روز جنجالی انتقال بیمه به وزارت بهداشت

 نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی برنامه ششم توسعه به موضوع بیمه رسیده اند. بیمه موضوعی جنجالی و پرحاشیه است، تا حدی که گفته می شد یکی از موارد اختلافی است که اعضای فراکسیون امید بر اساس آن بنا داشتند با کلیات برنامه ششم توسعه مخالفت کنند اما با توجه به مضیقه های آیین نامه ای ترجیح دادند مشکلات را در زمان بررسی جزئیات رفع کنند.

در جلسه علنی امروز غلامرضا تاج گردون پیشنهاد کمیسیون برنامه و بودجه را مطرح کرد. این پیشنهاد به عنوان الحاقی به ماده 87 مطرح شد و بر اساس متن آن، « از زمان ابلاغ این قانون،  شورای عالی بیمه و سلامت و دبیرخانه آن از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتزع و به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منتقل می شود».

که این اتفاق نیفتاد چون در زمان رای گیری یک رای کم داشت و آن یک رای مربوط به حسینعلی شهریاری بود که دستگاهش خراب شده و نتوانسته بود رای بدهد.

در زمان صحبت پیشنهاد دهنده،‌ موافق، مخالف و نماینده دولت، سروصداهای زیادی در مجلس به گوش می رسید،‌ تا آنجا که رئیس جلسه مدام مجبور بود افراد مختلف را به سکوت و آرامش دعوت کند. در این موضوع سروصدای نمایندگان زن هم بلند شده بود و لاریجانی در چند نوبت به آنها به طور جداگانه تذکر داد.

تاج گردون: تعصبات صنفی نداریم، بحث کارشناسی است

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه در توضیح این پیشنهاد جنجالی اظهار کرد: خدا را شاهد می گیرم که در این قضیه فقط بحث کارشناسی را مطرح می کنیم و می دانم موضوعات حاشیه ای زیادی در این زمینه هست. در این زمینه چندین سناریو بحث شده بود. یکی بحث ادغام،  یکی بحث تامین اجتماعی، یکی بحث تغییر ساختار وزارتخانه ها بود و بحث دیگر اجرایی کردن نظام سلامت است.

غلامرضا تاج گردون ادامه داد: امروز ماها پذیرفته ایم که اگر در شرایط امروز بخواهیم موضوع تجمیع بیمه ها یا خدای نکرده تعرض به حقوق مردم را انجام دهیم،‌ کار درستی نیست و ما هم چنین پیشنهادی نداریم. دقت کنید موضوع تجمیع بیمه ها نیست.

عضو فراکسیون امید در مجلس گفت‌: بر اساس ماده 86 و 87 همین برنامه توسعه و سیاست های کلی مقام معظم رهبری همگان اعتقاد داریم که موضوع سلامت زیرمجموعه وزارت بهداشت است. آقای رئیس دیروز در اخطاری موضوعی را با ظرافت اصلاح کردندکه بر اساس آن در پوشش بیمه سلامت گفته شد که حق بیمه و برخورداری از یارانه دولت از اختیارات وزارت بهداشت است و دیشب ما آن را تصویب کردیم.

نماینده مردم گچساران تصریح کرد:‌ اما این مشکل را چگونه می شود حل کرد؟ همه ما در حوزه های انتخابیه خود امسال و سال گذشته با بحران عظیمی در پرداخت های بیمه در زمینه های مختلف داریم. تحصن هایی برگزار شده و پزشک و بیمار هر دو ناراحت هستند و مردم آسیب دیده اند.

تاج گردون گفت: من به بحث های طرح تحول سلامت کاری ندارم اما امروزه جایی که خدمات پزشکی ارائه می دهد بیمارستان است اما دستش از محل تامین منابع لازم برای تامین خدمات محروم است.

وی به سوابقی در این زمینه اشاره کرد:‌ در اوایل دهه هفتاد که وزارت رفاه تشکیل شد با رویکردی این تفکیک ها را انجام دادیم اما بپذیریم و تعصب به خرج ندهیم. من به حرف های طرف های مختلف گوش داده ام. پذیرفته ام که موضوع تعرض به بیمه ها به صلاح مملکت نیست اما در این یک موضوع وقتی می بینم که افراد کارشناسی مثل دکتر پزشکیان و دکتر مرندی ولو اینکه با طرح تحول سلامت مخالف هستند اما در این زمینه متفق النظر هستند که باید شورای عالی بیمه منتقل شود. تنها بحث ما این است که از زمان ابلاغ این قانون، شورای عالی بیمه و سلامت به زیرمجموعه وزارت بهداشت منتقل شود.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه تاکید کرد:‌ چگونه می شود تولیت نظام سلامت را به کسی داد که حتی در امور اجرایی این کار نمی تواند اظهار نظر کند. مردم بیماران، مریضان و کادر بیمارستانی شما در تمام حوزه های انتخابیه با این مشکل مواجه هستند و ما اینجا تعصبات صنفی نداریم. می خواهیم اصلاحی انجام شود.

