سالانه ۲۵ درصد سیبزمینیها در ایران ضایع میشود!
وزیر جهاد کشاورزی دیروز در نامهای به وزیر صنعت اعلام کرد که با توجه به فرا رسیدن زمان برداشت سیبزمینی، از اول دی ماه صادرات سیب زمینی آزاد است؛ اما چرا صادرات این محصول برای همه زمانها نباید آزاد باشد؛ در عین حال آیا صادرات آن عقلانی است؟
رویداد۲۴ سیب زمینی یکی از محصولات استراتژیک است که در همه دنیا مصرف آن بالا است و حتی در بعضی از کشورها از سایر محصولات نشاسته مانند برنج نیز مصرف بیشتری دارد.
با توجه به شرایط اقلیمی کشور و بحران خشکسالی، صادرات سیب زمینی به معنای صادرات مجازی آب است به این علت که سیب زمینی از جمله محصولاتی است که آب زیادی مصرف میکند و این گمان میرود که هزینهای که صادرات این محصول میتواند در کشور ایجاد کند از منافع آن بیشتر است؛ از طرفی با توجه به نرخ فعلی دلار، صادرات سیب زمینی برای تولید کنندگان پر سود است و ایران نباید بازارهای صادراتی این محصول را از دست دهد در نتیجه راه سومی وجود دارد که با مدرنیزاسیون کشت این محصول، مصرف آب آن را به حداقل برسانیم.
محمدرحیم نیازی رییس انجمن تولیدکنندگان سیب زمینی در این باره، در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: سیب زمینی یکی از محصولات استراتژیک است که امنیت غذایی در کشور ما را تامین میکند و از جمله غذاهای پر مصرف است. همچنین ارزش غذایی این محصول از جهت انرژی و میزان ترکیباتی که دارد از محصول مشابهی مثل برنج بیشتر است.
باید کاری کنیم مصرف سیب زمینی در کشور جایگزین مصرف برنج شود
وی افزود: باید کاری کنیم مصرف سیب زمینی در کشور ما جایگزین مصرف برنج شود و در این مسیر وزارت بهداشت، رسانهها و نهادهای مربوطه باید این مسئله را فرهنگ سازی کنند.
نیازی ادامه داد: تولید سیب زمینی باید در کشور انجام شود چرا که بسیاری از کشاورزان به کشت این محصول مبادرت میورزند و نمیشود از تولید آن چشمپوشی کنیم چرا که یک محصول استراتژیک است و نیاز خود را نمیتوانیم از کشورهای اطراف فراهم کنیم.
رییس انجمن سیب زمینی با اشاره به اینکه تامین سیب زمینی از طریق واردات از کشورها به سختی میسر است اظهار کرد: سیب زمینی محصولی است که هم نسبت به گرما و هم نسبت به سرمای شدید، بسیار حساس است و حملونقل آن در مسافتهای زیاد بسیار مشکل است و نیاز به یخچالهای مخصوص دارد، در حالی که حمل و نقل این محصول در کشور ما به علت مسافت کم از محل تولید تا میادین میوه و تره بار به راحتی انجام میشود.
نیازی همچنین گفت: با صادرات مازاد تولید سیب زمینی میتوانیم برای کشور ارزآوری داشته باشیم و قسمتی از منابع مالی کشور را از این طریق تامین کنیم.
وی ادامه داد: کشاورزی تابع شرایط محیطی است و مثل صنعت نیست که پیش بینی کنیم که با مقدار معینی از مواد اولیه میتوانیم مقدار معینی از کالا را تولید کنیم به همین دلیل نیز نمیتوان پیش بینی کرد که دقیقا چقدر سیب زمینی تولید کنیم. همچنین ممکن است در یک سال میزان مصرف سیب زمینی بیش از حد انتظار باشد و مازاد بر تولید این محصول یک سوپاپ اطمینان و پیشگیری است.
چرایی صادرات سیبزمینی در کشور
همچنین غلامحسین هادی زاده رئیسی، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: در حال حاضر میزان تولید سیب زمینی در کشور سالیانه حدود ۵ میلیون تن است که نزدیک به چهار و نیم میلیون تن آن در داخل به مصرف میرسد و هر سال بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تن نیز به صادرات میرسد.
