ارمنستان و آذربایجان در آستانه صلح | ارمنستان قانون اساسی خود را برای پذیرش صلح تغییر میدهد
رویداد۲۴| رئیس جمهور ارمنستان به خبرگزاری رویترز گفته امیدوار است کشورش در چهار هفته آینده توافق صلحی با آذربایجان را امضا کند. امضای این توافقنامه گام مهمی است در کاهش تنشها در قفقاز جنوبی.
دو کشور در یک سال گذشته درگیر گفتگوهای صلح بودهاند. آذربایجان در سپتامبر ۲۰۲۳ منطقه جداشده سابق قرهباغ کوهستانی را پس از ۳۰ سال پس گرفت و تقریباً کل جمعیت ارمنی آن که حدود ۱۰۰ هزار نفر بودند، به ارمنستان فرار کردند.
گفتگوها پرتنش بوده و هر دو کشور در هفتههای اخیر یکدیگر را به عدم علاقه به امضای معاهدهای برای پایان دادن به بیش از سه دهه درگیری خود که قبل از استقلال دو کشور از مسکو آغاز شده است، متهم کردهاند.
الهام علیاف، رئیس جمهور آذربایجان، در سخنرانی روز جمعه، ارمنستان را به عدمصداقت در مورد تمایل به انجام یک معامله و تجهیز مجدد برای جنگ جدید متهم کرده و به این کشور هشدار داده «این بازیهای خطرناک را متوقف کند.»
وهاگن خاچاتوریان، رئیسجمهور ارمنستان گفته ایروان امیدوار است آذربایجان ۱۶ماده از مواد این توافق را قبل از کنفرانس تغییرات آب و هوایی COP۲۹ که باکو از ۱۱ تا ۲۲ نوامبر میزبانی میکند، امضا کند.
او که در حاشیه کنفرانس پایداری هامبورگ صحبت میکرد، گفت: «اگر فقط ما بودیم، همین الان و امروز آن را امضا میکردیم» و افزود: «اما امیدواریم دیر یا زود به آن نقطه برسیم.» مواد مورد توافق شامل مقررات اصلی پذیرفتهشده بینالمللی برای برقراری روابط دیپلماتیک است.
طبق سخنرانی نخست وزیر ارمنستان در ماه گذشته، دو کشور همچنین مکانیسمی را مشخص کردهاند که هر دو طرف را قادر میسازد به مذاکرات ادامه دهند.
اختیارات خاچاتوریان بیشتر تشریفاتی است، اما او متحد نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان است. وی افزود که چندین ماده دیگر هنوز در دست مذاکره با مقامات آذربایجانی است.
آذربایجان گفته است که ارمنستان باید قانون اساسی خود را تغییر دهد تا اشارههای غیرمستقیم به استقلال قرهباغ را قبل از امضای معاهده صلح حذف کند. در اوایل سال جاری، ارمنستان به عنوان بخشی از روند صلح، از چندین روستای آذربایجانی که از اوایل دهه ۱۹۹۰ تحت کنترلش بود، خارج شد.
خاچاتوریان همچنین گفته مذاکرات با ترکیه، متحد نزدیک آذربایجان، به خوبی پیش میرود و پیشنهادی در دست بررسی است تا مرز بین دو کشور برای شهروندان کشورهای ثالث و دارای گذرنامه دیپلماتیک باز شود.. آنکارا در سال ۱۹۹۳ در حمایت از آذربایجان در جریان جنگ آن کشور با ارمنستان بر سر منطقه قرهباغ کوهستانی، روابط خود را با ایروان قطع کرد، اما گفتگوهای دیپلماتیک بین ترکیه و ارمنستان در سالهای اخیر شدت گرفته است.
به گزارش تاس، نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان در اجلاس سران کشورهای مستقل مشترک المنافع در مسکو گفت وزرای خارجه ارمنستان و آذربایجان توافق کردهاند که همکاریّ بر سر نهاییکردن پیشنویس سند صلح سرعت ببخشند.
پاشینیان گفت: هم ارمنستان و هم آذربایجان در ماههای اخیر اعلام کردهاند که دستکم ۸۰درصد پیشنویس سند "توافقنامه صلح و برقراری روابط بین دولتی" آماده شده است. نخستوزیر ارمنستان که در مسکو به سر میبرد، گفت: وزیران امور خارجه ارمنستان و آذربایجان اخیراً برای سرعتبخشیدن به روند نهایی کردن پیشنویس پیمان صلح به توافق رسیدند. پاشینیان ماه گذشته در هفتاد و نهمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفته بود پس از امضای توافقنامه صلح با آذربایجان، باید آن را به دادگاه قانون اساسی ارائه کنیم تا مطابقت این موافقتنامه با قانون اساسی جمهوری ارمنستان را بررسی کند. اگر دادگاه قانون اساسی ما تصمیم بگیرد که توافقنامه صلح با آذربایجان با قانون اساسی جمهوری ارمنستان در تضاد است - حتی اگر کارشناسان ما اطمینان دهند که احتمال وقوع آن وجود ندارد - در این صورت با شرایط خاصی مواجه خواهیم شد که تغییرات قانون اساسی برای رسیدن به توافق ضروری خواهد بود.