تلویزیون جای تجربه های شخصی نیست

رویداد24- مدیر مرکز امور نمایشی سیما به عنوان بازوی تولید سریال و فیلم های سازمان صداوسیما می گوید: در تلویزیون باید ذائقه های شخصی را کنار گذاشت و این عرصه جای تجربه شخصی نیست.

رحمان سیفی آزاد (متولد 1351 تهران) دانش آموخته در رشته ادبیات نمایشی در دانشگاه های آزاد و تهران در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، کارمند رسمی تلویزیون است و از سال 1384 تاکنون مدیریت گروه های فیلم و سریال شبکه دو، گروه فیلم و نمایش شبکه چهار و گروه فیلم و سریال شبکه یک را تجربه کرده است و از دی ماه گذشته با حکم علی اصغر پورمحمدی معاونت سیما به ریاست مرکز امور نمایشی سیما رسید. 

مرکزی که دی ماه 93 با تغییر سیما فیلم تاسیس شد و محمودرضا تخشید ریاست آن را برعهده گرفت اما در یکسالگی تاسیس آن و ریاستش از این مقام کناره گرفت. 

سیفی آزاد که نویسندگی را در تلویزیون با نگارش فیلمنامه سریال کلبه سفید (1379) آغاز کرد سه فیلمنامه سینمایی قصه پریا (1389) من مادر هستم (1390) و خواب زده ها (1392) را هم (البته با همکاری لیلا لاریجانی) برای فریدون جیرانی نوشت و دستی هم در کارگردانی تئاتر دارد و مهر و آبان 92 آخرین بار تئاتر شایعات را در خانه هنرمندان روی صحنه برد. 

ساختار تغییرات تلویزیون در شکل گیری مرکز امور نمایشی براساس مطالعات طولانی بوده است و قرار بوده حوزه های تصمیم سازی برای تولید آثار نمایشی به وحدت برسد. وجود حوزه های تصمیم سازی متفاوت در صداوسیما پیش از این تبعاتی از جمله افزایش بی رویه قیمت ها، تصمیم سازی های موازی در انتخاب سوژه، همکاری هم زمان بازیگران در کارهای نمایشی با شبکه های مختلف و.. داشت که باعث شد تلویزیون به قوه عاقله ای فکر کند که این تصمیم سازی ها را متمرکز سازد. مرکز امور نمایشی سیما با تفاوتی نسبت به سیما فیلم باید قوه عاقله سازمان در حوزه کارهای نمایشی باشد و سیمافیلم خود به عنوان جزئی از ساختار مرکز ادامه فعالیت می دهد.

در مرکز، به ضرب آهنگ آنتن و کیفیت هنری توامان باید توجه داشت. ماموریت اصلی مرکز برنامه ریزی بلندمدتی برای شبکه ها و هویت بخشی به آنها و کیفی سازی و تنوع بخشی به آنتن است. بازوهای اجرایی مدیران گروه های فیلم و سریال هستند؛ پیش از این برآوردها در هر شبکه ای مستقل بود اما اکنون برآوردها در این مرکز انجام می شود، و این سوء تفاهم که بیشتر بودجه یک شبکه به سریال ها داده می شد از بین رفته است. استقلال مالی که به دست آمده اجازه می دهد به گروه ها تداوم پرداخت مالی داشته باشیم. البته در فضای گذار ساختاری هستیم و گاهی تداخل هایی روی می دهد ولی در نهایت مرکز به طور جزئی وارد تولید آثار شبکه ها نمی شود. 

نه اینطور نبوده است؛ دو حالت وجود دارد گاهی ضرورت آنتن باعث می شود کاری را هر طور شده پیش ببریم و گاه می گوییم ضرورتی ندارد منابع محدود را برای پرکردن آنتن هدر بدهیم؛ آنهم وقتی معلوم نیست نتیجه آن چه می شود. خانم برومند به دلیل مشغله و برنامه ریزی شان فقط در این مقطع می توانستند کار کنند، بازیگرشان بدعهدی و بی اخلاقی کرده بود و ناگهان باید فرد دیگری جایگزین می شد فردی که توانایی وی به لحاظ بازیگری و جذب مخاطب سنجیده شده بود ولی در این زمان به یک جمع بندی منطقی نرسیدیم و قرار شد کار در زمان بندی دیگری تعقیب شود و..... 