وی همچنین اظهار کرد: صادرات سیب زمینی برای تولیدکنندگان بسیار سود آور است به این علت که هر کیلو از این محصول در عراق هشت هزار تومان، در قطر ۱۶ هزار تومان و در دبی ۲۱ هزار تومان فروخته میشود و تفاوت قیمت بسیاری با قیمت سه هزار تومان داخل دارد و این حق مسلم کشاورز نمونهای است که محصول با کیفیت صادراتی تولید میکند و اگر از صادرات این محصول جلوگیری شود اجحاف در حق تولید کننده است.
هادی زاده ادامه داد: بازارهای عراق، قطر و امارات یک روزه به دست نیامده اند که به راحتی و به بهانههای مختلف آنها را از دست بدهیم و به طور کلی برای سیب زمینی مازاد بر مصرف چارهای جز صادرات نیست. ضمن اینکه در حال حاضر در مناطق جنوبی کشور طرح استمرار در حال برداشت است و این کشاورزان در این طرح سیب زمینی را در شهریور ماه میکارند و در دی ماه برداشت میکنند تا به بازار تزریق شوند و شکافهای آن را پوشش دهند.
وی همچنین درباره اینکه چه راهکارهایی برای کاهش مصرف آب در کشت سیب زمینی وجود دارد بیان کرد: برای کاهش مصرف آب این محصول سه راهکار وجود دارد که اولین آنها استفاده از بذرهای میان رس و زود رس توسط کشاورزان است. دومین راهکار نیز تغییر تاریخ کشت از خرداد ماه به اوایل بهار یا حتی پایان اسفند است تا این محصول از بارانهای بهاری نیز تغذیه شود.
هر سال حدود ۲۵ درصد از میزان تولید سیب زمینی در کشور ضایع میشود
این کارشناس مسائل کشاورزی ادامه داد: راه حل سوم جلوگیری از ضایعات سیب زمینی است که هر سال بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن و حدود ۲۵ درصد از میزان تولید است؛ سیب زمینی در کشور ما در مرحله کاشت، داشت و برداشت ضایع میشود و زیرساخت نگهداری درستی وجود ندارد و بسیاری از میزان سیب زمینی کشت شده یا روی زمین میماند یا در انبارها و منازل فاسد میشود.
با توجه به شرایط اقلیمی کشور و بحران خشکسالی، صادرات سیب زمینی به معنای صادرات مجازی آب است به این علت که سیب زمینی از جمله محصولاتی است که آب زیادی مصرف میکند و این گمان میرود که هزینهای که صادرات این محصول میتواند در کشور ایجاد کند از منافع آن بیشتر است؛ از طرفی با توجه به نرخ فعلی دلار، صادرات سیب زمینی برای تولید کنندگان پر سود است و ایران نباید بازارهای صادراتی این محصول را از دست دهد در نتیجه راه سومی وجود دارد که با مدرنیزاسیون کشت این محصول، مصرف آب آن را به حداقل برسانیم.
محمدرحیم نیازی رییس انجمن تولیدکنندگان سیب زمینی در این باره، در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: سیب زمینی یکی از محصولات استراتژیک است که امنیت غذایی در کشور ما را تامین میکند و از جمله غذاهای پر مصرف است. همچنین ارزش غذایی این محصول از جهت انرژی و میزان ترکیباتی که دارد از محصول مشابهی مثل برنج بیشتر است.
باید کاری کنیم مصرف سیب زمینی در کشور جایگزین مصرف برنج شود
وی افزود: باید کاری کنیم مصرف سیب زمینی در کشور ما جایگزین مصرف برنج شود و در این مسیر وزارت بهداشت، رسانهها و نهادهای مربوطه باید این مسئله را فرهنگ سازی کنند.
نیازی ادامه داد: تولید سیب زمینی باید در کشور انجام شود چرا که بسیاری از کشاورزان به کشت این محصول مبادرت میورزند و نمیشود از تولید آن چشمپوشی کنیم چرا که یک محصول استراتژیک است و نیاز خود را نمیتوانیم از کشورهای اطراف فراهم کنیم.
