تحلیل رویداد24 از راهبردهای اصلاح طلبان
جبهه نجات ایران، راهبردی عقلانی برای انتخابات مجلس
نشانه هایی در میان رهبران اصلاح طلب و شخصیت های برجسته سیاسی و حزبی این جریان، مشاهده می شود که نمایانگر نهادینه شدن عقلانیت و غلبه بر تصمیمات احساسی است.
رویداد۲۴: معضل لاعلاجی که بدون استثناء و در تمام دوره ها، گریبانگیر جریان اصلاحات بوده و هست معضل رد صلاحیت گسترده داوطلبان همفکر و هوادار این جریان در انتخابات مجلس شورای اسلامی و در نتیجه، فراهم شدن یک رقابت نابرابر میان جریان های اصلاح طلب و اصولگرا می باشد. این معضل، بازهم در مسیر انتخابات دوره دهم، خودنمایی کرد و از سه هزار کاندیدای اعلامی اصلاح طلب در کل کشور، تنها سی نفر تایید صلاحیت شدند در حالی که از صد و هشتاد کاندیدای اعلامی اصولگرا در حوزه تهران، یک یا دو نفر رد صلاحیت شده اند.لذا برای نمونه، رقابت در تهران بدین نحو است: 30 کرسی، 178 کاندیدای اصولگرا در مقابل چهار کاندیدای اصلاح طلب.به نظر شما چه کسی پیروز انتخابات است؟
فضای عمومی
پس از اعلام اسامی کاندیداهای تایید و رد صلاحیت شده انتخابات مجلس دهم، فضای عمومی اصلاح طلبان کشور به سمت و سوی یأس و ناامیدی سوق یافت و حتی برخی از افراد، از عدم حضور در انتخابات گفتند به گونه ای که حتی شورای سیاستگذاری اصلاحات هم متاثر از این واقعه بود.بر اساس آمار اعلام شده،از لیست اولیه اصلاح طلبان تهران که احتمال حضور در لیست نهایی را داشتند فقط سرلیست یعنی دکتر عارف تایید شده است.همچنین حوزه های انگشت شماری در شهرستانها هم دارای کاندیدای اصلاح طلب تایید شده می باشند.از شهرستانها مرتب پیغام می رسد که برنامه آتی برای جریان اصلاح طلب چیست و نظر رهبری جریان، بر چه موضوعی است؟
نگاهی به گذشته نزدیک
1- انتخابات ریاست جمهوری یازدهم
سی و یکم اردیبهشت 1392 و اعلام اسامی نهایی نامزدهای تایید صلاحیت شده برای انتخابات ریاست جمهوری. بهت همگان از رد صلاحیت آیت الله هاشمی رفسنجانی که رئیس دولت اصلاحات، حمایت خود را از او اعلام نموده بود و جریان اصلاح طلب نیز به تبع حمایت رهبری جریان، او را کاندیدای خود متصور شده بود. اصلاح طلبان چه باید می کردند؟آیا عدم حضور، مشکلی را حل می کرد؟
بنا را بر عقلانیت گذاشتند و تهدید را تبدیل به فرصت کردند.از دو داوطلب تایید شده که یکی معاون اول دولت اصلاحات بود و دیگری منصوب به دبیری شورای عالی امنیت ملی توسط رئیس جمهور اصلاحات، بر یک کاندیدا، اتفاق نمودند و همگی از او حمایت کردند و نتیجه انتخابات، پیروزی تفکری اعتدالی شد که جنبه اصلاح طلبی آن، به طور محسوسی غلبه دارد.
این اتفاق گرانبها، در پی تجربه گرانبهایی بدست آمد آن هم، مابه ازای هزینه سنگین هشت ساله. اگر چنین عقلانیتی در سال 84 صورت می گرفت و تعدد کاندیداها در جریان اصلاح طلب، شکل نمی یافت چه بسا ما شاهد چنین دوره سختی برای کشورمان نبودیم.
