مرد پشت پرده دولت جدید بریتانیا کیست؟

رویداد۲۴ او چهره‌ای جنجالی است که درباره‌اش فیلم هم ساخته‌اند، نامش - دست کم به اندازه بوریس جانسون - به برگزیت گره خورده؛ و مهم‌ترین مأموریتش اجرای برنامه دولت برای خروج از اتحادیه اروپا در پایان ماه اکتبر 'تحت هر شرایطی' است.

برگزیت محور همه چیز

دو روز پس از آغاز کار دولت جدید، کامینگز مشاوران ویژه اعضای کابینه را جمع کرد تا به آن‌ها بگوید که کشتی‌بان را سیاستی دگر آمده است.

او به این مشاوران ویژه - که نزدیک‌ترین دستیاران وزرا و معاونانشان هستند و نقشی کلیدی در تدوین برنامه‌های وزارتخانه‌ها و نیز ارتباط با رسانه‌ها دارند - گفت که از این به بعد، آن‌ها مستقیماً زیر نظر او کار می‌کنند و اگر چیزی را خلاف نظر دولت به رسانه‌ها درز دهند، بلافاصله اخراج می‌شوند.

این در حالی است که مخصوصاً در ماه‌های پایانی زمامداری ترزا می، مشاوران ویژه به جای تبعیت از سیاست دولت، با درز مذاکرات محرمانه کابینه، تلاش می‌کردند منافع وزیر متبوعشان را تأمین کنند.

هدف مشاور ویژه نخست‌وزیر این بود که جلوی درز اطلاعاتی را بگیرد که می‌تواند در برنامه دولت برای خروج از اتحادیه اروپا اخلال ایجاد کند؛ هر چند که در این زمینه کاملاً موفق نبود و دست آخر گزارش داخلی دولت درباره عواقب منفی برگزیت بی‌توافق از روزنامه‌ها سر درآورد.

کامینگز یک پیام دیگر هم برای مشاوران ویژه داشت: موقع تدوین هر طرح یا برنامه‌ای، از خودتان بپرسید این کار چه کمکی به برگزیت می‌کند؟

او معتقد است اگر دولت متحد و یک‌صدا بماند، می‌تواند تلاش‌های نمایندگان مجلس بریتانیا برای جلوگیری از خروج بی‌توافق را بی‌اثر کند.

'نابغه شیطانی'

در دوران تبلیغات همه‌پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، کامینگز مدیر تبلیغات ستاد اصلی طرفداران خروج بود؛ ستادی که بوریس جانسون و مایکل گوو (که حالا عملاً معاون اجرایی نخست‌وزیر شده) رهبران آن بودند.

گفته می‌شود کامینگز مبدع شعار اصلی این ستاد، یعنی 'کنترل را پس بگیر' بوده است؛ شعاری که نقش مهمی در جلب رأی اقشار 'فراموش‌شده' و 'جامانده' از تغییرات اقتصاد و جامعه بریتانیا در دهه‌های اخیر داشت.

بسیاری معتقدند پیروزی غیرمنتظره خروج در این رفراندوم مدیون شعار‌ها و استراتژی تبلیغاتی کامینگز بود و حتی از او به عنوان نابغه‌ای شیطانی نام برده‌اند.

عنوانی که شاید به دلیل دشمنان فراوانی است که او در طول چند دهه حضورش در دنیای سیاست برای خودش تراشیده است.

'روانی حرفه‌ای'

کامینگز از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ مشاور ویژه مایکل گوو وزیر وقت آموزش بریتانیا بود.

حملات او به کارمندان و مدیران وزارتخانه، سندیکا‌های معلمان و حتی شریکان حزب محافظه‌کار در دولت ائتلافی، کار را به جایی رساند که دیوید کامرون نخست‌وزیر وقت بریتانیا او را یک 'روانی حرفه‌ای' بخواند.

کامینگز همیشه منتقد جدی 'نخبگان'، طبقه حاکم و ساختار‌های جاافتاده در دولت بریتانیا بوده و برگزیت را فرصتی استثنایی برای تغییرات اساسی در این ساختار‌ها می‌داند.

همین است که علاوه بر طرفداران ماندن در اتحادیه اروپا، بسیاری از باسابقه‌ترین سیاستمداران اروپاستیز بریتانیا هم با او میانه خوبی ندارند؛ چرا که در دوران پیش از همه‌پرسی، آن‌ها را به حاشیه راند و پس از همه‌پرسی هم دست از انتقاد از آن‌ها برنداشته است.

او از اعضای 'گروه تحقیقات اروپا '- که سرسخت‌ترین نمایندگان محافظه‌کار طرفدار برگزیت هستند - به عنوان 'ساده‌لوحان به‌دردبخور' نام برده، گفته دیوید دیویس وزیر پیشین برگزیت 'به تنبلی یک وزغ' است و بعضی از اقتصاددانان طرفدار برگزیت را هم '‌شارلاتان' خوانده است.

در شرایط عادی، یکی از این‌ها کافی بود که انتصاب او با مخالفت‌های جدی مواجه شود؛ ولی شرایط اصلاً عادی نیست.

به جز کامینگز، بوریس جانسون کسانی را به هیأت دولت برگردانده که در گذشته‌های دور و نزدیک به دلیل خطا‌های مهمی، از دیپلماسی خودسرانه با اسرائیل گرفته تا درز مذاکرات شورای امنیت ملی، اخراج شده بودند.

مرد جنگ

درباره آن‌چه در ماه‌های پیش از همه‌پرسی سه سال پیش اتفاق افتاد، فیلمی با نام 'برگزیت: جنگ نامحترمانه' هم ساخته شده است؛ فیلمی که دومینیک کامینگز شخصیت محوری آن است و بندیکت کامبربچ - بازیگری که با بازی در نقش شرلوک هلمز شهرتی جهانی یافت - نقش او را بازی می‌کند.

در ظاهر، مأموریت جدید کامینگز از پیروزی در همه‌پرسی آسان‌تر است: کافی است او و بقیه دولت خونسردی‌شان را حفظ کنند تا بریتانیا شب هالووین خود به خود بدون یک توافقنامه از اتحادیه اروپا خارج شود.

ولی بعید است داستان تا آن موقع ساده و سرراست به پیش برود و او هم به همین خاطر برای هدایت عملیات به صحنه سیاست بازگشته است.

وقتی دنباله این فیلم را بسازند، باز هم دومینیک کامینگز شخصیت محوری است.