آیا کشورهای حاشیه خلیج فارس می توانند از زیر چتر حمایتی آمریکا خارج شوند؟

رویداد24- در پی انتقاد شدید رئیس جمهوری آمریکا از عربستان سعودی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس  و متهم کردن شان به حمایت از تروریسم و تلاش برای کشاندن واشنگتن به جنگ های مختلف،در ابتدا عربستان و پس از آن کویت به این انتقادها واکنش نشان دادند.

روزنامه رأی الیوم در سرمقاله خود نوشت:«باراک اوباما»رئیس جمهوری آمریکا پس از مصاحبه با مجله «آتلانیتک»و انتقاد شدید از عربستان سعودی و متهم کردنش به حمایت از افراطگرایی و انتشار تروریسم و وهابیت افراطگرا در جهان تبدیل به منفورترین شخصیت در منطقه خلیج فارس شده است و جالب توجه است که چند روز پس از مقاله ای که شاهزاده«ترکی الفیصل»منتشر کرد و به شدت به رئیس جمهوری آمریکا حمله کرد، یک مسئول کویتی بلندپایه وارد گود حمله به اوباما شد.

شیخ«ثامر الصباح»رئیس دستگاه امنیت ملی کویت سنت کویتی ها که این کشور از زمان آزادی اش در« عملیات صحرا»توسط نیروهای آمریکایی و بیرون کردن نیروهای عراقی در فوریه سال 1991 در پیش گرفته بود را شکست و حمله سنگینی به اوباما به دلیل مصاحبه اش با آتلانتیک و این سخن انجام داد که گفت«کشورهای حاشیه خلیج فارس با دعوت از آمریکا برای ورود به جنگ بدون آن که خودشان وارد جنگ شوند سود مجانی به دست می آوردند.»این همان جمله ای است که برای عربستان سعودی به عنوان «برادر بزرگتر»کشورهای حاشیه خلیج فارس دردناک بود و باعث شد شاهزاده الفیصل در ابتدای مقاله اش خطاب به اوباما بنویسد:«ما کسانی نیستیم که برای رسیدن به اهداف مان از روی شانه های دیگران بالا برویم.»

شیخ صباح، رئیس جمهوری آمریکا را مورد سرزنش قرار داد و گفت:«کویت مانند قطر و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس فرودگاه ها و پایگاه های نظامی اش را به روی هواپیماهای آمریکایی برای بمباران مواضع گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه باز کرد و میلیاردها دلار برای مبارزه با تروریسم و کمک به پناهندگان هزینه کرد و با واشنگتن در این زمینه تبادل اطلاعات کرد.»وی این پرسش را مطرح کرد که«چگونه این سود بردن مجانی است.»

این حملات کشورهای حاشیه خلیج فارس که به حملات رسانه ای خلاصه نمی شود همانطور که معمول است بلکه به سخنان مسئولان بلندپایه نیز کشیده شده است، بازتاب دهنده ناامیدی بزرگ آنها از ایالات متحده آمریکا،«همپیمان تاریخی»شان،به دلیل روی آوردنش به ایران و تبرئه ساحت این کشور از هر گونه اقدام تروریستی و از بین بردن انزوایش با امضای توافقنامه هسته ای است و همانطور که حکومت های کشورهای حاشیه خلیج فارس می گویند احساس تحقیر کردند و دیگر امیدی به آمریکا به عنوان حامی امنیتی و نظامی شان یا به دولت کنونی اش حداقل ندارند،و آنها امیدوارند که چه بسا این موضع در صورت روی کار آمدن دولت جدید آمریکایی در انتخابات ریاست جمهوری آینده در هفت ماه بعد که سیاست های متفاوتی در پیش گیرد و دشمنی با ایران را از سرگیرد،تغییر کند.

پر واضح است که این حمله کویت در همبستگی با عربستان سعودی در چارچوب سیاست جدید برای حمایت از این کشور در مقابله با خطر ایران  بر اساس ادبیات سعودی ها،که ریاض را تهدید می کند، صورت گرفته است و این همان چیزی است که پیوستن همه کشورهای حاشیه خلیج فارس به جز سلطنت عمان به عملیان«توفان قاطعیت»در یمن و حمله به «حزب الله» لبنان و قرار دادن آن در فهرست گروه های تروریستی را تفسیر می کند،اما این جالب توجه به نظر می رسد که این تنها کویت و نه دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس است که به تنهایی در حمله به رئیس جمهوری آمریکا و به این شکل خشن و مستقیم،به عربستان پیوسته است.