2- انتخابات مجلس نهم
فضای سنگین پس از انتخابات سال 88 و حذف افراد بسیاری از جریان اصلاحات و فشار فراوان بر رهبران این جریان، فرصت مغتنمی را برای جریان رقیب و به ویژه افراطیون آن، فراهم آورد تا یکه تاز انتخابات مجلس نهم باشند.تحریم انتخابات مجلس توسط بدنه اصلاحات؛ بر خلاف نظر رهبری جریان- که شخص ایشان، در حوزه دماوند، رأی خود را به صندوق انداخت و با هجمه بی سابقه ای مواجه شد- موجب شد نهمین مجلس شورای اسلامی، خالی از فراکسیون اقلیت باشد و تعداد اصلاح طلبانش، به تعداد انگشتان دو دست نرسد.نتیجه چنین تحریمی، میدان داری تندروها در طی چهار سال و ایجاد هزار و یک مشکل برای دولت اعتدال شد.
این مجلس را با مجلس هشتم مقایسه کنید که در انتخابات آن مجلس هم، اگرچه اصلاح طلبان قلع و قمع شدند اما باقی مانده آنان، به جای تحریم، عقلانی عمل نمودند و اقلیتی اصلاح طلب را در مجلس ایجاد کردند و در بسیاری از اوقات، مانع اقدامات افراطیون شدند.
راهکار
در فضایی که سایه یأس و نا امیدی، بر سر اصلاح طلبان، سنگینی می کند و آنان، بسیاری از چهره های مطرح خود را رد شده می بینند نشانه هایی در میان رهبران اصلاح طلب و شخصیت های برجسته سیاسی و حزبی این جریان، مشاهده می شود که نمایانگر نهادینه شدن عقلانیت محوری و غلبه بر تصمیمات احساسی است.هم رهبر اصلاحات بر حضور فعالانه تاکید نموده است و هم رئیس شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان. یکی از ایده های طرح شده در روزهای گذشته، ایده ایجاد جبهه نجات ایران است که مبدع آن، دکتر محمد جواد حق شناس عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی و از کاندیدای رد صلاحیت شده انتخابات مجلس نهم می باشد. وی در سخنانی گفته است: «برای اصلاح طلبان مهم نیست که خود به صندلی‌های بهارستان تکیه بزنند. اصلاح طلبان تلاش خواهند کرد افراد اصلح را وارد مجلس کنند. زیرا در جریان اصلاحات هنوز افرادی هستند که می توان آنان را به فهرست نامزدهای اصلاح طلب وارد کرد. در این مسیر تنها می‌بایست جوان‌ها و استعدادهای جامعه را دریافت و مشی اصلاح طلبی را دنبال کرد. از این رو است که معتقدیم اصلاح طلبان می‌توانند برای کل مجلس فهرست انتخاباتی ارائه کنند.باوجود این، موضوع ردصلاحیت ها، شاید ناخواسته، فرصت دیگری را نیز پیش روی تحولخواهان قرار داده است. زیرا در شرایط فعلی، می‌توان جبهه نجات ایران را با حضور نیروهای غیرمشهور، مستقل و اصولگرایان معتدل را تأسیس کرد تا این گروه از فعالان سیاسی، بتوانند سهم قابل ملاحظه ای از کرسی‌های مجلس آینده را کسب کنند.»
چنین پیشنهادی برآمده از عقلانیتی جامع نگر می باشد چراکه پیشنهاد دهنده، ناباورانه رد صلاحیت شده است ولی همچنان دغدغه یک مجلس با صلابت را دارد ولو اینکه خودش در آن، حضور نداشته باشد.
در باب این پیشنهاد، خلاصه وار نکاتی بیان می شود که به نظر می رسد راهبردی مناسب و فعالانه برای انتخابات مجلس دهم باشد:
1- داوطلبان رد صلاحیت شده و یا احراز نشده، باید شکایت خود را تقدیم شورای نگهبان نموده و تا حصول نتیجه، دست از پیگیری و ممارست بر ندارند.
