بودجه ۹۸ چقدر بوی نفت می‌دهد؟

رویداد۲۴ تلاش برای انزوای ایران در بازار جهانی نفت که از سوی آمریکا کلید خورده است و توسط عربستان در حال پیاده سازی در اوپک است از یک سو ایران را با فشاری قابل توجه مواجه کرده و از سوی دیگر سخت‌تر شدن شرایط نقل و انتقالات مالی برای ایران، چشم انداز پیش رو را دشوارتر از گذشته می‌نماید.

سخنان اخیر زنگنه درباره سختی وضعیت در نشست اخیر اوپک موید این مدعاست. وابستگی اقتصاد ایران به نفت، اما چیزی نیست که طی سال‌های اخیر رخ نمایی کرده باشد. از پس سال‌های طولانی این وابستگی زمینه ساز بروز بحران‌هایی در عرصه اقتصاد شده است.

حالا دیربازی است که دولت‌ها در ایران در صدد کاهش وابستگی به نفت هستند و اتفاقا، پس از تحریم‌های اول نفتی ایران در اوایل دهه نود، کمر وابستگی به نفت شکست و دیوار بلند نفت در اقتصاد ترکی آشکار برداشت.

با وجود وضعیت پرابهام روبرو و در شرایطی که آمریکایی‌ها دست به اقدامات نامتعارف و غیر حرفه‌ای در عرصه سیاست می‌زنند و با اعز ام نماینده‌ای به وین در آستانه نشست اوپک مواضع ضد ایرانی خود را برای حلقه عربی ضد ایران در این سازمان دیکته می‌کنند، لایحه بودجه سال آینده به مجلس شورای اسلامی ارائه شده است.

 

بر اساس اعلام مقامات سازمان برنامه و بودجه میزان وابستگی بودجه سال۱۳۹۸ به نفت در محدوده ۲۷ درصد خواهد بود. این بدان معناست که بوی نفت کمتری از بودجه سال آینده به مشام خواهد رشید و اقتصاد ایران با سفت کردن کمربند‌ها در صدد یافتن راه خایی جایگزین برای کسب درآمد خواهد بود.

شاید از این روست که خرق عادتی آشکار در لایحه پیشنهادی دولت صورت خوداهد گرفت. اعلام اسامی دستگاه‌هایی که از مالیات معاف هستند، در قالب لایحه بودجه روشن می‌کند چه میزان منابع درآمدی از کف دولت خارج می‌شود.

نفتی‌ترین بودجه در ۱۵ سال اخیر

نگاهی به آمار‌های ارائه شده در خصوص وابستگی بودجه به نفت نشان می‌دهد افزایش قیمت نفت، تجربه تلخ افزایش تزریق درآمد‌های نفتی به اقتصاد را در پی داشته است.

سال ۱۳۸۷ میزان وابستگی بودجه به نفت به ۶۹ درصد رسید تا نفتی‌ترین بودجه ۱۵ سال اخیر در تاریخ لقب گیرد. از پس تحریم‌های نفتی سال ۱۳۹۱، اما میزان وابستگی بودجه رو به کاهش نهاد تا در صورت تحقق اهداف پیش بینی شده در بودجه سال اینده، کمترین میزان وابستگی به نفت در سال اینده در بودجه سالیانه تجلی یابد.

 

بررسی وضعیت وابستگی بودجه به نفت در سالیان فعالیت دولت روحانی نیز نشان می‌دهد بیشترین میزان وابستگی در سال ۱۳۹۲ یعنی اولین سال فعالیت این دولت و کمترین میزان وابستگی در ساا ۱۳۹۸ یعنی سال پیش رو حاصل شده است.