ایده اولیه «شورای نگهبان» از فرانسه گرفته شده / شورا نظر خود را تحمیل نمی‌کند

رویداد۲۴  عباسعلی کدخدایی شامگاه یکشنبه در برنامه 'بدون توقف' شبکه سه در گفت: وگو با جمعی از دانشجویان رشته حقوق در پاسخ به سوالی درباره وظایف شورای نگهبان، گفت: وظیفه شورای نگهبان نظارت در حوزه تقنین و انتخابات است.


وی ادامه داد: همه جوامع انسانی این موضوع را پذیرفته اند که در اداره جامعه باید مکانیزم‌های نظارتی وجود داشته باشد، ما در زندگی اجتماعی نیز شاهد هزاران مورد از نظارت‌ها هستیم.


وی با بیان این که نظارت امری ضروری برای حیات اجتماعی انسان‌ها است، گفت: شورای نگهبان موضوع نظارت تقنینی را انجام می‌دهد که البته در کشور‌های دیگر نیز برخی از دستگاه‌ها عهده دار این وظیفه هستند که از میان آن‌ها می‌توان به دادگاه قانون اساسی، دادگاه عالی و شورای قانون اساسی اشاره کرد.


کدخدایی تاکید کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی این مکانیزم بسیار موثر در اختیار شورای نگهبان قرار گرفت، در قبل از انقلاب اسلامی ایران ما مکانیزم‌های نظارتی قانونمندی نداشتیم، ولی بعد از انقلاب شورای نگهبان مکانیزم نظارتی را بر عهده گرفت.


کدخدایی در پاسخ به این سوال که در کشور‌هایی مثل فرانسه یا شیلی هم ما شاهد چنین مکانیزمی هستیم؟ گفت: شورای قانون اساسی فرانسه از نظر ساختاری الهام بخش شورای نگهبان ما بوده است و ایده اولیه از آنجا گرفته شده است.


در ادامه یکی دیگر از دانشجویان درباره نظارت پیشینی شورای نگهبان سوال کرد که کدخدایی پاسخ داد: نظارت پیشینی فقط مخصوص جمهوری اسلامی ایران نیست بلکه در همان فرانسه هم برخی مصوبات این وضعیت را دارند.


وی افزود: در نظام‌های قضایی مانند آمریکا نظارت پسینی حاکم است، ولی در چارچوب قانون اساسی ما این گونه نیست و ما در این چارچوب عمل می‌کنیم.


کدخدایی اضافه کرد: البته در نظارت بر مصوبات دولت که از سوی رییس مجلس انجام می‌گیرد، نظارت پسینی است، یا نظارت دیوان عدالت اداری نیز نظارت پسینی است.


سخنگوی شورای نگهبان اظهار داشت: این شورا باید دستیاران و همکارانی داشته باشد تا کمک کنند، به همین دلیل هم در حوزه فقهی جمعی از فق‌ها در قم به شورای نگهبان کمک می‌کنند و هر هفته یک یا دو جلسه با شورا دارند و در تهران هم جمعی از حقوق دانان جوان در پژوهشکده شورای نگهبان موضوعات را بررسی می‌کنند و همه نظرات در جلسه شورای نگهبان مطرح می‌شود.


وی تاکید کرد: علاوه بر این‌ها در مصوباتی مانند CFT اگر دولت و مجلس درخواست کنند که کارشناسانشان در جلسات حضور داشته باشند طبیعتا آنان نیز در جلسات حضور می‌یابند.