2- در روزهای گذشته، افراد بسیاری از تایید صلاحیت شدگان که در میان آنان، اساتید دانشگاه نیز دیده می شوند مراجعه نموده و با ابراز وفاداری به جریان اصلاح طلب و شخص رئیس دولت اصلاحات به عنوان رهبر جریان، تقاضا نموده اند که در صورت صلاحدید، نام آنان در لیست اصلاح طلبان با سرلیستی دکتر عارف قرار گیرد. لذا لازم است شورای سیاستگذاری اصلاحات، ضمن تشکیل کارگروهی منسجم، به شناسایی این قبیل افراد اقدام نماید چراکه فرصت، اندک است.البته شناخت از کاندیداها باید به نحوی باشد که ماجرای انتخابات شورای شهر پیش نیاید.
3- در برخی حوزه ها، خبر رسیده است که برخی حامیان دولت، تایید صلاحیت شده اند.لازم است شورای سیاستگذاری، در حوزه های بدون کاندیدا، از ظرفیت کاندیداهای حامی دولت و حزب اعتدال و توسعه، بهره گیری نموده و حمایت نماید.
4- تجربه تصویب برجام در مجلس شورای اسلامی و همکاری جانانه اصولگرایان معتدل، نشانه ای مهم برای توسعه همکاری های اصلاح طلبان و اصولگرایان معتدل می باشد.اقدامی که آنان در مجلس انجام دادند به اندازه ای مهم است که اگر به جای اصولگرایان معتدل، اصلاح طلبان در مجلس بودند با هزینه ای چندین برابر هم شاید به سختی می توانستند بدین نحو، مبحث تصویب برجام را مدیریت کنند. این تجربه مهم، باید دستمایه رایزنی شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان با این قشر از کاندیداها باشد تا در حوزه های بسیاری در کشور، که کاندیدای اصلاح طلب وجود ندارد از کاندیداهای اصولگرای معتدل در طراز کاظم جلالی ها حمایت شود.
آنچه تاکنون از عملکرد شورای نظارت، مشاهده شده است رد صلاحیت حداکثری و تلاش برای مشارکت حداقلی است. عدم حضور در انتخابات، یعنی بازی در زمین حریف و تسلیم میدان به رقیب. اگرچه فشارها زیاد است اما نباید اصلاح طلبان، ایده آل شورای نگهبان و جریان رقیب و افراطیون آن را با عدم حضور فراهم کنند.به نظر می رسد اگر موارد مذکور فوق، محقق شود چه بسا پیروزی نهایی برای اعتدالیون باشد.
فضای عمومی
پس از اعلام اسامی کاندیداهای تایید و رد صلاحیت شده انتخابات مجلس دهم، فضای عمومی اصلاح طلبان کشور به سمت و سوی یأس و ناامیدی سوق یافت و حتی برخی از افراد، از عدم حضور در انتخابات گفتند به گونه ای که حتی شورای سیاستگذاری اصلاحات هم متاثر از این واقعه بود.بر اساس آمار اعلام شده،از لیست اولیه اصلاح طلبان تهران که احتمال حضور در لیست نهایی را داشتند فقط سرلیست یعنی دکتر عارف تایید شده است.همچنین حوزه های انگشت شماری در شهرستانها هم دارای کاندیدای اصلاح طلب تایید شده می باشند.از شهرستانها مرتب پیغام می رسد که برنامه آتی برای جریان اصلاح طلب چیست و نظر رهبری جریان، بر چه موضوعی است؟
نگاهی به گذشته نزدیک
1- انتخابات ریاست جمهوری یازدهم
سی و یکم اردیبهشت 1392 و اعلام اسامی نهایی نامزدهای تایید صلاحیت شده برای انتخابات ریاست جمهوری. بهت همگان از رد صلاحیت آیت الله هاشمی رفسنجانی که رئیس دولت اصلاحات، حمایت خود را از او اعلام نموده بود و جریان اصلاح طلب نیز به تبع حمایت رهبری جریان، او را کاندیدای خود متصور شده بود. اصلاح طلبان چه باید می کردند؟آیا عدم حضور، مشکلی را حل می کرد؟
بنا را بر عقلانیت گذاشتند و تهدید را تبدیل به فرصت کردند.از دو داوطلب تایید شده که یکی معاون اول دولت اصلاحات بود و دیگری منصوب به دبیری شورای عالی امنیت ملی توسط رئیس جمهور اصلاحات، بر یک کاندیدا، اتفاق نمودند و همگی از او حمایت کردند و نتیجه انتخابات، پیروزی تفکری اعتدالی شد که جنبه اصلاح طلبی آن، به طور محسوسی غلبه دارد.
