امکان درمان سرطان پستان با روش ترکیبی محققان ایرانی

رویداد۲۴-کاربرد سامانه ابداعی محققان ایرانی در موش‌های آزمایشگاهی، نتایج بسیار امیدوارکننده‌ای به دنبال داشته است.

سرطان پستان یا سرطان سینه به نوعی سرطان گفته می‌شود که از بافت پستان آغاز می‌شود. 

متأسفانه در کشور ما اوج فراوانی سرطان پستان در بین زنان در دهه‌ چهار و پنج عمرشان است که طبق گفته‌ بسیاری از پزشکان یک دهه پایین‌تر از آمارهای جهانی است. 

روش‌های درمان سرطان پستان به دو نوع اصلی درمان موضعی و درمان موضعی تقسیم‌بندی می‌شوند. 

اثربخشی ضد توموری روش‌های ایمنی درمانی و یا درمان‌های متداول به‌طور قابل‌توجهی تحت اثر ریزمحیط سرکوب‌کننده‌ سیستم ایمنی تومور قرار دارد اما عموماً حضور چند عامل تضعیف‌کننده سیستم ایمنی در ریز محیط تومور مانع اصلی نتیجه‌ مطلوب در شیوه‌های درمان سرطان است.

از آنجا که آدنوزین یکی از عوامل اصلی در سرکوب سیستم ایمنی تومور است، با هدف قرار دادن مولکول‌های تولید آن مانند CD73 می‌توان به یک نتیجه‌ بالینی بهتر دست یافت.

دکتر فرهان جدیدی نیارق عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در معرفی سامانه دارویی طراحی شده عنوان کرد: با توجه به نبود روش‌های درمانی مؤثر برای درمان سرطان پستان، تصمیم گرفته شد که یک سیستم ترکیبی ایجاد شود تا به درمان هرچه بهتر این بیماری نزدیک‌تر شویم. 

وی افزود: این سیستم با استفاده از واکسن سلول دندرتیک بارگیری شده با لیزات تومور به همراه نانوذرات کیتوزان-لاکتات بارگیری شده با مولکول‌های siRNA ضد مولکول CD73 طراحی شده و این سیستم ترکیبی جهت درمان موش‌های مبتلا به سرطان پستان مورد ارزیابی قرار گرفته است.

به گفته جدیدی نیارق، مطالعات آزمایشگاهی در فاز حیوانی حاکی از این است که استفاده از نانوذرات بارگیری شده با مولکول‌های siRNA منجر به کاهش میزان مهار پاسخ‌های ایمنی ضد تومور در ریزمحیط تومور شده است و در نتیجه این امر واکسن سلول‌های دندرتیک توانسته‌اند با کارایی بیشتری پاسخ‌های ایمنی ضدتومور را تحریک کنند و در مجموع این روش درمان ترکیبی به طور مؤثری رشد سرطان پستان در موش‌های آزمایشگاهی را کاهش داده است.

وی خاطرنشان کرد: همچنین طبق نتایج حاصل شده این درمان ترکیبی توانسته حتی در برخی موش‌ها تومور ایجاد شده را به طور کامل پاک‌سازی کند و علاوه بر این، درمان ترکیبی به صورت قابل توجهی طول عمر موش‌ها را افزایش داده است و درعین‌حال، این شیوه درمان ترکیبی پیشنهادی هیچ اثر جانبی نیز بر روی موش‌ها به جا نگذاشته است.

با توجه به این نتایج مثبت، امید می‌رود که پس از انجام مطالعات گسترده‌ در کارآزمایی‌های بالینی و تأیید کارایی این روش در انسان، بتوان از این روش درمان ترکیبی در درمان سرطان پستان استفاده کرد.

این پروژه تحقیقاتی حاصل تلاش‌های مشترک فرهاد جدیدی نیارق عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دکتر فاطمه اطیابی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، علی رستگاری دانشجوی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران و همکارانشان است. 

نتایج این کار در مجله علمی تخصصی Journal of Controlled Release با ضریب تأثیر 7/441 (جلد 246، سال 2017، صفحات 46 تا 59) به چاپ رسیده است.