از سکوت اتحادیه عرب تا میانجی‌گیری‌های بی‌نتیجه/ موضع کشورهای عربی در قبال ترور سردار سلیمانی چه بود؟
رویداد۲۴ در شرایطی که بسیاری از کشورهای عربی تاکنون در مقابل خبر ترور سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران در حمله موشکی آمریکا در بغداد موضع سکوت را انتخاب کرده‌اند، تعداد کمی از این کشور‌ها و گروه‌های عربی مواضع خود را در برابر این اتفاق بدون آنکه به وضوح حمله آمریکا را محکوم کنند اعلام کردند و خواستار خویشتنداری و توقف تشدید تنش‌ها و در پیش‌گرفتن خردورزی و راه حل‌های سیاسی شدند.
موضع عجیب عربستان و درخواست خویشتنداری
ریاض که در چند سال اخیر پای ثابتِ تلاش‌ها برای کشاندن غرب به عرصه تنش و درگیری با ایران به شمار می‌رفت، در واکنش به ترور سردار سلیمانی از سوی آمریکا، خواستار خویشتنداری شد.
خبرگزاری رسمی عربستان اعلام کرد که محمد بن سلمان ولیعهد این کشور در تماس تلفنی با مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا راه‌های کاهش تنش در منطقه و همچنین تحولات عراق را بررسی کردند.
همچنین وزارت خارجه عربستان روز جمعه با صدور بیانیه‌ای خواستار خویشتنداری با هدف جلوگیری از تشدید بحران و درگیری‌ها در منطقه شد. خبرگزاری رسمی عربستان (واس)، نوشت که یک منبع مسئول سعودی اعلام کرد که عربستان اتفاقات اخیر در عراق را دنبال می‌کند؛ اتفاقاتی که در نتیجه تشدید تنش‌ها و فعالیت‌های تروریستی که بار‌ها این کشور نسبت به پیامد‌های آن هشدار داده بود رخ داد.
بیانیه عربستان در حالی صادر شده که تا پیش از این یکی از کشورهایی که تمایل بسیاری برای درگیری مستقیم ایران و ایران داشته، عربستان بوده است. از این جهت اعلام موضع خویشتنداری توسط عربستان کمی عجیب به نظر می‌رسید.
مصر: تحولات منطقه را با نگرانی زیاد دنبال می‌کنیم
به گزارش رویداد۲۴ وزارت خارجه مصر در واکنش به خبر شهادت سردار سلیمانی با صدور بیانیه‌ای خواستار کنترل اوضاع و جلوگیری از هر گونه تنش جدید در منطقه شد.
در بیانیه وزارت خارجه مصر آمده است: «وزارت خارجه مصر با نگرانی زیادی، تحولات شتابزده در عراق که بیانگر تشدید تنش‌هاست را دنبال می‌کند و قاهره خواهان مهار اوضاع و جلوگیری از بروز هر گونه تنش جدید است.»
در ادامه این بیانیه آمده «مصر معتقد است که مهار اوضاع نیازمند توقف فوری تمام دخالت‌های منطقه‌ای در امور کشور‌ها و ملت‌های عربی است که تنها منجر به شعله‌ور شدن آتش تفرقه و تنش میان مردم آن خواهد شد.»
امارات و سکوت در برابر ترور سردار سلیمانی
با وجود سکوت امارات و عدم اعلام هیچ گونه موضع رسمی از سوی این کشور، وزیر مشاور در امور خارجه امارات در توییتی به شهادت سردار سلیمانی واکنش نشان داد.
انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجه امارات در توییتی به شهادت سردار سلیمانی واکنش نشان داد و تاکید کرد: در سایه تحولات شتابزده منطقه باید حکمت پیشه شود و راه‌های سیاسی بر تنش و دیگری ترجیح داده شود. باتوجه به اوضاع پیچیده منطقه و نبود اعتماد میان طرف‌ها، تعامل عقلانی عدم تنش را طلب می‌کند.
اردن و تعلیق پرواز‌ها به عراق
اردن روز جمعه خواستار در پیش گرفتن همه تلاش‌های ممکن برای پایان دادن به بحران در منطقه پس از ترور سردار سلیمانی، فرمانده ایرانی شد.
