معرفی موشک نصیر؛ موشک کروز نسل جدید ایران

رویداد ۲۴| حسین فلاحی: هفته پیش بود که موشک‌های کروز نصیر تولیدشده در صنایع دفاعی وزارت دفاع، تحویل نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد. در این مقاله قصد داریم تا ویژگی‌های این موشک کروز نسل جدید ایران را مورد بررسی قرار دهیم.

تاریخچه

2 اردیبهشت انبوه موشک های جديد كروز ضد كشتی "نصیر" که در اسفند سال گذشته در رزمایش ولایت 95 نیروی دریایی ارتش، به صورت موفقیت آمیز مورد تست عملیاتی قرار گرفته بود، با حضور وزیر دفاع و فرمانده نیروی دریایی سپاه به بهره برداری رسید. موشک نصیر در ۲۶ فروردین ۱۳۹۶ و در بازدید رئیس جمهور از نمایشگاه دستاورد‌های وزارت دفاع به طور رسمی رونمایی شد.

تفاوت موشک نصیر با موشک نصر

در نگاه اول، بخش جلویی این موشک و بال‌های اصلی آن مشابه موشک نصر بوده، اما در بخش انتهایی بدنه تفاوت‌هایی به چشم می‌خورد. مهمترین تفاوت نصیر با خانواده نصر، استفاده از یک موتور جت به جای پیشران سوخت جامد قبلی است. در نتیجه برای حرکت اولیه موشک یک بوستر سوخت جامد به انتهای آن اضافه شده که بالک‌های پایدارساز مختص خود را نیز دارد.

مشخصات موشک نصیر

پس از ساخت نسخه هدایت فروسرخ نصر با نام «نصر بصیر»، نسخه جدیدتر این موشک با نام CM-۹۰ نصیر که اکنون تحویل سپاه شده است ساخته شد. این موشک با وجود بزرگ‌تر و سنگین‌تر بودن از دیگر موشک‌های هم نوع خود، به جای موتور موشک از موتور توربوجت استفاده می‌کند.  این موشک علاوه بر کشیده‌تر شدن بدنه و بزرگ‌تر شدن ابعادش، از یک پیشران توربو جت نیز بهره می‌برد. نصیر با قابلیت پرتاب از روی پلتفرم‌های ساحلی و دریایی، دارای حداقل و حداکثر برد ۱۰ و ۹۰ کیلومتر است و با قطر ۱۸۰ میلی‌متر و طول حدود ۴ متری، با وزن ۳۵۱ کیلوگرمی می‌تواند سر جنگی ۱۳۰ کیلوگرمی را با سرعت حداکثر ۸ ماخ حمل کند.

طراحی موشک نصیر

ورودی هوای موتور موشک نصیر در زیر بدنه و بین بال‌های اصلی قرار دارد. قسمت انتهایی بدنه نیز دارای زاویه همگرایی یا اصطلاحاً دم-قایقی شده که به دلیل قطر کمتر نازل خروجی موتور جت و کاستن از پسای پشت بدنه بوده است. به علاوه در موشک نصیر، بالک‌های کنترلی انتهای بدنه نیز باز طراحی شده و بر روی یک پایه روی بدنه نصب شده اند. در نتیجه تغییرات فوق، طول بدنه موشک نصیر نسبت به نصر در حدود ۲۰ درصد بیشتر به نظر می‌رسد که شاید با روش اتخاذ شده در پرتابگر‌های موشک قادر و قدیر برای جبران افزایش طول آن‌ها بتوان از پرتابگر فعلی موشک نصر که به طور گسترده‌ای روی شناور‌های پرسرعت نیروی دریایی سپاه نصب شده است، همچنان بهره برد.

شکل انتهای بدنه نصیر مشابه C-۷۰۵ چین بوده و البته قسمت جلویی بوستر آن‌ها نیز از یک ایده مشابه بهره می‌برد؛ اما نگاهی به بخش انتهایی آن و شکل بالک‌های پایدارساز مشخص می‌سازد که این بوستر یک طراحی بومی بوده و شاید در شکل بالک‌های پایدارساز بوستر نیز، نیم نگاهی به نسخه زمین-پایه موشک کروز ضد کشتی روسی kh-۳۵ وجود داشته است. بر این اساس، ارائه یک تخمین از برد نصیر دشوار است، اما احتمالاً افزایش برد ۲ تا ۳ برابری نسبت به موشک نصر را می‌توان انتظار داشت تا توجیه عملیاتی کافی برای توسعه و تولید این موشک وجود داشته باشد.

توسعه موشک نصیر نشان داد کار بر روی موشک‌های دوربرد کروز سبب غفلت از توسعه موشک‌های جدید برای شناور‌های تندرو و پرتابگر‌های هوایی نظیر بالگرد‌ها و هواپیما‌های رزمی سرنشین دار و بدون سرنشین نخواهد شد. نگاهی به این دسته از موشک‌ها خصوصاً نمونه‌های چینی که از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند دید خوبی نسبت به این فرایند توسعه می‌دهد. به عنوان مثال موشک C-۷۰۵ که نسل جدیدتر C-۷۰۴ با برد حدود ۳۵ کیلومتر است با بهره گیری از موتور جت و بال بازشونده، ضمن حفظ ابعاد کلی و وزن موشک قبلی به برد ۱۴۰ تا ۱۷۰ کیلومتر می‌رسد که ۴ تا ۴.۸۵ برابر برد نمونه قبلی است. نا گفته پیداست که تجهیز شناور‌های پرسرعت سپاه به موشکی با برد حتی ۲ تا ۳ برابر حالت فعلی، دست بلندتری برای حفاظت از حریم خلیج فارس و تنگه هرمز توسط قایق‌ها ایجاد می‌کند.

قابلیت

موشک "کروز نصیر" قابليت شليک از ساحل و دريا عليه اهداف دريايی از جمله كشتی‌های جنگی و اسكله‌ها را دارد. آماده‌سازی و واكنش سريع، ارتفاع پروازی پايين، دقت بالای ناوبری و اصابت به هدف، قدرت تخريب زياد، قابليت ضد جمينگ بالا به واسطه رادار پيشرفته و شليک از روی شناورهای تندرو را از قابلیت های موشک جديد نصير است.