توزیع شیر رایگان مدارس در دهه ۵۰
انقلاب سفید در دهه ۵۰ در ایران انجام شد و بر پایه آن تغذیه رایگان دانش آموزان،خدمات رایگان به دانشجویان در ازای تعهد به خدمت در دولت، آموزش رایگان و اجباری در هشت سال نخست تحصیل، کمک هزینه دانشجویان تحصیلات تکمیلی و بورس کردن دانشجویان رتبه بالا به دانشگاههای برتر جهان باید انجام میشد. در این تصویر تاریخی تغذیه رایگان در یکی از مدارس ایران را ببینید.
رویداد۲۴ تصویر ثبت شده در دهه ۵۰ شمسی از توزیع تغذیه رایگان برای دانش آموزان در یکی از مدارس شهر اهواز در استان خوزستان.
پس از انقلاب مشروطه ضرورت ایجاد آموزش رایگان و همگانی و مطالبه برای ایجاد زیرساختهای آن بهوجود آمد. بسیاری از کودکان با سوء تغذیه و ناامنی غذایی مواجه بودند که مانع بزرگی برای سلامت و آموزش همگانی محسوب میشد. پس از انقلاب سفید که عمدتا متاثر از سیاستهای چپگرایانه بود، اصل توزیع تغذیه رایگان بین دانشآموزان رسما به عنوان اصل شانزدهم انقلاب شاه و مردم درآمد و با بالا رفتن درآمدهای نفتی در دهه پنجاه اجرا شد.
اصل پانزدهم انقلاب سفید شامل مفادی چون آموزش رایگان و اجباری در هشت سال نخست تحصیل، خدمات رایگان به دانشجویان در ازای تعهد به خدمت در دولت، کمک هزینه دانشجویان تحصیلات تکمیلی و بورس کردن دانشجویان رتبه بالا به دانشگاههای برتر جهان میشد.
اصل شانزدهم نیز بر بهداشت غذایی کودکان تاکید داشت. بر اساس این قانون باید هر روز یک وعده تغذیه سالم، شامل شیر، بیسکوئیت و میوه و خوراک لوبیا بین کودکان توزیع میشد که کالری و مواد مغذی اساسی مورد نیاز کودکان را تامین کند.
بیشتر بخوانید: اصلاحات ارضی؛ پروژهای که به انقلاب ایران ختم شد
به گزارش رویداد۲۴ جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و سازمان خدمات اجتماعی شاهنشاهی عهدهدار تامین و توزیع بستههای تغذیه بودند که بعدها بنگاه حمایت از مادران و شیرخوارگان نیز تاسیس شد و به این سازمانها پیوست که همین امر موجب شد علاوه بر دانش آموزان، شیرخوارگان و مادران باردار نیز مشمول تغذیه رایگان شوند.
در دهه پنجاه، حدود ۵۰۰ مرکز درمانی و بهداشتی عهدهدار تغذیه مادران و شیرخوارگان بودند و حدود ۱۵۰ هزار مادر و کودک را زیر چتر حمایتی خود داشتند. همچنین بنابر آمار ثبت شده در سال ۱۳۵۵ حدود ۶ میلیون دانش آموز از تغذیه رایگان بهرهمند بودند.
پس از موفقیت طرح توزیع تغذیه رایگان و اجباری کردن تحصیلات ابتدایی برنامه واکسیناسیون عمومی نیز اجرا شد. بنابر نوشته مورخان این طرحها تاثیر بسیاری در بالابردن نرخ سواد و ارتقای بهداشت عمومی در میان ایرانیان داشتهاند. برخی نیز معتقدند کوتاه شدن میانگین قدی ایرانیان در دهههای بعد ناشی از حذف همین سیاست تغذیه رایگان بوده است.
خبر های مرتبط
اینم شد یه دروغ دیگه از دوره الپهلوی که
بما قدیمیا میگفتن که تمام دوران الپهلوی تغذیه رایگان میدادند
نیکی آر کدی در کتاب ریشههای انقلاب در خصوص دههی پنجاه شمسی نوشته است: «با وجود افزایش شدید قیمت نفت و درآمد حکومت، هیچ اثر مثبتی در وضعیت زندگی و معیشت مردم به وجود نیامد. روستاییان فلکزده که امکان ادامهی زندگی در زادگاه خود را نداشتند به شهرها سرازیر شدند تا بلکه به زندگی بهتری دست پیدا کنند که نه تنها چنین اتفاقی نیفتاد، بلکه سبب ایجاد حاشیهنشیی و زاغهنشینی در اطراف شهرها و پیامدهای اجتماعی فراوانی شد.»[4] بیش از 40 درصد خانوارهای شهری، در یک اتاق زندگی میکردند و قدرت تهیهی خانهای بزرگتر را نداشتند. برخی افزایش حقوقها در این دوران، چون متناسب با کاهش قدرت خرید مردم در طول سالهای گذشته نبود، نتوانست هیچ تغییر محسوسی برای قشر ضعیف جامعه، به وجود آورد. مینو صمیمی از نزدیکان دربار پهلوی، درباره وضع کارگران در سال 54 میگوید: «در سال 1354 شاه دستور داد دستمزد کارگران در 21 واحد بزرگ صنعتی کشور، تا 30 درصد اضافه شود، و در سال بعد نیز، اکثر کارگران، مبلغی به اندازه حقوق یک ماه خود به عنوان عیدی، در نوروز 1355 دریافت داشتند. لیکن علیرغم افزایش درآمد طبقات مزدبگیر، هیچ بهبودی در معیشت آنها پدید نیامد؛ و اکثراً در شرایط سخت، به زندگی ادامه میدادند.
فرانسیس فیتزجرالد، نویسندهی معروف آمریکایی -که برادرزادهی سفیر امریکا نیز بود- وضعیت ایران در سال 1353 را «بدتر از سوریه» ارزیابی میکرد و میگفت: «وضعیت ایران به طور کلی، به مراتب بدتر از کشوری مانند سوریه است که نه نفت و نه ثبات سیاسی دارد. به این دلیل که شاه برای توسعه کشور هرگز تلاش جدی نکرده است... ثروت کشور بیشتر به سوی خودروهای شخصی و نه اتوبوس، کالاهای مصرفی و نه بهداشت عمومی و به سوی حقوق سربازان و پلیس کشور و نه آموزگاران، سرازیر شده است.
نادون بودن بد نیست جرا که همه نادان بدنیا می آیند
ولی احمق بودن بد است چرا که نیاز به تمرین دارد
آره دوره طلایی دوره قهوه ای هم نبود
تاریخ بخوانیم.
تزریق پوله که تورم میاره
لی همه چیز همین الان بلوچستان آب خوردن ندارن بیشرف بی ناموس