این اتفاق گرانبها، در پی تجربه گرانبهایی بدست آمد آن هم، مابه ازای هزینه سنگین هشت ساله. اگر چنین عقلانیتی در سال 84 صورت می گرفت و تعدد کاندیداها در جریان اصلاح طلب، شکل نمی یافت چه بسا ما شاهد چنین دوره سختی برای کشورمان نبودیم.
2- انتخابات مجلس نهم
فضای سنگین پس از انتخابات سال 88 و حذف افراد بسیاری از جریان اصلاحات و فشار فراوان بر رهبران این جریان، فرصت مغتنمی را برای جریان رقیب و به ویژه افراطیون آن، فراهم آورد تا یکه تاز انتخابات مجلس نهم باشند.تحریم انتخابات مجلس توسط بدنه اصلاحات؛ بر خلاف نظر رهبری جریان- که شخص ایشان، در حوزه دماوند، رأی خود را به صندوق انداخت و با هجمه بی سابقه ای مواجه شد- موجب شد نهمین مجلس شورای اسلامی، خالی از فراکسیون اقلیت باشد و تعداد اصلاح طلبانش، به تعداد انگشتان دو دست نرسد.نتیجه چنین تحریمی، میدان داری تندروها در طی چهار سال و ایجاد هزار و یک مشکل برای دولت اعتدال شد.
این مجلس را با مجلس هشتم مقایسه کنید که در انتخابات آن مجلس هم، اگرچه اصلاح طلبان قلع و قمع شدند اما باقی مانده آنان، به جای تحریم، عقلانی عمل نمودند و اقلیتی اصلاح طلب را در مجلس ایجاد کردند و در بسیاری از اوقات، مانع اقدامات افراطیون شدند.
راهکار
در فضایی که سایه یأس و نا امیدی، بر سر اصلاح طلبان، سنگینی می کند و آنان، بسیاری از چهره های مطرح خود را رد شده می بینند نشانه هایی در میان رهبران اصلاح طلب و شخصیت های برجسته سیاسی و حزبی این جریان، مشاهده می شود که نمایانگر نهادینه شدن عقلانیت محوری و غلبه بر تصمیمات احساسی است.هم رهبر اصلاحات بر حضور فعالانه تاکید نموده است و هم رئیس شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان. یکی از ایده های طرح شده در روزهای گذشته، ایده ایجاد جبهه نجات ایران است که مبدع آن، دکتر محمد جواد حق شناس عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی و از کاندیدای رد صلاحیت شده انتخابات مجلس نهم می باشد. وی در سخنانی گفته است: «برای اصلاح طلبان مهم نیست که خود به صندلی‌های بهارستان تکیه بزنند. اصلاح طلبان تلاش خواهند کرد افراد اصلح را وارد مجلس کنند. زیرا در جریان اصلاحات هنوز افرادی هستند که می توان آنان را به فهرست نامزدهای اصلاح طلب وارد کرد. در این مسیر تنها می‌بایست جوان‌ها و استعدادهای جامعه را دریافت و مشی اصلاح طلبی را دنبال کرد. از این رو است که معتقدیم اصلاح طلبان می‌توانند برای کل مجلس فهرست انتخاباتی ارائه کنند.باوجود این، موضوع ردصلاحیت ها، شاید ناخواسته، فرصت دیگری را نیز پیش روی تحولخواهان قرار داده است. زیرا در شرایط فعلی، می‌توان جبهه نجات ایران را با حضور نیروهای غیرمشهور، مستقل و اصولگرایان معتدل را تأسیس کرد تا این گروه از فعالان سیاسی، بتوانند سهم قابل ملاحظه ای از کرسی‌های مجلس آینده را کسب کنند.»
