جایگاه جهانی بازار فولاد ایران در خطر جدی

رویداد۲۴ امروز پای منافع بازار فولاد ایران در میان است. رئیس جمهوری آمریکا بار‌ها بر طبل کسری تجاری کشورش در برابر چین می‌کوبید. ترامپ طی چند پیام توئیتری متوالی اعلام کرد تعرفه‌های اعمال شده بر ۲۵۰ میلیارد دلار از کالا‌های چینی که اکنون در حال اجراست از ابتدای ماه اکتبر (۹ مهر) از ۲۵ درصد به ۳۰ درصد خواهد رسید. همچنین تعرفه ۱۰ درصدی که قرار بود از روز اول سپتامبر (۱۰ شهریور) بر ۳۰۰ میلیارد دلار از کالا‌های چینی اعمال شود، به ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت.

بسته شدن بازار آمریکا به روی چین و مشکل دسترسی به بازار این کشور، تسخیر بازار‌های فولاد ایران توسط چین، تاثیر جنگ تجاری و تعرفه‌های فولاد آمریکا بر ایران، از جمله موضوعاتی است که اقتصاددانان و صاحبنظران تاثیر آن را در بازار فولاد ایران خطرناک می‌دانند. در حالی دعوای تجاری میان آمریکا و چین بالا گرفته است، این دو کشور تاکنون تعرفه‌های وارداتی‌شان را به ارزش صد‌ها میلیارد دلار برای واردات کالا‌های یکدیگر تغییر داده‌اند، در چنین شرایطی آنچه اهمیت پیدا می‌کند تأثیر این دعوای تعرفه‌ای بر مناسبات اقتصادی دیگر کشور‌ها از جمله ایران است، چرا که حجم تجارت ایران با چین رقم قابل ملاحظه‌ای است.

بازار فولاد ایران در برابر چینی‌ها

جریان جدیدی برای ایجاد یک جنگ تجاری میان سایر کشور‌ها انتظار می‌رود. بدترین سناریویی که می‌توان انتظار آن را داشت این است که جنگ تجاری بین تمام کشور‌ها که تاکنون مطابق قوانین تجارت آزاد داد و ستد می‌کردند، توسعه یابد و اگر این مسئله به وقوع بپیوندد، فولاد ایران نیز به مشکل بر خواهد خورد. با توجه به اینکه چین از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان فولاد به آمریکاست، افزایش تعرفه واردات به آمریکا منجر به این خواهد شد که ظرفیت‌هایی از فولاد چین که راه به ایالات متحده نبرده اند به دنبال مقاصد جدیدی برای خود باشند. با توجه به اینکه سیاست دامپینگ چینی‌ها همواره در به دست آوردن بازار‌ها موفق بوده است، لذا این احتمال نیز وجود دارد که تا زمان کاهش تولید چین، مازاد عرضه آن‌ها روانه سایر بازار‌ها شده و بازار‌های قدیمی را از وضعیت تعادل و توازن خارج کنند.

صادرات فولاد ایران همچنان ادامه دارد

در همین رابطه کارشناس ارشد بازار‌های جهانی فولاد می‌گوید: ۵۵۰ میلیارد دلار کالای چینی تحت شرایط تحریم قرار می‌گیرند. تعرفه‌های اعمال شده بر ۲۵۰ میلیارد دلار از کالا‌های چینی از ابتدای ماه اکتبر به ۳۰ درصد خواهد رسید. همچنین تعرفه ۱۰ درصدی که قرار است از روز اول سپتامبر بر ۳۰۰ میلیارد دلار از کالا‌های چینی اعمال شود، به ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت.

به اعتقاد کیوان جعفری طهرانی در رابطه با جنگ تجاری بین آمریکا و چین موضوع مورد بحث عوارض وارداتی روی محصولات فولادی چین در آمریکاست، چرا که چین در خصوص بازار صادارتی فولاد به آمریکا وابسته است و آمریکا از لحاظ جایگاه در صنایع فولاد تاثیرگذار است.

کارشناس ارشد بازار‌های جهانی فولاد در ادامه گفت: حاصل این تصمیم، کوچک شدن بازار محصولات چینی در آمریکا به سبب افزایش قیمت‌ها است؛ از سوی دیگر به نظر می‌رسد دولت چین درصدد جبران بازاری باشد که در آمریکا از دست داده است و این مهم با بازاریابی در کشور‌های دیگر محقق می‌شود. این تصمیم برای کشور‌های خریدار کالا‌های چینی پیامد‌های مثبت در پی خواهد داشت با این توضیح که قدرت چانی زنی طرف‌های تجاری با چین ارتقا می‌یابد.

او تاکید می‌کند: ایران به‌دلیل قرار گرفتن در شرایط تحریم امکان چانه زنی بیشتری با کشور چین پیدا می‌کند و انگیزه برای تعامل اقتصادی بیشتر با ایران را پیش خواهد گرفت.

جعفری طهرانی ادامه داد: مدت هاست محصولات چینی در بازار داخلی ایالات متحده از قدرت رقابتی بیشتری نسبت به محصولات تولید شده در آمریکا برخوردار است، به طوری که توانسته بر بازار محصولات این کشور تسلط پیدا کند.

فولاد ایران در معرض خطر

این کارشناس ارشد بازار‌های جهانی فولاد با تاکید بر اینکه تا زمانی که دو ابر قدرت اقتصادی با هم کار می‌کنند دنبال بازار جدیدی نیستند، گفت: زمانی که در ارتباط کاری آنان اختلالی پیش بیاید قطعا به دنبال بازار‌های جدید برای حضور هستند و این تنها مشکل را برای کشور‌هایی مثل ایران که دچار ضعف و تحریم هستند بیشتر خواهد کرد. چین و ترکیه بازار‌های خوبی در خصوص فولاد و مواد اولیه فولادسازی دارند، از این رو این جنگ بین قدرتمندان می‌تواند برای صادرات فولاد سایر تولید کنندگان منطقه آسیا که ایران نیز جزء آن است خطرناک باشد.

او با تاکید بر اینکه در حال حاضر جلوی صادرات پیشران فولاد ایران (فولاد مبارکه) گرفته شده است ادامه داد: با تمام محدودیت‌ها عمده صادرات فولاد کشورمان به «آس آن» ادامه دارد. چین نزدیکتر به این بازار است و هزینه حمل دریایی کمتری دارد و متاسفانه صادرات فولاد ایران به دلیل حمل دریایی بالا هزینه صادرات بیشتری را متقبل می‌شود و همچنان سیکل افزایش قیمت صادرات فولاد کشورمان ادامه دارد.

به گفته این کارشناس بازار جهانی فولاد، این محصول فولادی از چین با حمل دریایی پایین‌تر و همچنین قیمت تمام شده پایین‌تر از قیمت صادرات فولاد ایران به کشور‌های هدف بهترین گزینه برای خریداران این محصول است. در این بین قدرت رقابت ایران در مقایسه با صادرات فولاد چین بسیار کم است و می‌تواند بازار صادراتی این محصول را از ایران بگیرد.