ماجرای كانال‌های حادثه‌ساز در اهواز
علي بروايه»، قرباني تازه تاسيسات شهري در اهواز است. او تنها سه‌سال داشت و پنجشنبه‌شب وقتي گرم بازي در چند متري خانه‌شان بود، از دريچه باز كانال آب سقوط كرد و رفت كه رفت. جست‌وجوها از ميان فريادهاي پدر و مادر علي شروع شد تا يك روز بعد كه چندين كيلومتر آن‌طرف‌تر از «كوي علوي»، جنازه بيجان او را در حوالي ورودي فاضلاب منطقه «چنيبه» اهواز پيدا کردند.
رویداد۲۴-علي بروايه»، قرباني تازه تاسيسات شهري در اهواز است. او تنها سه‌سال داشت و پنجشنبه‌شب وقتي گرم بازي در چند متري خانه‌شان بود، از دريچه باز كانال آب سقوط كرد و رفت كه رفت. جست‌وجوها از ميان فريادهاي پدر و مادر علي شروع شد تا يك روز بعد كه چندين كيلومتر آن‌طرف‌تر از «كوي علوي»، جنازه بيجان او را در حوالي ورودي فاضلاب منطقه «چنيبه» اهواز پيدا کردند.
حالا پدر و مادر كودك، جان و حال حرف‌زدن با رسانه‌ها را ندارند و البته مسئولان هم در عذر تقصير، توپ را به زمين هم مي‌اندازند؛ مديران آبفا در بيانيه‌اي شهرداري اهواز را مقصر مي‌دانند و مسئولان شهرداري هم در اطلاعيه‌اي آنها را. بعضي از مسئولان هم در حرف‌هايشان تلويحا به سهل‌انگاري خانواده كودك اشاره كرده‌اند و بعضی هم مي‌گويد؛ خانواده از صحبت با رسانه‌ها منع شده‌اند. با همه اینها، براساس دستور استاندار خوزستان كميته‌اي در سازمان مديريت بحران تشكيل شد و صبح يكشنبه در جلسه‌اي با حضور مسئولان شهرداري اهواز، مديران شركت آبفا، دادستان و خانواده كودك پرونده مرگ اين كودك را بررسي كردند.
فرامند هاشمي‌زاده، معاون استاندار خوزستان درباره جزييات اين حادثه به «شهروند» می‌گوید كه فاصله كانال آب تا خانه كودك زياد بوده، درحالي كه كانال آب هم سرپوش داشته است: «كودك در حين بازي از منفذي كه روي دريچه كانال بوده، به داخل كانل سقوط مي‌كند. هوا هم تقريبا تاريك بوده و جز مقصربودن دستگاه‌هاي مسئول، كسي هم مراقب كودك نبوده است. حوادث خبر نمي‌كنند، ضمن اينكه رعايت مسائل ايمني هم ضروري است، در اين ميان دستگاه‌هاي مقصر بايد پاسخگو باشند اما ما هم به‌عنوان شهروند بايد كمي محتاط‌تر باشيم.» او از تشكيل كميته براي پيگيري ماجرا خبر می‌دهد و می‌گوید كه هم دادگستري به ماجرا ورود كرده و هم استاندار خوزستان دستور پيگيري داده است: «دستگاه‌هاي مسئول هم به مراجع قضائي فراخوانده شدند تا با پيگيري آن ديگر شاهد وقوع چنين اتفاقاتي نباشيم.»
«كوتاهي دستگاه‌ها قابل گذشت نيست»
شركت آب و فاضلاب اهواز روز جمعه چند ساعت بعد از وقوع ماجرا توضيحاتي را در سايت رسمي اين نهاد منتشر كرد و براساس آن شهرداري اهواز مسئول اين كانال معرفي شد: «كانال دفع آب‌هاي سطحي یادشده در حوزه خدمات شهرداري بوده که مراحل روپوش‌گذاری هم از سوی متولی مربوطه صورت پذیرفته و به همین ترتیب بهره‌برداري از آن هم در اختيار این نهاد محترم است. شرکت آبفای اهواز همواره آمادگی خود جهت همکاری در راستای ارایه خدمات به مردم شریف و فهیم اهواز و به‌ویژه ساماندهی این کانال‌ها را به محضر متولیان محترم امر رسانده و هر زمان که این نهاد درخواست همکاری کند، با تمام توان خود اقدام خواهد کرد.»