چنین پیشنهادی برآمده از عقلانیتی جامع نگر می باشد چراکه پیشنهاد دهنده، ناباورانه رد صلاحیت شده است ولی همچنان دغدغه یک مجلس با صلابت را دارد ولو اینکه خودش در آن، حضور نداشته باشد.
در باب این پیشنهاد، خلاصه وار نکاتی بیان می شود که به نظر می رسد راهبردی مناسب و فعالانه برای انتخابات مجلس دهم باشد:
1- داوطلبان رد صلاحیت شده و یا احراز نشده، باید شکایت خود را تقدیم شورای نگهبان نموده و تا حصول نتیجه، دست از پیگیری و ممارست بر ندارند.
2- در روزهای گذشته، افراد بسیاری از تایید صلاحیت شدگان که در میان آنان، اساتید دانشگاه نیز دیده می شوند مراجعه نموده و با ابراز وفاداری به جریان اصلاح طلب و شخص رئیس دولت اصلاحات به عنوان رهبر جریان، تقاضا نموده اند که در صورت صلاحدید، نام آنان در لیست اصلاح طلبان با سرلیستی دکتر عارف قرار گیرد. لذا لازم است شورای سیاستگذاری اصلاحات، ضمن تشکیل کارگروهی منسجم، به شناسایی این قبیل افراد اقدام نماید چراکه فرصت، اندک است.البته شناخت از کاندیداها باید به نحوی باشد که ماجرای انتخابات شورای شهر پیش نیاید.
3- در برخی حوزه ها، خبر رسیده است که برخی حامیان دولت، تایید صلاحیت شده اند.لازم است شورای سیاستگذاری، در حوزه های بدون کاندیدا، از ظرفیت کاندیداهای حامی دولت و حزب اعتدال و توسعه، بهره گیری نموده و حمایت نماید.
4- تجربه تصویب برجام در مجلس شورای اسلامی و همکاری جانانه اصولگرایان معتدل، نشانه ای مهم برای توسعه همکاری های اصلاح طلبان و اصولگرایان معتدل می باشد.اقدامی که آنان در مجلس انجام دادند به اندازه ای مهم است که اگر به جای اصولگرایان معتدل، اصلاح طلبان در مجلس بودند با هزینه ای چندین برابر هم شاید به سختی می توانستند بدین نحو، مبحث تصویب برجام را مدیریت کنند. این تجربه مهم، باید دستمایه رایزنی شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان با این قشر از کاندیداها باشد تا در حوزه های بسیاری در کشور، که کاندیدای اصلاح طلب وجود ندارد از کاندیداهای اصولگرای معتدل در طراز کاظم جلالی ها حمایت شود.
آنچه تاکنون از عملکرد شورای نظارت، مشاهده شده است رد صلاحیت حداکثری و تلاش برای مشارکت حداقلی است. عدم حضور در انتخابات، یعنی بازی در زمین حریف و تسلیم میدان به رقیب. اگرچه فشارها زیاد است اما نباید اصلاح طلبان، ایده آل شورای نگهبان و جریان رقیب و افراطیون آن را با عدم حضور فراهم کنند.به نظر می رسد اگر موارد مذکور فوق، محقق شود چه بسا پیروزی نهایی برای اعتدالیون باشد.
خبر های مرتبط
جالب بود 
