تحليل الهه كولايي از حملات اخير به زنان سياستمدار :مي خواهند زنان را بترسانند
رویداد24: در روزهايي كه زنان دولت روحاني بيش از گذشته زير ضرب منتقدان دولت رفته اند، الهه كولايي معتقد است كه اين دست انتقادات و حملات در واقع واكنشي است براي بي تاثير كردن سياست ها و تصميمات دولت و جريان اصلاحات براي ايفاي نقش گسترده تر زنان در كشور: نقشي كه با گرم تر شدن تنور انتخابات هفتم اسفند بسيار بيش از قبل درباره آن سخن به ميان مي آيد. آنجا كه حرف از افزايش حضور زنان در انتخابات پيش رو به عنوان كانديداي انتخاباتي مطرح است. الهه كولايي در آسيب شناسي اين اتفاقات معتقد است هرچند ريشه تقابل با زنان در حوزه سياست را نمي توان به دلايل فرهنگي و تاريخي به سادگي خشكاند، اما همزمان حملات اخير در گذر زمان به نفع زنان و در واقع به ضرر طراحان آن تمام خواهد شد.
در روزهاي اخير طيف منتقد دولت، زنان حاضر در كابينه را مورد انتقادات و حتي توهين هاي شديدي قرار داده اند و اين همزمان است با موضع گيري همين جريان در مقابل موضوعاتي چون حضور زنان به عنوان نامزد در فرآيند انتخابات. شما آيا اين اقدامات را در راستاي سختگيري براي حضور زنان در قدرت ارزيابي مي كنيد يا خير؟ به عبارتي آيا اين دست حملات را ناشي از يك سياست و برنامه قبلي مي دانيد؟
بي شك يكي از دستاوردهاي مهم انقلاب اسلامي ما تاكيد بر ضرورت همه جانبه زنان در مقدرات كشور است كه جمله تاريخي و به ياد ماندني بنيانگذار انقلاب اسلامي را هم در اين خصوص داريم كه همواره براي زنان ايراني راهگشا و سرمشق بوده است. در واقع بر پايه ديدگاه ايشان زنان مكلف هستند در همه شوون اجتماعي و مهم تر از آن تعيين سرنوشت و مقدرات اساسي كشور، حضور فعال داشته باشند. زنان نيز به خوبي اين نقش را در طول دهه هاي گذشته ايفا كرده اند. درواقع آنها با حضور در عرصه هاي انقلاب و دفاع مقدس و صحنه هاي مختلف فرهنگي و اجتماعي و آموزشي نقش خود را ايفا كرده اند و توانايي هاي خود را به نمايش گذاشته اند. در تداوم تلاش هاي دهه هاي گذشته، در سال هاي اخير با افزايش فشار براي حضور اجتماعي زنان روبه رو بوديم كه البته ريشه اي هم در تاريخ و فرهنگ جامعه ما دارد. به دليل سيطره همه جانبه فرهنگ «پدرسالار» بر روابط اجتماعي كشور ما كه در شكل مردسالاري در شوون مختلف خود را نشان مي دهد، به گونه اي رشديابنده ظاهر شده است. به ويژه اينكه جريان هاي تندرو به نام اسلام در منطقه سبب شده تا اين روند از شدت و فشار بيشتري برخوردار شود. برخلاف آرمان ها و آموزه هاي گرانقدر انقلاب اسلامي، حضور گسترده زنان در جامعه در سال هاي اخير به عنوان پديده اي نامطلوب در دولت هاي نهم و دهم تلقي شد و ما شاهد برنامه ها و سياست هاي منظم و همه جانبه براي به خانه برگرداندن زنان بوده ايم. ضمن اينكه ضرورت حضور زنان در نهاد خانواده و تحكيم خانواده بر همگان آشكار است، اما زنان ايراني نشان داده اند كه توان ايفاي نقش هاي متنوع و متعدد در كنار هم دارند. آنچه كه امروز در حمله هاي بي پروا به زنان صاحب عنوان و مسووليت در كشور شاهد هستيم، نشانه هايي است از اين جريان قدرتمند