آن چه باعث می شود که نزدیکی کویت به عربستان بیش از دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس را در این پرونده مورد تاکید قرار دهد،سلب مصونیت پارلمانی از «عبدالحمید دشتی»نماینده شیعه  به دلیل «حمله»به عربستان سعودی و جنگ ریاض علیه یمن و نیز دفاعش از «حزب الله»لبنان به عنوان یک جنبش مقاومت و ظهور در برنامه تلویزیونی وابسته به حزب الله و همبستگی اش با دولت های سوریه و ایران است؛ اینها اتهاماتی بود که به دشتی زده شده است.

کویت در خط رویارویی با ایران قرار گرفته است،پس از آن که همین کار را با عراق کرد اما این بار حکومتش موضع جدید را بی حساب و کتاب اتخاذ نکرده است و احتمالا نتایج آن را در نظر گرفته است زیرا کویت به لحاظ جغرافیایی به ایران بسیار نزدیک است و با این کشور در میدان های نفتی و گازی شریک است.علاوه بر آن،بر اساس آمارهای رسمی بیش از 35 درصد از شهروندان این کشور از طایفه شیعه هستند و نسبت نه چندان اندکی نیز ایرانی تبار هستند.اضافه بر آن با خطر تروریستی تندروهای سنی رو به رو است که آخرین حلقه از این خطر،انفجار انتحاری یک مسجد شیعیان در پایتخت را هدف قرار داد که بعدا مشخص شد که عاملان این انفجار از عربستان به کویت آمده و ملیت عربستانی دارند.

اینکه کشورهای حاشیه خلیج فارس در دفاع از امنیت و ثبات خود در چارچوب ائتلاف به رهبری عربستان به خود تکیه کنند تحول جدید و مهمی است اما بی نیازی از چتر دفاعی آمریکا به این شکل ناگهانی و «شتابزده»، «ریسک»پر خطر است به ویژه آن که جایگزین هایی نیز وجود ندارد، اگرچه برخی می گویند که «ائتلاف اسلامی»که عربستان دو ماه پیش با مشارکت 32 کشور تشکیل آن را اعلام کرد، یکی از این جایگزین هاست.

ما در این جا در این روزنامه«رأی الیوم»همیشه با تکیه بر آمریکا به عنوان قدرت دوست عربها مخالفت می کردیم و با «توفان صحرا»مخالفت کردیم زیرا عراق را نابود کرد و زمینه را برای اشغالش مهیا کرد؛امری که در نهایت امر باعث ایجاد خلل در موازنه های قدرت به نفع ایران شد و حکومت های حاشیه خلیج فارس در این زمینه بزرگترین مسئولیت را به عهده دارند زیرا نقش بزرگتر و مهمتر را بازی کردند،چون تمایل آنها به انتقامجویی از دیدن خطرات استراتژیک که نشانه های آن را اکنون می بینیم،جلوگیری کرد.

فحش دادن به آمریکا به این شیوه ما را به یاد ضرب المثل معروف عربی می اندازد که می گوید:«از فحش سیراب شان کردیم اما آنها شتر را بردند.»به نظر ما جایگزین چتر حمایتی آمریکا ایجاد طرح سیاسی و امنیتی عربی مستقل از آمریکا و غیر آمریکاست و گام نخست در این راه تغییر یا بازنگری در بسیاری از سیاست های انزواگرا،سیاست دور کردن و طایفه ای کنونی و خروج از جنگ های عربی کنونی با کمتریت خسارت است و نیز توسعه دایره کنونی حاشیه خلیج فارس و ایجاد دایره عربی است که باعث ایجاد همبستگی اسلامی واقعی شود.

به خوبی می دانیم که معادله دشواری است اما راه هزار مایلی با برداشتن گام نخست شروع می شود و ما در همه احوال منتظریم.

 

منبع: جماران