بحران هویتی و مشکلات رفاهی یک میلیون و ۱۰۰هزار کودک فاقد شناسنامه / افزایش جمعیت ۵میلیونی درپی اعطای تابعیت درطول یک دهه (+متن لایحه)
رویداد۲۴-سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با اشاره به آخرین وضعیت لایحه «اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی» در دولت، بر تلاش مجلس برای ساماندهی حدود یک میلیون و یکصد هزار کودک فاقد شناسنامه تاکید کرد و با اشاره به برخی مشکلات تصویب این لایحه، گفت که بحران هویتی و مشکلات رفاهی از جمله معضلات پیش‌روی افراد است.حجت‌الاسلام حسن نوروزی با اشاره به آخرین وضعیت لایحه اعطای تابعیت ایرانی به کودکان فاقد شناسنامه اعلام کرد: قانون مربوط به ساماندهی وضعیت این کودکان در مجلس نهم به تصویب رسید اما از آن‌جا که مشکلاتی در رابطه با نوع عملکرد و نحوه اعطای تابعیت وجود داشت، متوقف شد.
مشکلات قانون مصوب مجلس نهم درمورد مشکل کودکان فاقد شناسنامه
او در تشریح برخی از مشکلاتی که منجر به ایجاد اختلال در روند اجرایی شدن قانون اعطای تابعیت به کودکان فاقد شناسنامه شد، گفت: در قانون مصوب مجلس نهم به‌عنوان مثال تاکید شده بود که برای اعطای تابعیت باید نامه‌ای از دولت متبوع مبنی بر این‌که به این شهروند تابعیت اعطا نمی‌شود، بیاورند و احیاناً با این مشکل روبرو نشویم که هر دو دولت به یک نفر تابعیت بدهند، روند اجرایی شدن مختل شد.
قانون اساسی اجازه اعطای دو تابعیت همزمان به شهروندان را نمی‌دهد
سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که بنابر قانون اساسی و مدنی جمهوری اسلامی امکان اعطای تابعیت به شهروندان دارای تابعیت کشورهای بیگانه وجود ندارد، یادآور شد: باتوجه به این‌که قانون اساسی و مدنی ما تاکید دارد که هر شهروند صرفاً یک تابعیت داشته باشد، و از آن‌جا که دولت‌های دیگر نیز اعلام نمی‌کنند که به فلان شهروندشان تابعیت نمی‌دهند، مشکلاتی برای این افراد پیش آمده بود.
تهیه لایحه جامع ساماندهی کودکان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در دولت
نماینده رباط کریم و بهارستان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به روند بررسی این لایحه در دولت و مجلس خاطرنشان کرد: قرار بود در طرحی که در دست تهیه بود، قانون مصوب مجلس نهم اصلاح شود که درنهایت دولت اعلام کرد در حال تهیه لایحه‌ای جامع است که از وزارت اطلاعات، کشور، امور خارجه، سازمان بهزیستی و دیگر سازمان‌ها و نهادهای مربوطه نظر گرفته و به احترام این اقدام دولت، روند بررسی طرح در کمیسیون قضایی مجلس را یک ماه به تاخیر انداختیم.
بلاتکلیفی یک میلیون و ۱۰۰ هزار کودک فاقد شناسنامه
او با تاکید بر اتمام روند تهیه لایحه در دولت، ابراز امیدواری کرد که این لایحه نهایتاً تا یک ماه دیگر در دستور کار مجلس قرار گیرد و با تاکید بر این‌که فضای عمومی مجلس نویدبخش تصویب این لایحه و رفع مشکل این کودکان فاقد شناسنامه است، در تشریح برخی آسیب‌ها و مشکلات این شهروندان فاقد تابعیت خاطرنشان کرد: هم‌اکنون حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر با این مشکل روبرو هستند و طبیعتاً اعطای تابعیت و شناسنامه ایرانی به این کودکان عملاً منجر به افزایش این تعداد به جمعیت کشور خواهد بود که هزینه‌هایی برای دولت ایجاد می‌کند.
