئولان این حوزه را ببیند.

‎امیدوارم حضور معاونان محترم و مدیران حوزه آموزش دانشگاههای علوم پزشکی در این نشست که به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در حال برگزاری است، منشاء آثار و برکات فراوانی برای نظام آموزش عالی سلامت کشور  باشد. در انتها مجدداً از زحمات و همدلی همه عزیزان در تحقق اهداف بسته های تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی تشکر کرده و توفیق همگان را در راه اعتلای نظام سلامت کشور عزیزمان از خداوند متعال خواستارم.