عرض شد اینطور نیست و با نظر مشورتی مرکز، انتخاب کارگردان ها و تهیه کننده ها و دیگر عوامل در دست گروه هاست.

نوع اثر به ما می گوید چه فرد یا چه کارگردان هایی باید آن را کار کنند. معمولا مدیران با مشورت مرکز برای هماهنگی خودشان عوامل متناسب را انتخاب می کنند... منابع تلویزیون برای عموم مردم است و ما باید بر این اساس عمل کنیم، نباید بر اساس سلیقه شخصی عمل کرد و من این کار را نمی کنم. همه شرکت های فیلمسازی دنیا در انتخاب عوامل تولید نظر و حق رای دارند، ولی عده ای فردیت هنری خود را بر هویت سازمان صداوسیما ترجیح می دهند، صداوسیما بر اساس خواست و نیاز مخاطب، قانون و شرع وعرف اهداف و اصولی برایش تعریف شده است، تلویزیون وظیفه تحقق بخشیدن به رویاهای شخصی کارگردانان را فارغ از ماموریت هایش ندارد. البته اگر وظایف سازمان و خواست کارگردانی تطبیق پیدا کند، خوشحال می شویم. سازمان باید منافع و اهداف خودش را در نظر بگیرد. 

مرکز گسترش فیلمنامه نویسی قرار است برای سازمان کمبودهای فیلمنامه را جبران کرده و استعدادهای جدید را کشف کند. تولید سریال آنها مربوط به شبکه آی فیلم است، اگر آنتن خالی باشد این تولیدات به شبکه ها ارائه می شود و ما از آن استقبال کرده ایم و می کنیم. نباید این مرکز را بخشی ببینیم، باید ما و مرکز را در طول هم ببینیم. در نگاه سازمانی مخاطب کار تازه می خواهد و این حقش است و باید این خدمت را به مخاطب بدهیم. اگر آنتن ما پر باشد و طراوت داشته باشد سازمان به وظیفه اش عمل کرده است. شورای عالی فیلمنامه با حضور مسولان ارشد سازمان و کارشناسان محترم در مورد فیلمنامه ها تصمیم گیری می کنند. اینجا نقطه اصلی تصمیم سازی انتخاب سوژه ها و فیلمنامه ها است. 

اینطور نیست. انتخاب ها از شبکه ها صورت می گیرد. به شبکه ها اعلام کردیم بر اساس نیاز آنتن مانند ماه رمضان، دهه فجر و ...طرح ها را انتخاب کنید؛ در حد طرح. طرح ها گرفته می شود از مرکز به شورای عالی فیلمنامه نویسی می رود و مشورت می شود و بعد از آن فیلمنامه نوشته و در نهایت تصویب می شود. ضمن اینکه به تدریج عوامل می فهمند باید چطور اصول را رعایت کنند که طرح شان به نتیجه برسد. 

دنبال ورود افراد جدید با توجه به حجم کار تولید در کنار افراد باتجربه هستیم. انتخاب عوامل سازنده یک اثر در تلویزیون خیلی پیچیده و سخت است و باید پذیرفت که آنتن تلویزیون جای تجربه شخصی نیست به محض اینکه کاری خراب شود همه اعتراض را حق خود می دانند. 

ایرنا: اما این باعث شود جوان ها وارد نشوند... 

سیاست ما این است که جوان ها وارد شوند مثلا نعمت چگینی سریال برادر را کار می کند و محمود اتحادی هم سریال قرعه را می سازد؛ در سه ماهی که من به مرکز آمده ام، دو تهیه کننده جدید کار کرده اند و این یعنی پیگیری در سیاست جدی است. اما چون منابع مالی ما محدود است؛ باید به درست ترین انتخاب رسید. 