البته شهرداري اهواز هم اين موضوع را در سايت رسمي شهرداري تكذيب كرد: «خلاف تبلیغات گسترده شرکت آب و فاضلاب اهواز در فضای مجازی و شانه خالی‌کردن از زیر بار مسئولیت خویش، کلیه جوانب این امر مورد بررسی قرار گرفته و ادعای شرکت آبفای اهواز درباره این‌که این کانال مربوط به شهرداری اهواز و جهت دفع آب‌های سطحی منطقه است، قویا تکذیب می‌شود، زیرا به موجب قانون تأسیس شرکت‌های آب و فاضلاب و طبق ماده ۴ و تبصره‌های ذیل آن در‌سال ۷۱، کلیه تاسیسات، کانال‌ها و ایستگاه‌های پمپاژ شهرداری که جهت دفع آب و فاضلاب استفاده می‌شود، به شرکت آبفای شهرستان اهواز تحویل داده شد و هرگونه تاسیساتی از شهرداری اهواز که جهت انتقال فاضلاب استفاده می‌شود، بهره‌برداری و مدیریت آن هم به عهده شرکت آب و فاضلاب شهرستان اهواز است.»
جوادکاظم نسب‌الباجی، نماینده مردم اهواز در مجلس هم از شانه خالي‌كردن دستگاه از زير بار مسئوليت حادثه انتقاد كرده و به مهر گفته كه تکرار این‌گونه حوادث تلخ و دردناک آن هم در سایه کوتاهی و بی‌توجهی مدیران حوزه خدمات‌رسانی شهری اعم از فاضلاب و شهرداری، مایه نگرانی و موجب سلب آرامش و امنیت شهروندان خواهد بود و قابل گذشت نیست: «در دو‌سال اخیر شاهد تکرار این حوادث مرگبار در سطح شهر اهواز هستیم، درحالي كه همه دستگاه‌های فعال در حوزه امور شهری موظف به رفع چالش‌ها و پایش مشکلات و برطرف‌ساختن آنها هستند و کوتاهی هیچ‌کدام از دستگاه‌های مربوطه قابل اغماض و گذشت نیست. قطعا در حادثه فوت کودک اهوازی در کانال فاضلاب هیچ‌کسی نمی‌تواند شانه خالی کند و شانه خالی‌کردن‌هایی که طی دیروز از سوی برخی دستگاه‌ها مشاهده کردیم، بدترین حالت ممکن در برخورد با این حادثه است.»
شبكه آب و فاضلاب در شهر اهواز شبكه‌اي مركب است، كانال‌ها در هواي باراني نقش هدايت آب‌هاي زير سطحي را دارند و در غير اينصورت خروج فاضلاب؛ موضوعي كه معاون استاندار خوزستان هم در گفت‌وگو با «شهروند» حرف‌هایی درباره آن دارد: «شبكه‌هاي آب و فاضلاب شهر اهواز خيلي گسترده است و شايد يكي از دلايل بروز چنين اتفاقاتي همين گستردگي باشد. يكي از مهمترين اقداماتي كه براي جلوگيري از تكرار چنين حوادثي انجام گرفت، به‌روزشدن طرح جامع آب و فاضلاب اهواز بوده كه دولت هم براي آن اعتبار هزارميلياردي در نظر گرفت و حالا هم در مرحله انتخاب پيمانكار است.» فرامند هاشمي‌زاده البته بيشتر موضوع را متوجه شركت آبفا می‌داند: «كل اين شبكه به دو منظور استفاده مي‌شود؛ هم جمع‌آوري آب‌هاي سطحي و هم آب فاضلاب. درحال حاضر كه باراني نبوده است، آب فاضلاب در اين كانال جريان داشته و البته شركت آب و فاضلاب هم تقصير خود را قبول دارد.»
با تمام اين حرف‌ها، يكي از اعضاي شوراياري كوي علوي روايت ديگري از ماجرا دارد. شهرام فاضلي در اين‌باره به «شهروند» می‌گوید كه فیلم دوربین مداربسته سقوط اين کودک به درون چاه را مشاهده می‌کردم، از همان ابتدا و قبل از آن‌که به درون چاه بیفتد، كودكي مظلوم كه بدون هيچ امكاناتي در ميان خاك و فاضلاب با دنياي كوچك خود به دنبال شادي مي‌گشت، حتي همبازي نداشت و بدتر از آن در محله‌شان هیچ وسیله سرگرمی نبود تا چشم کار می‌کرد، خاک بود و فاضلاب. متاسفانه وضعيت اطراف خانه اين كودك بسيار اسفناك است.»