راهکار خارجی نماینده پرحاشیه تهران

مخالف این پیشنهاد نیز یکی از اعضای فراکسیون امید بود. مصطفی کواکبیان این بار هم سخنانش با مزاح لاریجانی همراه شد. مخالفت او در این باره با اصل موضوع نبود، بلکه معتقد بود این مشکل دولت است و نباید در زمین مجلس بازی شود. نماینده مردم تهران در توضیح مخالفتش از کشور مالزی مثال زد و گفت: چنین اختلافی در کشور مالزی بود،‌ آقای ماهاتیر محمد مسئولین بهداشت و بیمه ای را در یک اتاق کردند و گفتند تا 24 ساعت باید یک پارچه برای مردم تعیین تکلیف کنید.  اگر دولتی ها اختلافی دارند که دارند باید خودشان حل کنند. نباید اختلاف را به زمین مجلس بیندازند.

وی ادامه داد:‌ در این زمینه مسائل زیادی هم دوستان از وزارت کار و تامین اجتماعی و هم دوستان بهداشت را به ما گفته اند و منطق هر دو تا صواب است اما چرا ما این وسط ما بیاییم یا در برابر قشر محروم و کارگر قرار بگیریم یا در برابر قشر نخبه و پزشک. لذا دوستان اگر به این پیشنهاد  رای بدهند یعنی مجلس را در برابر قشر زحمتکش و محروم کارگر قرار داده اند.

کواکبیان سپس بحث را به سمت اختلافات روحانی و آملی لاریجانی چرخاند و گفت:‌ چون وقت است همینجا به روسای قوا می گویم چرا مسائل خود را از طریق تریبون های عمومی حل کنیم؟ می توانیم بنشینیم و اختلاف بین خودمان را فی مابین حل کنیم.

این انتقاد با واکنش طنز لاریجانی همراه شد. رئیس مجلس با خنده خطاب به کواکبیان گفت:‌ لابد پیشنهاد شما این است که سران قوا را توی یک اتاق بکنند بلکه مسئله حل شود؟ و کواکبیان پاسخ داد: بله اگر این طور باشد هم درست است. من پیشنهاد شما را هم تایید می کنم.

نطق جنجالی آقای نایب رئیس

مسعود پزشکیان کمتر در موافقت یا مخالفت با طرح و پیشنهادی صحبت می کند. اما در این باره لب به سخن گشود و نطقی قرا در موافقت با پیشنهاد تاج گردون ایراد کرد. نایب رئیس مجلس سخنانش را با طرح یک سوال فلسفی آغاز کرد. او گفت:‌ سوال من این است که آیا انسان را می‌توانیم به عنوان یک کالا خرید و فروش کنیم یا نه؟ بنده معتقدم انسان را نمی‌شود به بازار داد، وقتی می‌گوییم نمی‌شود انسان را به عنوان یک کالا به بازار عرضه کرد معنی آن این است که خدمات سلامت برای همه مردم اعم از فقیر و غنی، ترک، لر و بلوچ و همه کسانی است که دراین مملکت زندگی می‌کنند و حق دارند از سلامت بهره ببرند.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه ما حق نداریم برای خودمان یک سفره پهن کنیم و برای مردم سفره‌ای دیگر تصریح کرد: من این مسئله را بارها گفته‌ام و باز هم مطرح می‌کنم حضرت علی(ع) در توصیه با مالک اشتر می فرمایند: خدا و مردم را یک طرف قرار می‌دهد و مالک و خانواده‌اش را یک طرف دیگر و به او می‌گوید هرچه برای خودت و قوم و خویشت می‌خواهی برای مردم هم بخواه. ما حق نداریم سفره‌های مختلف برای هر کسی پهن کنیم لذا اگر راست می‌گوییم و ایمان داریم باید بیاییم سفره سلامت را برای همه یکجور پهن کنیم.

وزیر بهداشت دولت اصلاحات با بیان اینکه همه حق دارند از سفره سلامت استفاده کنند، بیان داشت: من نماینده حق ندارم برای خودم یک بیمه، قوه قضاییه بیمه‌ای دیگر و بانک‌ها بیمه سومی برای خود درست کنند و به مردم فقیر و بیچاره که رسیدیم یک سفره دیگر پهن کنیم.

وی افزود: مسئولین می‌گویند پول نداریم اگر راست می‌گوییم برای همه پول نداشته باشیم اما اینکه می‌گوییم سفره‌ها متعدد باشد و صندوق‌ها متعدد باشد ظلم به مردم است ما حق نداریم به مردم ظلم کنیم.

