منطقه آزاد شهر آفتاب، فرصتی برای تهران است؟/ آهنگران: شهر آفتاب به درد منطقه آزاد تجاری می‌خورد نه ویژه اقتصادی

رویداد۲۴ مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب تهران که در بزرگراه تهران – قم و مجاورت حرم امام خمینی (ره) قرار گرفته است، پس از سال‌ها زمان و هزاران میلیارد تومان هزینه، در بهار سال ۱۳۹۵ با حضور رئیس جمهوری افتتاح شد تا از آن پس، میزبان رویداد‌های بزرگ فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور و منطقه باشد، پروژه‌ای که تنها ۲۵ درصد آن یا همان فاز نخست با هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان ساخته شد و در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۵ میزبان بیست و نهمین دوره از نمایشگاه کتاب و پذیرای ناشران داخلی و خارجی شد.

در همان سال بارش باران در چند دقیقه نشان داد که سالن‌های ساخته‌شده شهر آفتاب استاندارد‌های لازم را ندارند و کتاب‌های ناشران در بهترین نقاط نمایشگاه از خیس شدن و خرابی در امان نیستند و نهایتا با استدلال مدیران که سال اول برگزاری نمایشگاه در این محل بوده و سال آینده قطعا این مشکلات رفع خواهد شد، موضوع ادامه پیدا نکرد.

اما در سال دوم برگزاری نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب، برخلاف تصور هیچ اتفاقی در جهت رفع نواقص شهر آفتاب رخ نداده بود و موجب نارضایتی ناشران و مسئولان برگزار کننده شد. نمایشگاه کتاب برای دو دوره در آن مکان برگزار شد، ولی دوره بعد مجددا به مصلی بازگشت.

پس از اتفاقاتی که برای نمایشگاه کتاب افتاد، مدیران درصدد رفع نواقص بر آمدند، اما برخی مسئولان معتقدند که با وجود اینکه شهرداری تهران در راستای کمک به دولت و حاکمیت این مجتمع نمایشگاهی را با وسعت قابل توجه و تجهیزات استاندارد ایجاد کرده است، دولت در برگزاری نمایشگاه‌ها در این مکان همکاری نمی‌کند و شهرداری برای تکمیل این پروژه نیاز به منبع مالی و کمک دولت دارد و می‌بایست از این موقعیت برای جذب درآمد پایدار و رونق اقتصادی کمک گرفت.

 

برخی مدیران نیز علاوه بر تاکید بر نقش نمایشگاهی شهر آفتاب درصدد قرار دادن نقش جدید برای آن بر آمدند، چنان که مدیرعامل نمایشگاه بین‌المللی شهر آفتاب سال گذشته بر لزوم تبدیل این نمایشگاه به منطقه آزاد تجاری تاکید و دو راهبرد برای تعالی نمایشگاه بین المللی شهر آفتاب را مطرح کرد که یکی، تبدیل نمایشگاه شهر آفتاب به شهر نمایشگاهی به عنوان مرکز بین‌المللی همایش‌ها و نمایشگاه‌ها است و دیگری تبدیل این شهر به منطقه آزاد تجاری بود.

رئوفی در ادامه اظهار کرد: شهر‌های بزرگی مانند تهران در دنیا معمولا یک منطقه ویژه اقتصادی یا منطقه آزاد تجاری دارند. به این منظور که مراجعه کننده خارجی اعم از هر صنفی بتواند بدون طی تشریفات قانونی و بدون ویزا وارد منطقه آزاد تجاری شود.

پیشنهاد شده شهر آفتاب یک لکه منطقه آزاد منفصل از منطقه آزاد فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) شود

در همین ارتباط دکتر جعفر آهنگران، مدیر هماهنگی امور مناطق ویژه اقتصادی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد در خصوص تبدیل شهر آفتاب به منطقه ویژه اقتصادی گفت: تقاضای اختصاص بخشی از شهر آفتاب به منطقه ویژه اقتصادی از سوی شهرداری تهران مطرح شد، اما تصمیم بر آن است تا در جلسه‌ای در این خصوص صحبت و بررسی شود که منظور شهرداری و انتظارات آن‌ها از این پیشنهاد چه بوده و آیا مزایای منطقه ویژه می‌تواند در ارتقای نمایشگاه شهر آفتاب موثر باشد یا خیر.

آهنگران در ادامه افزود: به تازگی پیشنهاد شده است که شهر آفتاب یک لکه منطقه آزاد منفصل از منطقه آزاد فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) شود. طبق قانون، مسئولیت فرودگاه امام خمینی با وزارت راه و شهرسازی است و در ید قدرت دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد نیست. ولی نکته حائز اهمیت آن است که محدوده منطقه آزاد فرودگاه امام خمینی (ره) را ماده ۱۶۶ قانون برنامه پنجم کاملا مشخص کرده و حتی اضلاع آن برای دایر شدن مشخص شده است.

اگر این اتفاق بخواهد صورت بگیرد لازم است به دو نکته توجه شود؛

1.قانون باید تصویب کند که آن محدوده به منطقه آزاد فرودگاهی باید اضافه شود.
2.باید در خصوص مسئولیت آن نیز تعیین تکلیف شود که منطقه آزاد فرودگاه امام تحت مسئولیت وزارت راه و شهرسازی است و شهر آفتاب زیر نظر شهرداری است یا خیر.

وی در خصوص اختصاص شهر آفتاب به منطقه ویژه اقتصادی و یا منطقه آزاد در ادامه گفت: اگر این محدوده منطقه آزاد باشد، معافیت‌های گمرکی و مالیاتی را شامل می‌شود و از نظر اقتصادی می‌تواند مانند مناطق آزاد باشد، اما اگر به دنبال ایجاد منطقه ویژه اقتصادی باشند باید توجه داشت که مناطق ویژه ما معافیت‌های مالیاتی ندارند. به هر صورت اگر کسی به دنبال منطقه آزاد و ویژه باشد مطمئنا به دنبال آن است که محدودیت هایش را به کار گیرد، اما باید به این نکته نیز توجه شود که مناطق ویژه اقتصادی تا شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران معافیت مالیاتی ندارند. اگر هم معافیت داشته باشند معافیت در صنعت و معدن است و این موضوع نمی‌تواند کارکردی داشته باشد و باید گفت: منطقه ویژه اقتصادی نمی‌تواند کمکی به ارتقای سطح نمایشگاه شهر آفتاب کند. اما اگر تصمیم مدیران شهرداری و نمایشگاه شهر آفتاب مبنی بر استفاده از آن به عنوان منطقه آزاد باشد باید در این خصوص جلسات لازم گذاشته و تصمیم گیری شود و متاسفانه هنوز در این خصوص جلسه‌ای نداشته ایم.