او وضعيت خانواده اين كودك را بسيار ناراحت‌كننده توصيف می‌کند: «ناراحت‌كننده اينكه از آنها خواسته مي‌شود كه با رسانه‌ها صحبت نكنند.» به اعتقاد او هر دو دستگاه شهرداري و شركت آب و فاضلاب در اين ماجرا مقصرند: «چند ماه قبل هم كودك ديگري بر اثر سقوط در كانال آب جان خود را از دست داد اما هيچ پيگيري درباره آن هم نشد.» اسفندماه سال ٩٥ سیدمصطفی محسنی درحالي كه تنها ٣سال داشت و براي بازي از خانه خارج شده بود، با سقوط در چاه فاضلاب جان خود را از دست داد. جسد بيجان اين كودك خرمشهري چند ساعت بعد در چاه فاضلاب پيدا شد. فروردين سال ٩٥ هم يك كودك اهوازي ديگر در كانال فاضلاب كوي گلدشت اهواز جان سپرد.
در سال‌هاي گذشته كودكان بارها قرباني كانال‌هاي آب در شهرهاي مختلف استان خوزستان شده‌اند؛ مثلا در بهمن سال ٩٥ دو كودك ماهشهري درچاه فاضلاب جان دادند و حتي امام جمعه شهرک طالقانی ماهشهر هم اين اتفاق را مايه شرمساري مسئولان دانست. اردیبهشت امسال هم حادثه مشابهي در آبادان جان كودك ٦ساله را گرفت، آن هم درشرايطي که كودك به همراه خانواده و درحال عبور از زير يك تقاطع بود. دو مورد ديگر در آبان و اسفند سال ٩١ اتفاق افتاد و در فروردين سال ٩٠، باز هم سقوط در چاه فاضلاب دختر سه‌ساله خرمشهری را به كام مرگ برد.
هوشنگ شيرمردي، رئيس شوراي شهر اهواز هم مثل معاون استاندار تلويحا به سهل‌انگاري خانواده كودك اشاره می‌کند و به «شهروند» می‌گوید كه كودك از شيار فاضلاب سقوط كرده است و خانواده مراقب كودك نبوده‌اند: «اين كانال قبلا به‌عنوان كانال آب‌هاي زيرسطحي استفاده مي‌شد اما اخيرا شركت آب و فاضلاب در آن جريان داشت. به نظر مي‌رسد همين مسأله مورد اختلاف است.»
او البته به بررسي پرونده درمراجع قضائي اشاره كرد: «حتي اگر خانواده هم شكايتي نداشته باشند، ما ساكت نمي‌نشينيم. آنها الان داغدارند و به دنبال جنجال هم نيستند.» او درباره جلسه‌اي كه روز يكشنبه با حضور خانواده كودك، مسئولان آبفا، شهرداري و مسئولان قضائي برگزار شد، می‌گوید كه اطلاعات مورد نياز براي پيگيري پرونده دراين جلسه بازگو شد و دستوراتي هم براي التيام وضعيت خانواده داده شد: «در اين جلسه قرار شد مشكلات كانال‌هاي اين منطقه پس از بررسي ترميم شود اما هنوز از لحاظ قانوني مشخص نشده كه متولي اصلي پوشاندن كدام دستگاه بوده است. ما وظيفه داشتيم اين پرونده را به جريان بيندازيم كه انداختيم. پرونده به مقامات قضائي ارجاع شده است و از اين به بعد هم دادگاه براساس مدارك ارایه‌شده بايد مقصر را تشخيص دهد؛ اگرچه ما هم مي‌دانيم كه فاضلاب در كانال جريان داشته است.»
درجريان پيگيري اين گزارش برخي گفتند كه خانواده كودك تهديد شده‌اند تا با رسانه‌ها در اين‌باره حرف نزنند اما شيرمردي اين موضوع را رد كرد: «فعلا بايد مشخص شود چه دستگاهي كوتاهي كرده است و بعد هم دادگاه حتما دستگاه مقصر را محكوم می‌كند. خانواده كودك پيگير حقشان هستند، ضمن اينكه حق شكايت براي آنها محفوظ است.» او درباره كانال‌هايي كه پيش از اين در اهواز كودكان را بلعيده است هم، گفت: ما نمي‌توانيم درباره همه مشكلاتي كه از قبل اتفاق افتاده است، بحث كنيم. درحال حاضر موضوع اصلي فوت اين كودك است كه بايد جوانب آن بررسي شود.» جانعلي خورشيدي هم درباره اين خانواده به «شهروند» گفت كه خانواده علوي خانواده شناخته‌شده و بزرگي در اهواز هستند و از روز پنجشنبه هم عزادار كودك خود هستند.
منبع: روزنامه شهروند
