هواپیمای جایروپلن چیست؟| ابزاری که در عملیات سپاه سقوط کرد
رویداد۲۴ | حسین فلاحی: جایروپلن‌ها و هلیکوپتر‌ها هر دو روتورکرافت بسیار جذاب و جالبی هستند. علاوه بر این، آن‌ها در مقایسه با هواپیما‌های بال ثابت قادر به مانور‌ها و کاربرد‌های متفاوت و خاص هستند. هم ژیروسکوپ‌ها و هم هلیکوپتر‌ها بالابر مورد نیاز برای پرواز را از بال چرخان خود دریافت می‌کنند. این ویژگی مشترک (روتور) باعث می‌شود که بسیاری از افراد نتوانند تفاوت بین آن‌ها را تشخیص دهند.
جایروپلن چیست؟
جایروپلن یک هواپیمای منحصر به فرد و یکی از همه کاره ترین، ایمن‌ترین و قابل اعتمادترین طرح‌ها در هوانوردی است! جایروپلن یک هواپیمای دو سرنشینه و متعلق به دسته "بال روتور" است.
جایروپلن که شباهت زیادی به یک هلیکوپتر کوچک دارد از یک روتور خود چرخشی بالابر استفاده می‌کند. تفاوت جایروپلن با هلیکوپتر این است که روتور جایروپلن توسط موتور به حرکت در نمی‌آید، بلکه توسط جریان هوای تولید شده موتور واقع در دم حرکت می‌کند.
این کار خلبانی را بسیار آسان می‌کند! با در نظر گرفتن محدودیت خاص جایروپلن ها، تنها سیستم انتقال قدرت روتور است. جایروپلن‌ها نمی‌توانند مانند هلیکوپتر‌ها به صورت عمودی بلند شوند یا فرود بیایند. جایروپلن برای برخاستن به فضایی از ۴۰ تا ۸۰ متر و تقریباً ۲-۵ متر برای فرود نیاز دارند.
در طول پرواز‌های تحقیقاتی، خلبان باید همزمان وظایف اپراتور را بر عهده بگیرد و علاوه بر پرواز، بر سیستم‌های اندازه گیری نیز نظارت داشته باشد. برای نصب سیستم حسگر، صندلی سمت چپ (صندلی کمک خلبان) برداشته می‌شود. با توجه به نوع چرخش خودکار، یک جایروپلن همیشه برای برخاستن یا فرود نیاز به یک باند کوتاه دارد. همچنین جایروپلن امکان بلند شدن عمودی مانند هلیکوپتر را ندارد.
تاریخچه جایروپلن
خوان دلا سیروا، یک مهندس عمران، خلبان و مهندس هوانوردی اسپانیایی نخستین کسی بود که یک هواپیمای تک روتور را در سال ۱۹۲۰ اختراع کرد. سیروا در سال ۱۹۲۳ اولین هواپیمای جایروپلن را ساخت. لا سیروا سی ۴، اولین هواپیمای پرنده‌ای بود که در سال ۱۹۲۳ اولین پرواز رسمی خود را انجام داد.
ویژگی‌های جایروپلن
ویژگی‌های اصلی جایروپلن قابلیت اطمینان بی نظیر و هندلینگ بی رقیب آن است. این ویژگی‌ها از «سادگی مفهومی» آن‌ها به دست می‌آیند که منجر به یک راه نسبتاً آسان برای کسب مهارت لازم برای پرواز با آن‌ها می‌شود.
جایروپلن امروزی یک هواپیمای مدرن هستند که از مواد پیشرفته تکنولوژیکی و با کیفیت بالا استفاده می‌کند که مطابق با استاندارد‌های دقیق هوافضا است. پرواز با جایروپلن، بخاطر پیکربندی منحصربفرد آیرودینامیکی روتور آن تجربه‌ای پایدار و خوشایند حتی در آشفته‌ترین شرایط پروازی را به همراه دارد.
قابلیت مانور قابل توجه در پرواز با مانورپذیری عالی این وسیله را به یک وسیله پروازی مطمئن تبدیل کرده است. اندازه کوچک، وزن کم و قابلیت جداشدن روتور امکان حمل و نقل آسان آن را روی یک تریلر فراهم می‌کند.
کاربر می‌تواند پس از ورود به فرودگاه، روتور را در عرض چند دقیقه نصب کند. تیغه‌ها که از مواد کامپوزیت ساخته شده اند بسیار مقاوم هستند و عمر تقریباً نامحدودی دارند. سهولت جابجایی، استحکام و فقدان تقریباً کامل ارتعاش از ویژگی‌های اصلی سیستم روتور هستند.
قابلیت‌های جایروپلن
بسته به سرعت پرواز، مصرف سوخت جایروپلن نسبتاً کم و بین ۱۵ تا ۲۰ لیتر در ساعت پرواز است. جایروپلن می‌تواند زیر ۵۰ کیلومتر بر ساعت پرواز کند.
اگر بر فرض مثال وزن خلبان ۹۰ کیلوگرم و وزن سیستم حسگر ۶۰ کیلوگرم باشد، جایروپلن می‌تواند ۴۰ کیلوگرم دیگر (معادل تقریباً ۵۶ لیتر بنزین) سوخت را حمل کند که از حداکثر وزن برخاست ۵۰۰ کیلوگرم تجاوز نمی کند. با این شرایط یک جایروپلن می‌تواند به مدت زمان پرواز تقریباً ۳ ساعت دست یابد. در برخی جایروپلن ها یک ژنراتور اضافی با خروجی ۵۰۰ وات منحصراً برای منبع تغذیه سنسور‌ها استفاده می‌شود. هنگامی که تمام سنسور‌ها در حال کار باشند، حداکثر توان خروجی ۴۰۰ وات است.