كه زنان را خانه نشين مي خواهد و در طول سال هاي گذشته بسيار تلاش كرده و متاسفانه قوانين و مقرراتي را به مرحله اجرا گذاشته است. الان كه دولت تدبير و اميد در پرتو تلاشي دوباره براي محقق ساختن آرمان هاي انقلاب اسلامي و گسترش مسيرهاي بهبود همه جانبه شرايط زندگي مردم ايران تلاش خود را گسترش داده، اين جريان ها با هدف قرار دادن زنان شاخص و توانمندي كه در عرصه هاي قدرت توانايي خود را به نمايش مي گذارند، مي كوشد تا الگوي زن موفق در حوزه اقتصاد و سياست را بشكند و ديدگاه هاي عقب افتاده را در اين حوزه بر زنان ايراني تحميل كند. آن هم بدون توجه به تحولاتي كه در طول دهه هاي گذشته در به نمايش گذاشتن توانمندي هاي زنان ايراني صورت گرفته و نتايج مثبت آن موجبات افتخار و مباهات نظام اسلامي را در منطقه و جهان فراهم كرده، اين نگرش تاريخي بي ارتباط با واقعيت جهان امروز مي كوشد نمادهاي زنان موفق را در شرايط امروز كشور مورد هجوم قرار دهد تا با تخريب اين نمادها ضرورت حضور زنان در اقتصاد و سياست را زير سوال ببرد و با ايجاد فضاي نامناسب و غيرمطلوب در جامعه از سوي ديگر، سرمايه هاي بزرگ انقلاب اسلامي يعني همان زنان را كه در پاسداري از اين نظام نقشي بزرگ ايفا كرده اند، نااميد سازد و آنها را راهي خانه ها سازد.
چرا اين دست حملات در خصوص زناني كه همسو با تفكر سياسي جريان منتقد دولت فعلي وارد قدرت شده اند، شكل نمي گيرد؟ به هر حال آن جريان هم در حد خودش تعدادي از زنان را به عنوان فعالان سياسي و اجتماعي در درون قدرت مي بيند.
اين جريان ها شايد با حضور زنان در حوزه سياست و اقتصاد هم چندان مشكل نداشته باشند. جز اينكه زنان را مطاع و پيرو مي طلبند. در واقع استقلال عمل و هويت مستقل آنها را تحمل نمي كنند. از ديد اين گروه ها به ويژه در آستانه انتخابات پيش رو كه اصلاح طلبان سرمايه اصلي خود را يعني جلب حمايت را با طرح سهميه سي درصدي به درستي مورد بهره برداري قرار داده اند، باعث نگراني جريان هاي مخالف شده است. اين هجوم و حملات از اين باب است كه آنها نگران به ميدان آمدن زنان در حمايت از جريان اصلاحات هستند، همان گونه كه در سال هاي اصلاحات هم زنان نقش بسيار پررنگي در تحولات كشور داشتند. به نظر مي رسد كه همزماني اين حملات با جريان انتخابات مجلس شوراي اسلامي و رويكرد موفق اصلاح طلبان در جلب آراي زنان با حمايت از خواسته آنها در اختصاص سهميه سي درصدي به زنان در تصدي كرسي هاي مجلس، اين تخريب ها درراستاي زدن چهره هاي شاخص در اين برنامه است. يعني جريان مقابل مي خواهد امكان بهره مندي اصلاح طلبان را از اين موقعيت از بين ببرد و اين هم نشانه اي است از ضرورت تقويت اين راهبرد در جريان اصلاحات كه با مزيت هاي غيرقابل انكار خود مي تواند در گردآوري آراي زنان و قسمت هاي تحولخواه جامعه موثر واقع شود. حال آنكه در طرف مقابل حضور زنان باز هم زير سايه سنگين همان فرهنگ مردسالار انجام مي شود و هيچ مطالبه گري در پي ندارد. به همين دليل هم كاملاتحمل مي شود. به عبارتي آن نوع حضور تنها يك حضور ويتريني و نمايشي از زنان در عرصه اجتماعي است كه نهايتا تاثيري ندارد.