پزشکیان تصریح کرد: ساختاری که ما در حال حاضر درست کردیم باعث شده تا در جامعه پزشکی یک نفر یک میلیارد تومان و یک نفر یک میلیون تومان درآمد داشته باشد، همین قوانین ما این بی‌عدالتی را به وجود می‌آورد و باید قبول کنیم اگر پولی نداریم این پول نداشتن هم باید برای من نماینده باشد و هم برای آن روستایی که بیکار است و اگر این موضوع را می‌پذیریم باید بگذاریم سیاست‌گذاری در این باره در یک جا صورت گیرد نه اینکه مجلس و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی برای خود یک بیمه درست کند و به مردم که رسیدیم بگوییم پول نداریم.

وی تاکید کرد: انسان کالا نیست، حاکمیت موظف است به کسی که پول ندارد، آدم ندارد خدمت کند، حرف من یک چیز است که باید از شعار دادن بپرهیزیم و به مردم خدمت کنیم.

مخالف سخنگوی دولت

سخنگوی دولت اما با این پیشنهاد مخالف بود. البته نه با اصل موضوع، بلکه محمدباقر نوبخت معتقد بود که اهمیت این موضوع آنقدر است که نباید آن را در یک برنامه پنجساله دید، بلکه باید قانون دائمی داشته باشد و در این زمینه تاکید کرد که دولت در حال تهیه یک لایحه است.

نوبخت اظهار کرد: با یک پرسش موضوع را مطرح می کنم. آقای پزشکیان از آرمان هایی که اعتقاد دولت است و بر اساس آن طرح تحول را اجرا کرد، آیا با انتقال دبیرخانه شورای عالی سلامت و بیمه از وزارت رفاه و تعاون به وزارت بهداشت،‌ تامین می شود، همان ایده آلی است که دولت برای اجرای طرح تحول سلامت پیگیری می کند. اگر بر اساس صحبت های دکتر پزشکیان، با این انتقال عدالیت علوی محقق می شود که همه ما استقبال می کنیم.

سخنگوی دولت گفت: الان بحث این نیست که بر چه اساسی این دبیرخانه اداره شود بلکه موضوع مهم این است که ما چه نوع نگاهی به بیمه ها داریم،‌ بر اساس اصل 29 قانون اساسی نظام امور اجتماعی و مباحث درمانی از طریق بیمه تعریف می کند و تصریح می شود به خدمات پزشکی، تامین اجتماعی بر اساس بیمه تسری پیدا می کند.

وی تصریح کرد: من تاکید می کنم طرح تحول سلامت برای دولت به عنوان یک سیاست اجرایی بسیار پراهمیت است. اما در رابطه با اینکه طرح تحول سلامت به چه شکلی از طریق بیمه انجام شود و‌ ساختار بیمه به چه شکل باشد؟ دو بحث مطرح است یکی اینکه ما در یک برنامه مقطعی میان مدت پنج ساله، تکلیف یک موضوع دائمی را مشخص کنیم یا اینکه به عنوان یک لایحه جامع نه تنها این مساله بلکه مواردی که در ارتباط با ساختار اداری هست به صورت یک مجموعه به مجلس ارائه کنیم. دولت خواهان راهکار دولت است.

نوبخت تاکید کرد: ما لایحه جامع را در دست تهیه داریم و قطعا با استجازه قانونی که باید مجلس تصویب کند، آن را اجرایی می کند اما در این مرحله که برنامه پنجساله را اجرایی می کنیم، دولت معتقد است که این بحث نیازمند به یک لایحه جامع است چون بحث فقط اینکه شورای عالی ازیک وزارتخانه به یک وزراتخانه دیگر منتقل شود نیست.

پایان بدون نتیجه

در این زمینه کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه نظری نداد اما این بحث جنجالی معطل یک رای ماند. از مجموع آرای 242 نماینده حاضر در مجلس، 121 رأی موافق، 106 رأی مخالف و 7 رأی ممتنع کسب شد. در این زمان حسنعلی شهریاری خودش را به هیات رئیسه رساند و گفت که دستگاهش خراب بوده اما لاریجانی آن را نپذیرفت. پس از مدتی لاریجانی تایید کرد که دستگاه خراب بوده اما او بر اساس آیین نامه نمی تواند کاری بکند.

در ادامه اکبر رنجبرزاده، عضو هیات رئیسه مجلس پیشنهاد مشابهی را مطرح کرد که به گفته لاریجانی،‌ تفاوت پیشنهاد رنجبرزاده و تاج گردون این است که آن یکی درباره شورای عالی سلامت بود و این یکی درباره سیستم سلامت است. این پیشنهاد توانست رای لازم را کسب کند.