بحران هویتی و مشکلات رفاهی یک میلیون و ۱۰۰ هزار کودک فاقد شناسنامه
نوروزی تصریح کرد: باتوجه به این‌که این کودکان هم‌اکنون نیز ساکن ایران هستند و به مدارس ایرانی می‌روند، فقدان تابعیت و هویت ملی و عدم اعطای شناسنامه به آن‌ها طبیعتاً منجر به سرخورگی آن‌ها خواهد شد. همچنین با توجه به این‌که این کودکان شناسنامه ندارند، طبیعتاً در دریافت امکانات رفاهی اعم از امکانات آموزشی، درمانی و اجتماعی با مشکلات اساسی روبرو هستند.
او در عین حال اعلام کرد: این درحالی است که افزایش یک‌باره بیش از یک میلیون به جمعیت کشور طبیعتاً هزینه‌هایی ایجاد خواهد کرد و برای حل این مشکل، برخی دوستان معتقدند بهتر است به‌جای تابعیت، به این یک میلیون و ۱۰۰ هزار کودک اقامت اعطا کنیم و برخی دیگر نیز معتقدند که همچون برخی کشورهای دنیا ازجمله ایالات متحده باید به این کودکان تابعیت بدهیم و این درحالی است که اعطای دوتابعیت همزمان به شهروندان بنابر قانون اساسی کشورمان امکان‌پذیر نیست.
سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این‌که اعضای کمیسیون پیشنهادهای خوبی برای حل این مشکلات دارند، ابراز امیدواری کرد که این مشکلات مرتفع شود و گفت: به هر حال باید این مشکلات را به‌نحوی حل کنیم که دولت امکان برآورده کردن نیازهای اجتماعی و رفاهی آن‌ها را داشته باشند.
افزایش جمعیت ۵ میلیونی درپی اعطای تابعیت به کودکان فاقد شناسنامه در یک دهه
نماینده رباط کریم و بهارستان در مجلس خاطرنشان کرد: فراموش نکنیم در صورت اعطای تابعیت به این یک میلیون و یکصد هزار کودک، باتوجه به سطح طبقاتی و اجتماعی آن‌ها دولت موظف به پرداخت یارانه به آن‌ها خواهد بود و در حدود یک دهه آینده نیز این افراد بزرگ شده و نیازمند شغل، ازدواج و دیگر امکانات اجتماعی خواهند بود و نکته دیگر این‌که پس از ازدواج آن‌ها و زاد و ولد، این جمعیت تا چند برابر افزایش یافته و احتمالاً با حدود ۵ میلیون شهروند جدید روبرو خواهیم بود.
نوروزی تصریح کرد: نمایندگان در کل خواستار رفع مشکلات این کودکان فاقد شناسنامه هستند اما به هر حال باید مشکلات این مسئله را در عرصه عمل در نظر بگیریم و طبیعتاً صرفاً پس از اعلام نظر کارشناسی دولت می‌توانیم با دقت بیشتری در این رابطه اظهارنظر کنیم.
آخرین وضعیت لایحه در دولت
لایحه «اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی» هم‌اکنون در کمیسیون لوایح دولت در دست بررسی است و مراحلی مقدماتی تهیه و تصویب این لایحه به انجام رسیده است. این درحالی است که دومین جلسه کمیته فرعی لوایح به‌منظور بررسی این لایحه روز یکم شهریورماه امسال برگزار شد.
پیش از این نیز طیبه سیاوشی شاه‌عنایتی نماینده اصلاح‌طلب مردم تهران در مجلس و از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس با تاکید بر مشکلات هویتی و معیشتی این یک میلیون و یکصد هزار کودک فاقد شناسنامه حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی، خواستار تعیین تکلیف هرچه سریع‌تر آن‌ها شده بود و در این رابطه به ایلنا گفته بود که مشکلات مربوط به پرداخت یارانه و تامین امکانات رفاهی و اجتماعی این افراد ازجمله مشکلات در مسیر تصویب این لایحه در دولت است.
