حال بد تالاب‌های کشور در سایه اقدامات نامناسب/۴۳ درصد مساحت تالاب‌های کشور تحت تاثیر غبارخیزی قرار دارد
رویداد۲۴ مسعود باقر زاده کریمی گفت: البته این ۴۳ درصد شامل تالاب‌های ساحلی نمی‌شود، چون آب این تالاب‌ها معمولا از دریا تامین می‌شود بنابراین خشک نمی‌شوند تا به کانون‌های گرد و غباری تبدیل شوند.
وی درباره اینکه آیا بارندگی‌های امسال تاثیری در آبگیری تالاب‌ها نداشته اظهار داشت: بارندگی‌های امسال البته بی تاثیر هم نبوده است، اما این تاثیر در تالاب‌های مختلف متفاوت است یعنی در برخی زیاد و در برخی تاثیر کمی داشته، مثلا در شرق کشور بارندگی خوب بود از این رو تالاب جازموریان و هامون نسبت به سال قبل خوب آبگیری شدند، اما در غرب بارندگی کمتر بود و بر همین اساس تالاب‌های آن بخش چندان آبگیری نشدند، اما در مجموع بارندگی‌ها تاثیر معنی داری بر تالاب‌ها نداشته است و شاید می‌توان گفت که سال ۹۹ دو تا سه درصد از کانون‌های گرد و غباری تالابی کمتر شده است.
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان حفاظت محیط‌زیست با معرفی تالاب‌های ایران گفت: بر اساس دسته بندی کنوانسیون رامسر ۴۲ نوع تالاب در جهان وجود دارد که ۱۲ نوع ساحلی - دریایی، ۲۰ نوع داخل خشکی و ۱۰ نوع مصنوعی است که از این تعداد نوع تالاب ۴۱ نوع آن در ایران وجود دارد در واقع به جز تالاب‌های خیلی سردسیری توندار بقیه تالاب‌ها در ایران به ثبت رسیده است و بر این اساس ایران جزو کشور‌های دارای بیشترین نوع تالاب‌ها است.
بیشتر بخوانید:
بازگشت به دوران شکارگاه‌های سلطنتی با فرمان عیسی کلانتری/ پول بدهید حیوانات را بکشید
سرددشت یا توندرا در جغرافیا، به ناحیه‌هایی گفته می‌شود که در آن‌ها میانگین دمای گرمترین ماه میان صفر و ۱۰ درجه بالای صفر است و زمستان آن خیلی طولانی و سرد و تابستان خیلی کوتاه است. در توندرا در هر موقع از سال ممکن است سرما بروز کند، زیر خاک همیشه یخ بسته‌است و زمین در تابستان به شکل باتلاق در می‌آید، میزان بارندگی کمتر از ۲۵۰ میلیمتر است و تنها گیاهان خیلی کوچک و کوتاه مانند خزه و گلسنگ در آنجا می‌توانند رشد کنند.
وی افزود: از بیش از ۱۴۰ تالاب مطالعه شده در کشور، تعداد ۳۶ تالاب با مجموع مساحت بیش از ۱.۴ میلیون هکتار در قالب ۲۵ عنوان در فهرست تالاب‌های با اهمیت جهانی در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است که بر این اساس در حوضه آبریز دریای خزر ۷ تالاب بین المللی، حوضه ارومیه ۵ تالاب بین المللی، مناطق بیابانی ۴ تالاب بین المللی، مناطق کوهستانی ۳ تالاب بین المللی و مناطق ساحلی جنوب ۶ تالاب بین المللی وجود دارد.
کنوانسیون رامسر مربوط به تالاب‌های مهم بین‌المللی، به ویژه تالاب‌های زیستگاه پرندگان آبزی است، در واقع پیمانی بین‌المللی برای حفاظت از تالاب‌ها و حیوانان و گیاهان وابسته به آن‌ها (به ویژه پرندگان آبزی) است که در سال ۱۹۷۱ میلادی در شهر رامسر به تصویب رسید برای همین به کنواسیون رامسر یا رامسر سایت معروف است، در ابتدا این معاهده به امضای نمایندگان ۱۸ کشور شرکت‌کننده رسید، اما امروزه ۱۶۹ کشور جهان عضو این پیمان هستند.