شما فكر مي كنيد رييس جمهوري به عنوان شخص اول مملكت و كسي كه حداقل دو تن از معاونانش در روزهاي اخير مورد حمله جدي قرار گرفته اند، بايد چه اقدامي انجام دهد؟
به نظر نمي رسد اين حمله ها از حمله هاي ديگري كه به ايشان و موفقيت هاي ايشان مي شود، جدا باشد. آقاي رييس جمهوري در سخنراني هاي انتخاباتي خود وعده اي به زنان دادند كه آن هم ايجاد فرصت هاي برابر بوده تا بتوانند استعدادهاي خود را به فعليت برسانند. فارغ از اينكه هنوز دولت ايشان نتوانسته اقدام قابل توجهي را در اين خصوص انجام دهد. بنابراين از ايشان انتظار داريم كه دفاع شايسته و تمام قدي را از زناني كه همكاري با ايشان را پذيرفته اند، انجام دهند تا در مراحل آتي پيشبرد برنامه هاي خود بتوانند از اين سرمايه هاي عظيم انساني در كشور بهره مند باشند.
شما فكر مي كنيد در اين حوزه مي توانست كاري انجام دهد و اين كار را نكرد يا اينكه از اساس به دليل فشارهاي مشخصي كه وجود دارد، توان انجام اين كارها از دولت سلب شده است؟
من به ريشه هاي تاريخي و فرهنگي اين موانع اشاره كردم و معتقدم اين ريشه ها به سادگي قابل برطرف شدن نيستند. به ويژه با توجه به سياست هايي كه در دولت هاي نهم و دهم اجرا شد، به سادگي نمي توان آثار اين دوران را از ميان برداشت. كار دشواري بر دوش دولت آقاي روحاني و همكاران ايشان قرار گرفته است. اما به نظر مي رسد ايشان بايد با گام هاي استوار و حركت قاطع در برابر اين دست رفتارها از سرمايه هاي اجتماعي خود پاسداري كند.
فكر مي كنيد تاثير اجتماعي اين دست حملاتي كه اخيرا صورت گرفته بود چه خواهد بود و اين اقدامات چه برون داد اجتماعي خواهند داشت؟
به شكل واضح طرف مقابل و طراحان اين حملات مي خواهند زنان را بترسانند تا با اين حس ترس و ترديد، رفتار مطالبه گرانه در ميان آنها به شكلي خفه شود. اما تجربه نشان داده كه اين نوع رفتارها باعث واكنش منفي اجتماعي نسبت به طراحان آن مي شود. چرا كه مردم شناخت به نسبت دقيق تري از اين جريان ها از يك سو پيدا مي كنند و از سوي ديگر هم داوري عادلانه اي از توانمندي زنان در عرصه هاي اجتماعي و سياسي دارند. بنابراين اين نوع رفتارها نه تنها به تضعيف موضع زنان در عرصه اجتماعي منجر نخواهد شد بلكه هميشه براي طراحان آن نتيجه عكس به جاي گذاشته است.
منبع: روزنامه اعتماد
در روزهاي اخير طيف منتقد دولت، زنان حاضر در كابينه را مورد انتقادات و حتي توهين هاي شديدي قرار داده اند و اين همزمان است با موضع گيري همين جريان در مقابل موضوعاتي چون حضور زنان به عنوان نامزد در فرآيند انتخابات. شما آيا اين اقدامات را در راستاي سختگيري براي حضور زنان در قدرت ارزيابي مي كنيد يا خير؟ به عبارتي آيا اين دست حملات را ناشي از يك سياست و برنامه قبلي مي دانيد؟
