موسویان: ترامپ بدون ایران قادر به شکست داعش نیست

سیدحسین موسویان، عضو ارشد تیم پیشین هسته‌ای، معاون اسبق سیاست خارجی شورای عالی امنیت ملی و سفیر پیشین کشورمان و پژوهشگر ارشد فعلی دانشگاه پرینستون آمریکا در آلمان در تازه ترین یادداشت خود در هافینگتون پست نوشته است:

ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی، مبارزه با داعش را اولویت سیاست خارجی خوداعلام کرد. اما اولین اقداماتش بعد از آغاز ریاست جمهوری، نشان میدهد که او موجب تشدید تهدید تروریسم خواهد شد ونه تضعیف آن.

شیوه ای که ترامپ در پیش گرفته موجب خواهد شد یک فرصت طلایی برای بهبود روابط با روسیه، حل بحران سوریه و نابودی داعش را ازدست بدهد. بهبود روابط واشینگتن-مسکو ، میتواندراه را برای مسکو جهت ایفاء نقش تسهیل کننده روابط واشینگتن-تهران بازکند.

به جای اتخاذ یک استراتژی هوشمندانه، ترامپ کار خود را با صدور یک فرمان اجرایی سوپرافراطی درمنع موقت ورود مسلمان هفت کشور آغازکرد. این فرمان نه تنها خلاف قوانین آمریکاست بلکه موجب متلاشی شدن زندگی و روابط خانوادگی افراد بیشماری در جهان خواهد شد. درغیاب تفکیک اقلیت افراطی تکفیری از اکثریت مسلمانان صلح جو، فرمان مذکور هدیه ای است به گروههای تروریستی همچون داعش. فرمان ترامپ، 200 میلیون مسلمان از کشورهایی که اتباعشان یکبار هم عملیات تروریستی در داخل خاک آمریکا نداشته اند، را ازورود به آمریکا منع می کند.

جواد ظریف وزیر خارجه ایران، فرمان ترامپ را هدیه ای بزرگ به افراطیون تلقی نموده و معتقد است که این دستورموجب تسهیل عضوگیری گروههای مردم فریب تروریستی خواهد شد.باوجودیکه ایران مقابله به مثل خواهد کرد، اما وزیرخارجه ایران تصریح کرد که برخلاف آمریکا، مانع ورود آمریکایی هایی که قبلا ویزاگرفته اند ، نخواهد شد.

میلیونها ایرانی در سراسر عالم هدف فرمان اجرایی ترامپ قرارگرفته اند. ایرانیهای مقیم آمریکا از موفق ترین مهاجرین آمریکا هستند که خدمات اجتماعی شایانی در آمریکا داشته اند. فرمان ترامپ نه تنها تایید کننده نظر کسانی است که همیشه تاکید کرده اند که دولت آمریکا قابل اعتماد نیست، بلکه سیگنال روشنی به ملت ایران است که واشینگتن نگاهی متکبرانه و تبعیض آمیز با آنها دارد.

مسیر ترامپ به سمت استراتژیهای شکست خورده حل بحران سوریه و داعش
شنیده شده که ترامپ بدنبال دستیابی به راه حل سوریه به قیمت حذف ایران است. چنین تفکری فاجعه و محکوم به شکست است. ایران از ابتدا در خط مقدم مبارزه با داعش بوده و با گفتگوهای بین المللی ژنو برای حل بحران سوریه نیز همراه بوده است. اما اگر آمریکا به دنبال حذف ایران باشد، راهی برای تهران باقی نخواهد گذاشت که با استفاده از ابزارهای خود، تلاشهای آمریکا را به شکست بکشاند.
اهمیت نقش ایران در اجلاس اخیر استانه قزاقستان روشن شد، اجلاسی که با همکاری مشترک روسیه و ایران و ترکیه، برای اولین بار دیالوگ سوری- سوری را بعد از شش سال جنگ تحقق و موجب تثبیت آتش بس شد. این اجلاس یک گام به جلو برای راه حل سیاسی فراگیر بود.مسیر اجلاس استانه درچهارچوب طرح بین المللی ژنو میباشد که میتواند به حل بحران سوریه ختم و رنج میلیونها انسان بیگناه را خاتمه دهد.

نقش محوری روسیه و ایران برای حل بحران سوریه

اخیرا در اجلاسی در یک کشور عربی خاورمیانه حضورداشتم که یک مقام عالیرتبه عرب به من گفت که ظرفیت و توان عربستان مصروف بحران یمن شده، ضمن اینکه تلاشهای ریاض در مورد سوریه موجب عقبگرد شده چون گروههای تحت پوشش آنها بعضا یا کلا از گروههای تروریستی هستند. بنابراین ریاض ترجیح میدهد که آنکار آنها رادرنشست سه جانبه روسیه- ایران- ترکیه نمایندگی کند.

روسیه در شرایط فعلی پلی میان ایران و ترکیه است و ترکیه هم نمایندگی کشورهای عربی را عهده دار است. اگرترامپ مایل به همکاری با روسیه برای حل بحران سوریه است، باید اهمیت نقش محور مسکو-تهران در مبارزه با داعش و حل بحران سوریه را درک کند.هرگونه تلاش آمریکا برای فاصله انداختن بین مسکو و تهران، صرفا موجب ضربه زدن به همکاری منطقه ای برای حل بحران سوریه از طریق دیپلماسی خواهد بود.

به نفع امریکاست که ترامپ با دید برد-برد به محورهمکاریهای روسیه -ایران نگاه کند.دراینصورت، ترامپ به چهار موفقیت مهم دست خواهد یافت:بهبود روابط با روسیه،تسهیل حل سیاسی بحران سوریه،نابودکردن داعش وبهره مندی از نقش روسیه برای میانجیگری درمسائل آمریکا وایران. چنین روندی موجب تحقق یک همکاری جمعی موثر برای حل کلیه بحرانهای سوریه خواهد شد.

چنانچه ترامپ قصد تخریب مثلث همکاری روسیه-ایران-ترکیه را داشته باشد، شانس حل بحران سوریه را نابود خواهد کرد.
ترامپ باید بداند که ایران و روسیه دو همسایه ای هستند با روابطی مستحکم و با ابعاد استراتژیک. لذا ترامپ نباید به دنبال بهبود روابط آمریکا با روسیه به قیمت تخریب روابط روسیه با تهران باشد. زیرا:

اولاً: خیلی زود است که روسیه بتواند روی آمریکا بعنوان یک شریک استراتژیک درازمدت حساب کند.

ثانیاً: روسیه و ایران سهم سنگین هزینه های بحرانهای منطقه ای را بدوش میکشند درحالیکه هزینه واشینگتن حداقلی است.
منطقه در آستانه سقوط است و روسیه و آمریکا و ایران باید از همکاری مشترک جمعی برای نجات منطقه استقبال کنند.