سفر فرمانده ارتش پاکستان با هدف میانجی گری بین ایران و عربستان؟

رویداد۲۴ المانیتور نوشت: ژنرال قمر جاوید باجوا، فرمانده ارتش پاکستان اوایل این ماه به تهران سفر کرد. هدف از این بازدید مذاکره با رهبران سیاسی و نظامی ایران در راستای گسترش روابط دوجانبه و همکاری‌های امنیتی بوده است.

در ادامه این مطلب آمده است: از زمان انتخاب عمران خان به عنوان نخست وزیر پاکستان در سال ۲۰۱۸، اسلام آباد بر روی اعتماد سازی و بهبود روابط خود با متحدان منطقه‌ای تمرکز کرده است. فرمانده ارتش در حال پیشبرد برنامه‌های نخست وزیر برای افزایش صلح و امنیت در منطقه است. آقای جاوید در سال جاری دو بار به ایران سفر کرده است.

در طول یک سال گذشته شاهد تحولات بزرگی در روابط دو جانبه بین ایران و پاکستان بوده ایم. نخست وزیر پاکستان اوایل امسال برای حل و فصل اختلافات دوجانبه و همچنین پایان دادن به حملات تروریستی در نقاط مرزی دو کشور به تهران سفر کرده بود.

اما ماه سپتامبر امسال شاهد حملات موشکی گسترده‌ای علیه تاسیسات نفتی شرکت آرامکو عربستان بودیم. آمریکا و عربستان ادعا کردند که ایران عامل انجام این عملیات بوده است. بعد از این حوادث نقش پاکستان در منطقه بیشتر اهمیت پیدا کرد. مقامات پاکستان تلاش‌های خود برای میانجیگری بین تهران و ریاض را افزایش دادند. اگرچه ابتکارات دیپلماتیک اسلام آباد هنوز نتیجه قابل توجهی به دنبال نداشته اند، اما در ماه‌های اخیر شاهد کاهش تنش در خلیج فارس بوده ایم. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که آتش جنگ داخلی یمن در حال خاموش شدن است.

---

بدون تردید ریاض هنوز تمایلی برای مذاکره مستقیم با رهبران ایران ندارد و دو طرف به یکدیگر اعتماد ندارند. اما تمام ابتکارات صلح در یک فرایند تدریجی به نتیجه می‌رسند. بازدید اخیر فرمانده ارتش پاکستان می‌تواند به برداشته شدن موانع موجود کمک کند. او اخیرا در راستای اعتماد سازی و افزایش تعاملات با رهبران قدرت‌های منطقه گفتگو کرده است.

جاوید دیپلماسی دیپلماسی دفاعی را به ملاقات‌های تبلیغاتی ترجیح می‌دهد. این مقام پاکستانی در ماه‌های از عربستان، امارات و قطر بازدید کرده بود.

جاوید در سفر خود به تهران رهبری تیم نظامی ارشدی را بر عهده داشت که تعدادی از مقامات اطلاعاتی پاکستان نیز در آن حضور داشتند. آن‌ها در این سفر با تعدادی از مقامات ارشد ایران از جمله رئیس جمهور، وزیر امور خارجه، رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح و فرمانده ارتش دیدار کردند. تلاش‌های او با استقبال رهبران امنیتی و سیاسی ایران روبرو شده اند.

جاوید در این سفر خواستار گسترش همکاری‌های دفاعی و نظامی با ایران شد. البته او تلاش کرده است که در مناقشه بین تهران و ریاض طرف هیچ کدام را نگیرد. اسلام آباد در گذشته نقش بی طرفانه‌ای را در تمام مناقشات منطقه‌ای ایفا کرده بود. تهران و پاکستان در این اجلاس در مورد یک چارچوب امنیتی جدید تبادل نظر کرده اند. به نظر می‌رسد که دو طرف اختلافات گذشته را فراموش کرده باشند.

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران به طور ویژه از نقش پاکستان در پیشبرد صلح و ثبات در منطقه و موفقیت‌های ارتش این کشور علیه گروه‌های تروریستی تقدیر کرده است. مقامات دو کشور همچنین در مورد مسائل مرزی، همکاری‌های دفاعی، مقابله با تروریسم و فرقه گرایی در منطقه مذاکره کردند. روحانی همچنین اشاره کرد که کشورش آماده تکمیل پروژه خط لوله گاز بین دو کشور است.

در سال‌های گذشته روابط بین ایران و پاکستان به دلیل حملات تروریستی در مناطق مرزی رو به وخامت گذاشته بود. اما به نظر می‌رسد که ایرانی‌ها در حال حاضر از امنیت مرزی خود راضی هستند و حوادث گذشته را فراموش کرده اند. حتی آقای حسین سلامی، فرمانده نیروی سپاه پاسداران ایران نیز از تلاش پاکستان برای کاهش تنش در منطقه تقدیر کرده است. در ماه سپتامبر امسال ۲۷ عضو سپاه در یکی از حمله‌های تروریستی در منطقه مرزی جان خود را از دست داده بودند.

ارتش‌های ایران و پاکستان اوایل امسال فعالیت‌های خود برای مقابله با طالبان و گروه داعش را هماهنگ کرده بودند. در بازدید اخیر دیپملات‌های دو کشور در مورد موفقیت فرایند صلح در افغانستان و مقابله با قاچاق مواد مخدر تبادل نظر کردند.

سفر آقای جاوید به تهران می‌تواند برای تسهیل مذاکرات بین ایران و عربستان سودمند باشد. اسلام آباد می‌تواند نقش یک واسطه بی طرف را در این مناقشه ایفا کند. همه می‌دانند که هر گونه بحران نظامی و امنیتی می‌تواند امنیت اقتصادی کل منطقه را به خاطر اندازد. به همین خاطر این امید وجود دارد که دیپلماسی نظامی جاوید و ابتکارات صلح عمران خان به نتیجه برسند.

رسانه‌های ایران به طور گسترده سفر اخیر مقامات پاکستان را پوشش داده بودند. آن‌ها می‌گویند که دو کشور قربانی یک توطئه خارجی برای ترویج تفرقه و خشونت در منطقه هستند. شبکه پرس تی وی گزارش کرد که دو طرف برای تقویت امنیت در نقاط مرزی و مقابله با فعالیت‌های خرابکارانه به توافق رسیده اند.

در طول سال‌های گذشته فشار‌های عربستان و آمریکا مانع تقویت روابط دوجانبه بین ایران و پاکستان شده بودند. اما به نظر می‌رسد که آینده بهتری پیش روی دو کشور قرار دارد و شاهد گسترش همکاری‌های دفاعی و نظامی خواهیم بود.