وزارت خارجه اردن با صدور بیانیه‌ای نوشت: اردن با نگرانی بسیار تحولات و اوضاع در جمهوری برادر، عراق را دنبال می‌کند و بر اهمیت همکاری برای حمایت از امنیت و ثبات در عراق تاکید می‌کند. خطوط هوایی اردن نیز کلیه پرواز‌های خود به بغداد را در پی این ماجرا به حالت تعلیق درآورد.
بحرین و عدم محکومیت حمله آمریکا
بحرین روز جمعه با بیان اینکه تحولات در عراق را دنبال می‌کند خواستار عدم تشدید تنش‌ها پس از حمله هوایی موشکی آمریکا به کاروان حامل فرمانده سپاه قدس ایران و به شهادت رساندن سردار سلیمانی در منطقه شد.
وزارت خارجه بحرین با انتشار بیانیه‌ای در این باره نوشت: بحرین روند تحولات در کشور برادر عراق را دنبال می‌کند و بر ضرورت عدم تشدید تنش‌ها و درگیری‌ها تاکید دارد.
از سوی دیگر، خطوط هوایی الخلیج متعلق به کشور بحرین روز جمعه پرواز‌های خود به بغداد و نجف را تعلیق کرد. در بیانیه خطوط هوایی الخلیج آمده است: به تمامی مسافران اعلام می‌کنیم که همه پرواز‌ها به مقصد و مبدا بغداد و نجف در عراق تا اطلاع ثانوی و به دلیل عدم ثبات در اوضاع امنیتی عراق لغو می‌شوند.
عراق؛ رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و آیت‌الله سیستانی محکوم کردند
برهم صالح رئیس‌جمهور عراق و آیت‌الله علی سیستانی مرجع عالی شیعیان در عرق هریک در پیام‌های جداگانه‌ای نسبت به پیامد‌های ترور سردار سلیمانی هشدار و خواستار خویشتنداری طرف‌های مختلف این ماجرا شدند.
آیت الله سیستانی در بیانیه خود قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس را قهرمانان نبردهای پیروزی بر تروریست‌های داعشی خواند و اقدام آمریکا را حمله نقض آشکار حاکمیت عراق و منشورهای بین‌المللی توصیف کرد. این بیانیه در نحوه واکنش بعدی فعالان سیاسی در عراق بسیار اهمیت داشت.
به جز آیت الله سیستانی، رئیس‌جمهور عراق نیز بیانیه‌ای صادر کرد و اقدام آمریکا را تجاوز خواند و نوشت: ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس پیامد‌های امنیتی بر عراق و منطقه به دنبال خواهد داشت.
در میان بیانیه‌های مسئولان عراق، بیانیه عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر عراق از همه تندتر و البته اجرایی‌تر بود. در سایر بیانیه‌ها صرفا از محکومیت سخن گفته شد اما عبدالمهدی ضمن محکومیت، خواستار تشکیل جلسه پارلمان و رای‌گیری درباره اخراج نیروهای آمریکایی از این کشور شد.
پارلمان عراق در جلسه‌ای که همان روز برگزار کرد به طرح اخراج سربازان آمریکایی از این کشور رای مثبت داد. از صبح امروز گفته شده آمریکا در حال خروج نیروهای خود از عراق است.
بیشتر بخوانید: نامه رسمی ارتش آمریکا به عراق: در حال آماده شدن برای خروج از کشور هستیم
عبدالمهدی همچنین در بیانیه خود نوشت که ترور فرمانده نظامی عراقی که منصب رسمی داشت، تجاوز به عراق محسوب می‌شود؛ همچنین اقدام به ترور فرماندهان کشور برادر در خاک عراق، نقض آشکار حاکمیت عراق است.
به گزارش رویداد۲۴ البته بیانیه‌های تند مسئولان عراق و ابلاغ طرح اخراج از عراق به نیروهای آمریکایی پیامدهایی هم داشت. ریاست جمهوری عراق اعلام کرد که دولت آمریکا نسخه‌ای از قانون تحریم‌های عراق در صورت خروج نیروهای آمریکایی را به «برهم صالح» رئیس‌جمهور عراق تحویل داده است.
