همه تنفیذهای ریاست جمهوری ۴۶ سال گذشته در یک نگاه
رویداد۲۴| تنفیذ احکام ریاست جمهوری پس از انقلاب اسلامی ایران برای همه روسای جمهور مطابق با بند ۹ ماده ۱۱۰ قانون اساسی انجام شده است. بندی که با قانون اساسی جدید و تعریف مقام ولایت فقیه اجرا شد. برمبنای این ماده قانونی تنفیذ حکم ریاست جمهوری از جمله وظایف و اختیارات رهبری انقلاب اسلامی برشمرده شده است و تا زمانی که، ولی فقیه این حکم را تنفیذ نکرده است، فرد ریاستی بر قوه مجریه ندارد. تاکنون همه روسای جمهور منتخب مردم از سوی رهبر جمهوری اسلامی تنفیذ شده است. طی این سال‌ها سه رئیس جمهور به فواصل زمانی کم از سوی اما خمینی تنفیذ شدند. اولین تنفیذ رئیس جمهور به علت شرایط وخیم بیماری امام خمینی در بیمارستان قلب تهران برگزار شد. شهید رجایی و دولت ۲۸ روزه وی در حسینیه جماران همزمان با عید فطر تنفیذ شد و آیت‌الله خامنه‌ای در پی ترور محمدعلی رجایی تنها رئیس جمهوری شد که در مهر ماه حکم تنفیذ خود را از امام خمینی دریافت کرد. این دومین باری بود که رئیس جمهور پیشین در مراسم تنفیذ حضور نداشت.
دوران تنفیذ هاشمی به عنوان رئیس دولت پنجم اما بسیار متفاوت بود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رهبری برگزیده شده بود و تنفیذ وی با صندلی خالی امام خمینی به یکی از متفاوت‌ترین تنفیذها پس از انقلاب تبدیل شد. محمد خاتمی و محمود احمدی‌نژاد نیز در مرداد ماه از دست رهبر انقلاب احکام تنفیذ خود را دریافت کردند. ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی در دوران کرونا نیز باعث شد تا مراسم تنفیذ وی با شمایل متفاوتی برگزار شود و حالا مسعود پزشکیان نیز در شرایطی قرار است تنفیذ شود که رئیس جمهور پیشین در حادثه بالگرد درگذشت و در مراسم حاضر نخواهد بود.
مراسم تنفیذ نخستین رئیس جمهور انقلاب
بنی صدر نخستین رئیس جمهور انقلاب اسلامی بود که حکم تنفیذ خود را از آیت الله خمینی دریافت کرد. بنیانگذار انقلاب اسلامی در آن زمان یعنی ۱۵ بهمن‌ماه ۱۳۵۸ که بنا بود مراسم تنفیذ انجام شود، در بیمارستان قلب تهران بستری بود. جالب اینکه بدانید مراسم تنفیذ بنی در همان بیمارستان قلب تهران برگزار شد.
مراسم تحلیف رئیس جمهور اول ایران نیز در تاریخ ۳۱ تیر ۱۳۵۹ در مجلس اول شورای اسلامی برگزار شد و مراسم تنفیذ وی نیز به فاصله ده روز بعد از انتخابات برگزار شده بود.
هفتم خرداد ۱۳۵۹، مجلس تشکیل شد؛ پس از آن در ۳۱ تیر ۱۳۵۹، در ساعت ۱۱ صبح ابوالحسن بنی صدر رئیس جمهور در مجلس حضور یافت تا در برابر شورای نگهبان و نمایندگان طبق اصل ۱۲۱ قانون اساسی سوگند یاد کند. سوگند نامه در حضور آیت الله بهشتی رئیس دیوان عالی کشور قرائت شد و بنی صدر سوگند یاد کرد.
مراسم تنفیذ دولت ۲۸ روزه شهید رجایی در حسینیه جماران
دومین رئیس جمهور ایران پس از انقلاب اسلامی در دوم مرداد ماه سال ۱۳۶۰ انتخاب شد. در این انتخابات محمدعلی رجایی با سیداکبر پرورش، عباس شیبانی و حبیب‌الله عسگراولادی رقابت کرد و توانست با کسب ۱۴ رای ۱۴ میلیونی و ۹۰ درصد آرا رئیس جمهور شود. ۹ روز بعد محمد علی رجایی در یازدهم مرداد ماه همزمان با عید فطر بود از سوی امام خمینی در حسینیه جماران حکم تنفیذ را دریافت کرد. ضمناً مراسم تحلیف وی نیز فردای آن روز در مجلس شورای اسلامی برگزار شد و مقابل نمایندگان مجلس سوگند یاد کرد.
البته دولت دوم جمهوری اسلامی، ۲۸ روز بیشتر طول نکشید و پس از انفجار دفتر نخست‌وزیری و شهادت او و یارانش در هشتم شهریور همان سال به پایان رسید و بار دیگر وزارت کشور این بار به سرپرسی آیت‌الله مهدوی‌کنی، مسئول برگزاری انتخابات ریاست جمهوری شد.
