اپراتورهای مرکز ۱۱۸ در زمان پهلوی دوم
رویداد۲۴ تصویر ثبت شده از اپراتورهای مرکزی ۱۱۸ در زمان پهلوی دوم در دهه پنجاه شمسی. اولین خط تلفن در سال ۱۲۶۵ بین تهران و شاه عبدالعظیم توسط بلژیکیها کشیده شد و سه سال پس از آن بین وزارت جنگ و کاخ ییلاقی شاه قاجار خط دیگری کشیدند. در این تاریخ ۱۳ سال از اختراع تلفن میگذشت.
این دو خط تلفن سالها عملا تنها خطوط تلفن در ایران بودند. در زمان مظفرالدین شاه دو سه نفر از درباریان امتیاز کشیدن خط تلفن را از شاه گرفتند، ولی هیچکدام اقدامی انجام ندادند. این ناکارآمدیها باعث شد دولت ایران نهایتا از بلژیکیها کمک بگیرد و ارباب کیخسرو بازرگان زرتشتی در سال ۱۲۹۵ به کمک بلژیکیها شرکت تلفن ایران را بنیان گذاشت.
کیخسرو عزم خود را برای خرید و واردات تلفن به ایران جزم کرد و مقداری تجهیزات از شرکت زیمنس آلمان سفارش داد. اما جنگ مانع بزرگی برای کارش بود. او در خاطراتش مینویسد: «در جنگ بینالمللى که این مملکت هیچ داخل نبود، بدبختانه این شرکت چندین دفعه غارت شد و سیمهایش را بریدند. بنده خودم رفتم خرید کردم. هفتاد هزار تومان جنس شرکت را که آوردیم براى اینجا، در بادکوبه به غارت بردند، اما دولت شوروی که هدف توسعه کشورهای حاشیهای در دستور کارش بود اجازه ورود تجهیزات را بدون اخذ مالیات به ایرانیان داد و امنیت لازم را برایشان فراهم کرد.»
کیخسرو تا آبان ماه ۱۳۰۵ خورشیدی موفق به کشیدن ۲۳۰۰ خط تلفن در ایران شد. مرحله بعدی توسعه خطوط تلفن در دوره محمدرضا شاه پهلوی اتفاق افتاد و دولت توسعه خطوط تلفن را در دستور کار خود قرار داد. شاه با شرکت جنرال الکترونیک آمریکا قراردادی برای توسعه خطوط تلفن در ایران بست. هزینه این قرارداد برای ایرانیها ده میلیون تومان بود که دولت توان تامینش را نداشت و به همین دلیل به دستور شاه تعرفههای تلفن به شدت افزایش یافت. این مسائل باعث بحران و ناکارآمدی شرکت تلفن ایران شده بود تا اینکه در دوران نخست وزیری دکتر محمد مصدق شرکت تلفن ایران دولتی شد و توسعه واقعی تلفن در ایران آغاز شد و هزاران خط تلفن بین شهرهای مختلف برقرار شد.
بیشتر بخوانید: مدارس سپاه دانش در ایران در دهه ۴۰
به گزارش رویداد۲۴ با گسترش خطوط تلفن مرکزی برای تسهیل ارتباطات دایر شد که به همان ۱۱۸ مشهور شد. از سال ۱۳۳۸ این مرکز فعالیت خود را آغاز کرد و در دهه پنجاه شکل کنونیاش را به خود گرفت. در دهه پنجاه ۱۱۸ شماره مشترکین، ساعت ورود و خروج قطارهای مسافربری و بعضا هواپیما، شماره تلفن داروخانههای شبانه روزی، پزشکان و... در اختیار متقاضیان قرار میگرفت. از سال ۱۳۷۳ و با آمدن کامپیوتر این مرکز گسترش پیدا کرد و اکنون بیش از ۱۴ میلیون اطلاعات تماس در سیستم خود ذخیره دارد.