بي شك يكي از دستاوردهاي مهم انقلاب اسلامي ما تاكيد بر ضرورت همه جانبه زنان در مقدرات كشور است كه جمله تاريخي و به ياد ماندني بنيانگذار انقلاب اسلامي را هم در اين خصوص داريم كه همواره براي زنان ايراني راهگشا و سرمشق بوده است. در واقع بر پايه ديدگاه ايشان زنان مكلف هستند در همه شوون اجتماعي و مهم تر از آن تعيين سرنوشت و مقدرات اساسي كشور، حضور فعال داشته باشند. زنان نيز به خوبي اين نقش را در طول دهه هاي گذشته ايفا كرده اند. درواقع آنها با حضور در عرصه هاي انقلاب و دفاع مقدس و صحنه هاي مختلف فرهنگي و اجتماعي و آموزشي نقش خود را ايفا كرده اند و توانايي هاي خود را به نمايش گذاشته اند. در تداوم تلاش هاي دهه هاي گذشته، در سال هاي اخير با افزايش فشار براي حضور اجتماعي زنان روبه رو بوديم كه البته ريشه اي هم در تاريخ و فرهنگ جامعه ما دارد. به دليل سيطره همه جانبه فرهنگ «پدرسالار» بر روابط اجتماعي كشور ما كه در شكل مردسالاري در شوون مختلف خود را نشان مي دهد، به گونه اي رشديابنده ظاهر شده است. به ويژه اينكه جريان هاي تندرو به نام اسلام در منطقه سبب شده تا اين روند از شدت و فشار بيشتري برخوردار شود. برخلاف آرمان ها و آموزه هاي گرانقدر انقلاب اسلامي، حضور گسترده زنان در جامعه در سال هاي اخير به عنوان پديده اي نامطلوب در دولت هاي نهم و دهم تلقي شد و ما شاهد برنامه ها و سياست هاي منظم و همه جانبه براي به خانه برگرداندن زنان بوده ايم. ضمن اينكه ضرورت حضور زنان در نهاد خانواده و تحكيم خانواده بر همگان آشكار است، اما زنان ايراني نشان داده اند كه توان ايفاي نقش هاي متنوع و متعدد در كنار هم دارند. آنچه كه امروز در حمله هاي بي پروا به زنان صاحب عنوان و مسووليت در كشور شاهد هستيم، نشانه هايي است از اين جريان قدرتمند كه زنان را خانه نشين مي خواهد و در طول سال هاي گذشته بسيار تلاش كرده و متاسفانه قوانين و مقرراتي را به مرحله اجرا گذاشته است. الان كه دولت تدبير و اميد در پرتو تلاشي دوباره براي محقق ساختن آرمان هاي انقلاب اسلامي و گسترش مسيرهاي بهبود همه جانبه شرايط زندگي مردم ايران تلاش خود را گسترش داده، اين جريان ها با هدف قرار دادن زنان شاخص و توانمندي كه در عرصه هاي قدرت توانايي خود را به نمايش مي گذارند، مي كوشد تا الگوي زن موفق در حوزه اقتصاد و سياست را بشكند و ديدگاه هاي عقب افتاده را در اين حوزه بر زنان ايراني تحميل كند. آن هم بدون توجه به تحولاتي كه در طول دهه هاي گذشته در به نمايش گذاشتن توانمندي هاي زنان ايراني صورت گرفته و نتايج مثبت آن موجبات افتخار و مباهات نظام اسلامي را در منطقه و جهان فراهم كرده، اين نگرش تاريخي بي ارتباط با واقعيت جهان امروز مي كوشد نمادهاي زنان موفق را در شرايط امروز كشور مورد هجوم قرار دهد تا با تخريب اين نمادها ضرورت حضور زنان در اقتصاد و سياست را زير سوال ببرد و با ايجاد فضاي نامناسب و غيرمطلوب در جامعه از سوي ديگر، سرمايه هاي بزرگ انقلاب اسلامي يعني همان زنان را كه در پاسداري از اين نظام نقشي بزرگ ايفا كرده اند، نااميد سازد و آنها را راهي خانه ها سازد.
چرا اين دست حملات در خصوص زناني كه همسو با تفكر سياسي جريان منتقد دولت فعلي وارد قدرت شده اند، شكل نمي گيرد؟ به هر حال آن جريان هم در حد خودش تعدادي از زنان را به عنوان فعالان سياسي و اجتماعي در درون قدرت مي بيند.