مراسم تنفیذ آیت‌الله خامنه‌ای سومین رئیس جمهور انقلاب اسلامی
دهم مهر ماه سال ۱۳۶۰ در پی ترور شهید رجایی، انتخابات زودتر از موعد برگزار شد. در این انتخابات آیت‌الله خامنه‌ای نخستین رئیس جمهور روحانی بود که توانست بر کرسی ریاست جمهوری بنشیند. وی در آن زمان با کسب ۱۷ میلیون رای و کسب ۹۵ درصد آرای ماخوذه توانست به این جایگاه دست یابد. مراسم تحلیف وی در مجلس شورای اسلامی نیز در ۲۱ تیر ماه برگزار شد و آیت‌الله خامنه‌ای در برابر نمایندگان مجلس، رئیس دیوان‌عالی کشور، اعضای شورای نگهبان، نخست وزیر و وزیران کابینه، جانبازان انقلاب و جمعی از خانواده‌های شهدا سوگند یاد کرد.
مراسم تنفیذ آیت‌الله هاشمی رفسنجانی رئیس دولت سازندگی
آیت الله هاشمی رفسنجانی نخستین رئیس جمهوری بود که حکم تنفیذ را از رهبر جدید یعنی رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دریافت کرد. همچنین حکم تنفیذ وی را سید احمد خمینی قرائت کرد. انتخابات روز جمعه ششم مرداد ماه برگزار شد و در این انتخابات هاشمی رفسنجانی با ۱۵ و نیم میلیون رای توانست ۹۴ درصد از آرای ماخوذه را از آن خود کند.
مراسم تحلیف هاشمی نیز در ۲۶ مرداد ماه در مجلس شورای اسلامی و در حضور نمایندگان مجلی، سفرای خارجی و رئیس قوه قضاییه برگزار شد.
تنفیذ سیدمحمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات
انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۷۶ پرحاشیه‌ترین انتخابات پس از انقلاب بود. درحالیکه علی اکبر ناطق نوری حمایت بزرگان انقلاب را داشت و به اعتقاد خیلی‌ها می‌توانست رئیس جمهور منتخب بعدی باشد، اما در کمال شگفتی طبقه متوسط و عمدتاً جوانان منتقد بخش‌هایی از حاکمیت به گفتمان اصلاحات رای دادند. با پیروزی خاتمی مقابل ناطق نوری، ۱۲ مرداد ماه مراسم تنفیذ خاتمی برگزار شد و روز بعد خاتمی با حضور در مجلس در حضور نمایندگان و مقامات کشوری و لشگری سوگند یاد کرد. رئیس قوه قضاییه در دوره اول ریاست جمهوری خاتمی آیت الله محمد یزدی و در دوره دوم خاتمی آیت الله هاشمی شاهرودی بودند که هر یک در مراسم تحلیف خاتمی در دوره‌های هفتم و هشتم ریاست جمهوری حضور یافتند.
مراسم تنفیذ محمود احمدی‌نژاد
دوازدهم مرداد ماه ۱۳۸۴ مراسم تنفیذ محمود احمدی‌نژاد برگزار شد. او در این رقابت‌ها توانسته بود در دور دوم با هاشمی رفسنجانی رقابت کند و او را شکست دهد. وی با کسب ۱۷ میلیون رای توانست ۶۱ درصد آرا از آن خود کند. این انتخابات سوم تیر ماه ۱۳۸۴ برگزار شده بود. در روز تحلیف احمدی نژاد که ۱۵ مرداد ماه برگزار شد، هاشمی شاهرودی که رئیس قوه قضاییه بود، در کنار وی ایستاد. همچنسن سفرای کشور‌های زیادی در این مراسم حاضر شدند.
تحلیف حسن روحانی با حضور سفرای خارجی
مراسم تنفیذ حسن روحانی روز دوازدهم مرداد ماه ۹۲ برگزار شد. رهبری انقلاب در این مراسم حکم تنفیذ حسن روحانی را صادر کرده و در این مراسم محمود احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور پیشین و روسای قوا و مقامات لشکری و کشوری حضور داشتند.
تحلیف حسن روحانی نیز چند بعد درحالی برگزار شد که آیت الله آملی لاریجانی، رئیس قوه قضاییه در کنار رئیس جمهور منتخب ایستاده بود. این مراسم که پس از انتخابات برگزار می‌شد میهمانان خارجی مهمی داشت. «جک استراو»، وزیر خارجه اسبق انگلستان مهم‌ترین این افراد بود که البته با وجود اینکه دعوت شد در مراسم حاضر نشد. میهمانان ویژه مراسم تحلیف روحانی ماهاتیر محمد، نخست‌وزیر پیشین مالزی، یان کوبیش، معاون دبیرکل سازمان ملل و خاویر سولانا مسئول سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا بودند.
مراسم تنفیذ ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ناتمام
مراسم تنفیذ ابراهیم رئیسی دوازدهم مرداد ماه برگزار شد و از دستان رهبری حکم تنفیذ را دریافت کرد. مراسم تنفیذ وی نیز همچون دیگر روسای جمهور در حسینیه جماران برگزار شد. وی در این انتخابات با کسب ۱۸ میلیون رای توانست در مقابل عبدالناصر همتی، محسن رضایی و قاضی‌زاده هاشمی پیروز شود. در این مراسم حسن روحانی به عنوان رئیس‌جمهور پیشین، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه، رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح، فرمانده کل سپاه پاسداران، دبیر شورای نگهبان، نامزد‌های سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، کابینه دولت دوازدهم، مقامات لشکری و کشوری حضور داشتند.
