والدای:کشورهای عربی قادر به اجرای مدل دموکراسی ایران شیعی نیستند
به گزارش خبرآنلاین به نقل از وب سایت باشگاه مباحثه والدای اولگ
بارابانوف، مدیر برنامه بنیاد باشگاه مباحثه والدای، رئیس علمی انستیتوی
اروپایی دانشگاه دولتی روابط بین‌المللی مسکو، پروفسور دانشکده اقتصاد و
سیاست جهانی مدرسه عالی اقتصاد
آیا دموکراسی در جهان عرب ممکن است؟ اگر
پاسخ مثبت باشد، آیا این دموکراسی می‌تواند به مکانیسم مؤثر حل مسائل منطقه
تبدیل شود؟ این سئوال‌ها در جریان همایش سالانه باشگاه مباحثه والدای در
مورد مسائل خاورمیانه در کانون توجه همگان قرار داشت. طی آن از جمله تشکیل
سامانه دموکراتیک بادوام در جمهوریهای منطقه به عنوان جایگزین عوامفریبی و
قیم مآبی مطرح شد.
در این همایش گفته شد تنها طبقه متوسط شهرنشین
می‌تواند اساس اجتماعی دموکراسی در منطقه را تشکیل دهد. درصورتی که این
طبقه ناچیز باشد نمی توان به شکل گرفتن دموکراسی بادوام امید بست.
در
این رابطه سخنان مهمانان ایرانی همایش در مورد دموکراسی فوق العاده مهم
بود. در ایران شکل گرفتن طبقه متوسط شهری باعث تقاضای دموکراسی شد. در
ایران این امر به شکل تظاهرات اعتراض تهران علیه رئیس‌جمهور آقای احمدی
نژاد و پیروزی رئیس‌جمهور آقای روحانی در انتخابات نمایان شد. ولی در شرایط
ایران "دموکراسی از پایین" با نظام تئوکراسی در بالا همراه است. در واقع
جمهوری اسلامی ایران به شکل کنونی آن به معنی پیوند قیم مآبی تئوکراسی از
بالا و دموکراسی (و سیاست علنی اعتراض آمیز) از پایین اداره می شود. این
پیوند باعث مي‌شود نظام سیاسی ایران استوار بماند.
این نسخه ایرانی
در همایش به کشورهای عربی پیشنهاد شد. ولی اینجا حتی به غیر از عدم پذیرفتن
مدل سیاسی شیعیان بین سنی‌ها یک محدودیت فوق العاده مهم دیگر هم موجود
است. واقعیت این است که اقشار پایین جامعه ایران در میزان خیلی کمتری از
جهان عرب لومپن شده‌اند (لومپن یا پرولتاریای ژنده، بنظر مارکس و انگلس
گروهی از جامعه بودند که برخلاف پرولتاریا در تولید نقش ایفا نکرده و از
راههای مشکوک امرار معاش می‌کنند-م). و این امر به پاس سیاست آموزشی و
اجتماعی مقامات ایران میسر گشته که در مقایسه با کشورهای پرجمعیت عرب
بازدهی خود را به نمایش می‌گذارد.
البته طی صحبت از دموکراسی همچنین
به کشورهای سلطنتی خلیج فارس توجه شد. طی بحث مسئله بی‌ثباتی داخلی
عربستان سعودی هم مطرح شد که نه تنها با مسئله شیعیان بلکه همچنین اختلاف
با یمن ارتباط دارد.