عمان و تلاش بی نتیجه برای میانجگری
گفته می‌شود، عمان ساعاتی پس از انتشار شهادت سردار سلیمانی اقدام به میانجگری میان ایران و آمریکا کرده است. بر این اساس، اخبار تایید نشده از سفر هیئت عمانی به تهران در روز جمعه با هدف میانجگری میان ایران و آمریکا خبر می‌دهند. گفته می‌شود هیچ مقام ایرانی حاضر به دیدار با هیئت عمانی در این زمینه نشده است و تلاش‌های مسقط در این باره بی نتیجه باقی مانده است. وزارت خارجه، اما این خبر را تکذیب کرد.
بیشتر بخوانید: میانجیگری عمان با ایران بی‌نتیجه ماند/ تهران به میانجیگری هیچ کشوری توجه نخواهد کرد
از سوی دیگر، پادشاهی عمان با ابراز نگرانی از تشدید تنش میان واشنگتن و تهران در پی اقدام آمریکا در ترور سردار سلیمانی، طرفین را به خویشتنداری دعوت کرد.
خبرگزاری رسمی عمان در صفحه کاربری خود در توییتر نوشت: پادشاهی عمان تحولات تحولات ناگوار اخیر در روند تشدید تنش میان ایران و آمریکا را با دقت دنبال می‌کند و از طرفین می‌خواهد زبان گفتگو را ترجیح دهند و به دنبال راهکار‌هایی دیپلماتیک برای حل مسائل مورد اختلاف و پایان درگیری‌ها در منطقه باشند.
قطر و هشدار نسبت به پیامد‌های تشدید تنش‌ها در منطقه
قطر نخستین کشوری بود که در راس هیاتی بلندپایه برای تسلیت به ایران سفر کرد و ضمن دیدار با مقامات ایرانی خواستار جلوگیری از تشدید تنش‌ها در منطقه شد. بر همین اساس روز گذشته، وزیر خارجه قطر در راس هیاتی بلندپایه به ایران سفر کرد و با رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و همچنین وزیر خارجه کشورمان دیدار و گفتگو کردند.
وزارت خارجه قطر نسبت به تشدید تنش و درگیری‌ها در عراق هشدار داد و تاکید کرد این موضوع می‌تواند منجر به نتایج غیرقابل تصوری شود.
وزارت خارجه قطر همه طرف‌ها را به خویشتنداری دعوت کرد و خواستار ممانعت از کشاندن عراق و مردم این کشور و مردم منطقه به دایره خشونت شرارت بار شد. قطر همچنین نسبت به عواقب درگیری‌های مسلحانه مستقیم و غیرمستقیم هشدار داد و از جامعه جهانی خواست تا مسئولیت‌های خود را در قبال منطقه برعهده بگیرد.
نکته جالب در جریان سفر هیات قطری به ایران بود که در تصاویر منتشر شده آن، رنگ پرچم قطر کمی تیره شده بود و اینگونه به نظر می‌رسید که این کشور رنگ پرچم خود را به احترام ایران سیاه کرده است. این تصاویر بسیار در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد و تحلیل‌های مختلفی درباره آن مطرح شد؛ از جمله بحث‌هایی درباره اعتبار دیپلماسی ایران و اقدام بسیار دوستانه قطر. این در حالی بود که رنگ هیچ پرچمی تغییر نکرده بود و تنها عکس‌های این دیدار کمی تیره بود.
سوریه و محکومیت ترور سردار سلیمانی
بشار اسد، رئیس جمهور سوریه با بیان اینکه سردار سلیمانی همواره در کنار این کشور بوده است، با صدور پیامی به رهبر انقلاب به شهادت سردار سلیمانی واکنش نشان داد و تاکید کرد: این اقدام جنایتکارانه که دولت آمریکا مرتکب آن شد، تاکید مجددی بر سیاست‌های مستدام آن در حمایت و پشتیبانی از تروریسم و گستراندن ہی‌نظمی و هرج و مرج و اشاعه قانون جنگل در خدمت به طرح‌های صهیونیستی و استعمار در منطقه و تمامی جهان است.
بیشتر بخوانید: فصل جدید تنش‌های ژئوپلتیک در منطقه/ شرایط سوریه پس از سردار سلیمانی چگونه خواهد شد؟
از سوی دیگر، یک منبع رسمی در وزارت خارجه سوریه، اقدام آمریکا در ترور سردار سلیمانی را موجب تشدید شرایط منطقه دانست و گفت: این تجاوز به روش گروه‌های جنایتکار و در چارچوب سیاست‌های آمریکا و با هدف ایجاد تنش و دامن زدن به درگیری‌ها در کشورهای منطقه و برای تسلط بر منطقه و گسترش سلطه صهیونیست‌های غاصب بر منطقه صورت گرفته است.