باقرزاده کریمی تاکید کرد: با تمام این ویژگی ها، اما شرایط تالاب‌های کشور چندان خوب نیست، عواملی همچون اجرای پروژه‌های زهکشی و خشکاندن دشت‌ها و تالاب‌های کوهستانی، مصرف بی رویه از منابع آبی و عدم تخصیص حقابه تالاب‌ها شرایط را برای این اکوسیستم‌های آبی دشوار کرده است.
وی در ادامه به میزان خسارات ناشی از تخریب تالاب‌ها اشاره کرد و گفت: در سال ۲۰۰۲ برابر با سال ۱۳۸۴ بانک جهانی تیم‌هایی را به کشور‌های مختلف از جمله ایران اعزام کرد تا هزینه‌های تخریب محیط زیست شامل تالاب ها، آب‌های زیرزمینی، جنگل ها، دریا و بیابان‌ها را برآورد کنند؛ در بخش تالاب‌ها مشخص شد که در این سال تخریب در تالاب‌هایی از جمله گاوخونی، ارومیه، دریاچه نیریز و کمجان، یادگارلو و درگه سنگی که در رامسر سایت ثبت شده اند و تعدادی تالاب‌های دیگر از جمله تالاب حله، بورالان، لوندویل، هورالعظیم و جازموریان که اهمیت بین المللی دارند، حدود ۲۲.۴ میلیون دلار بوده است، یعنی در آن سال این میزان از تخریب تالاب‌ها به ما خسارت وارد شده است، مثلا وقوع سیل و گرد و غبار افزایش یافت و در مقابل آب‌های زیر زمینی، برداشت غذا و صید ماهی کاهش یافت.
باقرزاده کریمی افزود: همچنین ارزش خدمات تالاب‌ها در هکتار در سال ۲۰۰۲ مشخص شد که بر این اساس تالاب‌های گاوخونی، ارومیه، دریاچه نیریز و کمجان، یادگارلو، درگه سنگی، حله، بورالان، لوندویل، هورالعظیم، جازموریان و گاوخونی در سال حدود ۹۴۰ دلار در هکتار برآورده شده بود یعنی این تالاب‌ها سالانه ۹۴۰ دلار به ما خدمات دادند، این آمار‌ها نشان می‌دهد که حفظ تالاب‌ها تا چه حد اهمیت دارد.
وی درباره تامین حقابه تالاب‌ها اظهار داشت: بر اساس قانون حفاظت از تالاب ها، سازمان حفاظت محیط زیست حقابه تالاب‌ها را مشخص و به وزات نیرو اعلام کرد و آن‌ها موظف به تامین حقابه حدود ۱۱ میلیارد متر مکعبی تعیین شده هستند از این رو از وزارت نیرو خواستیم تا میزان حقابه تخصیص داده شده تالاب‌ها را به ما اعلام کند که به علت شرایط دورکاری اعلام آن به تعویق افتاده است، اما پیگیر هستیم تا هر چه زودتر این عدد مشخص شود.
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره درصد تاثیر بارندگی‌ها و رها سازی آب در شرایط تالاب‌ها گفت: اینکه چقدر باران و چقدر تامین حقابه در شرایط تالاب‌ها تاثیر گذار بوده تا حدودی دشوار است، البته در این میان برخی قابل تفکیک است، اما برخی اصلا قابل تفکیک نیست، مثلا باران می‌بارد و آب پشت سد جمع می‌شود و سپس آن آب را رها می‌کنند این یعنی اینکه هم باران و هم رها سازی کمک کرده است، اما در دریاچه ارومیه این عدد مشخص است، چون قرار بود تا از محل صرفه جویی آب در بخش کشاورزی ۴۰ درصد آن به دریاچه برسد که محقق شده است.