اين جريان ها شايد با حضور زنان در حوزه سياست و اقتصاد هم چندان مشكل نداشته باشند. جز اينكه زنان را مطاع و پيرو مي طلبند. در واقع استقلال عمل و هويت مستقل آنها را تحمل نمي كنند. از ديد اين گروه ها به ويژه در آستانه انتخابات پيش رو كه اصلاح طلبان سرمايه اصلي خود را يعني جلب حمايت را با طرح سهميه سي درصدي به درستي مورد بهره برداري قرار داده اند، باعث نگراني جريان هاي مخالف شده است. اين هجوم و حملات از اين باب است كه آنها نگران به ميدان آمدن زنان در حمايت از جريان اصلاحات هستند، همان گونه كه در سال هاي اصلاحات هم زنان نقش بسيار پررنگي در تحولات كشور داشتند. به نظر مي رسد كه همزماني اين حملات با جريان انتخابات مجلس شوراي اسلامي و رويكرد موفق اصلاح طلبان در جلب آراي زنان با حمايت از خواسته آنها در اختصاص سهميه سي درصدي به زنان در تصدي كرسي هاي مجلس، اين تخريب ها درراستاي زدن چهره هاي شاخص در اين برنامه است. يعني جريان مقابل مي خواهد امكان بهره مندي اصلاح طلبان را از اين موقعيت از بين ببرد و اين هم نشانه اي است از ضرورت تقويت اين راهبرد در جريان اصلاحات كه با مزيت هاي غيرقابل انكار خود مي تواند در گردآوري آراي زنان و قسمت هاي تحولخواه جامعه موثر واقع شود. حال آنكه در طرف مقابل حضور زنان باز هم زير سايه سنگين همان فرهنگ مردسالار انجام مي شود و هيچ مطالبه گري در پي ندارد. به همين دليل هم كاملاتحمل مي شود. به عبارتي آن نوع حضور تنها يك حضور ويتريني و نمايشي از زنان در عرصه اجتماعي است كه نهايتا تاثيري ندارد.
شما فكر مي كنيد رييس جمهوري به عنوان شخص اول مملكت و كسي كه حداقل دو تن از معاونانش در روزهاي اخير مورد حمله جدي قرار گرفته اند، بايد چه اقدامي انجام دهد؟
به نظر نمي رسد اين حمله ها از حمله هاي ديگري كه به ايشان و موفقيت هاي ايشان مي شود، جدا باشد. آقاي رييس جمهوري در سخنراني هاي انتخاباتي خود وعده اي به زنان دادند كه آن هم ايجاد فرصت هاي برابر بوده تا بتوانند استعدادهاي خود را به فعليت برسانند. فارغ از اينكه هنوز دولت ايشان نتوانسته اقدام قابل توجهي را در اين خصوص انجام دهد. بنابراين از ايشان انتظار داريم كه دفاع شايسته و تمام قدي را از زناني كه همكاري با ايشان را پذيرفته اند، انجام دهند تا در مراحل آتي پيشبرد برنامه هاي خود بتوانند از اين سرمايه هاي عظيم انساني در كشور بهره مند باشند.
شما فكر مي كنيد در اين حوزه مي توانست كاري انجام دهد و اين كار را نكرد يا اينكه از اساس به دليل فشارهاي مشخصي كه وجود دارد، توان انجام اين كارها از دولت سلب شده است؟
من به ريشه هاي تاريخي و فرهنگي اين موانع اشاره كردم و معتقدم اين ريشه ها به سادگي قابل برطرف شدن نيستند. به ويژه با توجه به سياست هايي كه در دولت هاي نهم و دهم اجرا شد، به سادگي نمي توان آثار اين دوران را از ميان برداشت. كار دشواري بر دوش دولت آقاي روحاني و همكاران ايشان قرار گرفته است. اما به نظر مي رسد ايشان بايد با گام هاي استوار و حركت قاطع در برابر اين دست رفتارها از سرمايه هاي اجتماعي خود پاسداري كند.
فكر مي كنيد تاثير اجتماعي اين دست حملاتي كه اخيرا صورت گرفته بود چه خواهد بود و اين اقدامات چه برون داد اجتماعي خواهند داشت؟
به شكل واضح طرف مقابل و طراحان اين حملات مي خواهند زنان را بترسانند تا با اين حس ترس و ترديد، رفتار مطالبه گرانه در ميان آنها به شكلي خفه شود. اما تجربه نشان داده كه اين نوع رفتارها باعث واكنش منفي اجتماعي نسبت به طراحان آن مي شود. چرا كه مردم شناخت به نسبت دقيق تري از اين جريان ها از يك سو پيدا مي كنند و از سوي ديگر هم داوري عادلانه اي از توانمندي زنان در عرصه هاي اجتماعي و سياسي دارند. بنابراين اين نوع رفتارها نه تنها به تضعيف موضع زنان در عرصه اجتماعي منجر نخواهد شد بلكه هميشه براي طراحان آن نتيجه عكس به جاي گذاشته است.
منبع: روزنامه اعتماد