خشم حزب‌الله لبنان از ترور سردار سلیمانی
سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان در سخنانی خشم آلود تاکید کرد که قاتلان آمریکایی با این جنایت بزرگ قادر به دستیابی به اهداف خود نخواهند بود. نصرالله آمریکا را به قصاص عادلانه تهدید کرد و گفت: ما کسانی هستیم که پس از سردار سلیمانی باقی مانده‌ایم و راه او را کامل خواهیم کرد و برای تحقق اهدافش تلاش خواهیم کرد و در همه عرصه‌ها پرچم او را حمل خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: سیدحسن نصرالله: ایران هیچ‌گاه با ترامپ مذاکره نمی‌کند/ پرواز قاسم سلیمانی به عراق علنی بود
به گزارش رویداد۲۴ در سخنان سید حسن نصرالله، جمله‌ای گفته شد که واکنش‌های مختلفی در پی داشت. او گفت ایران به هیچ عنوان با ترامپ و آمریکا مذاکره نخواهد کرد. برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی در واکنش به این سخنان نوشتند چرا سید حسن نصرالله باید درباره مذاکره یا عدم مذاکره صحبت کند و این موضوع چه ارتباطی به او دارد. برخی حامیان او نیز نوشتند این سخنان نشان‌دهنده خشم سیدحسن نصر الله از اقدام آمریکا و ترور قاسم سلیمانی بوده است زیرا او در سخنانش گفته قاسم سلیمانی متعلق به کل جبهه مقاومت است.
سکوت اتحادیه عرب
اتحادیه عرب هیچ واکنشی نسبت به ترور سردار سلیمانی و تعدادی از همراهانش در جریان حمله هوایی موشکی آمریکا نداشت و تاکنون در این زمینه سکوت اختیار کرده است. این اتحادیه آخرین بار سه‌شنبه هفته گذشته و در سطح نمایندگان دائم در قاهره و در خصوص بحران لیبی تشکیل جلسه داده بود.
گروه‌های فلسطینی و ادامه راه سردار سلیمانی
از سوی دیگر، جنبش حماس با صدور بیانیه‌ای با بیان اینکه این جنبش عزادار شهادت سردار سلیمانی و دیگر شهدای حمله موشکی آمریکا است، به مردم عراق نیز برای شهادت فرزندان خود در جریان این حمله تسلیت گفت.
در ادامه این بیانیه آمده است: این اقدامات و جرایم مداوم آمریکا را در کاشت و گسترش تنش در منطقه که در خدمت دشمن صهیونیستی مجرم است، محکوم می‌کنیم.
جنبش جهاد اسلامی فلسطین نیز در بیانیه‌ای در این باره نوشت که این جنبش عزادار یک رهبر است، کسی که هیچ همتایی در کار و جهادش طی چند دهه گذشته در فلسطین و منطقه ندارد. در ادامه این بیانیه آمده است: جنبش مقاومت و محور‌های آن در مسیر خود به سمت اهداف بزرگ در آزادسازی فلسطین و بیت‌المقدس نه سردرگم است و نه تردیدی دارد.
همچنین ابوحمزه، سخنگوی جنبش «سرایا القدس» شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی فلسطین در توییتر نوشت که «محور مقاومت شکست نمی‌خورد و در مقابل پروژه صهیونیستی آمریکایی انسجام و قدرتش افزایش پیدا خواهد کرد.»
همچنین جبهه مردمی آزادسازی فلسطین نیز با صدور بیانیه‌ای ضمن محکومیت اقدام دولت آمریکا در به شهادت رساندن سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس تاکید کرد: این ترور یک تغییر کیفی در تجاوز آمریکا و جنگی که به اشکال مختلف با همراهی صهیونیست‌ها علیه مردم منطقه و نیروهای مقاومت به راه انداخته است، ایجاد کرده است.
انصارالله یمن: شهید بزرگ به پیروزی رسید
انصارالله (حوثی‌ها) یمن نیز ضمن محکومیت ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران اعلام کرد: آمریکا با این تجاوز اقدام به جنایت جنگی علیه ملت‌ها، محور مقاومت و فلسطین شده است.
