رمز موفقیت اقتصادی چین در دوره کرونا
رویداد۲۴ کشورهایی که توانستند شیوع بیماری «کووید-۱۹» را به خوبی کنترل کنند، لزوما از پاداش‌های اقتصادی آن بهره‌مند نشده‌اند. با این حال به نظر می‌رسد یک اقتصاد در دنیا باشد که پاداش موفقیت خود را گرفته باشد، پاداشی که طی سالهای آینده نیز احتمالا برایش مزیت‌های قابل‌توجهی به ارمغان خواهد آورد. در میان اقتصادهای «گروه ۲۰» که باشگاهی است از اصلی‌ترین اقتصادهای جهان، تنها اقتصاد چین بود که توانست خود را از گرداب بحران کرونا بیرون بکشد و در جاده رشد اقتصادی قرار گیرد، جاده‌ای که هیچ علامتی از توقف در آن به چشم نمی‌خورد. این در حالی است که چین خود خاستگاه اصلی کرونا بوده است. در مقایسه، در آمریکا و اروپا که بیماری با تا‌خیر خود را تحمیل کرد، سرعت بهبود اقتصادی آهسته‌تر بود، و اکنون نیز بادهای مخالف اقتصادی در حال وزیده شدن است.
به گزارش «بلومبرگ»، از زمان گزارش اولین مورد ابتلا به بیماری در ووهان چین در دسامبر ۲۰۱۹، دانشمندان، اقتصاددانان و بسیاری از رهبران کسب‌وکارها بر این موضوع اتفاق نظر داشته‌اند که عملکرد اقتصاد چین ارتباط مستقیمی با تلاش این کشور برای نجات جان انسان‌ها از این ویروس دارد. شرکت «مک‌مکنزی» ۲۳ سپتامبر در گزارشی اعلام کرد: «کشورهایی که در کاهش شمار مبتلایان به بیماری موفق عمل بوده‌اند، به‌طور کلی در بازگشایی اقتصادهای خود تجربه بهتری داشته‌اند... برای آنها، کنترل بیماری در نهایت به دو امر منتج شد: فهم اینکه چه کاری باید کرد، و نحوه درست انجام آن کار چیست.»
در حالی که این فرضیه چندان برای اقتصادهای جهانی صدق نمی‌کند، اما به نظر می‌رسد برای اقتصاد چین قضیه متفاوت است. آمارهای «بلومبرگ» و «مدرسه بهداشت عمومی جان هاپکینز»، حاکی از آن است که چینی‌ها در حالی که شیوع بیماری را محدود کردند، همچنین توانستند بازگشتی هوشمند از فروپاشی اقتصادی فصل اول داشته باشند. به عبارتی در حالی که چین پایین‌ترین نرخ سرانه ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از «کووید-۱۹» را داشت، نرخ بیکاری ۶ ماه اخیر آن نیز در میان اقتصادهای اصلی جهان پایین‌ترین بوده است. در حال حاضر، چین تنها عضو «گروه ۲۰» است که توانسته با بروز عملکردی قدرتمند، پیش‌بینی مثبتی از چشم‌انداز رشد تولیدناخالص‌داخلی و تولیدات صنعتی خود داشته باشد.
در حالی که برآوردها برای مابقی اقتصادهای جهان رشد ناچیز و حتی صفر را در سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی می‌کنند، اما اقتصاد چین برای سی‌وسومین سال پیاپی رشد اقتصادی مثبت را تجربه خواهد کرد. در این رابطه ارزیابی‌های ۸۰ اقتصاددان مشارکت‌کننده در نظرسنجی «بلومبرگ» حاکی از آن است که اتحادیه اروپا و آمریکا که در مجموع سهمی بیش از ۴۲ درصدی از تولیدناخالص‌داخلی جهانی دارند، در سال جاری به ترتیب ۸ و ۴/ ۴ درصد کوچک‌تر می‌شوند. در این وضعیت اما شرکت «چاینا اورگرند گروپ»، بزرگ‌ترین شرکت املاک و مستغلات جهان با تعهداتی بالغ بر ۱۲۰ میلیارد دلار، به خاطر سیگنال‌های مثبت سهام‌داران جهانی پیرامون اطمینانی که به بخش مسکن چین دارند، از ماه مارس تا‌کنون رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است.
البته این مزایای اقتصادی برای کشورهای کوچکی که عملکرد بهتری از اقتصادهای اصلی در کنترل بیماری داشته‌اند، همچون نیوزیلند و تایوان، مشاهده نشده است. به‌رغم مجموع مبتلایان ۱۸۳۶ و شمار مرگ‌ومیر ۵۱۳ نفری، تولیدناخالص‌داخلی تایوان رشد اقتصادی تنها یک درصدی را در سال جاری تجربه خواهد کرد، و اقتصاد نیوزیلند نیز ۵ درصد کوچک‌تر خواهد شد. به عقیده اقتصاددانان مشارکت‌کننده در نظرسنجی «بلومبرگ» این اتفاق عمدتا به خاطر این است که این دو اقتصاد وابستگی بالایی به تجارت و گردشگری بین‌المللی دارند.
به عقیده صاحب‌نظران هیچ یک از اقتصادهای دنیا با هر اندازه، حتی نزدیک به سلامت نسبی چین نشده‌اند. کره‌جنوبی، ایتالیا و آلمان – کشورهایی که بعد از چین کمترین افزایش نرخ ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از «کووید-۱۹» را داشتند – در حال حاضر نرخ‌هایی دو برابر آنچه بیماری در چین رقم زده است را تجربه می‌کنند. در این رتبه‌بندی استرالیا جایگاه پنجم را به خود اختصاص داده است.