رییس انجمن سیب زمینی با اشاره به اینکه تامین سیب زمینی از طریق واردات از کشورها به سختی میسر است اظهار کرد: سیب زمینی محصولی است که هم نسبت به گرما و هم نسبت به سرمای شدید، بسیار حساس است و حملونقل آن در مسافتهای زیاد بسیار مشکل است و نیاز به یخچالهای مخصوص دارد، در حالی که حمل و نقل این محصول در کشور ما به علت مسافت کم از محل تولید تا میادین میوه و تره بار به راحتی انجام میشود.
نیازی همچنین گفت: با صادرات مازاد تولید سیب زمینی میتوانیم برای کشور ارزآوری داشته باشیم و قسمتی از منابع مالی کشور را از این طریق تامین کنیم.
وی ادامه داد: کشاورزی تابع شرایط محیطی است و مثل صنعت نیست که پیش بینی کنیم که با مقدار معینی از مواد اولیه میتوانیم مقدار معینی از کالا را تولید کنیم به همین دلیل نیز نمیتوان پیش بینی کرد که دقیقا چقدر سیب زمینی تولید کنیم. همچنین ممکن است در یک سال میزان مصرف سیب زمینی بیش از حد انتظار باشد و مازاد بر تولید این محصول یک سوپاپ اطمینان و پیشگیری است.
چرایی صادرات سیبزمینی در کشور
همچنین غلامحسین هادی زاده رئیسی، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: در حال حاضر میزان تولید سیب زمینی در کشور سالیانه حدود ۵ میلیون تن است که نزدیک به چهار و نیم میلیون تن آن در داخل به مصرف میرسد و هر سال بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تن نیز به صادرات میرسد.
وی همچنین اظهار کرد: صادرات سیب زمینی برای تولیدکنندگان بسیار سود آور است به این علت که هر کیلو از این محصول در عراق هشت هزار تومان، در قطر ۱۶ هزار تومان و در دبی ۲۱ هزار تومان فروخته میشود و تفاوت قیمت بسیاری با قیمت سه هزار تومان داخل دارد و این حق مسلم کشاورز نمونهای است که محصول با کیفیت صادراتی تولید میکند و اگر از صادرات این محصول جلوگیری شود اجحاف در حق تولید کننده است.
هادی زاده ادامه داد: بازارهای عراق، قطر و امارات یک روزه به دست نیامده اند که به راحتی و به بهانههای مختلف آنها را از دست بدهیم و به طور کلی برای سیب زمینی مازاد بر مصرف چارهای جز صادرات نیست. ضمن اینکه در حال حاضر در مناطق جنوبی کشور طرح استمرار در حال برداشت است و این کشاورزان در این طرح سیب زمینی را در شهریور ماه میکارند و در دی ماه برداشت میکنند تا به بازار تزریق شوند و شکافهای آن را پوشش دهند.
وی همچنین درباره اینکه چه راهکارهایی برای کاهش مصرف آب در کشت سیب زمینی وجود دارد بیان کرد: برای کاهش مصرف آب این محصول سه راهکار وجود دارد که اولین آنها استفاده از بذرهای میان رس و زود رس توسط کشاورزان است. دومین راهکار نیز تغییر تاریخ کشت از خرداد ماه به اوایل بهار یا حتی پایان اسفند است تا این محصول از بارانهای بهاری نیز تغذیه شود.
هر سال حدود ۲۵ درصد از میزان تولید سیب زمینی در کشور ضایع میشود
این کارشناس مسائل کشاورزی ادامه داد: راه حل سوم جلوگیری از ضایعات سیب زمینی است که هر سال بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن و حدود ۲۵ درصد از میزان تولید است؛ سیب زمینی در کشور ما در مرحله کاشت، داشت و برداشت ضایع میشود و زیرساخت نگهداری درستی وجود ندارد و بسیاری از میزان سیب زمینی کشت شده یا روی زمین میماند یا در انبارها و منازل فاسد میشود.
منبع: اقتصاد۲۴