علی خرم در گفتگو با رویداد۲۴ تشریح کرد
چرا شورای امنیت برنامه موشکی ایران را محکوم نکرد؟
کارشناس مسائل بین الملل معتقد است مخالفت اتحادیه اروپا با صدور قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به دلیل رزمایش موشکی مبین دیدگاه آمریکایی است و مطمئنا مخالفت اروپاییها بدون نظر آمریکا صورت نگرفته است.
رویداد۲۴- کارشناس مسائل بین الملل معتقد است مخالفت اتحادیه اروپا با صدور قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به دلیل رزمایش موشکی مبین دیدگاه آمریکایی است و مطمئنا مخالفت اروپاییها بدون نظر آمریکا صورت نگرفته است.
علی خرم، نماینده سابق ایران در سازمان ملل در گفتگو با رویداد۲۴ با انتقاد از موج تبلیغاتی که منجر به مطرح شدن مسئله رزمایش موشکی ایران در سازمان ملل شد، تاکید کرد که سر و صدای بیش از اندازه و تبلیغات گسترده، اعضای شورای امنیت را مکلف به واکنش نشان دادن میکند.
آیا ناکامی آمریکا و چند کشوری که برنامه موشکی ایران را در شورای امنیت سازمان ملل مطرح کردند را میتوان بیانگر این نکته دانست که در برجام هیچ معاملهای در مورد برنامه موشکی ایران صورت نگرفته است؟
اگر بخواهیم سنجیده و متعادل صبحت کنیم باید گفت نه این طرف قضیه است نه آن طرف قضیه؛ یعنی از یک طرف توافق هستهای شامل موشکی نمیشود و از قبل هم آمریکا و باقی کشورهای گروه ۱+۵ و هم ایران به این امر واقف بودند و از طرف دیگر نیز در قطعنامه ۲۲۳۱ و برخی قطعنامههای دیگر از ایران خواستهاند که از توسعه موشکهای بالستیک خودداری کند اما اجباری وجود ندارد. یک بخش سیاسی هم در این زمینه وجود دارد که بیشتر جنبه تبلیغاتی کار است؛ اگر کشوری کار موشکی را انجام دهد بدون آنکه سروصدا و بدون تبلیغ، جهان هم از کنارش میگذرد اما اگر آن کشور در سطح جهان تبلیغ و تهدید کند، به طور خودکار برای بقیه اعضای شورای امنیت این تکلیف پیدا میشود که این موضوع را به مناسبت امنیت بین الملل به شورای امنیت ببرد.
پس حاصل این سه موضوعی که مطرح شد این نتیجه حاصل میشود که: یک، از طریق توافق هستهای نمیتوانند قطعنامهای علیه ایران صادر کنند دو، در مورد توسعه موشکی ایران ما مطالبی در قطعنامهها داریم و سه، اگر در جهت تبلیغ و تحریک برنیاییم، جهان هم انگیزهای ندارد که موضع گیری علیه ما داشته باشد. اگر این سه مقوله را کنار هم قرار دهیم، بهترین راهکار و سیاست را انتخاب کنیم مشکلی برایمان پیدا نمیشود. اگر این برداشت را تبلیغ کنیم که به شورای امنیت رفتند و شکست خوردند، قطعا دیگران از این حرف تحریک میشوند تا موضعی علیه ما بگیرند. اما اینطور هم نیست که آنها یک متن متقن حقوقی داشته باشند که به واسطه آن بتوانند ایران را محکوم کنند.
اینبار برخلاف آنچه در گذشته شاهد بودیم، اتحادیه اروپا هم با اعمال تحریمهای تازه علیه ایران در راستای برنامه موشکی مخالفت کرد. ارزیابی شما در اینباره چیست؟
در این زمینه هم نمیتوان با قاطعیت گفت که اتحادیه اروپا یا آمریکا نمیخواهند هیچ قطعنامهای علیه ایران صادر شود. این را میتوان نوعی هشدار دانست؛ در واقع غرب به ایران میگوید ما اینبار خویشتنداری کردیم، اما جمهوری اسلامی هم در دفعات بعدی دست به تبلیغ گسترده نزد. آنها هیچ تعهدی به ایران ندادهاند که قطعنامهای علیه ما به شورای امنیت نبرند ولی پیش بینی میشد اگر این طرح به شورای امنیت برود هم اتحادیه اروپا و حتی آمریکا تمایلی به تحریم ایران ندارند و فقط به دنبال آن هستند که جنبه هشداردهندگی آن را به ایران ابراز کنند.
یعنی شما معتقدید که اگر ایران رزمایش موشکی هم داشت، نیازی نیست همراه با مانور باشد؟
نباید این برنامه را در جهان تبلیغ کرد. در سال ۱۳۸۴ در مورد برنامه هستهای آنقدر توسط دولت تبلیغ شد و پی در پی اعلام میشد که ما به قدرت هستهای تبدیل شدهایم، دیگر کشورها تکلیف پیدا کردند که ایران را به شورای امنیت ببرند. بنابراین ما باید از گذشته درس بگیریم.
با توجه به مخالفت صریح مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تحریم ایران در شورای امنیت، به نظر میرسد اعتماد به اروپاییها در مورد حرفهایی که مطرح میکنند نسبت به روسیه و چین کهگاه صحبتی به نفع ایران میکردند و در مقطعی دیگر آن را زیر پا میگذاشتند، به مراتب میتواند بیشتر باشد. این مسئله را چطور ارزیابی میکنید؟
این عبرتی است برای کسانی که به اشتباه بهانه گیری میکنند که چرا حسن روحانی، رئیس جمهور و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه با اروپا نشست و برخاست میکند و روابط را گسترش میدهد. این بهترین دلیل است، آنها باید درک کنند که اروپاییها با روسیه و چین فرق میکنند یا با هند فرق میکنند. این کشورها به ایران میگویند بله بله اما موقع عمل که میرسد علیه ما رای میدهند. اما اتحادیه اروپا در شرایطی که هنوز مراودات جدی با اروپا نداشتهایم، حسن نیت خود را اعلام میکنند و ما از افتادن در یک درگیری جدید نجات میدهند.
بنابراین اگر روند اعتمادسازی که با اروپا آغاز شده را ادامه دهیم، نتایج به مراتب بهتری حاصل خواهد شد؟
مطمئنا. حتی با آمریکا هم شرایط به همین صورت است. اگر ما برخی صحبتهای تبلیغاتی را کنار بگذاریم آنها هم نشان دادهاند که خودشان ترمزکننده هستند. یقین بدانید که مخالفت اروپاییها با صدور قطعنامه علیه ایران بدون نظر آمریکا صورت نگرفته است. بنابراین در سخنان اروپاییها سخن آمریکاییها هم نهفته است.
بنابراین ایران بیشتر بازخورد عملکرد خود را در سطح بین الملل میبیند.
بله. برای مثال روی شلیکی که در رزمایش موشکی اخیر پرتاب شد نوشته شده بود «اسرائیل باید از نقشه جهان محو شود»، این مسائل قطعا واکنشهایی را به دنبال دارد. مطمئن باشید اگر اسرائیل هم روی موشک خود چنین جملهای مینوشت ما هم آن را به سازمان ملل میبردیم. شاید مسئولین باید یکبار دیگر روی این مسائل فکر و تجدیدنظر کنند. بکار بردن برخی از این موارد لزومی ندارد؛ این تجربه شکست خورده را آقای احمدینژاد انجام داد، دیگر ما نباید آن را تکرار کنیم.