بسیاری از متن ها را با دوستان مختلف در حال پیش بردن هستیم، پنج سریال الف ویژه شامل موسی، سلمان فارسِی، شهید صیاد شیرازی، شهید باکری، شهید تهرانی مقدم در حال نگارش است و سریال سعدی در مرکز گسترش فیلمنامه نویسی جلو می رود. دو سریال در حال تولید داریم معمای شاه که ادامه دارد و فاز سوم سرزمین کهن که در یکی دو روز آینده کلید می خورد، در حال رفع اشکالات گذشته است و نگارش آن تمام شده بعضی نکات تاریخی جزئی را بازنگری می کنند. 

انتخاب مدیران گروه فیلم و سریال شبکه ها بسیار دشوار است و در حال رایزنی و بررسی هستیم. 

کیست؟

 

بله خبری دادند اما حکمی زده نشده است، ما در حال بررسی هستیم که هم از ظرفیت های موجود شبکه ها استفاده شود و هم نتیجه بخش باشد در حوزه کارهای نمایشی واقعا تجربه حرف اول را می زند، کسی که بتواند از مرز هنری شخصی خودش عبور کند. اولین خصوصیت مدیر گروه فیلم و سریال این است که سلیقه ی شخصی خودش را بتواند در انتخاب اثر کنار بگذارد. کسی که با مخاطبان زندگی کند. قرار نیست سلیقه شخصی عده ای را از بودجه مردم محقق کنیم که اینهم محصول زیست کردن با آنتن است. اما در کنار مدیران گروه ها باید مشاورانی باشند که به او مشاوره دهند و افرادی که از جریان کار بیرون آمده باشند نه از دوستی ها و این امر با تجربه به دست می آید.. 

این نظر شما را باید کارشناسی بررسی کرد و از مدیران گروه فیلم و سریال که مسلط تر هستند باید بپرسید تا به جواب دقیقی رسید . 

تغییرات زود به زود در این مسولیت ها از نقاط ضعف جدی است . 

به نظر من شبکه سه در سال جدید سال خوبی را دارد چون کارهایی که در حال رسیدن به آنتن است متناسب ذائقه ی مخاطبان شبکه است به لحاظ کیفیت هنری کارهای خوبی است و مطمئنم شبکه سه به دوران اوج برمی گردد. اقای تخشید که رییس مرکز امور نمایشی بودند پشتیبانی خوبی از شبکه سه کردند و تولیداتی را انجام دادند و من هم این مسیر را ادامه دادم. 

یکی از تغییراتی که به زودی خواهید دید این است که از نویسنده ها بخواهیم برای موضوعی فیلمنامه بنویسند؛ به یک نویسنده مشخص سفارش داده؛ یا به نوعی فراخوان بدهیم. جمع بندی این که مرکز خیلی راه پیش رو دارد، آزمون و خطا خواهد داشت اما اهداف آن اهداف خوبی است و ان شاالله به عنوان مغز متفکر سازمان صداوسیما در حوزه فرآیند تولید آثار نمایشی بتواند نقش خود را به درستی ایفا کند، از طرف دیگر باید وارد فضای سینما بشویم. باید بتوانیم به نوعی جنس سینمای خودمان را فراهم کنیم، تلویزیون باید رابطه اش را با سینما تعریف و ورود کند. 

باید برنامه ریزی شود و به شکلی تعاملی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وارد سینما بشویم. تلویزیون مانند دیگر مجموعه ها به دنبال درآمدزایی نیست، برای ارتقای فرهنگ عمومی و حفظ و صیانت از أرزش های جامعه کار می کند. و برای این مهم حمایت همه جانبه ی سیاست گزاران فرهنگی در تدوین بودجه سازمان از ضروریات است. 

فیلمنامه ای در حال نگارش است که خودم می خواهم آن را بسازم و روند گرفتن پروانه ساخت را آغاز کرده ام .

نمی دانم اما بخشی از تیترسازی ها به دلیل مسئولیت های من بود، بسیاری از کارهایی که دیدم اگر رحمان سیفی آزاد مسئول ساخته بود می توانست جنجال بیافریند در حالیکه بقیه این کار را کرده اند و هیچ اتفاقی نیافته است.