بر اساس برآوردها، آلمان به‌خاطر موفقیت اولیه خود در کنترل بیماری – با نرخ ابتلای کمتر از ایتالیا و نرخ مرگ‌ومیر کمتر از فرانسه – تا پایان سال جاری نرخ رشد منفی ۶ درصدی را تجربه خواهد کرد، رشدی که در دو سال آینده به بیش از ۶/ ۳ درصد افزایش خواهد یافت. البته بهبود رشد اقتصادی این کشور، پایین‌تر از میانگین ۴ درصدی رشد مثبت اعضای «گروه ۲۰» برای دو سال آینده است.
سهم چین در نرخ جهانی مرگ‌ومیر کرونا، که اکنون به بیش از یک میلیون نفر رسیده، به سختی به ۵/ ۰ درصد می‌رسد. در آمریکا اما، جایی که دونالد ترامپ در ابتدا از تشویق به زدن ماسک خودداری می‌کرد و این ادعای مضحک را داشت که ویروس به ناگهان ناپدید خواهد شد، شمار مرگ‌ومیر از ۲۰۰ هزار نفر عبور کرده است. این تعداد که بیشترین در جهان است، معادل سهم ۲۱ درصدی از نرخ جهانی مرگ‌ومیر ناشی از این طاعون جهان‌گیر است. این کشور به ازای هر یک میلیون شهروند خود ۶۲۱ نفر را از این بیماری از دست داده است، عددی ۱۸۲ برابر بیشتر از نرخ مرگ‌ومیر در چین. در این رابطه در روزهای اخیر دونالد ترامپ اعلام کرد تست کرونای او، همسرش و یکی از مشاورانش مثبت شده است.
کره‌جنوبی هم که با اولین مورد ابتلا در این کشور سعی کرد به سرعت آن را به کنترل درآورد، به نظر می‌رسد در آستانه بهبود و رشد اقتصادی قرار گرفته باشد. بر اساس مصاحبه «بلومبرگ» با ۱۶ اقتصاددان، آمارهای اشتغال، تولیدات صنعتی و رشد اقتصادی نشان می‌دهد که چین و کره‌جنوبی تنها اقتصادهای «گروه ۲۰» هستند که نرخ بیکاری پایین به ترتیب ۸/ ۳ و ۲/ ۴ درصدی آنها در فصل دوم، برای دو سال آینده نیز روند نزولی خواهد داشت. البته چین یک استثناء است، اقتصادی که پیش‌بینی می‌شود رشد تولیدات صنعتی و رشد اقتصادی او در سال جاری به ترتیب روی نرخ‌های ۴/ ۲ و ۱/ ۲ درصد بایستد، در حالی که رشد اقتصادی سایر اعضای «گروه ۲۰» روندی نزولی خواهد داشت. برای سال آینده نیز رشد دومین اقتصاد بزرگ دنیا در میان اقتصادهای اصلی پیشگام خواهد بود، رشدی که به سطح ۵/ ۷ درصد خواهد رسید.
به عقیده اقتصاددانان مشارکت‌کننده در این گفت‌وگو، در مقابل، از آنجا که نرخ بیکاری در بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا، آمریکا، در فصل دوم روی ۱۳ درصد ایستاد، و در حال حاضر نیز سطح ۵/ ۸ درصدی را تجربه می‌کند، به نظر نمی‌رسد این کشور بتواند عملکردی فراتر از میانگین «گروه ۲۰» داشته باشد. تولیدات صنعتی این کشور که در فصل دوم سقوط ۱۴ درصدی یافت، پیش از آنکه رشد مثبت بیش از ۴ درصدی را در سال آینده تجربه کند، در سال جاری به‌طور میانگین رشد منفی ۵/ ۷ درصدی خواهد داشت. به گزارش «بلومبرگ» در مجموع نیز اقتصاد آمریکا در سال جاری ۴/ ۴ درصد کوچک‌تر خواهد شد، نرخی که البته در سال آینده به مثبت ۸/ ۳ درصد خواهد رسید.
بیشتر بخوانید: کرونا اقتصاد همه دنیا را ضعیف کرد به جز چین
در واقع اقتصاد چین به خوبی در مسیر بهبود بعد از بحران «کووید-۱۹» قرار گرفته است. جیم اونیل، اقتصاددان انگلیسی و خالق اصطلاح «بریکس»، با طرح این گفته مدعی می‌شود که دومین اقتصاد بزرگ دنیا با سرعت در این مسیر رو به بهبود پیش خواهد رفت. اونیل، که اقتصاددان ارشد سابق شرکت سرمایه‌گذاری و خدمات مالی «گلدمن ساکس» نیز بوده برای این ادعای خود به آخرین آمارهای مخارج مصرف‌کنندگان چین اشاره می‌کند. بر اساس آمارها، فروش خرده‌فروشی این کشور در ماه آگوست، نسبت به سال گذشته افزایش ۵/ ۰ درصدی را به ثبت رساند. او در مصاحبه‌ای که با خبرگزاری «سی‌ان‌بی‌سی» آمریکا داشت گفت: «من تصور می‌کنم خالص رشد تولیدناخالص‌داخلی اقتصاد چین تا پایان سال جاری مثبت خواهد بود. تا انتهای سال ۲۰۲۱ نیز رشد اقتصادی این کشور مقادیر مثبت قدرتمندتری را به ثبت خواهد رساند.» به عقیده این اقتصاددان، سایر اقتصادهای «بریکس» شامل هند، برزیل و روسیه اما در این جاده رو بهبود به‌طور قابل‌توجهی از چین عقب‌تر هستند. فراتر از شوک‌های بیماری کرونا، این کشورها با مشکلات ساختاری مواجه هستند که باید به آنها رسیدگی کنند.
